ORTAOKUL MATEMATİK DERSLERİNDEKİ GİRİŞ ETKİNLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Derse yapılan etkili bir giriş öğrencilerin kalıcı olarak güdülenmesi, dikkatinin çekilmesi ve öğrenme isteği açısından önemlidir. Öğretmenlerden dersleri sırasında etkili biçimde dikkat çekmesi, güdülemesi, hedeften haberdar etmesi ve derse geçiş yapması beklenmektedir. Özellikle matematik gibi derslerde öğrenciler ders içeriğinin kazanımlarına ulaşmak için fazladan güdülenmeye ve dikkate ihtiyaç duyarlar. Çünkü matematik bazı öğrenciler tarafından öğrenilmesi zor bir ders olarak algılanmaktadır. Bu nedenle matematik öğretmenleri öğrencilerin dikkatlerini çekmek ve onları güdülemek için çaba göstermelidirler. Bu bağlamda bu araştırmanın genel amacı ortaokul matematik derslerindeki giriş etkinliklerinin öğretmen gözlemlerine ve görüşlerine göre incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini ilçelerindeki sekiz ortaokulda görev yapan 16 matematik öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma olgubilim desenine dayalı olup, veriler nitel araştırma yöntemlerinden gözlem ve görüşme yöntemleri ile toplanmış ve betimsel ve içerik analizi teknikleri ile çözümlenmiştir. Araştırmada, matematik öğretmenlerinin matematik dersi öğretim sürecinde planlamanın önemli olduğunu düşündükleri ancak planlı hareket etmedikleri, derse giriş aşamasına yönelik çok az zaman ayırdıkları, çoğunun dikkat çekme davranışı sergilemediği, bazılarının güdüleme ve hedeften haberdar etme işlemi yapmadığı ve giriş aşamasının boyutlarına yönelik etkinlik planlamada ve uygulamada ders kitaplarına bağımlı kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada matematik dersi öğretim sürecinin derse giriş etkinlikleri aşamasının daha etkili olmasına yönelik olarak matematik öğretmenlerine ve araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur

INVESTIGATION OF INTRODUCTION ACTIVITIES IN SECONDARY SCHOOL MATH LESSONS

An effective entrance to the lesson is important for the students' permanent motivation, attention, and eagerness toward learning. During the lessons, teachers are supposed to warm up, motivate, inform about objectives, and transit to lesson affectively. Especially in some lessons such as math, students need extra motivation and attention to get the gains of the course content, because math is perceived by some students as a lesson that is hard to learn. Thus math teachers have to strive to warm up students and motivate them. In this context the general purpose of this study is to investigate the introduction activities in math lessons. The sample of the study consists of 16 math teachers who work in eight secondary schools located in Dulkadiroğlu and Onikişubat districts of Kahramanmaraş City. This is a qualitative study and based on phenomological design. The data were collected by using observation and interview methods and analyzed by using descriptive and content analysis techniques. The results show that according to math teachers planning the lesson is important but they do not teach their lessons by planning. It is also found that math teachers do not spend time enough for introduction of the lesson, most of them don't warm up students, some of them don't motivate students and don’t let them know about the objectives and they abide by course books in planning and implementing the introduction activities. In this study, some proposals have been put forward to increase the effectiveness of introduction activities towards the math teachers and researchers about introduction activities of math lesson teaching process.

PDF

___

Akdağ, M., Bedir, G. ve Demir, S. (2004). İlköğretim sosyal bilgiler ve fen bilgisi öğretiminde öğretmenlerin derse giriş etkinliklerine ilişkin öğrenci görüşleri. XIII. Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Akdemir, A. S. (2013). Türkiye’de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), p.15-28, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net.
Aksu, H. H. ve Tığlı, E. (2007). Sınıf öğretmenlerinin matematik öğretme sürecinde ders işleme basamaklarını yerine getirme düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 36-44.
Altun, M. (1998). Matematik öğretiminin amaç ve ilkeleri. A. Özdaş (Eds.) Matematik öğretimi (s.3-17). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Aslan, B. ve Görgen, İ. (2015). Ortaokul ve lise branş öğretmenlerinin öğretim teknoloji ve materyallerine farkındalık düzeyleri. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(11), p.173-186, ISSN: 1308- 2140, www.turkishstudies.net.
Başar, H. (2012). Sınıf yönetimi öğretmen kitabı. İstanbul: Morpa Yayınları.
Birgin, O. ve Tutak, T. (2006). Yeni ilköğretim matematik öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 1. Ulusal Matematik Eğitimi Öğrenci Sempozyumu, İzmir.
Bloom, A. S. (1984). The search for methods of group instructions effective as one-to-one tutoring. Educational Leadership, 41(8), 4-17.
Bozkurt, M. (2012). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıflarda matematik dersi öğretim sürecinin betimlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
Büyükkaragöz, S. ve Sünbül, M. A. (1999). Dikkati çekme, güdüleme ve hedeften haberdar etme etkinliklerinin öğrencilerin başarıları üzerindeki etkileri. IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 10-12 Eylül, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eskişehir.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
Collins, A. B. (2005). İlköğretim Türkçe programları pilot uygulama değerlendirmesi. Eğitimde Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu Bildiriler Kitabı (s. 220–229). Ankara: Sim Matbaası.
Çağlar, A. (2009). Sınıf öğretmenlerinin öğretimsel etkinliklerin yönetiminde dikkat çekme ve sürdürme davranışlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Demirel, Ö. (2010). Kuramdan uygulamaya: Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Demirel, Ö. ve Yağcı, E. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: MEB Yayınları.
Fidan, N. (2012). Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Gözütok, F. D. (2006). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Ekinoks Yayınları.
Güven, M. (2008). Öğretme-öğrenme stratejileri. K. Selvi (Eds.) Öğretim ilke ve yöntemleri (s. 87- 107). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
İlgar, L. ve Gülten, D. Ç. (2013). Matematik konularının günlük yaşamda kullanımının öğrencilere öğretilmesinin gerekliliği ve önemi. İstanbul Sebahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013 (Güz), 119-128.
İnan, C. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarını ölçen geçerli ve güvenilir ölçek geliştirme. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(12), p.381-398, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net.
Kara, D. A. (2008). Öğretim etkinliklerinin planlanması. K. Selvi (Ed.) Öğretim ilke ve yöntemleri (s.207-227). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Küçükahmet, L. (2002). Öğretimde planlama ve değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
MEB (2009). İlköğretim matematik dersi 1-5.sınıflar öğretim programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
MEB (2013). Ortaöğretim matematik dersi (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Oktar, İ. ve Bulduk, S. (1999). Ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin öğretmenlik davranışlarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 142, 66-69.
Özden, Y. (2011). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Öztürk, B. (1999). Öğrenme ve öğretmede dikkat. Milli Eğitim Dergisi, 144, 51-58.
Öztürk, B. (2001). Derse giriş davranışlarının öğretmenlerden tarafından kullanılma durumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(1), 107-124.
Punch, K. F. (2011). Sosyal araştırmalara giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi Yayınları.
Selçuk, Z. (2001). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Nobel Yayınları.
Senemoğlu, N. (2012). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Sönmez, V. (2012). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Şahin, T. Y. (2004). Sosyal Bilgiler öğretiminde oluşturmacı yaklaşım sonucunda ortaya çıkan öğrenen çalışmalarının değerlendirilmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
Şan, İ. ve Şan, S. (2010). İlköğretim birinci kademe matematik öğretim programlarının değerlendirmelerinin derlemesi. NWSA: Education Sciences, 5(4), 2093-2103.
Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Turgut, M. F. Baker, D. Cunnigham, R. ve Piburn, M. (1997). İlköğretim fen öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası yayınları.
Ülgen, G. (1995). Eğitim psikolojisi: Birey ve öğrenme. Ankara: Bilim Yayınları.
Ünver, G. (2002). Öğretmen adaylarının öğrenci-merkezli öğretimi planlama, uygulama ve değerlendirme becerilerini geliştirme. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Üstündağ, T., Ayvaz, Z., Tuncel, İ. ve Çobanoğlu, F. (2008). İlköğretim 2. sınıflarda öğrenme- öğretme sürecinin betimlenmesine ilişkin bir durum çalışması. İlköğretim Online, 7(2), 349-360.
Walberg, H. J. (1984). Improving the productivity of America's schools. Educational Leadership, 41(8), 19-27.
Yelken, T. Y. (2012). Öğretim teknolojileri ve material tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yiğit, N. ve Akdeniz, A. R. (2002). Dikkat çekme etkinliklerinin öğretmen adaylarının bilişsel ve duyuşsal öğrenmelerine etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16- 18 Eylül 2002, ODTÜ, Ankara.
Yüksel, G. (2004). Öğrenme için motivasyon. Ş. Erçetin ve Ç. Özdemir (Ed.) Sınıf yönetimi. Ankara: Asil Yayınevi.