Alper ÇORAPÇIGİL, Mehmet Akif HAYAL, Ensar AYDIN

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ FEN ÖĞRETİMİNDE ÖZ YETERLİLİK İNANÇLARINA FENOMENOLOJİK BİR BAKIŞ

Bu çalışmada, sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde öz yeterlilik inançlarının incelenip, yüksek ve düşük inanca sahip öğretmen adaylarının amaçlanmıştır. Bu bağlamda kolay örnekleme yöntemi ile seçilen ve 2014-2015 bahar döneminde öğrenim gören 4. sınıf 50 öğretmen adayına Bıkmaz'ın (2002) Türkçeye uyarladığı "Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretiminde Öz-Yeterlilik İnancı" ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda, sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde öz yeterlilik inançları arasındaki farklılıkların nedenlerini elde edebilmek için en yüksek ve en düşük yeterlilik inancına sahip 5'er, toplamda 10 öğretmen adayı yarı yapılandırılmış görüşme yapılmak üzere seçilmiştir. Bu öğretmen adaylarının fen öğretimi öz yeterlilik inancı toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Daha sonra bu farklılığın nedenlerini incelemek için sınıf öğretmeni adaylarıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. . Görüşme formu araştırmacılar tarafından hazırlanmış ve üç uzman tarafından görüşü alınmıştır. Öğretmen adayları ile yapılan görüşmeler betimsel analiz ile açık kodlama yapılarak analiz edilmiştir. Analizler önce araştırmacılar tarafından bireysel olarak yapılmıştır. Ardından analizler birleştirilerek ortak bir yapıda toplanmıştır. Sonuç olarak, sınıf öğretmeni adayları genel anlamda, fen bilimleri dersini sevmediklerini, fen bilimleri dersinin anlatmaktan tedirginlik duyduklarını, fen bilimleri dersine yönelik özel öğretim yöntemlerine hâkim olmadıklarını ve lisans düzeyinde öğrenim gördükleri fen bilimlerine yönelik uygulama ders saatlerinin artırılması gerektiğini ifade etmişlerdir

A PHENOMENOLOGICAL PERSPECTIVE OF CANDIDATE CLASSROOM TEACHERS’ SELF-EFFICACY BELIEFS FOR

In this research, it was aimed to investigate the self-efficacy beliefs of candidate classroom teachers in teaching science and the differences of the beliefs of candidate classroom teachers with high beliefs and low beliefs. In this context, "Self-Efficacy Beliefs of Classroom Teachers in Teaching Science" scale adapted to Turkish by Bıkmaz (2002) was applied on 50 4th grade candidate classroom teachers studying the spring term of the academic year 2014-2015 who were chosen by simple random sampling method. In line with the obtained data, semi-structured interviews were conducted with a total of 10 candidate teachers, 5 of which has the highest beliefs score and 5 of which had the lowest beliefs score for the compare of the reasons of between candidates classroom teachers’ self efficacy beliefs for science teaching. There is a significant difference between these candidate teachers’ self-efficacy beliefs for science teaching scores. After that, for investigating the reasons of this difference, the semi-structed interview was conducted with each candidate classroom teachers who had the lowest and highest score. Interview form has been prepared by the researchers and the opinion of three experts were taken. Interviews with the candidate teachers were analyzed by descriptiveanalysis with open coding. Firstly, each researcher was analyzed these interviews individually after that the researchers combined data. Consequently, candidate teachers stated that they generally don’t like science lessons, they feel anxious to teach science lessons, they don’t have dominance in special education methods and the teaching hours for applied science lesson in undergraduate should be increased

PDF

___

Altunçekiç, A., Yaman, S. ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnanç Düzeyleri Ve Problem Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma (Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102
Akbaş, A. ve Çelikkaleli, Ö. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Özyeterlik İnançlarının Cinsiyet, Öğrenim Türü ve Üniversitelerine Göre İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 98-110.
Anagün, Ş. S., Kılıç, Z., Atalay, N., ve Yaşar, S. (2015). Sınıf Öğretmeni Adayları Fen Bilimleri Öğretim Programını Uygulamaya Hazır Mı?. Electronic Turkish Studies, 10(11).
Ay, Y. ve Kahramanoğlu, R. (2013). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Özel Alan Yeterlik Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2(2), 285-301.
Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action. A Social Cognitive Theory. Englewood Cliffs. NJ: Prentice Hall.
Berkant, H. G. ve Ekici, G. (2007). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretiminde Öğretmen Öz Yeterlik İnanç Düzeyleri İle Zeka Türleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 113-132.
Bıkmaz, F. H, (2002). Fen Öğretiminde Öz-Yeterlik İnancı Ölçeği. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2), 197-210.
Bursal, M., & Paznokas, L. (2006). Mathematics Anxiety and Preservice Elementary Teachers’ Confidence to Teach Mathematics and Science. School Science and Mathematics, 106(4), 173–180.
Cannon, J. R. & Scharmann, L. C. (1996). Influence of a Cooperative Early Field Experience on Preservice Elementary Teachers’ Science Self-Efficacy. Science Education, 80, 419-436.
Caymaz, B. (2008). Fen Ve Teknoloji Ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Ve Teknoloji Okuryazarlığına İlişkin Öz Yeterlik Algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Duban, N. Y. ve Gökçakan, N. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Öz yeterlik inançları Ve Fen Öğretimine Yönelik Tutumları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 267-280.
İnel Ekici, D. (2014). Öğretmen Adaylarının Fen Öğretiminde Yaratıcılığa İlişkin Görüşleri ve Yaratıcı Düġünme Etkinliklerini Uygulamaya Yönelik Özyeterlik Algıları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 142-172.
Jarrett, O. S. (1999). Science Interest and Confidence Among Preservice Elementary Teachers. Journal of Elementary Science Education, 11(1), 49–59.
Kahyaoğlu, H., ve Yavuzer, Y. (2004). Öğretmen Adaylarının İlköğretim 5. Sınıf Fen Bilgisi Dersindeki Ünitelere İlişkin Bilgi Düzeyleri. İlköğretim Online, 3(2).
Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Korkut, K. ve Babaoğlan, E. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlik İnançları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16), 269-281.
Kutlu N. ve Gökdere M. (2012). Öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik tutumlarının ve öz yeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. (Bildiriler), Niğde.
Küçükyılmaz, A. ve Duban, N. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz-yeterlik inançlarının artırılabilmesi için alınacak önlemlere ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-23.
Özkan, Ö., Tekkaya, C. ve Çakıroglu, J. (2004). Fen Bilgisi Aday Öğretmenlerin Fen Kavramlarını Anlama Düzeyleri, Fen Öğretimine Yönelik Tutum Ve Öz-Yeterlik İnançları. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül 2002. Cilt. 2, 1300-1304. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
Ramey‐Gassert, L., Shroyer, M. G., & Staver, J. R. (1996). A Qualitative Study of Factors Influencing Science Teaching Self‐Efficacy of Elementary Level Teachers. Science Education, 80(3), 283-315.
Riegle‐Crumb, C., Morton, K., Moore, C., Chimonidou, A., Labrake, C., & Kopp, S. (2015). Do Inquiring Minds Have Positive Attitudes? The Science Education of Preservice Elementary Teachers. Science Education, 99(5), 819-836.
Saracaloğlu, A. S. ve Yenice, N. (2009). Investigating the self-efficacy beliefs of science and elementary teachers with respect to some variables. Journal of Theory and Practice in Education, 5(2), 244-260.
Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,6(4), 543-559.
Uluçınar, Ş., Doğan, A., ve Kaya, O. N. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Fen Öğretimi ve Laboratuvar Uygulamalarına İlişkin Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 485-494.
Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2009). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Öz-Yeterlik Algıları. Secondary School Teachers’ Self-Efficacy Beliefs. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-16.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.(8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma.(6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
Yılmaz, G. (2007). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Deneyimlerinin Fen Öğretimi Öz-Yeterlik ve Sınıf Yönetimi İnançlarına Olan Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir.