En yaygın ve yalın anlatımla madde, uzayda yer kaplayan, yediğimiz, içtiğimiz, algıladığımız her şeydir. Madde, felsefenin ve bilimin çalışma konusudur. Hem felsefe hem de bilim için amaç, normal algılama düzeyinin altındaki fiziksel dünyanın gerçek yapısını ortaya çıkarmaktır. Bu yapıyı ortaya çıkarma teşebbüsünün erken örnekleri yaklaşık olarak M.Ö. 5. yüzyılda Batı Anadolu’da başlar; doğa felsefesinde bir sorun olarak ele alınır. Çağlar boyu da hem felesefe hem de bilimin çalışma konusu olmaya devam eder, günümüzde de özellikle bilim disiplinlerinin çalıştığı konudur. Maddeyi konu edinen disiplinlerden olarak kimya ve onun öncülü olarak simya (ön-kimya) da madde konusunda çalışılan alanlar olmuştur. İslam Uygarlığı kültür mirasının doğal izleyicisi olan Osmanlı ilminde 15.ve 18. yüzyıllar arasında yazılmış olan kimya eserlerinde İslam uygarlığı simya ve kimya kuramları için temel olan madde anlayışına yer verilmiştir. Sonrasında yapılan çalışmalarda da modern kimyanın madde anlayışına düşünsel bir evrilme gerçekleşmiştir. Osmanlı’da kimya temmelli madde anlayışındaki düşünsel evrilmenin teorik anlamda başlangıcı onaltıncı yüzyılın önemli alimlerinden İznikli Ali Çelebi’nin çalışmalarında karşımıza çıkmaktadır. Onun çalılşmlarında Aristoteles’ten beri süregelen dört unsur ve dört nitelik tememlinde bir madde yaklaşımının benimsendiği görülür. Modern kimyanın madde anlayışının erken örnekleri 18. yüzyılda Abbas Vesim’in çalışmalarında karşımıza çıkar, ardından 19. Yüzyılda Hoca İshak Efendi ile de modern kimyanın madde anlayışına geçiş yapılır. Osmanlıda madde anlayışının deviniminin anlatımı, kimyanın, simyadan modern bilime geçiş yolculuğunun temel basamaklarının serimlenmesidir.

The most widespread and the simplest definition of matter can be summarized as everything that we eat, drink and perceive, and that occupies a place in space. Matter is the focus of study of phylosophy and science. In this light, both phylosophy and science aim at exposing the real structure of the physical world that lies beneath the level of regular perception. The earliest examples of this endeavour of exposition are seen around the 5 th century B.C. and still continue to be generated today. As a precursor for chemistry, alchemy has been among the study fields focusing on matter, along with chemistry. In the chemistry works created between the 15 th and 18 th centuries by the Ottomans, we see that matter is treated as basic in alchemical theories, while the approach to matter throughout subsequent studies on modern chemistry appears to be subject to an ideational evolution. The theoretical genesis of the evolution in question is the work of Ali Çelebi of Iznik. The early examples of modern chemistry's considerations on matter can be seen in Abbas Vesim's works from the 18 th century; then, with Hoca Ishak Efendi, a transition is made to the perception of matter in modern chemistry. The exposition of the motion of the theory of matter under the Ottomans is constituted by the exhibition of the fundamental steps of the evolution of alchemy into chemistry, which is a modern science field.