İlke ÖZDEMİR, M. Cihangir DOĞAN, BÜLENT ÖZDEN

İLKOKUL ÖĞRETMENLERİNİN EPİSTEMOLOJİK İNANÇLARI İLE ÖĞRETİM STİLLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yapılan bu çalışmada ilkokul öğretmenlerinin epistemolojik inanç düzeyleri, öğretim stili düzeyleri, epistemolojik inanç ve öğretim stili arasındaki ilişkinin anlamlılık düzeyi ile öğretmenlerin epistemolojik inançlarının öğretim stillerini yordayıp yordamadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma İstanbul İli, Avrupa Yakası’ nda görev yapmakta olan 146’ sı kadın, 96’sı erkek olmak üzere toplam 242 ilkokul öğretmeni ile yürütülmüştür. Bu çalışma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilen betimsel nitelikli bir araştırmadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak ‘’Kişisel Bilgi Formu, Schommer (1990)’ in geliştirdiği Epistemolojik İnanç Ölçeği ve Grasha (1994) tarafından geliştirilen Grasha Öğretim Stili Ölçeği’’ kullanılmıştır. Elde edilen veriler Spss22 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre araştırmaya katılan sınıf öğretmenlerinin birçoğu öğrenme davranışının kişinin gösterdiği çabadan daha çok yetenekleri ölçüsünde geliştirilebileceğini, kalıtsal olduğunu düşünmektedir. Bunun yanında yapılan analizlere göre öğretmenler tarafından en çok tercih edilen öğretim stili ‘’rehber’’ öğretim stili, en az tercih edilen öğretim stili ise ‘’otoriter’’ öğretim stili olarak bulunmuştur Bu araştırmaya katılan öğretmenlerin öğrenci merkezli yaklaşımları benimsediği söylenebilir. Ayrıca araştırma sonucunda öğrenci merkezli yaklaşımlara yakın olan epistemolojik inançlara sahip öğretmenlerin öğrenci merkezli öğretim stillerine, temelini geleneksel yaklaşımlardan alan epistemolojik inançlara sahip öğretmenlerin ise daha çok geleneksel eğitim yaklaşımlarına yakın öğretim stillerine sahip oldukları görülmüştür. Sonuçlar incelendiğinde epistemolojik inanç alt boyutlarının, öğretim stilleri alt boyutlarının anlamlı birer yordayıcısı olduğu görülmektedir.

THE RESEARCH OF THE RELATIONSHIP BETWEEN EPISTEMOLOGICAL BELIEFS AND TEACHING STYLES OF PRIMARY SCHOOL TEACHERS

In this study, it has been aimed to determine the level of significance of the epistemological beliefs, teaching style levels and the relationship between them in primary school teachers. In this respect, it was sought answer for the questions of ''What is the level of teachers' epistemological beliefs?”, “What is the level of teaching style of teachers?'', ''Is there a meaningful relationship between teachers' epistemological beliefs and teaching styles?” and “Is epistemological beliefs of teachers a meaningful predictor about theirs teaching styles?". The research was conducted with a total of 242 primary school teachers, 146 female and 96 male. This study is a descriptive research carried out using the relational screening model which is one of the general survey models. In the study, Personal Information Form, Epistemological Belief Scale and Grasha Teaching Style Scale were used as data collection tools to determine epistemological beliefs. The obtained data were analyzed using the Spss22 program. According to the results of the analysis, the class teachers participating the research think that learning ability is improvable to the extend the ability of the person. In the results of these analysis, it has been considered that the most preferred teaching style is the 'guide' style and the least preferred teaching style is the 'authoritarian' teaching style by the teachers.

PDF

___

Altay, S. (2009). Beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersindeki öğretme stillerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Altınkurt, Y. Yılmaz, K ve Oğuz, A. (2012). İlköğretim ve ortaöğretim okulu öğretmenlerinin eğitim inançları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 1-19.
Aktan, S. (2012). Öğrencilerin akademik başarısı, öz düzenleme becerisi, motivasyonu ve öğretmenlerin öğretim stilleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
Aypay, A. (2011). Epistemolojik inançlar ölçeğinin Türkiye uyarlaması ve öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 1-15.
Biçer, B., Er, H. ve Özel, A. (2013). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve benimsedikleri eğitim felsefeleri arasındaki ilişki, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 229-242.
Bilgin, İ ve Bahar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin öğretme ve öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 19-38.
Cano, F. (2005). Epistemological beliefs and approach to learning: their change through secondary school and their ınfluence on academic performance. British Journal of Educational Psychology, 75, 203-221.
Demir, M, K. (2012). İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 343-358.
Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik inanç ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(8), 111- 125.
Deryakulu, D. ve Bıkmaz, F. H. (2003). Bilimsel epistemolojik inançlar ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalısması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama. 2(4), 243-257
Deryakulu, D. (2017). Eğitimde Bireysel Farklılıklar. (Ed. Kuzgun, Y ve Deryakulu, D). Epistemolojik İnançlar (253-280). Ankara, Nobel Yayınları.
Deveci, E. (2008). Öğretim stillerinin farklı zekâ türlerine sahip 6. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji ders başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Dilekli, Y. (2015). Öğretmenlerin düşünmeyi öğretmeye yönelik yaptıkları sınıf içi uygulamalar, özyeterlik düzeyleri ve öğretim stilleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
Ekinci, N. ve Tican, C. (2017). Sınıf öğretmenlerin epistemolojik inançları ve düşünme becerilerinin öğretimine yönelik sınıf içi uygulamaları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (3), 1747-1773.
Erdamar, G. ve Alpan, G. (2011). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları. E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(4), 2689-2698.
Erdem, M., Yılmaz, A. ve Akkoyunlu, B. (06-08 Mayıs 2008). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık özyeterlik inançları ve epistemolojik inançları üzerine bir çalışma. 8th International Educational Technology Conference (IETC), 775-779, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Gözütok, D. (2001). Program değerlendirme. Mehmet Gültekin (Ed.), Öğretimde Planlama ve Değerlendirme (s. 175-190). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Grasha, A. F. (1994). A Matter Of Style: The teacher as expert, formal authority, personal model, facilitator and delegator. College Teaching, 42 (4), 142-149.
Günday, Ş. (2003). Zihin Felsefesi. Bursa: Asa Kitabevi.
Gürol, A. Altunbaş, S ve Karaaslan, N. (2010). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve epistemolojik inançları üzerine bir çalışma. E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences. 5(3), 1395-1404.
Hofer, B. & Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Review of Educational Research, 67(1), 88-144.
İçen, M. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin epistemolojik inançlarının sınıf içi uyguladıkları öğretim stratejileri ile ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
İçen, M. İlğan, A. ve Göker, H. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Epistemolojik İnançlarının Analizi. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi. 1(2), 2-11.
Kaleci, F. ve Yazıcı, E. (27-30 Haziran 2012). Epistemolojik inançlar üzerine bir derleme. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Niğde Üniversitesi, Niğde.
Kaleci, F. (2012). Matematik öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ile öğrenme ve öğretim stilleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (26. Basım). Ankara, Nobel Yayınları.
Karhan, İ. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin epistemolojik inançlarının demografik özelliklerine ve bilgi teknolojilerini kullanma durumlarına göre incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kaya, E. ve Ekici, M. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin epistemolojik inançları ve öğretim stillerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Elementary Education Online 16(2), 782-813.
Kolay, B.(2008). Öğretim stillerinin farklı öğrenme stillerine sahip 6. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersi başarısı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Köse, S. ve Dinç, S. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının biyoloji özyeterlilik algıları ile epistemolojik inançları arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 121-141.
Levine, G. (1998). Changing antcipated mathematics teaching styles and reducing anxiety for teaching mathematics among pre-service elementary school teacher. Educational Research Quarterly, 21 (4), 37-46.
Mertoğlu, H. (2011). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim stillerinin ve yapılandırmacı öğrenme ortamına ilişkin algılarının öğretim uygulamalarına ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Özdemir, İ. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin epistemolojik inançları ile yapılandırmacı yaklaşıma yönelik tutumları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Paul, R. & Elder, L. (2002). Critical Thinking: Tools for taking charge of your Professional and personal life. New Jersey, FT Press.
Rakıcıoğlu, A. (2005). The relationship between epistemological beliefs and teacher-efficacy beliefs of english language teaching trainees. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Ravindran, B., Greene, B. A. & DeBacker, T. K. (2005). Predicting preservice teachers’ cognitive engagement with goals and epistemological beliefs. The Journal of Educational Research, 98(4), 222-233.
Sarıtaş, E. ve Süral, S. (2010). Grasha-Reichmann öğrenme ve öğretme stili ölçeklerinin türkçe uyarlama çalışması. E-Journal of New World Sciences Academy, 5 (4).
Sezer,F. Aktan, E. Tezci, E ve Erdener, M. (2017). Öğretmenlerin yaşam stilleri ve sınıf yönetim profillerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 12/33, p.167-184. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12680 ISSN: 1308-2140, Ankara-Turkey.
Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82 (3), 498-504.
Sternberg, R. (1999) Thinking styles. Cambridge: Cambridge University Press.
Süral, S. (2013). İlköğretimde görev yapan öğretmenlerin öğretme stilleri, sınıf yönetimi yaklaşımları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Şentürk, F. (2010). 7.sınıf öğrencilerinin öğrenme stilleri ile matematik öğretmenlerinin öğretme stillerinin öğrencilerin matematik dersi başarısı üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Tezci, E. ve Uysal, A. (2004). Eğitim teknolojisinin gelisimine epistemolojik yaklaşımların etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology TOJET, 3 (2), 158-164.
Turgut, G. (2007). Yapılandırmacı yaklaşıma dayalı öğretimin lise fizik öğrencilerinin epistemolojik inanışlarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Tümkaya, S. (2012). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının cinsiyet, sınıf, eğitim alanı, akademik başarı ve öğretim stillerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (1), 75-95.
Türkan, A. Aydın, H. ve Üner, S. (2016). Öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitim tutumları ile epistemolojik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online, 15 (1), 148-159.
Üredi, L. (2006). İlköğretim I. ve II. kademe öğretmenlerinin öğretim stili tercihlerine göre öğretmenlik mesleğine ilişkin algılarına incelenmesi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Writtington & Raven. (1995). Learning and teaching styles of student teachers in the Northwest. Journal of Agricultural Education, 36 (4), 10-17.
Yavru, Ö. ve Gürdal, A. (1998). İlköğretim okullarının 4. ve 5. sınıflarında laboratuvar deneylerinin öğrencilerin mekanik konusundaki başarısına ve kavramları kazanmasına etkisi, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 327-338.
Yılmaz, K. ve Tosun, F.(2013). Öğretmenlerin eğitim inançları ile öğretmen öğrenci ilişkilerine yönelik görüşleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(23), 205-218.