19790

Halide Nusret Zorlutuna'nın romanlarını kronotopik okuma

Zaman - uzam Şeklinde çevirebileceğimiz kronotop kavramı, Michael Bakhtin tarafından ortaya atılmıştır. Romanda her zamanın mekâna temellük ettiği düşüncesini ifade eden kronotop, Türk romanını anlamak açısından önemli bir imkân sunar. Osmanlı‟nın yıkılış Cumhuriyet‟in doğuş sürecinde yaşamış kadın yazarlardan Halide Nusret Zorlutuna‟nın romanları tanıklık ettiği tarihi süreci içerir. Bu sebeple onun romanlarında mekân çoğu zaman tarihi, zaman zaman psikolojik, kozmik, biyografik zamanı beraberinde getirir. Onun romanları üzerinden yapılacak bir kronotopik inceleme, hem romanlardaki karmaşık olay örgüsü ve karakterleri anlamayı kolaylaştıracak hem de mekân üzerinden dönemin tarihi izlerini, yazarın biyografisini, psikolojik ve kozmik zamanı okumayı sağlayacaktır.

Chronotopic reading of the novels of Halide Nusret Zorlutuna

The term Chronotope, which we may interpret as time -space, was put forward by Michael Bakhtin. Chronotope, which in the novel expresses the idea that every time seizes space, offers an important opportunity to understand Turkish novel. Being among the authors lived in the period between the collapse of the Ottoman and the emergence of the Republic, Halide Nusret Zorlutuna‟s novels include the period they witnessed. Hence, the space or location in her novels implies psychological, cosmic, and biographic time. A chronotopic study of her novels would not only facilitate comprehension of complex pattern of events in her novels, but also provide a chance to read historical traces, the biography of the author, psychological and cosmic time through space or location.

PDF

___

BAKHTİN Mikhail “Romanda Zaman ve Kronotop Biçimlerine İlişkin Sonuç Niteliğinde Kanılar”, Karnavaldan Romana – Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar, Haz: Sibel Irzık, Ayrıntı Yayınları, 2001.
BOZDOĞAN Sibel, Modernizm ve Ulusun İnşası, Metis Yayınları, İstanbul, 2002.
ÇINARLI Mehmet, Sanatçı Dostlarım, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1979.
DEMİRTEPE Nezih, “Halide Nusret Zorlutuna Milli Mücadele Yılları İstanbul‟unu Anlatıyor”, Türk Edebiyatı, S: 115, Mayıs 1983.
ESEN Nüket, “Ahmet Mithat‟ta Kronotop Kavramı”, Kitap-lık, S: 54, Temmuz Ağustos 2002.
GÜNAY Turgut, “Halide Nusret Zorlutuna ile Bir Konuşma”, Töre, S: 29-30, Ekim- Kasım 1973.
Halide Nusret, “Anadolu Kadını”, Yeni İzmir, S: 1, 9 Mayıs 1335.
Halide Nusret, “Hayatın Manası”, Yeni İzmir, S: 1, 9 Mayıs 1335.
İNAN Afet, AKÇURA Yusuf vd, Türk Tarihinin Ana Hatları, Kaynak Yayınları, 1999.
İNCİ Handan, Roman ve Mekân - Türk Romanında Ev, Arma Yay., İstanbul, Mayıs 2003.
TANPINAR Ahmet Hamdi, Beş Şehir, Dergâh Yayınları, İstanbul 1976.
TANPINAR Ahmet Hamdi, Sahnenin Dışındakiler, Dergâh Yayınları, İstanbul 1999.
UĞURCAN Sema, “Anadolu Yollarında Üç Yazar”, Türk Edebiyatı, S: 406, Ağustos 2007.
UĞURCAN Sema, “Attila İlhan‟ın Romanlarında Tarihî Bir Gezinti”, Attila İlhan Armağanı: Kaptan’a Saygı İle, (Haz: Yakup Çelik), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2006.
ZORLUTUNA Halide Nusret Büyük Anne, L&M Yayınları, İstanbul, 2005.
ZORLUTUNA Halide Nusret, Aşk ve Zafer, (Haz: Betül Coşkun), Timaş Yayınları, İstanbul, 2008.
ZORLUTUNA Halide Nusret, Aydınlık Kapı, (Haz: Betül Coşkun), Timaş Yayınları, İstanbul, 2008.
ZORLUTUNA Halide Nusret, Beyaz Selvi, Uğur Kitabevi, İstanbul, 1945.
ZORLUTUNA Halide Nusret, Gül’ün Babası Kim, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002.
ZORLUTUNA Halide Nusret, Küller, Suhulet Kütüphanesi- Kader Matbaası, İst, 1337 (1921) .
ZORLUTUNA Halide Nusret, Sisli Geceler, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002.
ZORLUTUNA Halide Nusret,“Selâm Sana Güzel İzmir”, Kadın Gazetesi, Y: 2, S: 81, 13 Eylül 1948.