SALNAMELERE GÖRE KIRŞEHİR SANCAĞI HAKKINDA BİLGİLER (1873-1910) (COĞRAFYASI, TARİHİ, NÜFUSU, NAHİYE VE KAZALARI)

Bu çalışmada, ilk önce giriş kısmında Salname nedir? Salnamelerin özellikleri, bunların kendi aralarında farklı isimlerle ve farklı amaçlarla çıkarılmış oldukları hakkında bilgiler verilmiştir. Salnamelerin içeriğine bakıldığında yayımlandıkları tarihlerde Osmanlı Devletinin tarihi, idari teşkilatı, müesseseleri, şahıs biyografileri, ilmî, iktisadî, siyasî, askerî, kültürel ve diğer sahalardaki önemli bilgileri ihtiva etmektedirler. Hatta ilgili sancağın türbeleri, tekkeleri, camileri, resmi binaları, dükkânları, gezilecek-görülecek yerleri, madenleri, hangi meslek ve iş alanlarının olduğu, ormanları, av hayvanları, posta teşkilatı gibi konularda da bilgiler sunmaktadırlar. Ardından Kırşehir tarihi ile ilgili olarak Hititlerden itibaren Yunanlılar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Osmanlı ve Cumhuriyet Türkiye'si dönemleri hakkında da kısa bilgiler verilerek Kırşehir'in Cumhuriyet döneminde bir ara ilçe haline getirilişine de vurgu yapılmıştır. Selçuklular döneminde bir ilim ve kültür şehri haline gelen Kırşehir, burada yetişen ilim ve fikir adamları ile önemli bir şehir duruma gelmiştir. Ağırlıklı olarak salnamelere dayanan bu çalışmamızda Kırşehir'in nüfusu, nahiye ve kazaları hakkında bilgiler verilmektedir. İncelenen dönemdeki tarihler arasında Kırşehir'de yaşayan Müslim, Rum ve Ermeni nüfus değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Verilen bilgilerin daha iyi anlaşılması için ayrı ayrı tablolar düzenlenerek bu tablolar da ayrıca değerlendirilmiştir. Ayrıca yapılan bu çalışmada tamamlayıcı bilgi olması amacıyla şehirde maddi açıdan zengin olan kişiler tablo halinde verilmiştir. Kırşehir'de ileri gelen kişiler yaşadığı yer açısından veya serveti bakımından kaçıncı sırada olduğu belirtildiği gibi bu kişilerin tanınmış şöhretleri-lakapları da belirtilmiştir. İncelenen tarihler içerisinde yer alan dönemde (1876-1880) Kırşehir'de işlenen suçlardan da kısa bir şekilde bahsedilmektedir.

ACCORDING YEARBOOKS XIX. INFORMATION ABOUT CENTURY ENSIGN KIRŞEHİR (1873-1910) (GEOGRAPHY, HISTORY, POPULATION, CANTON AND ACCIDENTS)

In this study, first at the entrance of what is yearbook? Yearbooks features, among them information about the different names they are issued for different purposes. Looking at the contents of Yearbooks on the date of issue of the Ottoman Empire, administrative organization, institutions, personal biographies, scientific, economic, political, military, cultural and other fields comprise the important information. Even the tombs of the hoist, lodges, mosques, public buildings, shops, places to visit in-interest, the mines, which are professional and business fields, forests, hunting animals, provide information on topics such as postal organization. Then, from the Hittites, on the history of Kırşehir Greeks, Romans, Byzantines, Seljuks, Ottomans and the Turkish Republic of Kırsehir provide brief information about the periods of the first brought into the Republican period the emphasis was placed on an intermediate district. Kırşehir, which has become a city of science and culture during the Seljuk period, educated here with the knowledge and opinion leaders have become an important city. Yearbooks are mainly based on the population of this study Kırşehir, township and provides information about accidents. Living in the investigated period between the dates Kırşehir Muslim, Greek and Armenian populations were evaluated. For a better understanding of the information given in the tables are arranged separately in the tables were also evaluated. The purpose of this study is also the city financially rich person with complementary information is given in the table. Place of residence or wealth in terms of people coming forward in terms of Kırsehir order in which you stated that these people are as well known to famenicknames. A date within the investigated period (1876-1880) for crimes committed in Kırsehir is referred to as a short.

PDF

___

BOA; Y.PRK. UM; Dosya No: 1/Gömlek Sıra no: 108/1, 1297. ?.29.

BOA: Y.PRK. UM. Dosya No: 1/Gömlek Sıra no: 108/2, 1297:?.29.

BOA; Y.PRK. UM, Dosya No:1 Gömlek Sıra No: 108/3, 1297.?.29 (M. 4 Ekim 1880).

H.1290 (1873-74) Tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi, s.80.

H.1307-1308 (1889/1890) Tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi, s.196-204, 292,295-297.

H.1311 (1893/1894 ) Tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi, s.293-298.

H.1317 (1899/1900) Tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi, s.239-240, 244,247-248, 250-251.

H.1320 (1902/1903) Tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi, s.233, 238, 241.

Resmi Gazete; 7 Temmuz 1954, S.8748, C.35, s.1986.

Resmi Gazete; 19 Haziran 1957, Sayı: 9637, 3. Tertip, Düstur, C.38, s.1408, Kanun No: 7001.

A?ıkpa?azade; Aşıkpaşazade Tarihi (Hzr. Nihal Atsız), Ankara, 1988.

Aziz b. Erde?ir Estrebadi; Bezm ü Rezm, (Çvr. Mürsel Öztürk), Ankara, 1990.

BOLAT, Bengül, "Kır?ehir"e Yapılan Haksızlık: ?lçe Biçimine Dönü?türülmesi ve Tartı?maları", I. Uluslararası Ahilik Kültürü ve Kırşehir Sempozyumu, Kır?ehir,15-17 Ekim 2008, C.III, Kır?ehir, Eylül,2011, s,1371-1377.

DUMAN, Hasan, Osmanlı Salnameleri ve Nevsalleri Bibliyograf-yası ve Toplu Katalogu, C.I, Ankara, 2000.

GÖYÜNÇ, Nejat, "Hâne Deyimi Hakkında", ?stanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, S.32, 1979, 331- 348.

GÜLER, Yusuf, Ankara Vilayeti'nde İdari Yapının, Yöredeki Sosyo-Ekonomik Yapıya Olan Etkileri (1880-1919), (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Doktora Tezi), Samsun,2007.

GÜNDÜZ, Ahmet, Kır?ehir"de Dulkadirli Adını Ta?ıyan Köyler Hakkında Bilgiler (Tarihi, Gelenek, Görenek, Örf, Adet, Geçim Kaynakları) Informatıon About The Vıllages Dulkadırlı In Kırsehır (History, Tradition, Custom, Customary, Piece, Livelihoods), Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/3 Summer 2011, s. 811-833.

GÜNDÜZ, Ahmet, Türkmen Yurdu Kırşehir Tarihi, (A?iretleri, Cemaatleri, Boyları), Karam Yay., Çorum, 2006.

GÜRBÜZ, Adnan Ya?ar - Hızır Özdemir, 1308 Tarihli Ma'muretü'l-aziz Salnamesi (Fırat Üniversitesi, Fen/Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, Lisans Tezi), Elazığ, 1984.

ÖZÜÇET?N, Ya?ar, "?lçelikten ?lliğe (1957)", I. Uluslararası Ahilik Kültürü ve Kırşehir Sempozyumu, Kır?ehir, 15-17 Ekim 2008, C.III, Kır?ehir, Eylül, 2011, s, 517-1547.

PAKALIN, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C.III, Maarif Basımevi, ?stanbul, 1955.

P?TCHER, Donald Edgar, "Osmanlı İmparatorluğu'nun Tarihsel Coğrafyası", (Çvr. Bahar Tırnakçı), Yapı Kredi Yayınları, ?stanbul,1999.

?APOLYO, Enver Behnan, Kırşehir' in Büyükleri,1967.

?emsettin Sami, Kamusu'l-Alam, ?stanbul,1314.

TARIM, Cevat Hakkı, Kırşehir Tarihi Üzerine Araştırmalar I, Kır?ehir Vilayet Matbaası,1938.

TARIM, Cevat Hakkı, Tarihte Kırşehir-Gülşehri ve Babailer -Ahiler - Bektaşiler, 3.baskı, ?stanbul,1948.

TUĞLACI, Pars, Osmanlı Şehirleri, Milliyet Yay, ?stanbul, 1985.

UZUNÇAR?ILI, ?smail Hakkı, Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri, Ankara,1988.

UZUNÇAR?ILI, ?smail Hakkı, Osmanlı Tarihi, C.I.,Ankara,1994. Yurt Ansiklopedisi, "Kır?ehir Maddesi", C.VII, 1983.

YOLALICI, Mehmet Emin, " Maarif Salnamelerine Göre Trabzon Vilayetinde Eğitim ve Öğretim Kurumları", OTAM, Ankara,1994, s.435-473.

YOLALICI, Mehmet Emin, Türk Tarihinin Kaynakları, Samsun, 2006.

http://www.turkcebilgi.com/ansiklopedi/k%C4%B1ptiler 5.7.2012.

http://ne-demek.net/anlam%C4%B1/milletba%C5%9F%C4%B1-ne-demek.html 29.6.2012

http://www.anlambilim.net/kocabasi-nedir-100844.htm 29.6. 2012.