FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ SÜREKLİ KAYGI VE KENDİNİ ALDATMA DURUMLARININ İNCELENMESİ
Araştırmada, fen bilgisi öğretmen adaylarının sürekli kaygıları ve kendini aldatma durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem olarak tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma 2016-2017 eğitim öğretim yılında Cumhuriyet Üniversitesi fen bilgisi eğitim anabilim dalında öğrenim gören 128 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak “Kendini Aldatma Ölçeği” ve “Sürekli Kaygı Envanteri” kullanılmıştır. Elde edilen verilere, istatistiksel tekniklerden aritmetik ortalama, standart sapma, t testi ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Bu analizler sonucunda, fen bilgisi öğretmen adaylarının kendilerini aldatma düzeylerinin orta düzeyde olduğu, benliği güçlendirici kendini aldatma alt boyutuna yönelik puanın ise ortalamanın üzerinde olduğu ve cinsiyete göre anlamlı bir farkın olmadığı, sürekli kaygılarının yüksek olduğu ve cinsiyete göre kızlar lehine anlamlı bir farkın olduğu, öğretmen adaylarınınkendini aldatma durumlarının %52’sinin ise sürekli kaygıdan kaynaklandığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Gerek Araştırmadan elde edilen bulgular gerekse literatürden elde dilen bulgular sürekli kaygının kişiler üzerinde olumlu ve olumsuz pek çok psikolojik etkilere neden olduğunu göstermektedir. Bu araştırmada da fen bilgisi öğretmen adaylarını, kendini aldatmaya ilişkin olumsuz şekilde etkilediği yönünde bulgulara ulaşılmıştır. Bu nedenle, öğretmen adaylarının üzerinde olumsuz yönde sürekli kaygıya neden olan etkenlerin belirlenmesi ve ortadan kaldırılmasına yönelik akademik çalışmaların artması bu konuda alınacak tedbirler açısından önemli görülmektedir.
INVESTIGATION OF CHRONIC ANXIETY AND SELF DECEPTION SITUATIONS OF SCIENCE TEACHER CANDIDATES
Purpose of this research is to study chronic anxiety and self- deception states of science teacher candidates. Research model used is one of the screening models, namely relational screening model.The study focused on 128 teacher candidates attending to Cumhuriyet University, department of science teaching in the academic year of 2016– 2017. Data collection tools used on this study are “Self-Deception Scale” and “Chronic Anxiety Inventory”. The following statistical techniques are used on the collected data: arithmetical average, standard deviation, t test and simple linear regression analysis. The analysis concluded that self-deception levels of science teacher candidates is midlevel; the score in sub dimension of ego boosting self-deception is above the average and there is no significant gender-related difference; they have high levels of chronic anxiety and there is significant difference favor for girls based on gender and chronic anxiety accounts for 52 % of self-deception states of teacher candidates. Both the findings of the study and the findings obtained from the literature indicate that continuous anxiety has many positive and negative psychological effects on individuals. In this study, it was found that science teacher candidates adversely affected self- deception. For this reason, the increase in the number of academic studies aimed at determining and eliminating the factors that cause negative effects on the prospective teachers is important in terms of the measures to be taken in this respect.
___
- Akgün, A., Gönen, S. ve Aydın, M. (2007). İlköğretim Fen ve Matematik Öğretmenliği
Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal
Bilimler Dergisi, 6(20), 283-299
- Akın, A. (2010). Kendini Aldatma. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Bozkurt, N. (2004). Bir Grup Üniversite Öğrencisinin Depresyon ve Kaygı Düzeyleri ile Çeşitli
Değişkenler Arasındaki İlişkiler. Eğitim ve Bilim, 29 (133), 52–59.
- Cheng, C. &Cheung, M. W. L. (2005). PsychologicalResponsestoOutbreak of Severe
AcuteRespiratorySyndrome: A Prospective, Multiple Time-Point Study. Journal of
Personality, 73(1), 261-285.
- Cüceloğlu, D. (2006). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciencesences (second ed.). York,
NY: LawrenceErlbaumAssociates
- Çakmak, Ö. ve Hevedanlı, M. (2005). Eğitim ve Fen-Edebiyat Fakülteleri Biyoloji Bölümü
Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Elektronik
Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 115-127
- Çıracıoğlu, Ç. (2014). The Deviatıon of Conscıousness into Bad Faith in Sartre’sBeingand
Nothingness.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
- Çolak, T. S., Eren, G. ve Doğan, U. (2017).İlkokul Öğrencilerinin Sürekli Kaygı, Yetkinlik ve
Üzüntü Yönetimine İlişkin Araştırma. İlköğretim Online, 16(1), 151-160
- Demirel, Ö. (2003). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme: Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem
Akademi Yayıncılık.
- Deniz, Ü. (2016). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Gelecek Kaygılarının İncelenmesi. Kastamonu
Eğitim Dergisi, 24(5), 2353-2372
- Develi, E. (2006). Konya’da İlköğretim Okullarında Görev Yapan Beden Eğitimi Öğretmenlerinin
Sürekli Kaygı Durumlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Erez, A. &Judge, T. A. (1994). Dispositional Source of JobSatisfaction: The Role of Self-Deception.
CAHRS WorkingPaper Series, 238.
- Erez, A., Johnson, D. E. &Judge, T. H. (1995). Self – Deception as a Mediator of the Relationship
between Dispositions and SubjectiveWell–Being. Person İndividual Difference, 19(5), 597-
612.
- Erkan, Z. (2002). Sosyal Kaygı Düzeyleri Yüksek ve Düşük Ergenlerin Ana Baba Tutumlarına ilişkin
Nitel Bir Çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 120-
133.
- Ermiş-Demirtaş, H. (2013). Kendini Aldatma Ölçeği Geliştirme Çalışması. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Hisli, N. (1989). Beck Depresyon Envanterinin Üniversite Öğrencileri İçin Geçerliği, Güvenirliği.
Psikoloji Dergisi, 7(23), 3-13
- Hökelekli, H. (2008). Psikolojiye Giriş. İstanbul: Düşünce Kitabevi Yayınları.
- Işık, A., Çiltaş, A. ve Baş, F. (2010). Öğretmen Yetiştirme ve Öğretmenlik Mesleği. Atatürk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 53-62.
- Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kılıç, B. (2011). Kendini Aldatma ve Dindarlık Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
- Kuşat, A. (2000). Psikolojik Bir Olgu Olarak Kendini Aldatma ve Dini İnançla İlişkisi. Dini
Araştırmalar, 3, 8-12.
- Öğüt, F. (2000). Sosyal Uyum ile Sürekli Kaygı Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
- Öner, N. ve LeCompte, A. (1998). Süreksiz Durumluk/ Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı(2. Basım).
İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası
- Öy, B. (1991). Çocuklar İçin Depresyon Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikiyatri
Dergisi, 2, 132-136.
- Özgül, F. (2003). Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Öğrencilerinde Durumluk ve Sürekli Kaygı
Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Sivas.
- Paulhus, D. L. (1988). Measurementand Control of ResponseBias. In J. P. Robinson, P.
- Peterson, J. B., Driver-Linn, E. & De Young, C. (2002) Self-DeceptionandImpairedCategorization
of Anormaly. PersonalityandIndividualDifferences, 33, 327-340.
- Sirvent, C. (2010). WhyDrunkardsLieWhenSober? Congress “Lyingand Self-Deception in
Today'sSociety”, Madrid.
- Soyer, U. (2010). Özel Eğitim Öğretmen Adaylarının Öz Duyarlık ve Sürekli Kaygı Düzeylerinin
Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
- Spilberger, C. D. (1966). TheoryandResearch in Anxiety. New York: AcademikPress.
- Spielberger, C.,Gorsuch, R. L. ve Lushene, R. E. (1970). STAI Manuel forState-Trait Inventory.
CA:ConsultingPsychologistPress.
- Starek, J. E. &Keating, C. F. (1991) Self-DeceptionandItsRelationshiptoSuccess in Competition,
Basic andAppliedSocialPsychology, 12(2), 145-155.
- Surbey, M. K. (2011). AdaptiveSignificance of LowLevels of Self-DeceptionandCooperation in
Depression. Evolutionand Human Behaviour, 32, 29-40.
- Tekkoyun, M. (2008). Sınıftaki Öğrenci Sayısının İlköğretim Birinci Kademe Öğretmenlerinin Stres
ve Kaygısı Üzerine Etkisinin K. Çekmece İlköğretim Okulları Örneğinde
İncelenmesi.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
- Üstün, E. (2016). Müzik Eğitimi Alan Üniversite Öğrencilerinin Durumluk-Sürekli Kaygı Düzeyleri,
Genel Öz Yeterlik ve Stres Kontrolü Becerileri Üzerine Bir Durum Çalışması. Journal of
Human Sciences, 13(2), 3529-3541.
- Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik Mesleği, Motivasyon Kaynakları ve Temel Tutumlar: Kuramsal Bir
Bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 33-46.
- Yücel, E. O. (2003). Taekwondocuların Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeyleri ve Müsabakalardaki
Başarılarına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara