Recep KOÇAK, Mehmet KARABOĞA, MUSTAFA BALOĞLU

ÇOCUKLAR İÇİN ALEKSİTİMİ ÖLÇEĞİ (ÇAÖ) TÜRKÇE’YE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Çalışmanın temel amacı, aleksitimik özellikleri ölçen ve Rieffe, Oosterveld ve Terwogt (2006) tarafından geliştirilmiş Çocuklar için Aleksitimi Ölçeği'ni (ÇAÖ) Türk dili ve kültürüne uyarlamak ve uyarlanmış ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. Araştırmanın örneklemini bir orta Anadolu ilinin merkez ve ilçelerinde hizmet veren ortaokullarda öğrenime devam eden 6. ve 7. sınıf öğrencilerden kolayda örnekleme yolu ile seçilen 242 kız (% 48.6) ve 258 erkek (%51.4) üzere toplam 500 öğrenci oluşturmaktadır. Çeviri ve geri-çeviri çalışması sonucunda ve uzman görüşleri ışığında ölçek maddelerinin Türkçe tercümelerinin İngilizce özgün maddelerle yüksek düzeyde benzeştiği, yani, dil geçerliliğinin yüksek olduğu anlaşılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizinde Ki-kare testi sonucu istatiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p = .88) Ayrıca doğrulayıcı faktör analizi sonucunda orijinal Toranto Aleksimi Ölçeği'nde olduğu gibi, Çocuklar İçin Aleksitimi Ölçeği'nin üç faktörlü yapıda olduğu doğrulanmıştır (?² /sd = 2.44; GFI = .95; RMSEA = .04,) Analizler sonucunda tüm madde yük değerlerinin .40'ın üzerinde olduğu görülmüştür. Yordama geçerliği için yapılan analiz sonucunda ise Çocuklar İçin Aleksitimi Ölçeği ile Kısa Semptom Tarama Envanteri ve Ruh Hali Ölçekleri arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı .78 olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, ÇAÖ'nün Türkiye'deki çocukların aleksitimik özelliklerini ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu söylenebilir

AN ALEXITHYMIA SCALE FOR CHILDREN: ADAPTATION INTO TURKISH, VALIDITY AND RELIABILITY

The purpose of the present study is to adapt the Alexithymia Questionnaire for Children (Rieffe, Oosterveld & Terwogt, 2006) into the Turkish language and culture and perform the adapted scale’s validity and reliability analyses. The sample of the study was determined by convenience sampling technique and was composed of a total of 500 students, 242 female (% 48.6) and 258 (% 51.4) male sixth and seventh graders in a central Anatolian city. As a result of translation and backtranslation process and in the light of experts’ opinions, it was determined that the translated items showed high similarities with the original ones and the language validity was high. As part of the validity study, a confirmatory factor analysis was conducted and the result of Chi-square test was found to be statistically non-significant (p = .88). Also, confirmatory factor analysis showed that the three-factor structure fit with the original structure (x² /sd=2.44; GFI = .95; RMSEA= .04). The analyses demonstrated that all of the item loadings were above .40. The analysis of the predictive validity showed a positive and significant correlation between the Alexithymia Questionnaire for Children and the Brief Symptom Inventory and the Mood Scales. Cronbach Alpha internal-consistency coefficient was found to be .78. In conclusion, the Turkish version of the Alexithymia Questionnaire for Children can be regarded as a valid and reliable scale in measuring the alexithymic characteristics of children in Turkey

PDF

___

BEACH, M. (1994). Alexithymia and somatization: Relationship to DSM III-R diagnoses. Journal of Psychosomatic Research, 38(6), 529-535.
BEACH, M., DeZWAAN, M., ACKARD, D., NUTZINGER, D., & MITCHELL, J. (1994). Alexithymia: Relationship to personality disorders. Comprehensive Psychiatry, 35(3), 239-243.
BENTLER, P. M. (1990). Comparative fit indexes in structural models. Psychological Bulletin, 107, 238–246.
BENTLER, P. M., & BONNET, D. G. (1980). Significance tests and goodness-of-fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588–606.
BOLLEN, K. A. (1989). Structural equations with latent variables. New York: Wiley.
BORKE, H. (1971). The development of empathy in Chinese and American children between three and six years of age. Development Psychology, 9 (1), 102-108.
DEREBOY, İ. F. (1990a). Aleksitimi öz-bildirim ölçeklerinin psikometrik özellikleri üzerine bir çalışma. (Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara.
DEREBOY, İ. F. (1990b). Aleksitimi: Bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 3, 157-167.
DÖKMEN, Ü. (2000). Yarına kim kalacak? Evrenle uyumlaşma sürecinde var olmak gelişmek uzlaşmak. İstanbul: SistemYayıncılık.
ERDEN, D. (2005). Farklı yetişme koşullarının aleksitimi, depresyon ve psikiyatrik belirtilerle ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 8(2), 60-66.
EQS, Inc. (2004). EQS for Windows user’s guide. Multivariate Software: Author.
JÖRESKOG, K. G., & SÖRBOM, D. (1988). LISREL 7: A guide to the program and applications. Chicago, IL: SPSS Inc.
KOÇAK, R. (2002). Aleksitimi: Kuramsal çerçeve tedavi yaklaşımları ve ilgili araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35, sayı 1-2.
KOÇAK, R. (2003). Duygusal ifade eğitimi programının üniversite öğrencilerinin aleksitimi ve yalnızlık düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
KRYSTAL, H. J. (1979). Alexithymia and psychotherapy. American Journal of Psychotherapy, 33 (1), 17-31.
LANE, R. D., & SCHWATZ, G. E. (1987). Levels of emotional awareness: a cognitive development theory and its application to psychopathology. American Journal of Psychiatry, 144, 133-143.
LESSER, I. M. (1981). A Review of the alexithymia concept. Psychosomatic Medicine, 43, (6), 531-543.
LUMINET, D. (1994). Psychosomatic medicine- the future of anillusion. Psychotherapy Psychosomatic Medical Psychology, 44, 367-371.
MARSH, H. W., BALLA, J. R., & MCDONALD, R. P. (1988). Goodness-of-fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391- 410.
MC DOUGALL, J. (1982). Alexithymia; a psychoanalytic viewpoint. Psychotherapy Psychosomatics, 38, 81-90.
RIEFFE, C., OOSTERVELD, P., & TERWOGT, M. (2006). An alexithymia questionnaire for children: Factorial and concurrent validation results. Personality and Individual Differences, 40, 123–133.
SAYAR, K. (2007). Duygu sağırları. Elle (4 Mart 2007).
SIFNEOS, P. E. (1988). Alexithymia and its relationship to hemispheric specialization affect and creativity, Psychiatric Clinics of North America, 11(3), 287-293.
SIFNEOS, P. E., APFEL, S. R., & FRANKEL, F. H. (1977). The phenomenon of alexithymia. Psychotherapy Psychosomatic, 28, 47-57.
STEIGER, J. H. (1990). Structural model evaluation and modification: An interval estimation approach. Multivariate Behavioral Research, 25, 173-180.
STOUDEMIRE, A. (1991). Somatothymia, Part 1 and 2. Psychosomatics, 32, (4), 365-381.
ŞAHİN, H. (1991). Peptik ülser ve aleksitimi. Türk Psikiyatri Dergisi, 2(3), 25- 30.
TAYLOR, G. J. (1984). Alexithymia concept, measurement and implications for treatment, American Journal of Psychiatry, 141(6), 725-732.
TAYLOR, G. J., BAGBY, R. M., & PARKER, J. D. (1991). Alexithymia construct, a potential paradigm for psychosomatic medicine. The Academy of Psychosomatic Medicine, 32 (2), 153-163.
WOLF, H. (1977). The contribution of the interview satiation to the restriction of fantasy life and emotional experience in psychosomatics patients. Psychotherapy Psychosomatics, 28, 58- 67.
YAMADA, G., & PANDEY, S. (1995). Effect of sample size on goodness-of-fit indices in structural equation models. Journal of Social Service Research, 20 (3/4), 49-70.