İLKÖĞRETİM 4 VE 5. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARININ VE İLGİLERİNİN BELİRLENMESİ

Öğrencilerin okuma kültürü kazanmalarında, onların ne tür alışkanlıklara sahip olduklarının ve ne tür kitapları okumaya ilgi duyduklarının belirlenmesi önemlidir. Bu çalışma, ilköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarını ve okuma ilgilerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu sebeple Uşak ilindeki 300 öğrenciye, “İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları ve Okuma İlgileri” adlı ölçme aracı uygulanmıştır. Ölme aracında, öğrencilerin okuma alışkanlıklarının belirlenmesine yönelik altı; okuma ilgilerinin belirlenmesine yönelik olarak da üç adet soru sorulmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilerin çoğunluğunun okuma alışkanlığına sahip değildirler. Öğrenciler, orta ve alt düzey okuyucudurlar. Bu öğrencilerin tamamına yakını, gün içerisinde okumaktan ziyade, TV seyretmeyi veya internette oyun oynamayı tercih etmektedirler. Ayrıca bu öğrencilerin önemli bir bölümü bir kitaplığa sahip bile değildir. Öğrencilerin, masal ve hikâye türünde, konuları hayvan ve kahramanlık konulu olan kitapları okumaktan hoşlanmaktadırlar. Ancak öğrenciler, 100 Temel Eser listesindeki kitapları okumaktan hoşlanmamaktadırlar. Öğrencilerin okuma alışkanlığına sahip olmama sebeplerini: Toplumda kitabın yaşamsal bir gereksinim olarak kabul edilmemesi, ailelerinin, öğretmenlerinin ve çevrelerindeki büyüklerinin model olmamaları, okuma kaynaklarındaki nitelik eksikliği ve öğrencinin ilgisini çekmemesi, eğitim sistemimizde okuma alışkanlığı kazandıracak proje ve programların yetersiz oluşu, kitle iletişim araçlarının okuma eyleminden daha cazip olması ve okuma eyleminin en kolay, en ucuz ve en uygun ortamı kabul edilen kütüphanelerin çeşitli nedenlerle bu işlevini yerine getiremeyişi olarak sıralayabiliriz.

DETERMINATION OF HABITS AND INTERETS IN READING OF ELEMENTARY 4-5. GRADERS

It is important to determine in acquire reading culture that what students habits, what kind of books that they have read and what kind of interest is important for them. This study aims to determine of elementary 4 and 5 students' reading habits and reading interests. For this reason, to 300 students in the province of Uşak, "Elementary School Students' Reading Habits and Reading Interests" was applied. In the survey, students' reading habits for the determination of six, reading interest in order to determine the three questions are asked. The survey data was interpreted using descriptive analysis technique. The majority of the students who participated in survey do not have the habit of reading. They are middle and lower level readers. Almost all of these students prefer watching TV or playing games on the internet rather than reading, during the day. In addition, important part of the students didn’t hane library. Students, topics want reading type of fairy tales and stories and the books on animals and heroism. However, students don’t want reading the list of 100 Basic Works. The reasons of students' not having the habit of reading are a vital need in the community of the book should not be regarded as their parents, teachers and elders around them are not models, a lack of quality resources and the student's interest in reading withdraws, projects and programs will save the habit of reading the inadequacy of our education system, mass media, the act of reading to be more attractive than the act of reading and the easiest, cheapest and most convenient environment to fulfill this function for various reasons accepted as the listed libraries.

___

AKSAÇLIOĞLU, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin Televizyon İzlemeleri ve Bilgisayar Kullanmalarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi. Türk Kütüphaneciliği. 21(1), 3-28.

AKYOL, H. (2006). Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Kök.

ARICAN, S. ve YILMAZ, B. (2010). 100 Temel Eser Uygulamasının Öğrencilerin Okuma Alışkanlıklarına Etkisi Ve Bu Uygulamada Kütüphanelerin Rolü Konusunda Öğretmen Görüşleri. Türk Kütüphaneciliği. 24 (3), 495-518.

ARICI, A. F. (2008). Okumayı Niye Sevmiyoruz? Üniversite Öğrencileri İle Mülakatlar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5(10), 91-100.

AYYILDIZ, M., BOZKURT, Ü. ve CANLI, S. (2006). Okuma Kültürü Üzerine Bir Araştırma. Millî Eğitim Dergisi, sayı,169.

BAMBERGER, R. (1990). Okuma Alışkanlığını Geliştirme (Çeviren: Bengü Çapar). Ankara: Kültür Bakanlığı.

BİRCAN, İ. ve Tekin, M. (1989). Türkiye’de Okuma Alışkanlığının Azalma Sorunu ve Çözüm Yolları. A.Ü. Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 393-410.

COŞKUN, E. (2003). Çeşitli Değişkenlere Göre Lise Öğrencilerinin Etkili Okuma Becerileri ve Bazı Öneriler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13. 101-130.

DİLİDÜZGÜN, S.(2006). Çocuk Edebiyatı Eleştirisinin Temelleri Ve Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Eleştirisi. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu. Ankara. s.159-164.

DÖKMEN, Ü. (1994). Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psiko–Sosyal Bir Araştırma. İstanbul: MEB.

EYRE, G. (2005). The Development and Practice of Literacy: A Voyage of Discovery. International Federation of Library Associations and Institutions Section on Reading Newsletter, 20.

GHAITH, G. M. & Bouzeineddine. A. R. (2003). Relationship Between Reading Attitudes, Achievement, And Learners’ Perceptions of Their Jigsaw II Cooperative Learning Experience. Reading Psychology, 24, 105-121.

GÖMLEKSİZ, M. N. ve Telo, A. (2003). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlığı (Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi. 15-17 Mayıs. Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi. s.356-364

GÖNEN, M., ÖNCÜ, E. Ç. ve IİITAN, S. (2004). İlköğretim 5, 6 Ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 164.

GÜNEŞ, F. (2010). Öğrencilerde Ekran Okuma ve Ekranik Düşünme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 1-20.

GÜL, V. (2008). Boş Zaman Etkinliklerinin Okuduğunu Anlama Ve Okumaya Yönelik Tutumlar Üzerindeki Etkililiği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

GÜRCAN, H. İ. (1996). Okuma Alışkanlığı İle Kitap Yayıncılığının Kültürel İletişim Ve Teknolojiye Bağlı Sorunları Karşısında Türkiye Koşulların Temsilinde Bir Araştırma (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskişehir.

İPİŞROĞLU, Z. (1997). Eğitimde Yeni Arayışlar Sorunlar, Seçenekler, Öneriler. İstanbul: Adam.

KARASAR, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. İstanbul: Nobel.

KELEŞ, Ö. (2006). İlköğretim 4 ve 5. Sınıf Öğrencilerinde Kitap Okuma Alışkanlığının İncelenmesi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

KOCABAŞ, İ. (1999). Çocuk Kitabı Seçim Kriterleri ve 1997 Yılını Kapsayan Bir Değerlendirme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

MAKOTSI, R. (2005). How Library Networks Can Help Reach Education Goals. London: Book Aid.

MAVİŞ, A. (2000). Okuyarak Hızlı Okuma Ve Öğrenme Teknikleri. İstanbul: Hayat.

MEB (2005). İlköğretim 100 Temel Eser Genelgesi.http://iogm.meb.gov.tr/files/mevzuat/45.pdf

MEB (2009). Türkçe 1-5. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. http://ttkb.meb.gov.tr/program

ODABAŞ H., ODABAİ, Z. Y. ve POLAT, C. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği. Bilgi Dünyası. 9(2), 431-465.

ÖZBAY, M. (2009). Anlama Teknikleri I: Okuma Eğitimi. Ankara: Öncü.

PANIGRAHI, C. ve PANDA, K. C. (1996). “Reading İnterests And İnformation Sources of School Going Children: A Case Study of Two English Medium Schools of Rourkela”, Indian Malaysia Journal of Library and Information Sciene. 1(1)57- 65.

SAĞLAM, M., SUNA, Ç. ve ÇENGELCİ, T. (2007). “Sınıf Öğretmenliği İle Diğer Öğretmenlik Programları Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı Düzeylerinin Karşılaştırılması”. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, 27–29 Nisan, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, s. 325–328.

SARACALOĞLU, A. S., BOZKURT, N. ve SERİN, O. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Okuma İlgileri ve Okuma Alışkanlıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim Araştırmaları. 4(12), 149- 157.

SAVAŞ, B. (2006). Okuma Eğitimi Ve Çocuklarda Dil Gelişimi. İstanbul: Alfa.

SEVER, S. (1997). Türkçe Öğretimi Ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı.

SEVER, S. (2003). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Kök.

STAIGER, R. C. (1979). Roads to Reading. Paris: UNESCO.

TEMİZKAN, M. (2007). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Derslerinde Okuma Stratejilerinin Okuduğunu Anlama Üzerindeki Etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK .

ÜNALAN, İ. (2006). Türkçe Öğretimi. Ankara: Nobel.

YALÇIN, A. (2006). Türkçe Öğretim Yöntemleri Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Akçağ.

YAVUZER, H. (2000). Eğitim Ve Gelişim Özellikleriyle Okul Çağı Çocuğu. İstanbul: Remzi.

YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.

YILMAZ AYDIN, Z. (2006). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığı”. İlköğretim Online, 5(1), 1-6, [online]: http://ilkogretim-online.org.tr