İLK OKUMA YAZMA ÖĞRETİMİNE YÖNELİK ÖZ YETERLİK ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ
Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının ilk okuma yazma öğretimine yönelik öz yeterlik algılarını belirlemeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmektir. Çalışmada ilgili literatür göz önünde bulundurularak 73 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan form ilgili alanlarda çalışmaları bulunan alan uzmanlarına sunulmuş, alınan uzman görüşleri doğrultusunda ölçeğin madde havuzunda bulunan 21 madde ölçekten çıkarılmıştır. Uzman görüşleri alındıktan sonra ortaya çıkan 52 maddelik form Gazi Osman Paşa ve Cumhuriyet Üniversitelerinde Sınıf Eğitimi programına kayıtlı 292 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. Veriler üzerinde analize başlamadan önce uç, sapan, eksik veya hatalı değerler düzeltilmiştir. Yapılan düzeltmeler sonucunda araştırmaya katılan 256 öğrenciden gelen yanıtlar doğrultusunda geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin 25 madde ve 3 alt boyuttan oluştuğu belirlenmiştir. 25 madde ve 3 alt boyuttan oluşan form toplam varyansın %51,12'sini açıklamaktadır. Bu boyutlar literatür doğrultusunda hazırlık, uygulama ve değerlendirme olarak adlandırılmıştır. Ölçeğin tamamı için Cronbach alfa güvenirlik katsayısı .90 iken her bir alt boyut için Cronbach alfa güvenirlik katsayıları .77 ile .90 arasındadır. Ölçeğin geçerliği çalışması kapsamında doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda 3 faktörlü yapı doğrulanmıştır. Bulgular sonucunda ölçeğin ilk okuma yazma öğretimine yönelik öz yeterlik algısını geçerli ve güvenilir şekilde ölçtüğü ortaya çıkmıştır
THE DEVELOPMENT OF SELF-EFFICACY SCALE TOWARDS READING & WRITING TEACHING
The aim of the this study is to develop a pre-service classrom teachers’ self-efficacy scale for reading & writing teaching. In the study, a draft of the scale which contained 73 items was composed based on both reviews of the extant literature and the opinions of experts of this area. 21 items has been removed from the draft scale based on expert opinion. The scale was applied to 292 students in classroom education at Cumhuriyet and Gazi Osman Paşa University. Statistical analysis was carried out on 256 forms out of 292. Exploratory and confirmatory factor analysis was applied. Item discriminations were tested and determined the reliability of scale Cronbach Alpha internal consistency coefficient were calculated. As a result of factor analysis, three factors have emerged consist of 25 items and account for the 51,12 % of the total variance. These facıtors were labeled as “preparation”, “application” and “assessment” in light of the relevant literature. Confirmatory factor analysis results support that the scale consisted of three subscales. The Cronbach’s alpha coefficient for the whole scale was found as .90, whereas the values of Cronbach’s alpha coefficient for individual factors of the scale ranged between .77 and .90. As a result, the scale has been identified as reliable for usage to evaluate the pre-sevice classroom teachers’ self-efficacy towards reading & writing teaching
___
- Akyol, H. (2007). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. (Yeni Programa Uygun 6. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Akyol, H., Yıldız M. (2013). Okuma Uzmanlığı Ve Okuma Uzmanı Yetiştirilmesine Yönelik Bir Program Önerisi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 1 - 8.
- Armbruster, B.B., Lehr, F., Osborn, J. (2006). Çocuk bir okur oluyor ebeveynler için kanıtlanmış araştırma sonuçları, doğum-okul öncesi dönemi. National Institute for Literacy. http://www.ilipg.org/sites/ilipg.org/files/documents/2011/02/child-becomes-readertr.pdf 30 Ekim 2012 tarihinde alınmıştır.
- Arslan, D., Aytaç, A. (2010). İlk Okuma Yazma Öğretimi Dersine İlişkin Tutum Ölçeği Geliştirilmesi. İlköğretim Online, 9 (3), 841-850
- Ateş, S. (2011). İlköğretim Beşinci Sınıf Türkçe Dersi Öğrenme-Öğretme Sürecinin Anlama Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aydın, İ.S., İnnalı, H.S., Batar, M., Çakır, H. (2013). Öğretmen Adaylarının Yazılı Anlatım Öz Yeterliklerine İlişkin Ölçek Geliştirme Çalışması. Turkish Studies, 8 (8), 139 – 160.
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (17. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Çapri, B., Kan, A. (2006). Öğretmen Kişilerarası Öz-Yeterlik Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1 (2), 48 – 61.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LİSREL Uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Devellis, R. (2003). Scale Development: Theory And Applications (2nd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage
- Dönmez, S. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Fen vre Teknoloji Dersi Öz-Yeterlilik İnançlarının Denetim Odağına Göre Farklılığının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- Ege, P. (2007). Çocuklarda okuryazarlık gelişimi. Topbaş, S. (Editör). Dil ve kavram gelişimi. (3. Baskı). Ankara: Kök Yayıncılık, ss. 171-185.
- Eğitimi Araştırma Geliştirme Dairesi [EARGED]. (2005). PISA 2003 Projesi Ulusal Nihaî Rapor. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Güneş, F. (2007). Ses temelli cümle yöntemi ve zihinsel yapılandırma. (1. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Hacıömeroğlu, G., Şahin-Taşkın, Ç. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Öğretimi Yeterlik İnançları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), 539 – 555.
- International Reading Association and National Association for Education of Young Children, (2010). National Association for the Education of Young Children. In Young Children, 53 (4), 30–46.
- İpek, C., Acuner, H.Y. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilgisayar Öz-Yeterlik İnançları Ve Eğitim Teknolojilerine Yönelik Tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 12 (2, 23 – 40.)
- Kandır, A., Uyanık Ö., Yazıcı, E. (2012). Okuma yazmaya hazırlık. Ankara: Efil Yayınevi.
- Karasakaloğlu, N., Saracaloğlu, A.S., Özelçi, S. (2012) Sınıf Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Okuma Öz-Yeterliklerine İlişkin Algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (19), 405 – 422.
- Koç, C. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Öz Yeterlik Algıları Ve Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı Oluşturma Becerilerinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, (1), 240 – 255.
- Kurtuluş, N., Çavdar, O. (2010). Öğretmen Adaylarının Fen Öğretimine Yönelik Öz Yeterlikleri. E- Journal Of New World Sciences Academy Education Sciences, 5 (3), 1302 – 1315.
- MEB, (2012). Uyum ve hazırlık çalışmaları öğretmen kitabı ilkokul 1. Ankara: Özgün Matbaacılık.
- Neuman, S. B., Copple, C., Bredekamp, S. (2000). Learning to read and write. Developmentally appropriate practice for children. Washington, DC: NAEYC
- Öncü, H. (2010). Akademik Öz yeterlik Ölçeğinin Türkçe ’ye Uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (1), 183 – 206.
- Özdemir, S.M. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretim Sürecine İlişkin Öz- Yeterlik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 54, 277 – 306.
- Özmenteş, S. (2011). Müzik Öğretimine Yönelik Özyeterlik Ölçeğinin Geliştirilmesi. International Conference On New Trends İn Education And Their Implications. 159 – 165.
- Ramsburg, D. (1998). Understanding literacy development in young children. National Parent Information Network.
- Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi Ve SPSS İle Veri Analizi.(5.Baskı) Ankara: Nobel.
- Uyar, Y. (2011). Okuma Uzmanlığının Türkiye’deki Üniversitelerde Lisansüstü Bir Program Olarak Yapılandırılması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 132 – 149.
- Whitehurst, G., Lonigan, C. (1998). Child development and emergent literacy. Child Development, 69(3), 848-872.
- Yıldırım, K., Yıldız, M., Ateş, S. (2010). İlköğretim Beşinci Sınıf Türk Öğrencilerin Metin Türlerine Göre Okuduğunu Ve Dinlediğini Anlama Düzeyleri. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 10 (3), 1855-189.