19086

ERCİYES GAZETESİNE GÖRE KAYSERİ’DEKİ 1912 MECLİS-İMEBUSAN SEÇİMLERİ

Osmanlı Devleti, 23 Aralık 1876'da Kanun-i Esasi'nin ilân edilmesi ile birlikte anayasal bir yönetime geçmiştir. İlk Osmanlı Parlamentosu da 19 Mart 1877'de toplanmıştır. Meclis-i Mebusan 20 Mart 1876'tan 28 Haziran 1877'e kadar birinci dönem Meclis-i Mebusan olarak faaliyetini sürdürmüştür. Osmanlı Rus Savaşı da bahane edilerek, 13 Şubat 1878'de II. Abdülhamit tarafından Meclis-i Mebusan kapatılmıştır. Osmanlı aydının demokratik hak ve istekleri sayesinde 23 Temmuz 1908'de II. Abdülhamit, anayasayı tekrar uygulayamaya koymuş, Meclis-i Mebusan açılmış ve yeniden meşrutiyet ilân edilerek anayasal döneme geçilmiştir. Meclis-i Mebusanın ikinci dönemi Osmanlı Devleti'nin dağılma sürecinin durdurulmaya çalışıldığı, milli devlete giden yolda tartışmaların yaşandığı ve demokrasi kültürümüzün oluşmaya başladığı bir dönem olmuştur. Osmanlı Devleti'nde 1912 yılında yapılan mebus seçimleri tarihimizdeki ilk erken genel seçim olmuştur. Trablusgarp Savaşı devam ederken iç ve dış sarsıntılar içerisinde esnasında yapılan bu seçim, "sopalı ve dayaklı seçim" adıyla geçmiştir. Erciyes Gazetesi Kayseri'de 16 Ağustos 1910 yılında haftalık olarak yayın hayatına başlamıştır. Erciyes Gazetesinin 14-18'inci sayılarında, yayınlanmıştır. Kayserililer Meclis-i Mebusan seçimlere büyük ilgi göstermişlerdir. Adaylar hakkında bilgi verilmiş, delegelerin oy verirken kendilerine emanet edilmiş olan oyları verme konusunda çok dikkatli olmaları istemiştir. Bu makalede Osmanlı Devleti'nin özelde Kayseri halkının seçimlere bakışı ve halkın beklentilerinin Erciyes Gazetesinde nasıl yansıdığı ortaya konulmuştur

ACCORDING THE ERCİYES NEWSPAPER, THE ELECTIONS OF THE OTTOMAN PARLIMENT IN KAYSERİ, 1912.

Ottoman State, December 23, 1876 with the proclamation of the Constitution has passed a constitutional governance. Constitutional Monarchy, which started with the proclamation of the Constitution of 1876. The first term of member of the parliament was continued from March 20, 1876 to June 28, 1877. II. Abdülhamit closed the parliament on the pretex of Ottoman-Russian War. II. Abdülhamit reput the constitution in in July 23, 1908, through democratic rights and aspirations of the Ottoman intellectuals and so Parliament were reopened and was declared constitutional period started

PDF

___

ASLAN, Taner; “Pertev Tevfik ve Muahade/ Gazatesi Pertev Tevfik And Muahede (Treaty) Newspaper”, TURKISH STUDIES– International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/3 Summer 2011, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2290, p. 523-565.
DARKOT, Besim; İslâm Ansiklopedisi, Kayseri Maddesi, C. IV, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1977, s. 484-491.
DEMİR, Fevzi; “İzmir Sancağında 1912 Meclis-i Mebusan Seçimleri”, Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 1, 1991, s. 155-182.
EROĞUL, Cem; “1908 Devrimi’ni İzleyen Anayasa Değişiklikleri”, 100. Yılında Jön Türk Devrimi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2010, Sina Akşin, Sarp Balcı, Barış Ünlü (Editörler), s. 85-139.
GÜNEŞ, İhsan; Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Düşünsel Yapısı (1920-1923), Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir 1985.
KARACAKAYA, Recep; “Meclis-i Mebusan Seçimleri ve Ermeniler (1908-1914)”, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, S. 3, 2003, s. 127- 142.
KARDAŞ, Abdulaziz; “Osmanlı Devleti’nin Son Döneminde Van’da Basın (1908-1915/The Press
At Van In The Last Period Of The Ottoman Empire (1908-1915) Ss, 1189- 1204” TURKISH STUDIES– International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/13 Fall 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5828, p. 1189-1204.
KARPAT, Kemal; Türk Demokrasi Tarihi, Sosyal, Ekonomik, Kültürel Temeller, AFA Yayınları, İstanbul 1996.
KILIÇ, Selda; 1876 Meclis-i Mebusanı ve Seçim Hazırlıkları, A. Ü. Osmanlı Tarihi Araştırma Merkezi Dergisi (OTAM), Sayı:30, Ankara 2012, s. 27-40.
KIZILTAN, Yılmaz; “I. Meşrutiyetin İlânı ve İlk Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı”, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 26, S. 1, 2006, 251-272.
KOCABAŞOĞLU, Uygur, ULUĞTEKİN Murat; Salnamelerde Kayseri, Osmanlı ve Cumhuriyet Döneminin Eski Harfli Yıllıklarında Kayseri, Kayseri Ticaret Odası Yayınları, Kayseri 1998.
LEWİS, Bernard; Modern Türkiye’nin Doğuşu, TTK Yayını, Ankara 1984.
ORTAYLI, İlber; Gelenekten Geleceğe, Ufuk Kitapları, İstanbul 2001.
SATOĞLU, Abdullah; Kayseri Ansiklopedisi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2002.
SUBAŞI, Muhsin İlyas; Bu Şehrin Hikâyesi, Kayseri Ticaret Odası Yayınları, Kayseri 2003.
TEPEKAYA, Muzaffer; 1912 Osmanlı Meclisi Mebusan Seçimlerinde Saruhan (Manisa) Sancağı İttihat ve Terakki Fırkası Adayı Yusuf Rıza Bey ve Seçim Beyannamesi, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi C. 13, S. 27, 2013, s. 127-142.
Türk Parlamento Tarihi Meşrutiyete Geçiş Süreci I ve II. Meşrutiyet, I. Cilt, Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayını, Ankara 1997.