ARCHITECTURAL DISCOURSE IN CARICATURES

Caricatures, which are kinds of written humor, become widespread. Primary features of caricatures are their striking structure, including the language and characters of daily life, feeding from issues of daily life, featuring little writing, swift perception, and containing visual elements. The fact that they exaggerate the present situation, and make people laugh and think at the same time provides them to be catchy. Caricatures feed from a variety of areas in life. They touch upon issues that occur in daily life while entertaining. Caricatures may also feed from architecture. A number of issues can be mirrored in caricatures such as changes that occur in people’s lives, new structures, different approaches to perceiving public space, relationship between the natural and constructed environment, changing urban space, identity loss in cities, and situations in which people get accustomed to or deny the environmental conditions. Architectural discourse in caricatures is analyzed in this text. Architectural discourse mirrored in caricatures in relation to city, building, space, and human has been questioned. The concept of discourse has been examined and information on discourse analysis method has been conveyed. The relationship between caricatures and discourse has been evaluated. Architectural discourse in caricatures has been examined as “Unqualified Constructed Environment, Change in Physical Environment, Excessive Development and Density, Discomfort and Expectations, Destruction of Natural Environment (Ecocide), Destruction of Historical Environment, Design and Planning Thought”. Architecture’s approach to issues related to urban and structured environment and architectural platform have been examined through the method of another discipline. This situation exemplifies the fact that architecture spreads into all areas of life. It also shows that caricatures deal with social problems and provides another point of view for people

KARİKATÜRLERDEKİ MİMARLIK SÖYLEMİ

Yazılı mizahın türü olan karikatürlerin yaygınlıkları artmaktadır. Vurucu yapıları, gündelik hayatın dilini ve karakterlerini içermeleri, sorunlarından beslenmeleri, az yazı içermeleri, kısa zamanda algılanmaları ve görsel öğeler içermeleri başlıca özellikleridir. Mevcut durumu abartmaları, güldüren ve düşündüren yapıları akılda kalıcılıklarını arttırmaktadır. Karikatürler hayatın her alanından beslenmektedir. Eğlendirirken gündelik hayatta yaşanan problemlere değinirler. Karikatürler mimarlık alanından da beslenir. İnsanların yaşamlarında meydana gelen değişimler, yeni yapılar, kamusal alanın ele alınışındaki farklı yaklaşımlar, doğal ve yapılı çevre ilişkisi, değişen kentsel mekan, kentlerdeki kimlik kayıpları, insanların yeni çevre şartlarına alışma ya da yadırgama durumları karikatürlerde yansımasını bulmaktadır. Makale kapsamında karikatürlerdeki mimarlık söylemi incelenmektedir. Kent, bina, mekan, insan ilişkisi içinde karikatürlere yansıyan mimarlık söylemi araştırılmıştır. Söylem kavramı irdelenmiş ve söylem analizi metodu hakkında bilgi verilmiştir. Karikatürler ve içerdikleri mimarlık söylemi değerlendirilmiştir. Karikatürlerin içerdikleri mimarlık söylemi “Niteliksiz Yapılı Çevre; Fiziksel Çevredeki Değişim; Aşırı Büyüme ve Yoğunluk; Rahatsızlıklar ve Beklentiler; Doğal Çevre Tahribatları; Tarihi Çevre Tahribatları; Tasarım ve Planlama Düşüncesi” şeklinde yedi başlık altında incelenmiştir. Mimarlığın kentsel ve yapılı çevreye ilişkin konuları ele alış biçimi ve mimarlığa ait tartışma ortamı, başka bir disiplinin aracı üzerinden irdelenmiştir. Bu durum mimarlığın yaşamın her alanına sirayet eden yapısını örneklemektedir. Ayrıca karikatürlerin toplumsal problemlere eğilen yapısını ve insanlara bakış açısı kazandırma durumunu görünür kılmaktadır.

___

Ak, B. (Draw.) (2007, February). Behiç Ak ile Söyleşi ‘Mimar Olmak, Mimar Olamamak’, Retrieved on: 17 July 2017, http://v3.arkitera.com/interview.php?action=displayInterview&ID=58

Ak, B. (nd.a). Retrieved on: 15 January 2018, http://www.cumhuriyet.com.tr/cizim/363766/Behic_Ak_Kim_Kime_Dum_Duma.html

Ak, B. (nd.b). Retrieved on: 15 January 2018, https://kentstratejileri.com/tag/karikatur/ Arnheim, R. (2012). Görsel Düşünme, Öğdül, Rahmi (Çev.). Istanbul: Metis Yayınları [ (1997). Visual Thinking, University of California Press].

Austin, J. L., 2009. Söylemek ve Yapmak: Harvard Üniversitesi 1955 William James Dersleri,

Aysever, R. L. (Trans.). Istanbul: Metis Yayınları [Austin, J. L. (1975). How to Do Things with Words, Oxford University Press].

Aysever, R. L., (2009). Sunuş, Söylemek ve Yapmak: Harvard Üniversitesi 1955 William James Dersleri, Austin, J. L. (Author). Istanbul: Metis Yayınları, 9-32.

Balaban, O. (2013). Neoliberal Yeniden Yapılanmanın Türkiye Kentleşmesine Bir Diğer Armağanı: Kentsel Dönüşümde Güncelin Gerisinde Kalmak, Müstesna Şehrin İstisna Hali, Çavdar, A. and Tan, P. (Comp.). Istanbul: Sel Yayıncılık, 51-78.

Balcıoğlu, S. (Draw.) (1994). Kabakçıoğlu, G. (Auth.) Sanat Yaşamında Elli Yıl Semih Balcıoğlu, Sanattan Yansımalar. Istanbul: YEM Yayın, 138-143.

Balcıoğlu, S. (Draw.) (2007, January). Çelik, A. (Auth.) Güle Güle Semih Balcıoğlu!, İstanbul 58, 40-43.

Balcıoğlu, S. (Draw.). (1971) Retrieved on: 15 January http://www.oguztopoglu.com/2012/10/turiste-trafikte-kolaylk-saglayn-1971.html 2018,

Balcıoğlu, S. (Draw.). (nd) Retrieved on: 25 July 2017. http://www.sanalmuze.org/sergiler/ Bartu Candan, A. and Özbay, C. (2014). Yeni İstanbul Çalışmaları: Yersiz, Havasız, Mülksüz Kent, Yeni İstanbul Çalışmaları, Sınırlar, Mücadeleler, Açılımlar. Bartu Candan, A. and Özbay, C. (Prep.). Istanbul: Metis Yayınları, 11-15.

Bartu Candan, A. and Özbay, C. (Prep.) (2014). Yeni İstanbul Çalışmaları, Sınırlar, Mücadeleler, Açılımlar. Istanbul: Metis Yayınları.

Bookchin, M. (1992). Urbanization without Cities, the Rice and Decline of Citizenship. Montreal: Black Rose.

Chatman, S. (2008). Öykü ve Söylem: Film ve Kurmacada Anlatı Yapısı, Yaren, Ö. (trans.). Ankara: De Ki Basım Yayım Ltd. Şti.[(1978). Story and Discourse: Narrative Structure in Fiction and Film, Cornell University Press].

Çelik, A. (Draw.). (2006, October). Kuşbakışı, İstanbul 57, 144.

Çotuksöken, B. (2013). Felsefe: Özne-Söylem. Istanbul: Notos Kitap Yayınevi.

Devran, Y. (2010). Haber, Söylem, İdeoloji. Istanbul: Başlık Yayın Grubu.

Foucault, M. (2011). Bilginin Arkeolojisi, Urhan, V. (Çev.). Istanbul: Ayrıntı Yayınları.

Görün, M. and Kara, M. (2010). Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Girişimcilik Bağlamında Türkiye’de Kentsel Yaşam Kalitesinin Artırılması (Urban Transformation and Enhancement of the Urban Life Quality in the Context of Social Entrepreneurship in Turkey). Journal of Administrative Sciences, Volume: 8, Issue: 2, 137-164.

Harvey, D. (2012). Rebel Cities, From the Right to the City to the Urban Revolution. Londra: Verso.

İmer, K., Kocaman, A. and Özsoy, A. S. (2011). Dilbilim Sözlüğü. Istanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.

İnce, Ö. (2002). Yazınsal Söylem Üzerine. Istanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

İnceoğlu, M. and İnceoğlu, N. (nd.). Mimarlıkta Söylem: Kuram ve Uygulama. Istanbul: Tasarım Yayın Grubu.

Kabakçıoğlu, G. (Draw.) (2012, 20 June). ‘Karikatüristler Güngör Kabakçıoğlu İçin Çiziyor’ Sergisi Açılıyor!, Retrieved on: 25 July 2017, http://karikaturhaber.blogspot.com.tr/2012/06/karikaturistler-gungor-kabakcoglu-icin.html

Kalem Berk, S. and Uyan Semerci, P. (Prep.). (2013). Kentsel Dönüşüm ve İnsan Hakları. Istanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Kuban, D. (2010). Kent ve Mimarlık Üzerine İstanbul Yazıları. Istanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.

Madra, P. (2002, April). Değişen İstanbul, İstanbul 41, 96-97.

Oral, T. (2015). Başımı Sokacak Bir Yerim Olsun Yeter. Istanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.

Öngören, F. (1999). Cumhuriyet'in 75. yılında, Türk Mizahı ve Hicvi. Istanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Özçakı, M. (2017). Caricaturing the Concept of Urban Transformation, Idil Journal of Art and Language, Volume: 6, Issue: 36, 2185-2208.

Özdemir, D. (2010). Batı Avrupa’da Kentsel Dönüşüm Olgusunun Süreç İçinde Değişen Anlamları ve Türkiye Yansımaları, Kentsel Dönüşümde Politika, Mevzuat, Uygulama, Avrupa Deneyimi, İstanbul Uygulamaları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 1-31.

Özdemir, D. (Comp.) (2010). Kentsel Dönüşümde Politika, Mevzuat, Uygulama, Avrupa Deneyimi, İstanbul Uygulamaları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Ricoeur, P. (2007). Yorum Teorisi: Söylem ve Artı Anlam, Demir, Gökhan Yavuz (Çev.). Istanbul: Paradigma Yayıncılık.[(1976). Interpretation Theory: Discourse and the Surplus of Meaning: Texas: Texas Christian University Press].

Selçuk, T. (Draw.) (1994). Söz Çizginin, Turhan Selçuk, Sanattan Yansımalar. Istanbul: YEM Yayın, 144-149.

Sözen, E. (1999). Söylem, Belirsizlik, Mübadele, Bilgi / Güç ve Refleksivite. Istanbul: Paradigma Yayınları.

Şentürer, A. (2010). İstanbul'un ‘Kentsel Mekan ve Mimarlık’ Üretimi Üzerine Müzakere, Muhayyile ve Müdahaleler”, Osmanlı Başkentinden Küreselleşen İstanbul'a: Mimarlık ve Kent, 1910-2010. Istanbul: Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi, 155-162.

Vardar, B. (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. Istanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.

Yedekçi, G. (2015). Kentsel Dönüşüm. Istanbul: Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi.

Zeybekoğlu Sadri, S. (2013). Kentsel Dönüşüm ve Kentte İnsan Hakları. Kentsel Dönüşüm ve İnsan Hakları. Istanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1-16.