BİR MADDİ KÜLTÜR ÖĞESİ OLARAK SANAT NESNESİ

Sanat yapıtı üretilmiş olması hasebiyle doğa-kültür anlayışı içerisinde kültür alanında yer almaktadır. Sanat yapıtı çok boyutlu bir özellik taşır. Üretilmiş bir ürün olması, değişim değerine sahip olması ve çoğunlukla bir obje olarak karşımıza çıkması gibi nedenlerden dolayı sanat yapıtının maddi yönü söz konusudur ve bu yönüyle sanat eseri aynı zamanda bir “nesne”dir. Bunla birlikte kültürel anlamlara sahip sembolik yönü de vardır. Bu bakımdan sanat eseri sembolik anlamlarla harmanlanarak üretilmiş özel bir nesne olarak sosyal alanda konumlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı maddi kültür yaklaşımlarının bize sunduğu yaklaşımlarla plastik sanatlar alanında ortaya çıkartılmış sanat nesnesinin (resim, heykel) tüketimi üzerinden toplumu okuyabilmenin/anlayabilmenin imkânı üzerinedir. Bu amaçla çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde maddi kültür unsuru olarak nesnelerin sosyal alandaki yeri, rolü, işlevine yönelik bir tartışma ortaya konmuştur. İkinci bölümde ise sanat nesnelerinin sosyal alandaki anlamı, işlevi ve yörüngesine yönelik bir yaklaşım geliştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda sanat nesneleri bireylerin sosyal alanın inşasında ve gündelik pratiklerinde kullandığı işlevsel bir araca dönüştüğü görülmüştür. Ayrıca, birey tarafından sosyal sınıf ve statü belirleme, kimlik inşası, benlik sunumu, ekonomik, sosyal iktidar ilişkilerinin üretimi gibi süreçlerde sembolik bir araç olarak kullanıldığı ve sosyal alanın düzenliliklerinin yeniden ve yeniden üretilmesinde önemli rol oynadığı anlaşılmıştır.

ART OBJECT AS A MATERIAL CULTURE

Due to fact that the work of art is produced, it takes place in the field of culture. The artwork has multidimensional feature. It has a material side for various reasons such as it is a produced product, has the value of change and to be an object. In addition to this, an artwork is an ‘object’ at the same time. Moreover it has a symbolic aspect with cultural meaning. In this respect, the artwork is positioned in the social space as a special object produced by blending with symbolic meanings. The aim of this study is to understand society on the consumption of art object (visual arts) with the help of theories at the field of material culture. For this purpose, this study has divided into two main parts. In the first part of the study, as a material culture, an argument on the position, role and function of the objects has been presented. In this part the relationship and interaction between social structure components, such as the role of the object on the construction and continuity of social life, life style, function in identity construction process, social stratification and the production of inequality, and objects as a material culture have been presented via material culture and semiotic theories. In the second part an approach to the meaning, function and trajectory of art object in social context has been enhanced. A point of view for the possibility of art object such as how art objects is produced as socially, under which conditions transform an abject to the art abject has been revealed, As a result of the work, art objects have turned into functional intermediaries that individuals use in their social practices and everyday practices. It has also been understood that art objects have been used as a symbolic tool by agency such as determination of social class and status, in the construction of identity, in self-presentation, in the production of economic and social relations of power and have playing an important role in the reproduction of the regularity of social space.

PDF

___

Alexander, J.C., Seidman, S. (2017). Kültür ve toplum. (Culture and society). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi yaynıevi
Barnard, M. (2002). Sanat tasarım ve görsel kültür.(Art,design and visual culture). Ankara: Ütopya
Bartes, R. (2014). Çağdaş söylenler. (Mythologies). İstanbul: Metis yayınları
Baudrillard, J. (2009). Gösterge ekonomi politiği hakkında bir eleştiri. (Pour une critique de l’economie politique du signe). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi yayınevi
Bourdie, P. (2014). Ayrım, beğeni yargısının toplumsal eleştirisi. (La distinction, critique sociale du jugement). Ankara: Heretik yayınları
Becker, H.S. (2013). Sanat dünyaları. (1982 Art Worlds). İstanbul: Ayrıntı Yayıncılık
Chaney, D. (1999). Yaşam tarzları. (Lifestyles). Ankara: Dost
Eagleton, T. (2011). Kültür yorumları. (The idea of culture). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Featherstone, M. (2007). Consumer culture and postmodernism. London: Sage
Kopytoff, I. (1986.) ‘The cultural biografhy of things: commoditization as process’ Arjun Appadurai, The social life of things. Commodities in cultural perspective içinde. Cambridge: Cambridge University Press
Langer, S. (2012). Sanat problemleri. (Problems of art). İstanbul: Mitos-Boyut
Leader, D. (2004). Mona Lisa kaçırıldı. (Stealling the Mona Lisa). İstanbul: Ayrıntı
Levi-Strauss, C. (1994). Yaban düşünce. (La Pensee Sauvage). İstanbul: YKY
Loneir, B. (2004). Sanat yapıtı. (L’oeuvre d’art). İstanbul: YKY
Lyton, N. (2004). Modern sanatın öyküsü. (The story of modern art). İstanbul: Remzi kitapevi
Majuyev, V. (1998). Kültür ve tarih. (Culture et histoire). İstanbul: Toplumsal dönüşüm yayınları
Miller, D. (1987). Material culture and mass consumption. Oxford: Basil Blackwell Inc.
Saehrendt, C., Kittl, S. T. (2012). Bunu bende yaparım. Modern sanat kullanma kılavuzu. İstanbul: Ayrıntı
Williams, R. (1993) Kültür. (Culture). Ankara: İmge kitapevi
Wolf, J. (2000). Snatın toplumsal üretimi. (The social production of art ). İstanbul: Özne
Woodward, I. (2016). Maddi kültürü anlamak. (Understanding material culture). İstanbul: Türkiye İş Bankası kültür yayınları
Yılmaz, D. (2018). Rekor fiyat efsanesi. Alıntılanma tarihi 5 Nisan: e-skop http://www.e
skop.com/skopbulten/pasajlar-rekor-fiyat-efsanesi/3698