Safahat’tan Günümüz İnsan Hakları Eğitimine Yansımalar

Bu çalışmada, İstiklal Marşı şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un şiirlerini topladığı ve yedi kitaptan oluşan eseri Safahat’ın günümüz insan hakları eğitimine yansımaları incelenmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesine dayalıdır. Safahat’ın içinde yer alan şiirler okunarak araştırma sorularına cevap aranmıştır. Şiirlerde, günümüz kişisel, ekonomik ve sosyal, siyasal haklar ile ilgili görülen dizeler bulgu olarak tespit edilmiş, elde edilen bulgulara nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi yapılmıştır. Bu amaçla toplanan veriler önce insan hakkı bağlamında ele alınmış, daha sonra bulgular ilişkisel olarak düzenlenmiştir. İçerik analizi sonucunda ortaya çıkan temalar bulgulanmıştır. Buna göre yaşamahakkı eşitlik hakkı din vevicdan hürriyeti düşünce ve kanaat hürriyeti süreli ve süresiz yayın hakkı hak arama özgürlüğü ve hakkını koruma hakkı kodlama yapılmıştır. Bu kodlamaların teması kişinin hakları ve ödevleri olarak belirlenmiştir. Ailenin korunması hakkı eğitim hakkı çalışma şartları ve dinlenme hakkı sağlık ve hasta hakkı sosyal güvenlik hakkı tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması hakkı kodlamalarının teması ekonomik ve sosyal haklar olarak saptanmıştır. Vatandaşlık hakkı kodlamasının teması siyasal haklar olarak tespit edilmiştir. Bu aşamada elde edilen bulgular yorumlanmıştır. Sonuçlara göre Safahat’ta en fazla bireylerinve toplumların yaşamahakkı vurgulanmaktadır. Araştırmanın diğer bir sonucu ise sosyal haklardan aile toplumun temelidir, onun yaşamasına engel olan her şey ortadan kaldırılmalıdır. İlk eğitim kurumu olan aile, ailede ilk öğrenilecek konu insanlıktır. Siyasal haklarda savaşlar sonucunda vatandaşlık hakkı kaybedilmiş, savaş mağdurları vatansız kalmıştır. Akif, Safahat’ta insan hakları olarak kişisel haklar, ekonomik ve sosyal haklar ile siyasi hakların eğitimini yapmıştır. Araştırma; tartışma, sonuç ve önerilerle son bulmaktadır.

Reflections On Current Educational Rights Of Human From Safahat

Safahatis a collection of seven books and poems written by our national anthem poetMehmet Akif Ersoy. In this study, the reflections of Safahaton current human rights education are examined. The study is based on the examination of documents from qualitative research methods. The poems in Safahatwere read and answers to research questions were sought. Today’s personal, economic and social, political rights related strings were determined as findings, and the findings were analyzed from the qualitative data analysis. The data collected for this purpose were first conceptualized as human right, then rationally arranged according to the concepts that emerged and the themes were explained. The coding of the data is arranged according to the predetermined concepts. According to this, right to life, equality, freedom of thought and conscience, freedom of thought and opinion, and the right to freedom of speech and the right to protect rights are coded. Themes of these encodings is determined as the rights and duties of the person. The theme of the encodings; the right to protection of the family, the right to education, working conditions and the right to rest, the right to health and the right to social security, the right to protection of history, culture and natural heritages has been determined as the economic and social rights. The theme of citizenship right coding has been determined as political rights. The findings obtained at this stage were interpreted. According to the results, the right to life of individuals and societies is the most emphasized one in Safahat. The social rights arethe basis of the family society, and everything that prevents it from living must be eliminated. The first education institution is family, and the first to be learned in the family is humanity. As a result of wars in political rights, citizenship rights were lost and the victims of war remained stateless. Akif, trained personal rights, economic rights and political rights. The research ends with discussion, conclusions and suggestions.

___

  • Akbaş, A. (2013). Safahat. Beyan Yayınları.
  • Aksoy, M. (1989). Safahat’daki bazı kavramların sosyolojik tahlili. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Akyüz, E. (2012). Çocuk hukuku. PegemA Yayınları.
  • Akyüz, Y. (2015). Türk eğitim tarihi. PegemA Yayınları.
  • Altuntaş, M. (2002). Türk anayasalarında insan hakları. Yayımlanmamış uzmanlık tezi, T.C. Başbakanlık.
  • Arslan, Ç. ve Kayançiçek, M. (2010). T.C. anayasası. Hürriyet Yayınları.
  • Ayaz, H. (2015). Bülbül şiiri etrafında Mehmed Âkif'in değerler dünyası üzerine düşünceler, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 25, 1: 31-37. https://doi.org/10.18069/fusbed.53174
  • Bacaksız, H. (2008). Mehmet Akif Ersoy’da aile, toplum ve insan. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://doi.org/10.20875/makusobed.284457
  • Biçer, S. (2013). Değerler eğitimi açısından Mehmet Akif Ersoy'a ait Safahat adlı eserin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.601998
  • Council of Europe (2003). Avrupa insan hakları sözleşmesi. Ankara: TC Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı Yayınları. https://doi.org/10.1501/sbfder_0000001516
  • Çeçen, A. (1995). İnsan hakları. Gündoğan Yayınları.
  • Doğan, İ. (2007). Sosyoloji, kavramlar ve sorunlar. PegemA Yayınları.
  • Çelik, S. (2009). Edebiyat sosyolojisi bağlamında Mehmet Akif Ersoy. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://doi.org/10.20875/makusobed.429832
  • Çitçi, S. (2010). Mehmet Akif’in eserlerinde Rusya ve Ruslar. Turkish Studies. International Periodical Forthe Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 5/3, 941-957. https://doi.org/10.18345/tm.50561
  • Dursun, D. (1991). İnsan Hakları, (Editör: M. Fatih Saraç). Sosyal Bilimler Ansiklopedisi 2. Risale. 173-175.
  • Ersoy, M. A. (1984). Safahat. (Haz. Ömer Rıza Doğrul). İnkılap ve Aka Kitabevi.
  • Eskicioğlu, O. (1996). İslam hukuku açısından hukuk ve insan hakları. Anadolu Matbaası.
  • Friedrich, C. J. (1999). Sınırlı devlet, (Çev: Mehmet Turhan). Gündoğan Yayınları.
  • Emer, A. M. (2014). Safahat'ta değerler eğitimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gözler, K. (2015). Hukukun temel kavramları. Ekin Yayınları.
  • Gülendam, R. (2009). Mehmet Âkif’e göre Müslümanlardaki ümitsizlik illeti. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 2009, 20: 121-134.
  • Kaplan, M. (2012), Şiir tahlilleri-Tanzimat’tan Cumhuriyet’e. Dergâh Yayınları.
  • Karaman Kepenekci, Y. (2000). İnsan hakları eğitimi. Anı Yayınları.
  • Karaman Kepenekci, Y. (2014). İnsan hakları ve vatandaşlık. Siyasal Yayınları.
  • Karatepe, Ş. (2013). İnsan haklarının ilahi temelleri. Hz. Peygamber ve insan hakları. (Ed. Türkiye Diyanet Vakfı). Türkiye Diyanet Vakfı, 47-64. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.375383
  • Kaya, H. (2009). Mehmet Akif Ersoy’un dini ve siyasi fikirleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://doi.org/10.20875/makusobed.305872
  • Küçükkaya, C. (2014). Mehmet Akif Ersoy’un şiirlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Moğul, S. (2012). Mehmet Akif Ersoy'un Safahat isimli eserinin Türkçe eğitimi ve değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. https://doi.org/10.20875/makusobed.415954
  • Mourgeon, J. (1991). İnsan hakları. İletişim Yayınları.
  • Nas, E. (2018). Çocuğun kültürel hakları. Çocuk hakları. (Ed. Zihni Merey). PegemA Yayınları, 147- 185. https://doi.org/10.14527/9786053187356.08
  • T.C. Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı. (2006). İnsan hakları. Matus Yayınları.
  • TRT Haber. (04.03.2018). Türkiye’de son 10 yıla 1,2 milyon çift boşandı. https://www.trthaber.com
  • Uslu, E. M. (2015). Mehmet Akif Ersoy'un Safahat adlı eserinde eğitim olgusu. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. https://doi.org/10.21764/efd.21092
  • Yalçın Çelik, S. D. (2003). Ay bedir halindeydi, zafer kazanıldı... Mehmet Akif Ersoy'un "Çanakkale şehitleri", bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 27: 85-106.
  • Yılmaz, R. (2017). Ortaokul sosyal bilgiler eğitiminde Safahat'ın değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. https://doi.org/10.17556/erziefd.478416
  • YÖK tez merkezi, (15.02.2019). Safahat sözcüğü, https://tez.yok.gov.tr.
  • Zavotçu, G. (2012). Mehmet Akif’in şiirinde hürriyet ve vatan kavramı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1, 1, 7-20. https://doi.org/10.15869/itobiad.430092
Turkish Studies - Educational Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5609
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ