SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİM: BANA GÖRE İYİ VATANDAŞ

Sosyal Bilgiler ortaya çıkışı itibariyle sosyal bilimlerin pedagojik amaçlarla basitleştirilmesiyle oluşturulan bir öğretim programıdır. Diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de sosyal bilgiler dersinin esas amacı, iyi vatandaş yetiştirmektir. 2005 yılından itibaren Yapılandırmacı yaklaşımın benimsenmesiyle önemi artan alanlardan biri olan vatandaşlık eğitimi, sosyal bilgiler programlarında ara disiplin olarak yer alırken, 8. sınıfta okutulan "Vatandaşlık Ve Demokrasi Eğitimi" dersinde de verilmektedir. Bu durumlar göz önünde bulundurulduğunda, iyi ve etkin vatandaş yetiştirilmek istenen öğrencilerin gözüyle iyi vatandaşın sahip olması gereken özelliklerininin ortaya çıkarılması önem arz etmektedir. Yani bu çalışmanın amacı, iyi vatandaşın sahip olması gereken özellikleri hakkında öğrencilerin görüşlerini almaktır Bu kapsamda, araştırma 2014-2015 eğitim yılı bahar döneminde Adıyaman'ın Kahta ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir ortaokulda 150 7. sınıf öğrencisiyle yapılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilere "Sizce iyi vatandaş nedir? Nasıl olmalıdır?" şeklinde yalnızca bir açık uçlu soru sorulmuştur. Öğrencilerden alınan yanıtlar, içerik analizi yöntemiyle kodlanmış ve araştırmanın amacı doğrultusunda yüzde frekans tabloları verilerek yorumlanmıştır. Araştırma sonunda, öğrencilerin iyi vatandaşın sahip olması gereken nitelikleriyle ilgili değer, çevreci, vatanseverlik, hak, dini, iletişim becerileri, davranış, eğitim ve güncel olaylar bilgisi gibi 9 boyutun ortaya çıktığı ve bu boyutlardan en çok değer boyutuna vurgu yaptıkları görülmüştür. Bu görüşler doğrultusunda vatandaşlık eğitiminin sosyal bilgiler ders kazanımlarına ilaveten değer eğitimi şeklinde öğrencilere aktarılması önerilebilir

MY SOCIAL STUDIES TEACHER: A GOOD CITIZEN IN MY OPINION

As for appearence of Social Studies it is an education program which is simplified of Social Sciences for the pedagogic purposes. As in the other counties, our country’s main aim is to raise good citizens via Social Studies. Citizenship Education, which has been one of the prominent branches since adoption of Constructivist Aprroach in 2005, is given as a sub-branch of Social Studies Programs and ‘’Cizetezenship and Democracy Education Lesson ‘’ at 8th grades. On the other hand if ‘’ good and active citizen raising ‘’ considered the citizenship education given is so crucial especially views of students on the name of requirements of good citizen and qualities of good citizen should have. The aim of this study is to get students’ opinions on the requirements of good citizen. The study was carried with 150 7th grade students in 20142015 Spring Term at a public school in Adıyaman, county of Kahta, which is dependent on Ministry of Education. The attendants were asked only one open-ended question as ‘’ What is good citizen? How to be? ‘’ The gathered answers were encoded by using content analysis and were commented on the intended purpose of researcher via percentage charts. At the end of study it is emerged that there are 9 dimensions of good citizen; moral, environmentalist, patriotic, justice, religion, communication skills, behaviours, education and current info knowledge and it is found that the most emphasized one is moral. Accordance with these views it can be advised to the teachers in addition to Social Studies’ objectives transmission of Citizen Education in the form of Moral Education

PDF

___

ALAZZİ, K. (2012). Students Perceptions Of Good Citizenship: A Study Of Middle And High School Students İn Jordan. European Journal Of Social Sciences. 31 (2), 223-230.
BABA, M. (2012). İlköğretim Öğrencilerine Vatandaşlık Bilinci Kazandırmada Kavram Karikatürü Kullanımının Etkisi. (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). On Dokuz Mayıs Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
BOADU, K. (2013). Teachers’ Perceptıon On The Importance Of Teachıng Cıtızenshıp Educatıon To Prımary School Chıldren In Cape Coast. Ghana. Journal Of Arts And Humanities (Jah). 2 (2).
CİVEK, B. D. (2008). Yeni Sosyal Bilgiler 4. ve 5. Sınıf Programlarında Vatandaşlık Eğitimi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi./Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
ÇELİKKAYA, T. (2013). Ortaokulda Doğrudan Kazandırılacak Değerlerin Vatandaşlık Ve Demokrasi Eğitimi Kitabına Yansıma Düzeyleri, Turkish Studies, 8 (8), 1715-1731.
DAVİES, I., GREGORY, I. & RİLEY, S. C. (1999). Good Citizenship And Educational Provision. London: Falmer Press.
DOĞANAY, A., Sarı, M., (2009). Lise Öğrencilerinin Vatandaşlık Algılarına Etki Eden Faktörlerin Analizi. I. Uluslararası Avrupa Birliği, Demokrasi, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu, Uşak Üniversitesi Avrupa Birliği Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi, 28-30 Mayıs, 45-61.
DYNNESON, T. (1992) What Does Good Citizenship Mean To Student?. Social Education Journal. 55– 58.
ERDEN, M. (1996). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Alkım Yayınları.
ERSOY, A. F. (2012). Annelerin Vatandaşlık Algısı, Çocuklarında Vatandaşlık Bilinci Geliştirme Uygulamaları Ve Karşılaştıkları Sorunlar. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3) Yaz/Summer, 2111-2124.
FOERSTER, Fr. W. (1993). İyi İnsan İyi Vatandaş. (Çev: Müşerref Hekimoğlu). Ankara:Kültür Bakanlığı Yayınları.
GÜVEN, S., TERTEMİZ, N., BULUT, P. (2009). Vatandaşlık Ve Vatandaşlık Eğitimine Yönelik Öğretmen Görüşleri. I Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı (Http://Oc.Eab.Org.Tr/Egtconf/Pdfkitap/Pdf/181.Pdf), 1-3 Mayıs 2009, Çanakkale.
HEATER, D. (2004). Citizenship: The Civic İdeal İn World History, Politics And Education (3rd Ed.). Manchester: Manchester University Press.
İPEK, İ. (2011). İlköğretim 6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Vatandaşlık Eğitiminin Sosyal Bilgiler Öğretim Programındaki Hedeflere Uygunluğu Yönünden Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
KEPENEKÇİ, Y. K. (2008). İnsan Hakları Ve Vatandaşlık. Ankara: Ekinoks Yayınevi.
KILINÇ, E. (2014). Does Good Citizen Consider Envirenment? The Correlation Between Characteristic Of Good Citizen And Envirenmental Attitudes Amongst Pre-Service Social Studies Teachers. Journal Of Environmental Protection And Ecology, 15 (3A), 1434-1441.
KILINÇ, E., Dere, İ. (2013). Lise Öğrencilerinin “İyi Vatandaş” Kavramı Hakkındaki Görüşleri, J. Soc. Stud. Educ. Res. 4(2), 103-124.
LOGAN, H. (2011). Perceptions Of Citizenship İn Preservice Elementary Social Studies Education. Journal Of Peace Education And Social Studies. Volume 5 Number 2: 150‐178
MARTİN, L. A., & CHİODO, J. J. (2007). Good Citizenship: What Students İn Rural Schools Have To Say About İt. Theory And Research İn Social Education, 35(1), 112-134.
MEB (2005), Sosyal Bilgiler Öğretim Amaçları. 18.04.2015 Tarihinde Http://Ttkb.Meb.Gov.Tr Adresinden Alınmıştır.
MEMİŞOĞLU, H. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Vatandaşlık Eğitimi. Turkish Studies. 9 (5), 1565-1584.
MERRİAM, S. B. (2013). Nitel Araştırma:Desen Ve Uygulama İçin Bir Rehber. Ankara: Nobel Yayıncılık.
O’BRİEN, J. L., & SMİTH, J. M. (2011). Elementary Education Students’ Perceptions Of Good Citizenship. Journal Of Social Studies Education Research, 2(1), 21-36.
ÖCAL, A., KEMERKAYA, G. (2011). Yetiştirme Yurdunda Kalmış Yetişkinlerin Devlet Ve Vatandaşlık Algıları Üzerine Nitel Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 30 (1), 63-82.
ÖZBAŞ, B. Ç., ERBUDAK, K.C. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Öğretiminin Amacına Yönelik Görüşleri. Turkish Studies. 10 (3), 303-330.
ÖZSOY, A. M. (2010). 8th Grade Students‘ Perceptıons Of Cıvıc Issues And Partıcıpatıon In Electoral, Polıtıcal And Cıvıc Actıvıtıes. A Thesıs Submıtted To The Graduate School Of Socıal Scıences Of Mıddle East Technıcal Unıversıty, Ankara.
ÖZTÜRK, C. & OTLUOĞLU, R. (2003). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebî Ürünler Ve Yazılı Materyaller. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
PRİOR, W (1999), What İs Means To Be A “Good Citizen” İn Australia. Social Education. 27 (2).
ŞİMŞEK, H., YILDIRIM, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
TONGA, D., KELEŞ, H. (2014). Evaluation Of The Citizenship Consciousness Of The 8th Year Students. Mevlana International Journal Of Education (Mıje). 4(2), 59-72.
Türk Dil Kurumu (TDK) (2013). 18.04.2015 Tarihinde Http://Tdkterim.Gov.Tr/Bts/ Adresinden Alınmıştır.
Türk Milli Eğitim Temel Kanunu (1739 Sayılı), 18.04.2015 Tarihinde mevzuat.meb.gov.tr Adresinden İndirilmiştir.
ÜSTEL, F. (2014). “Makbul Vatandaş”In Peşinde: Iı. Meşrutiyetten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi. (6. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları
VAJARGAH, K. F. (2001). Required Characteristics For Good Citizenship İn The Iranian Society And Consistency Of The Iranian School Curricula With These Characteristics. Shahid Beheshti University, Iran.
WESTHEIMER, J. & KAHNE, J, (2004). What Kınd Of Cıtızen? The Polıtıcs Of Educatıng For Democracy. American Educational Research Journal. 41 (2), 237-269.
YEŞİLBURSA, C. C. (2015). Turkish Pre-Service Social Studies Teachers’perceptions Of “Good” Cizitezship, Academic Journals, Vol. 10(5), 634-640.
YÜCEL, H. A. (1978). İyi İnsan İyi Vatandaş. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.