KURGULANMIŞ MASALLARIN İÇ YAPI ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN ÇOCUĞA GÖRELİĞİ

Masal olağanüstü olayları ve kahramanları, gizemlerle yüklü dünyası, dil ve anlatımındaki renkliliği ve kültürel öğelerindeki zenginliği ile dikkati çeken yazınsal bir türdür. Ancak son yıllardaki teknolojik gelişimlerle birlikte gündelik yaşam da değişikliğe uğramış, bu durum beraberinde yazınsal türlerin de çocuğun ilgi ve gereksinimlerine göre yapılandırılmasını gerekli kılmıştır. Kurgulanmış masallar da bu değişimin sonucu olarak son yıllarda ortaya çıkmış bir masal türüdür. Sanatçılar tarafından geleneksel masallara öykünülerek oluşturulan bu masallar gerek olayları gerek kişileri ile daha çok günümüz çocuğunun dünyasına seslenmekte, onun sorunlarını ele almaktadır. Öte yandan kurgulanmış masaların çocuğun yaş ve gelişim özellikleri göz önünde bulundurularak oluşturulması, çocuğun okuma alışkanlığı ve sevgisi edinimi açısından da yaşamsal bir önem taşımaktadır. Başka bir deyişle masalların çocuğa görelik ilkelerine bağlı kalınarak oluşturulması gerekmektedir. Çocuğa göre özellikler taşımayan çocuk edebiyatı ürünlerinin çocuğu okuma sevgisi edindirme sürecinden alıkoyacağı gibi onun düş ve düşünce dünyasını da olumsuz yönde etkileyebileceği bilinen bir gerçektir. Bu çalışmada kurgulanmış masallar konu, karakter, ileti, dil-anlatım ve temel eğitim ilkeleri olmak üzere beş başlıkta ele alınmış, masal ögelerinin çocuğa göreliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, doküman incelemeye dayalı olarak gerçekleştirilmiş, verilerin çözümlenmesinde betimsel analizden yararlanılmıştır. Çözümlemeler yoluyla elde edilen veriler doğrultusunda ise şu sonuçlara ulaşılmıştır: Araştırmada inceleme konusu yapılan kurgulanmış masalların çocuk gerçekliğine uygun bir anlayışla oluşturulduğu, değişkenlerin çocuğa görelik ilkesine bağlı kalınarak yapılandırılmaya çalışıldığı görülmüştür

SUITABILITY OF FICTIONALIZED TALES FOR CHILDREN IN TERMS OF INTERNAL STRUCTURE

Tales are literary genres which stand out with their supernatural events, heroes, mysterious worlds, colorfulness in their language and expression and richness in cultural elements. However, daily life has changed through the technological developments in recent years and literal genres have to be rearranged according to the necessities and interests of children. Fictionalized tales are the tales which have been created recently as the products of the results of these changes. These tales which are created by artists by being imitated traditional tales, appeal to today’s children and dealt with their problems in terms of both the events and characters depicted in these tales. On the other hand, fictionalized tales have great importance in terms of being created according to the age and development properties of children and acquiring reading habits and love. In other words, tales have to be created by foolowing the principles of suitability for children. It is a well known fact that, children’s literature works which do not have suitable properties for the children not only retain them from the process of love of reading acquisition, it also affect imagination and thinking worlds of them negatively. In this study, fictionalized tales are discussed under five basic titles such as themes, characters, message, language and expression and basic training principles and suitability of the elements of tales for children are analyzed. The study is carried out on the basis of document reviewing and descriptive analysis is used for the data analysis. As a resylt of the study it is seen that fictionalized tales used as the subject of this study are created with an understanding which is suitable for the reality of children, and variants are structured by following the principles of suitability for children

PDF

___

Aslan, C. (2007) Yazınsal Nitelikli Çocuk Kitaplarının Çocuğun Gelişim Sürecindeki Yeri.II.Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu. (Yay. Haz.: S.Sever), Ankara Üniversitesi Çocukve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi, No: 4, s. 192-206
Binyazar, A. (2007) Çocuk Kitaplarında Yazınsallık. II. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu.(Yay. Haz.: S.Sever), Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi, No: 4, s. 609-611
Brown, L. C., Tomlinson, C. M. (1999) Learning About Children and Their Literature. Children’s Literature.USA: A Viacom Company.
Ciravoğlu, Ö. (1998) Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Esin Yayınevi.
Çakır, P. (2013) Türkçe Ders Kitaplarındaki Öykülerin Çocuğa Görelik İlkesi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies- İnternational Periodicial fort he languages, Literature and History of Turkish or Turkic.Volume 8/1 Winter 2013 p. 1171-1180, ANKARA-TURKEY.
Çer, E. (2014) Edebiyatta Çocuk Gerçekliği ve Çocuğa Görelik İlkelerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
Dilidüzgün, S. (2008) Çocuk Edebiyatında Masallar. Okulöncesinde Çocuk Edebiyatı.(Ed.: GüneşZ.)Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Dilidüzgün, S. (2009) Masalsı Ve Masalsı Türler. İlköğretimde Çocuk Edebiyatı.(Ed.: GüneşZ.), Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Gökşen, E. N. (1985) Örnekleriyle Çocuk Edebiyatımız.İstanbul: Remzi Yayınevi.
Gönen, M. (2000) 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. (Yay. Haz.:R. Şirin) İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
Kantarcıoğlu, S. (1991) Eğitimde Masalın Yeri. İstanbul: MEB. Yayınları.
Karasar, N. (2011) Bilimsel Araştırma Yöntemi.Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Oğuzkan, A.F. (2010) Çocuk Edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Özdemir, E. (1983) Anadili Öğretimi. Türk Dili Dil Öğretimi Özel Sayısı.Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Özcan, D., Şara, P. (2016) Türkçe Ders Kitaplarında(1-4. Sınıf) Yer Alan Masalların Öğretim Programları ve İçerik Açısından İncelenmesi. Turkish Studies- İnternational Periodicial fort he languages, Literature and History of Turkish or Turkic.Volume 11/3 Winter 2016 p. 1781-1796, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/ TurkishStudies.9267, ANKARA-TURKEY.
Özel, A. (2003) Sanat ve Eğitim Üzerine. İstanbul: Erdem Yayınları.
Sever, S. (2008) Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Tudem Yayınları.
Sever, S. (2010) "Ülkemizde Bir İlk Daha Ankara'da..." Ankara İl Milli Eğitim Dergisi.Ankara: 68 (8-12).
Sever, S. (2013) Çocukla Yazınsal İletişim. Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. Ankara: Tudem Yayınları
Şirin, M. R. (2007) Masal Atlası.Ankara: Kök Yayıncılık.
Şirin, M. R. (2000) 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
Taşdelen, V. (2005) Çocuk Edebiyatında Yalınlık İlkesi. Hece:Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı.Ankara: Hece Yayıncılık.
Tür, G., Turla, A. (1999) Okul Öncesinde Çocuk, Edebiyat ve Kitap. İstanbul: Ya-Pa Yayıncılık.
Yılmaz, E.B. (2011) Geceye Söylenen Masallar: Fantastik Anlatılarda Gerçeküstünün İşlevi.Turkish Studies- İnternational Periodicial fort he languages, Literature and History of Turkish or Turkic.Volume 6/3 Summer 2011 p. 1315-1328, TURKEY.
Yurttaş, H. (1995) Çocuk ve Kitap. Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Öğretim Merkezi Yayını.