20087

YAŞLI BAKIM İSTİHDAMINDA YAŞLI İSTİSMARI ALGISI: YAŞLI REFAKATÇİLİĞİ KURSİYERLERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yaşlı istismarının önlenmesine yönelik girişimlerden biri, yaşlı ve ailelerinin, bakım konusunda profesyonel bakım elemanlarıyla desteklenmesidir. Ülkemizde bu amaçla Halk Eğitim Merkezinde Hasta- Yaşlı Refakatçiliği kursları açılmıştır. “Hasta-Yaşlı Refakatçiliği” kursunu başarıyla tamamlayan ve sertifika almaya hak kazanan bireyler, bakım kurumlarında ve/veya ev ortamında yaşlı bakımına katkı sağlayabilmektedir. Araştırmada katılımcılar, “Hasta-Yaşlı Refakatçiliği” kursu kursiyerlerinden seçilmiştir. Kursiyerlerin yaşlı istismarına yönelik düşüncelerinin belirlenmesinin, yaşlı bakım alanında verilen eğitimin içeriğinin düzenlenmesine, mevcut istismarın tanımlanmasına ve gerekli farkındalığın oluşmasına katkı sağlaması hedeflenmektedir. Bu doğrultuda, araştırmada, kursiyerlerin yaşlı istismarına yönelik düşüncelerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, tanımlayıcı ve kesitsel türdedir. Araştırmacıların gözlemlerine, deneyimlerine dayanarak ve ilgili literatür taranarak soru formu üretilmiş ve kursun ilk günü, mülakat tekniğiyle uygulanmıştır. Katılımcılara araştırmanın amacı ve soru formu açıklanmış, sözlü onayları alınmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamında, istatistik programları kullanılarak analiz edilmiştir. Katılımcıların %91,3’ü yaşlı istismarı terimini duymuştur. Yaşlı istismar olgusuyla karşılaşanların ifadeleri doğrultusunda (%42), istismarı uygulayanların görece yaşlının yakınları oldukları ve verilen şıklar arasında “yaşlının çocukları” (%47) ve “yaşlının akrabası” (%20,6) konumundaki bireylerin daha çok frekans topladıkları tespit edilmiştir. İstismar türleri açısından yaşlıların en sık “psikolojik” (%37,0) ve “fiziksel” (%27,2) istismar mağduru olduğu belirlenmiştir. İstismarın yaşlı bireye ilişkin nedenleri arasında “yaşlının bakıma muhtaç olması” (%40,8) önemli yer tutmaktadır. İstismarı uygulayan bireylere ilişkin nedenler arasında “ekonomik” (%38,3) ve “psikolojik” (%21,0) sorunların varlığı ve “eğitim seviyesinin düşük olması” (%24,7) geniş yer tutmaktadır. Yaşlı bakım alanında istihdam edilmek isteyen bireylerin, yaşlı istismarına yönelik düşüncelerinin belirlenmesi ve eğitim içeriğinin düzenlenmesinde bu düşüncelerin de dikkate alınması, toplumda yaşlı istismarına yönelik farkındalığının belirlenmesi açısından önemlidir.

PERCEPTION OF ELDERLY ABUSE IN EMPLOYMENT OF CARERS FOR ELDERLY: AN IMPLEMENTATION ON ELDERLY SITTER TRAINEES

One of the attempts to prevent the old abuse is supporting the old and the family with professional care staff on nursing. In our country, for this aim, Sitter for Elderly Patients Courses have been opened in Public Education Center. Individuals who have completed the training and received a certificate in sitting for elderly patients, “Sitter for Elderly Patients” certificate, can contribute to elderly care in nursing homes and/or at home. In this survey, participants were chosen among the trainees of Sitter for Elderly Patients Courses. Determining the opinions of trainees on the old abuse is aimed to contribute to regulate the content of education on the oldies nursing, to define the actual abuse and to create the necessary awareness. In this way, it is aimed to identify the opinions of the trainesses about the old abuse in this research. The research is descriptive and cross sectional. A questionnaire form was prepared based on the observations and experiences of researchers and a review of the related literature. It was applied at the very first day of the course through interview technique. The aim of the study and the questionnaire were explained to the participants. Written consent was obtained from all participants. The data were analyzed using statistical computer programs. By searching the literature, the question form is prepared and on the first day of the course, it is done by interview technic. %91.3 of the participants have heard about the term of the old abuse. Experiencing the old abuse fact (%42) emphasized that (%47) ‘children’ of the old and (%20.6) ‘relatives’ of the old perform the abuse. They noticed that the old people are often ‘psychological’ (%37.0) and physical (%27.2) victims. Among the reasons why elderly people are abused “because elderly people are in need of care” (40.8%) has an important place. The reasons why carers abuse elderly are as follow: “economic reasons” (38.3%), “psychological problems of carers” (21.0%), and “low education status of carers” (24.7%). Defining the opinions of the people who will be employed in the field of the old nursing and regulating the content of the education are significant to determine the awareness for the old abuse in society.

PDF

___

Artan, T. (2016). Huzurevinde Kalmakta Olan Yaşlılarda Yaşlı İstismarının Bir Türü Olarak Ekonomik İstismar. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(1), 48-56.
Artan, T. (2013). Huzurevinde Kalmakta Olan Yaşlılarda Aile İçi Şiddet. Journal of Society and Social Work, 24(2), 109-122.
Aydoğdu, İ. H., Kırcı, G. S., Okumuş, H., Askay, M., Özer, E.& Birincioğlu, İ. (2017). Yaşlı İstismarı Ve Kadına Şiddet Olgusu: Burun Amputasyonu. Jounal of Contemporary Medicine, 7(2), 193-197.
Baker, P. R., Francis, D. P., Hairi, M., Naqiah, N., Othman, S. & Choo, W. Y. (2017). Interventions For Preventing Elder Abuse: Applying Findings of a New Cochrane Review. Age and Ageing, 46(3), 346-348.
Bilgin G. N. & Mert. E. (2005). The Characteristics of Geriatric Forensic Cases. Turkish Journal of Geriatrics, 8(2), 107-110.
Burnett, J., Jackson, S. L., Sinha, A. K., Aschenbrenner, A. R., Murphy, K. P., Xia, R. & Diamond, P. M. (2016). Five-Year All-Cause Mortality Rates Across Five Categories Of Substantiated Elder Abuse Occurring in The Community. Journal of Elder Abuse & Neglect, 28(2), 59-75.
Burnes, D., Pıllemer, K., Caccamıse, P. L., Mason, A., Henderson, C. R., Berman, J., Cook, A. M., Shukoff, D., Brownell, P., Powll, M., Salamone, A. & Lachs, M. S. (2015). Prevalence of and Risk Factors for Elder Abuse and Neglect in The Community: A Population Based Study. Journal of The American Geriatrics Society, 63(9), 1906-1912.
Chang, J. & Moon, A. (1997). Korean American Elderly's Knowledge and Perceptions of Elder Abuse: A Qualitative Analysis of Cultural Factors. Journal of Multicultural Social Work, 6(1-2), 139-154.
Clarysse, K., Kivlahan, C., Beyer, I. & Gutermuth, J. (2017). Signs of Physical Abuse and Neglect in The Mature Patient. Clinics in Dermatology, 1-19.
Cooper, C. & Livıngston, G. (2014). Mental Health/Psychiatric Issues in Elder Abuse and Neglect. Clinics in Geriatric Medicine, 30(4), 839-850.
Deliema, M., Homeier, D. C., Anglin, D., Li, D. & Wilber, K. H. (2016). The Forensic Lens: Bringing Elder Neglect into Focus in The Emergency Department. Annals of Emergency Medicine, 68(3), 371-377.
Dong, X. (2015). Elder Abuse in Chınese Populations: A Global Review. Journal of Elder Abuse and Neglect, 27(3), 196-232.
Enguidanos, S., Deliema, M. & Aguilar, I. (2014). Multicultural Voices: Attitudes of Older Adults in The United States About Elder Mistreatment. Ageing Society, 34(5), 877-903.
Ergin, F., Evci Kiraz, E. D., Saruhan, G., Benli, C., Okyay, P. & Beser, E. (2012). Prevalence and Risk Factors of Elder Abuse and Neglect in a Western City Of Turkey: A Community Based Study. Bulletin Of The Transylvania University of Braşov Series VI: Medical Sciences, 5(54), 33-50.
Fearing, G., Sheppard, C. L., Mcdonald, L., Beaulıeu, M. & Hitzig, S. L. (2017). A Systematic Review on Community-Based Interventions for Elder Abuse and Neglect. Journal of Elder Abuse and Neglect, 29(2-3), 102–133.
Frazão, S. L., Correia, A. M., Norton, P. & Magalhães, T. (2015). Physical Abuse Against Elderly Persons in Institutional Settings. Journal of Forensic and Legal Medicine, 36, 54-60.
Gil, A. P. M., Kislaya, I., Santos, A. J., Baltazar, N., Nicolau, R. & Fernandes, A. A. (2015). Elder Abuse in Portugal: Findings From The First National Prevalence Study. Journal of Elder Abuse & Neglect, 27(3), 174-195.
Gülen, M., Aktürk, A., Acehan, S., Sencer Seğmen M., Açıkalın, A. & Bilen, A. (2013). Yaşlı İstismarı ve İhmali. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 22(3), 393-407.
Gündüz, T., Karbeyaz, K., Yüksel, F. & Balcı, Y. (2010). Evaluation of Forensic Reports for The Geriatric Cases in Line with The New Turkish Penal Code. Turkish Journal of Geriatrics, 13(1), 8-12.
Hall, M. (2017). Older People, Victims And Crime. P. Davies, P. Francis, C. Greer (Eds.), Crime And Society: An Introduction, (pp.167-184). https://books.google.com.tr/
Kalaycı, I. & Özkul, M. (2017). Geleneksel Kalabilsem Modern Olabilsem: Modernleşme Sürecinde Yaşlılık Deneyimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(18), 90-110.
Kalaycı, I., Özkul, M., Özbek Yazıcı, S. & Küpeli, A. (2017). İhmal Ve İstismarın Görünmeyen Yüzü: Yaşlı İstismarı Ve İhmaline Bir Önlem Olarak Sağlık Hizmetlerinde Yardımcı Personel Eğitiminin Önemi. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 576-593.
Kalaycı, I., Özbek Yazıcı, S., Özkul, M. & Küpeli, A. (2016). Perceptions of The Elderly on Elderly Abuse. Turkish Journal of Geriatrics, 19(4), 232-237.
Kalaycı, I., Özbek Yazıcı, S. & Şenkaynağı, A. (2015). Yaşlı Yakınlarının Şiddet Algısı (Süleyman Demirel Hastanesi Örneği). Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 8(1), 22-33.
Kalınkara, V. (2011). Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kalınkara, V., Başıbüyük, G. O. & Ay, F. (2016). Yaşlıların Geronteknolojik Ürünleri Kabule Yönelik Tutumları. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 9(2), 1-19.
Kandiş, H., Karakuş, A., Katırcı, Y., Karapolat, S. & Kara, İ.H. (2011). Geriatrik Yaş Grubu ve Adli Travmalar. Turkish Journal of Geriatrics,14(3), 193-198.
Kamavarapu, Y. S., Ferriter, M., Morton, S. & Völlm, B. (2017). Institutional Abuse–Characteristics of Victims, Perpetrators and Organsations: A Systematic Review. European Psychiatry, 40, 45-54.
Lee, Y. S., Kaplan, C. P. & Perez-Stable, E. J. (2014). Elder Mistreatment Among Chinese and Korean Immigrants: The Roles of Sociocultural Contexts on Perceptions and Help-Seeking Behaviors. Journal of Elder Abuse & Neglect, 26(3), 244–269.
Lofaso, V. M. & Rosen, T. (2014). Medical and Laboratory Indicators of Elder Abuse and Neglect. Clinics in Geriatric Medicine, 30(4), 713-728.
Loh, D. A., Choo, W. Y., Hairi, N. N., Othman, S., Mohd Hairi, F., Mydin, M., Abdul Aziz, S., Ramli, R., Mohamad, R., Mohammad, Z. L., Hassan, N., Brownell, P. & Bulgiba, A. (2015). A Cluster Randomized Trial on Improving Nurses’ Detection and Management of Elder Abuse and Neglect (I-Need): Study Protocol. Journal of Advanced Nursing, 71(11), 2661- 2672.
Mcdowell, J. (2011). Recognizing, Documenting, and Analyzing Physical Evidence in Abuse Cases. Forensic Dental Evidence, 225-241
Milli Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği. (2010). T.C. Resmi Gazete. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/yayg%c4%b1negi_1/27587_1.html. (Erişim Tarihi: 22 Kasım 2017).
Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. (2017a). Öğretim Programları. http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/. (Erişim Tarihi: 22 Kasım 2017).
Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. (2017b). Kurs Programı İptal Onayları.http://hbogm.meb.gov.tr/www/kurs-programi-iptal-onaylari02102017/icerik/691. (Erişim Tarihi: 02 Ekim 2017).
Naughton, C., Drennan, J. & Lafferty, A. (2014). Older People’s Perceptions of The Term Elder Abuse and Characteristics Associated With A Lower Level Of Awareness. Journal of Elder Abuse & Neglect, 26(3), 300-318.
Nisha, C., Manjaly, S., Kiran, P., Mathew, B. & Kasturi, A. (2016). Study On Elder Abuse and Neglect Among Patients in A Medical College Hospital, Bangalore, India. Journal of Elder Abuse & Neglect, 28(1), 34-40.
Nóbrega Pinto, A., Rodrigues, F., Diniis-Oliveira, R. J. & Magalhães, T. (2014). Sexual Offenses Against Elderly People: Forensic Evaluation And Judicial Outcome. Journal of Elder Abuse & Neglect, 26(2), 189-204.
Özden, D., Kelleci, M. & Güler, N. (2010). Yaşlı Bireylerin Ruh Sağlığının Şiddete Maruz Kalma Ve Bazı Özellikler Açısından İncelenmesi. Turkish Journal of Research & Development in Nursing, 12(3), 5-13.
Özcan, N. K., Boyacıoğlu, N. E. & Sertçelik, E. (2017). Reciprocal Abuse: Elder Neglect and Abuse By Primary Caregivers and Caregiver Burden and Abuse in Turkey. Archives of Psychiatric Nursing, 31(2), 177-182.
Özçakar, N., Ergönen, A. T., Kartal, M. & Baydur, H. (2017). Adaptation, Reliability, and Validity Study of The Hwalek-Sengstock Elder Abuse Screening Test (Hs/East): A Turkish Version. Turkish Journal of Medical Sciences, 47(6), 1894-1902.
Özkul, M., Kalaycı, I. & Aslan, A. (2017). Yaşlılık ve Kadın Sorunlarını Toplumsal Sermaye Perspektifinden Düşünmek. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(27), 366-386.
Reemtsma, J.P. (1998). Vahşeti Kavramak. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Rosen, T., Bloemen, E. M., Lofaso, V. M., Clark, S., Flomenbaum, N. E. & Lachs, M. S. (2016). Emergency Department Presentations for Injuries in Older Adults Independently Known to be Victims of Elder Abuse. The Journal of Emergency Medicine, 50(3), 518-526.
Schiamberg, L. B., Von Heydrich, L., Chee, G. & Post, L. A. (2015). Individual And Contextual Determinants of Resident-On-Resident Abuse in Nursing Homes: A Random Sample Telephone Survey Of Adults With An Older Family Member İn A Nursing Home. Archives of Gerontology & Geriatrics, 61(2), 277-284.
Schmeidel, A. N., Daly, J. M., Rosenbaum, M. E., Schmuch, G. A. & Jogerst, G. J. (2012). Health Care Professionals' Perspectives on Barriers to Elder Abuse Detection and Reporting in Primary Care Settings. Journal of Elder Abuse & Neglect, 24(1), 17-36.
Seviner, M., Kozacı, N., O. Ay, M. O., Açıkalın, A., Çökük, A., Gülen, M., Acehan, S., Genç Karanlık, M. & Satar, S. (2013). Acil Tıp Kliniğine Başvuran Adli Vakaların Geriye Dönük Analizi. Çukurova Tıp Dergisi, 38(2), 250-260.
Smith, D., Bugeja, L., Cunningham, N. & Ibrahim, J. E. (2017). A Systematic Review of Sexual Assaults in Nursing Homes. The Gerontologist,1-15.
Tsukada, N., Saito, Y. & Tatara, T. (2001). Japanese Older People's Perceptions of Elder Abuse. Journal of Elder Abuse & Neglect, 13(1), 71-89.
Tufan, İ. (2011). Türkiye’de Yaşlılara Şiddet I. Türkiye Gerontoloji Atlası’ndan (Geroatlas) Bir Kesit. Antalya: Gerontolojik Yayınlar.
Türk Ceza Kanunu (TCK). (2004). T.C. Resmi Gazete, 25611. http://www.mevzuat.gov.Tr/mevzuatmetin/1.5.5237.pdf. (Erişim Tarihi: 15 Haziran 2017).
Ünal, F., Kalçık, C. & Satuk, M. (2016). Halk Eğitim Kurslarının, Kadın Katılımcıların Yaşam Boyu Öğrenme Becerilerine Katkısının Değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/9 Spring 2016, 905-930, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9645, Ankara, Turkey.
Wang, J.J. (2006). Psychological Abuse And Its Characteristic Correlates Among Elderly Taiwanese. Archives of Gerontology and Geriatrics, 42(3), 307-318.
Wangmo, T., Nordström, K. & Kressig, R. W. (2017). Preventing Elder Abuse and Neglect in Geriatric Institutions: Solutions From Nursing Care Providers. Geriatric Nursing, 38(5), 385- 392.
World Health Organization (WHO). (2002). The Toronto Declaration on The Global Prevention of Elder Abuse. Geneva, Switz: World Health Organization. http://www.who.int/ageing/projects/elder_abuse/alc_toronto_declaration_en.pdf. (Erişim Tarihi: 01 Ocak 2018).
Yeşil, P., Sultan T. & Öztunç, G. (2016). Yaşlı İstismarı ve İhmali. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 128-134.
Yon, Y., Mikton, C. R., Gassoumis, Z. D. & Wilber, K. H. (2017). Elder Abuse Prevalence İn Community Settings: A Systematic Review And Meta-Analysis. The Lancet Global Health, 5(2),147-156.