MANEVİ BAKIMIN GEREKLİLİĞİ VE BAKIM HİZMETİ VEREN MESLEK ELEMANLARININ MANEVİ BAKIMA İLİŞKİN DÜŞÜNCELERİ

Bakım hizmetleri tıbbi, sosyal ve manevi bakım olmak üzere üç ana kategoride değerlendirilmektedir. Hastanelerde bakım hizmetleri tıbbi ve sosyal bakım ekseninde gerçekleşmektedir. Bu çalışma ihmal edilen manevi bakım hizmetlerinin sağlık hizmetlerinde tamamlayıcı bir unsur olduğu ve bütüncül bakımın önemli bir ayağını oluşturduğu üzerinde yoğunlaşmaktadır. Araştırmada sağlık çalışanlarının manevi bakıma ilişkin düşüncelerini belirlemek ve literatüre katkı sağlamak amaçlanmıştır. Araştırma Bolu İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği’ne bağlı sağlık tesislerinden İzzet Baysal Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile İzzet Baysal Devlet Hastanesi’ndeki sağlık personellerini kapsamaktadır. Çalışma 2017 yılı şubat-mart ayları arasında gönüllülük esasına dayalı ve tesadüfî örnekleme bağlı olarak, katılımcı 333 sağlık çalışanı ile gerçekleşmiştir. Katılımcıların %20,7’si doktor, %71,5’i hemşire/ebe/ sağlık memuru ve %7,8’i sağlık lisansiyerleridir. Katılımcıların unvan, cinsiyet, manevi bakıma yükledikleri anlam ve holistik bakıma ilişkin düşünceleri ve çalışmış olduğu kuruluş değişkenlerine göre manevi destek algısı düzeylerinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Katılımcıların medeni durum, çalıştığı birim, eğitim durumu, yaş ve hizmet süresi değişkenlerine göre manevi destek algı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Katılımcıların dini tutum düzeyleri ile manevi destek algısı düzeyleri arasında pozitif yönlü (r=0.569, p=0.000) %56,9’luk anlamlı bir korelasyon bulunmuştur. Ankete katılan sağlık çalışanlarının manevi destek algı düzeylerinin yüksek (61.95±10.75) olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

THE NECESSITY OF SPIRITUAL CARE AND THE THOUGHTS OF PROFESSIONALS THAT GIVE SPIRITUAL CARE

Care services are evaluated in three main categories: medical, social and spiritual care. Care services in hospitals are usually carried out on the axis of medical and social care. This study focuses on the fact that spiritual care services are a complementary element in health services and an important aspect of holistic care. The aim of this research is to determine the thoughts of the health professionals about the spiritual care and contribute to the literature. The research covers the health staff of İzzet Baysal Education and Research Hospital and İzzetBaysal Public Hospital, which are affiliated to the General Secretariat of Bolu Province Public Hospitals Association. The study was conducted between February and March 2017, with volunteer based and random sampling, with 333 health staff participating. According to the titles of the participants 20.7% were physicians, 71.5% were Nurses / Midwives / Health Officers and 7.8% were healthcare graduates. Significant differences were found in the levels of spiritual support perceptions according to the attitudes of the participants in terms of their titles, gender, assigned meanings to the spiritual care, thoughts about holistic care and institution variables. There was no significant relationship between participants' perceptions of spiritual support according to marital status, department, educational status, age and service period. There was a 56.9% significant correlation (r = 0.569, p = 0.000) between the religious attitude levels of the participants and the level of spiritual support perception. The level of perception of spiritual support among health staff participating in the survey was high (61.95 ± 10.75).

PDF

___

Coyle, J. (2002). “Spirituality and Health: Towards a Framework for Exploring the Relationship Betwen Spirituality and Health”. Journal of Advanced Nursing. 37 (6):589-597.
Çekin, A., (2014). Maneviyat, Manevi Bakım ve Sosyal Hizmet, Samsun: Etüt Yayınları.
Çelik, A.S., Özdemir, F., Durmaz, H. & Pasinlioğlu, T. (2014). “Hemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakımı Algılama Düzeyleri ve Etkileyen Bazı Faktörlerin Belirlenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 1–12.
Durğun, A. (2018). “Türkiye’de Aile İçi Sorunlara Yönelik Sosyal Politikalar ve Şiddetin Önlenmesi” Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD), Cilt 8, Sayı 1, ss:1-12.
Düzgüner, S. (2016). “ Manevi Bakımın Temellerine İlişkin Kültürlerarası Bir Analiz” Manevi Danışmalık ve Rehberlik. Cilt 1 ed. Ali Ayten, Mustafa Koç ve Nuri Tınaz İstanbul: Dem Yayınları. 17-43.
Ekşi, H., Kaya, Ç., & Çiftçi, M. (2016). “ Maneviyat ve Psikolojik Danışma” Manevi Yönelimli Psikoterapi ve Psikolojik Danışma. ed. Halil Ekşi ve Çınar Kaya. İstanbul: Kaknüs Yayınları. 13-26.
Ergül, Ş., Bayık, A. (2004). Hemşirelik ve Manevi Bakım, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8 .1.
Esendir, N., (2016). Sağlık Çalışanlarının Maneviyat ve Manevi Bakım Algısı: İstanbul Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale: Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi SBE.
Genç, Y., Seyyar, A. (2010). Sosyal Hizmet Terimleri (Ansiklopedik “Sosyal Pedagojik Çalışma” Sözlüğü). Sakarya Kitabevi, Sakarya.
George, D. & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed) Boston: Pearson.
Gross, Z. (2006). Spirituality, contemporary approaches to defining. Encyclopedia of Religious and Spiritual Development. E. M. Dowling and W. G. Scarlett (Ed.). Thous and Oakss, London and New Delhi: Sage Publications, 424-425.
Icf (2001). İnternetional Classification of Functioning, Disability and Health; Assesment, Classification and Epidemiology Group. İ nce, A. (2017) Kur’an Kurslarının Danışmanlık Ve Rehberlik Fonksiyonu: Öğretici Görüşlerine Dayalı Sosyo-Psikolojik Bir Analiz (Sakarya İli Örneği) Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (SAUİFD), Cilt: XIX, Sayı: 35 (Haziran 2017)
Jung, C.G. (1998). Psikoloji ve Din, (Çev. O. Gündüz), İstanbul: Okyanus Yayınları.
Karagül, A. (2012). Manevi Bakım: Anlamı, Önemi, Yöntemi ve Eğitimi (Hollanda Örneği), Dini Araştırmalar Dergisi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ocak-Haziran, Cilt 14, Sayı 40, ss. 5-27.
Karataş, Z. (2015). “Manevi Temelli Sosyal Hizmet Yaklaşımı”, Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi.1.1. 3-15. (http://www.manevisosyalhizmet.com/wp- content/.../manevi-sosyal-hizmet-yaklasimi.pdf/,04 Mart 2017’de erişildi)
Kavas, E. & Kavas, N. (2014). Manevi Destek Algısı (MDA) Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliliği ve Güvenilirliği, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkıc Volume 9/2 Winter 2014, p. 905-915, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/107827/Turkısh Studies.6161, ANKARA-TURKEY
Kavas, E. & Kavas, N. (2015). Hastalarda Manevi Bakım İhtiyacı Konusunda Doktor, Ebe Ve Hemşirelerin Manevi Destek Algısının Belirlenmesi: Denizli Örneği, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkıc Volume 10/14 Fall 2015, p. 449-460, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/107827/TurkıshStudies.8738, ANKARA-TURKEY
Kostak, M.A., Çelikkalp, Ü., & Demir, M. (2010). Hemşire ve Ebelerin Maneviyat Ve Manevi Bakıma İlişkin Düşünceleri, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı. 219-225.
Ok, Ü. (2011). Dini Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlilik Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8.2, 528-547.
Okyay, N. (2008). Hemşirelerin Maneviyat ve Manevi Bakıma İlişkin Görüşleri Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi SBE.
Özdemir, S. (2012), “Dini Sosyal Hizmetlerin Temelleri”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, 125-138.
Simsen, B. (1988). “Nursing The Spirit” Nursing Times. 84, 31-33.
Tarhan, N. (2009). İnanç Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları.
Tarhan, N. (2013). Mutluluk Psikolojisi. 21. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982)https://www.tbmm.gov.tr/anaysa/anaysa_ (12 Mart 2017).
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (2016) Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. Ankara: Sistem Ofset Basım Yayın San. ve Tic. Ltd. Şti.
Walach, H. (2005). Spiritualität als Ressource. Chancen und Probleme eines neuen Forschungsfeldes. EZW-Texte 181, 17.
Wink, P. (1999). Addressing End-of-Life Issues: Spirituality and Inner Life. Generations, 23(1), 75- 80.
Yapıcı, A. (2018). Eşlerin Dinsel Algı ve Yaşayışına Göre Evlilikte Dindarlık ve Maneviyat Huzur mu Kusur mu?, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkıc Volume 13/2 Winter 2018, p. 79-106, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/107827/Turkısh Studies.13025, ANKARA-TURKEY
Yılmaz, N. (2007). Kültürümüzden Atasözlerimize Yansıyan İslam Dininin İnanç Esasları: Âmentü, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkıc Volume 2/4 Fall 2007, p. 1077-1094, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/107827/TurkıshStudies.216, ANKARA-TURKEY
Zastrow, C. (2013), Sosyal Hizmete Giriş, Çev. A. Aykara, A. Beyazova, B. Y. Çakar, C. Evren, Ç. Karaca, D. B. Çiftçi, E. Yıldırım, E. Bahşi, G. Albayrak, M. S. Birdal, S. Yağcıoğlu, S. Kurukafa ve V. Yılmaz, 1. Baskı, Ankara: Nika Yayınevi