GERÇEK VE YEŞİL GECE ROMANLARINDA EĞİTİMİN BİREYİN YETİŞMESİ VE TOPLUMUN GELİŞMESİNDEKİ ÖNEMİ

Emile Zola'nın Gerçek ve Reşat Nuri Güntekin'in Yeşil Gece romanlarında krallık ve padişahlık gibi güçlerin hâkimiyetine son vererek, egemenliğin halkın eline geçmesi olan Cumhuriyet rejiminin benimsenmesi, kilise ve halifeliğin yönetim üzerindeki gücünün kaldırılması ve toplum üzerindeki baskısının azaltılması, kilise ve medrese tarafından dine dayalı yürütülen eğitim yerine çağdaş eğitim sisteminin benimsenmesi ve devlet eliyle sürdürülmesi, yobaz, başkalarının güdümünde köle, gelişmeye kapalı insanlar ve nesiller yetiştirme düşüncesinden vazgeçilerek birey olduğunun bilincinde, farklı güçlere boyun eğmeyen, özgür düşünceli, hoşgörülü, bilim ve gelişme yanlısı nesiller yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Zola ve Güntekin, toplumda bazı hâkim güçlerin, insanların vicdanlarına, fikirlerine ve aydınlık geleceklerine hükmetmelerine karşıdırlar. Söz konusu yazarlar, sadece bireysel bağlamda özgür düşünceli bireylerden oluşan toplum yaratma uğraşı içerisinde değildirler, aynı zamanda ulusal egemenlik ve bağımsızlıktan yana bir toplum yaratmaya çalışırlar. Yazarlar, tüm ülke vatandaşlarını bu iki özgürlüğün bilincine varıp bunlara sahip çıkmaya çağırmaktalar. Yazarlar romanlarının ana kahramanı olarak öğretmen rolündeki kişileri seçmişlerdir. Zola ve Güntekin'in öğretmen rolündeki ana kahramanları önce kendilerini iyi yetiştirmiş bir birey olma idealini gerçekleştirir, ardından da toplumlarını geri kalmış ve karanlık yanlarından kurtarmaya çalışırlar. Çocukları idealleri doğrultusunda yetiştirmek için, her türlü zorluğu göze alabilen ve toplumlarının aydınlık geleceği uğruna mücadele etmekten yılmayan öğretmelerin öyküsüdür söz konusu romanlar. Sonuç olarak her iki yazar da toplumlarında gerçekleştirilen değişim süreci ve sonrası yaşanan olayları gözlemleyerek, toplumların demokratik anlamda gelişmesinde önemli engel olarak boy gösteren güç odakları oluşturma, dinî taassup, bağnazlık, cahillik, ötekileştirme ve ayrımcılık gibi toplumsal düzeyde irdeledikleri evrensel sorunların çözümünü laik eğitimle eğitilmiş, hoşgörü kültürünü benimsemiş genç nesillerin yetiştirilmesine bağlamaktadırlar. Bu nedenledir ki Zola'nın kahramanı Marc ve Güntekin'in kahramanı Şahin demokratik cumhuriyet ruhunu yaşatacak ve uygar toplumlar oluşturacak bireyler yetiştirmenin çabası içerisindedirler. Zola ve Güntekin'in yaklaşık bir asır önce ele aldıkları sorunlar bugün de birçok toplumda varlığını sürdürmektedir

THE IMPORTANCE OF EDUCATION IN THE INDIVIDUAL DEVELOPMENT AND THE DEVELOPMENT OF THE SOCIETY IN THE NOVELS OF “GERÇEK” AND “YEŞİL GECE”

In the novel Gerçek by Zola and in the novel Yeşil Gece by Güntekin it is aimed to put an end to the reign of the sultanate and kingdom, the adoption of Republic regime, the abolition of of the power of the church and caliphate over the governance and the decrease their pressure ov er the society, the adoption of the contemparary education rather than the one dominated by the medresa and the church and the education supported by the state, and putting an end to the education of the individuals and generations who are resistant to new developments, to educate the individulas who are open-minded, tolerant and who arein favour of modern science and development. Zola and Güntekin are against the powers to dominate the individuals’ ideas and their future. Those authors not only make effort to create a society made up of open-minded individuals but also to create a society in favour of national indepedence and soverignity. The authors call the individuals to become aware of these two type ofreedom and preserve them. Zola and Güntekin choose the persons in the role of a teacher as the main characters. The main characters in their novels actualise the ideal of well-educated individuals and then they try to save their society from the dark parts of life and underdevelopment. The novels are the stories of the teachers to take every risk for the sakeof educating the children in line with their idealism and for a better future. Consequently, both of these authors observed the events during the process of evelopment and after it and considered the solution of the problems such as the formation of powers, religious bigotry, ignorance, marginalisation, and discrimination only if the individuals were givea secular education, and t individuals adopted a cultureof tolerance. That is why, the character of Zola Marc and The charact of Güntekin Şahin try to educate individuals who will constitute a modern society and perrve the spirit of Republic. The problems handledby Zola andGüntekin nearly a century ago stil exist in most societies

PDF

___

ACHARD-BAYLE, Guy (2001). « Faits de langue, faits de texte… effets de fiction: des désignations dans les “dispositifs fictionnels” », Revue Fabula, http://www.fabula.org/effet (consulté en juillet 2006).
BALCI, Yunus (2002). Türk Romanında Aydın Problemi (1908 - 1950), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
BARRIS, Pierre, Mythes Balzaciennes, Armond Colin, Paris, 1972, s.273
BAYSAN, Gül Tekay (2002). “Dreyfus Davası: Gerçek ve Adalet Savaşçısı Zola”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 19 / Sayı: 1/ ss. 181-195
ÇONOĞLU, Salim (2011). "Cumhuriyet Devri Türk Romanında Beden Yapısı, Bedensel Davranışlar ve Kişilik İlişkileri Üzerine Bir Çözümleme (-Halide Edip Adıvar “Sinekli Bakkal”-Yakup Kadri Karosmanoğlu “Yaban”- Reşat Nuri Güntekin “Yeşil Gece”), Turkish Studies, Volume 6/4.
EMİL, Birol ( 1984). Resat Nuri Güntekin’in Romanlarında Şahıslar Dünyası, İstanbul Üniversitesi Yay., İstanbul.
EROL, Betül Yasemin (2012). "Reşat Nuri ve Yeşil Muamması", Kandil kültür-sanat ve edebiyat dergisi, Ocak 2012, Sayı:16.
GÜNEŞ, A. (2007). Edebiyat Ve Toplum, Muhafazakâr Düşünce, 13- 14, s. 69 – 94. GÜNTEKİN, Reşat (1990). Yeşil Gece, İnkılalp Yayınevi, İstanbul.
HAYBER Abdülkadir (1993). Halide Edip, Yakup Kadri ve Reşat Nuri'nin Romanlarında Nesil Çatışmaları, Millî Eğitim Yayınları, İstanbul.
KAHRAMAN, H.B. (2004). Bir Zihniyet, Kurum ve Kimlik Kurucusu Olarak Batılılaşma.
KOCABAŞOĞLU, Uygur (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, İstanbul: İletişim Yayınları, 2004, s. 125-139.
KURDAKUL, Şükran. (1992). Çağdaş Türk Edebiyatı 2 (Meşrutiyet Dönemi 2. Kitap), Bilgi Yayınevi, Ankara.
OĞUZHAN BÖREKCİ, Ülkü Ayşe (2011). "Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Romanının Toplumsal ve Siyasal İşlevi Üzerine Bir İnceleme: Yeşil Gece ve Yaban", İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı:32, ss.260-278.
POLAT, Fatih Emre (2009). Yeşil Gece, 11 Temmuz 2009; www.denemeyazilari.com/yesilgece.html 11 Temmuz 2009.
SINAR, Alev (1997). Hikâye ve Romanımızda Çocuk (1872–1950), Alfa, Bursa.
ŞEKER, Bahattin (2006). “Yeşil Gece ve Gerçek”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 23 / Say›: 1 / ss.243-256
SEKER, Bahattin ve Mitat DURMUS (2009). “Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Fransız Edebiyatından İzler”, Turkish Studies, Volume 4 /1-I, ss.
TÜRKEŞ, Ömer, "Türk Romanında Öğretmen Tipleri", www.mecazen.com › Aşk & Şiir & Edebiyat › Edebiyat.
TÜRKEŞ, Ömer, www.msxlabs.org/.../10826-resat-nuri-guntekin- 8 Ocak 2011. www.edebiyatforum.com/.../ 02.03.3013.
www.teknikportal.com/resat-nuri-guntekinin-edebi-kisiligi-t55768.
www.yasamvesaglik.com/.../ 32976-resat-nuri-guntekin-edebi-kisiligi.. 5 Eki 2011.
YAVUZ, Hilmi (2002). "Reşat Nuri Güntekin'in 'Yeşil Gece'si İslamiyet'e karşı bir roman' mıdır, yoksa din sömürücülerini eleştirmek için yazılmış bir roman mı?", Zaman Gazetesi, 4 Ara 2002.
YUSOĞLU, Nebahat (2011). "Resat Nuri Güntekin’in Romanlarında Savaş Teması", TÜBAR (Türklük Bilimi Araştırmaları), Sayı: 30, 2011-Güz, ss.362-375.
ZEVAES, Alexandre (1945). Zola par Alexandre Zévaès, Edition de la Nouvelle Rvue Critique, Paris. ZOLA, Emile, (2003). Gerçek, Çev. Erdoğan Alkan, Bordo Siyah, İstanbul.