İkinci Yabancı Dil Olarak Almanca Öğretiminde Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar

Bu çalışma, ikinci yabancı dil olarak Almanca öğretiminde öğretmenlerin karşılaştıkları sorunları belirlemek amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma yöntemine uygun olarak yürütülen araştırmada, fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmada çalışma grubu, kolay ulaşılabilir durum örneklemesine uygun olarak belirlenmiştir. Buna göre, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Elazığil merkezindeki resmi ve özel liselerde görev yapan toplam 32Almanca öğretmeni çalışma grubuna dâhil edilmiştir. Araştırmanın verileri, dokuz sorudan oluşan ve araştırmacılar tarafından hazırlanan bir görüşme formu ile toplanmıştır. Görüşme formu oluşturulurken, alanyazın taraması yapılmıştır, kapsam geçerliği ve uzman görüşü dikkate alınmıştır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma bulguları sunulurken öğretmenlerin görüşlerinden doğrudan alıntılar verilmiştir.Araştırma bulgularına göre, araştırma kapsamındaki öğretmenler Almancayı ikinci yabancı dil olarak gerekli gördüklerini belirtmişlerdir. Almanca öğretmenlerinin öğretim yöntem-tekniklerini kullanırken karşılaştıkları temel sorun, alışılmışın dışına çıkamamalarıdır. Öğretmenler, ölçme ve değerlendirmede dört temel dil becerisine (dinleme, konuşma, yazma, okuma) ilişkin yeterli ölçme değerlendirme yapılmaması ve daha çok yazılı sınavların tercih edilmesini, temel sorun olarak belirtmişlerdir. Bir diğer problem ise dört temel dil becerisine yönelik etkinliklerin yeterli düzeyde yapılamamasıdır. Öğrencilerin isteksizliği bir başka problem kaynağı olarak ifade edilmiştir. Öğretmenler, mesleki yetersizliği ve motivasyon eksikliğini ise kendilerine yönelik problemler arasında sıralamışlardır. Bunun yanında velilerin bakış açısından kaynaklı bazı problemli durumların olduğu da araştırma sonucunda ortaya çıkmıştır.

The Problems Encountered by Teachers in German Teachıng as Second Foreign Language

This study was carried out to determine the problems faced by teachers in teaching German as a second foreign language. In this research, which was conducted in accordance with the qualitative research method, phenomenology pattern was used. In the research, the working group was determined in convenience sampling. Accordingly, 32 German teachers working in public and private high schools in the city center of Elazig in the 2016-2017 academic year, were includedin the study group. The data of the research were collected through an interview form consisting of nine questions and prepared by the researchers. While creating the interview form, the literature was scanned, the content validity and expert opinion weretaken into consideration. Descriptive analysis was used to analyze the data. While presenting the research findings, direct quotations from the opinions of the teachers were given.According to the research findings, teachers in the research stated the necessity of German as a second foreign language. The main problem faced by German teachers while using teaching methods and techniques is that they cannot get out of the ordinary. Teachers stated that the lack of adequate assessment and evaluation of the four basic language skills (listening, speaking, writing, reading) and the preference of written exams in measurement and evaluation as the main problem. Another problem is that the activities for the four basic language skills can not be done adequately. Students' reluctance has been expressed as another problem source. Teachers listed the lack of professional and motivational problems among themselves. In addition to this, it was revealed as a result of the research that there were some problematic situations arising from the parents' point of view.

___

  • Ada, S. ve Şahenk, S. S. (2010). Avrupa dil portfolyosu ve Türkiye’de yabancı dil eğitimi, Avrupa Araştırmaları Dergisi, 18 (1-2), 63-88. https://doi.org/10.31464/jlere.592835
  • Akıllılar, T. (2013). İkinci yabancı dil olarak Almanca öğreniminde üstbilişsel farkındalık, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Özel Sayı, 275-285. https://doi.org/10.12780/uusbd187
  • Aksan, D. (1999). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Alpar, M. (2013). Yabancı dil öğretiminde kültürel unsurların önemi. The Journal of Language and Linguistic Studies, 9(1): 95-106.
  • Arak, H. (2016). İngilizceden sonra ikinci yabancı dil olarak almanca. The Journal of Academic Social Science Studies, (48): 15-25. https://doi.org/10.9761/jasss3491
  • Balcı, U. (2016). Anadolu liselerinde ikinci yabancı dil olarak Almanca eğitimi: Batman ili örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (29): 346-355. https://doi.org/10.14582/duzgef.757
  • Barnes, B. D. ve Lock, G. (2013). Student perceptions of effective foreign language teachers: a quantitative ınvestigation from a korean university. Australian Journal of Teacher Education, 38 (2): 19-36. https://doi.org/10.14221/ajte.2013v38n2.2
  • Bozavlı, E. (2013). Yabancı dil öğretiminde alternatif bir okul modeli. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1): 110-120. https://doi.org/10.16992/asos.75
  • Bür, B. ve Aycan, A. (2013). Birinci yabancı dil olarak öğrenilen ingilizcenin ikinci yabancı dil Fransızcanın öğrenim sürecine etkisi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/10, 193-207. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.5914
  • Can, E. ve Can, C, I. (2014). Türkiye'de ikinci yabancı dil öğretiminde karşılaşılan sorunlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2): 43-63. https://doi.org/10.19171/uuefd.29695
  • Chomsky, N. (2009). Bilgi sorunları ve dil managua dersleri. (Çev. V. Kılıç.) İstanbul: Bgst Yayınları.
  • Coşkun-Demirpolat, B. (2015). Türkiye’nin yabancı dil öğretimiyle imtihanı: sorunlar ve çözüm önerileri. Analiz, SETA, (131): 1-19. http://file.setav.org/Files/Pdf/20150707131308_131_yabancidil_web.pdf adresinden 21 Temmuz 2019 tarihinde erişilmiştir
  • Çelikkaya, Ş. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin ikinci yabancı dil almanca dersine yönelik tutumları. Middle Eastern&African Journal of Educational Research, (5): 96-109.
  • Çolakoğlu-Saburlu, Z. (2019). Students’ perceptions towards the use of first language ın the foreign language classroom. European Journal of Foreign Language Teaching, 4 (2): 44-61.
  • Ege, İ. (2011). İkinci yabancı dil (Almanca) öğretiminde Avrupa dil portfolyosuna dayalı uygulamaların etkililiğinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000796
  • Genç, A. (2003). İlk ve ortaöğretim kurumlarında Almanca programları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (24): 186-195.
  • Genç-İlter, B. ve Er, S. (2007). Erken yaşta yabancı dil öğretimi üzerine veli ve öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1): 21-30. https://doi.org/10.17679/inuefd.644728
  • Giebert, S. (2014). Drama and theatre in teaching foreign languages for professionals purposes. Langues de spécialité et professionnalisation, XXXIII (1): 138-150. https://doi.org/10.4000/apliut.4215
  • Gurbetoğlu, A. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. (http://agurbetoglu.com/files/2%20ARA%C5%9ETIRMA%20%20T%C3%9CRLER%C4 %B0.pdf; 21 Temmuz 2019 tarihinde edinilmiştir). https://doi.org/10.26899/inciss.182
  • Gündoğdu, M. (2005). Avrupa birliği yolunda Türkiye’nin yabancıdil politikası, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 120-127.
  • Güzel, A. (2014). İki dilli türk çocuklarına Türkçe öğretimi: Almanya örneği (3.baskı). Ankara: Akçağ Yayınları. https://doi.org/10.17860/mersinefd.282398
  • Haznedar, B. (2010, Nov). Türkiye’de yabancı dil eğitimi: reformlar, yönelimler ve öğretmenlerimiz. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya/TURKEY.(http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:http://www.ic onte.org/FileUpload/ks59689/File/166.pdf; adresinden 21 Temmuz 2019 tarihinde edinilmiştir.).
  • Hengirmen, M. (2009). Dilbilgisi ve dilbilim terimleri sözlüğü (3. baskı). Ankara: Engin Yayınevi.
  • Karaman, F. (2017). Temel eğitimde ikinci yabancı dil olarak almanca öğretimi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7 (2): 104-110. https://doi.org/10.14582/duzgef.757
  • Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. (30.baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Karataş, Z. (2015, Ocak). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1): 62-80. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.460937
  • Kırmızı, B. (2012). Almanca derslerinde altı şapkalı drama tekniğinin öğrencilerin başarısına etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10): 265-290. https://doi.org/10.14520/adyusbd.338
  • Koçak, M. ve Çobanoğulları, F. (2017). Dünyada ikinci yabancı dil olarak Almanca öğretiminde Danimarka örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1): 1-12. https://doi.org/10.14582/duzgef.757
  • Marım, E. (2013). İkinci yabancı dil Almancanın öğretiminde yabancı dil öğretim kuramlarının uygulanabilirliği. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000796
  • MEB (2006a). Yabancı dil eğitimi ve öğretimi yönetmeliği, http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/424.pdf adresinden 20 Temmuz 2019 tarihinde edinilmiştir. https://doi.org/10.31589/joshas.189
  • MEB (2006b). Ortaöğretim kurumları 10, 11 ve 12. sınıf ikinci yabancı dil olarak Almanca dersi öğretim programı. https://docplayer.biz.tr/3263049-Ortaogretim-kurumlari-10-11-ve-12- sinif-ikinci-yabanci-dil-almanca-dersi-ogretim-programi.html adresinden 20 Temmuz 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • MEB (2010). Genel liselerin anadolu liselerine dönüştürülmesi. Genelge/2010/30, http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/934.pdf adresinden 1 Temmuz 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • MEB (2012). 12 yıl zorunlu eğitim sorular-cevaplar, 24-25. http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2012/12yil_soru_cevaplar.pdf adresinden 2 temmuz 2019 tarihinde edininlmiştir.
  • MEB (2013). Diller için avrupa ortak öneriler çerçevesi: öğrenim, öğretim ve değerlendirme, telc GmbH. Frankfurt/Main, Almanya. https://www.telc.net/fileadmin/user_upload/Publikationen/Diller_iain_Avrupa_Ortak_oneri ler_AEeraevesi.pdf adresinden 20 Temmuz 2019 tarhinde edinilmiştir. https://doi.org/10.14527/9786052415375.03
  • MEB, (2018). Ortaöğretim kurumları haftalık ders çizelgesi, Talim Terbiye Kurulu, http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_02/21173451_ort_ogrtm_hdc_2018.pdf adresinden 10 Temmuz 2019 da edinilmiştir.
  • Miles, M. B. ve Hubermann, A. M. (1994). Qualitative data analysis: a expanded sourcebook (2nd ed). Thousand Oaks: CA.
  • Resmi Gazete, (7 Eylül 2013). Millî eğitim bakanlığı ortaöğretim kurumları yönetmeliği, 28758, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm adresinden 17 Temmuz 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • Šenderová, B. L. (2016). Deutsch als drittsprache. welchen einfluss hat die fremdsprache Englisch auf Deutsch ernende tschechen und tschechinnen?. Yayımlanmamış doktora tezi, Plzeň, Česká Republika: Učitelství pro SŠ, obor Nj-Aj.
  • Şevik, M. (2008). Avrupa ülkelerinde ilköğretim birinci kademe zorunlu yabancı dil öğretiminin karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 41(1): 135-162. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000188
  • Þorsteinsdóttir, H. (2014). Second language acquisition: the effect of age, exposure and motivation. University of Iceland, Iceland. School of Humanities Department of English. https://pdfs.semanticscholar.org/9fd2/84e3122be3139177bc929927f06c2c1798d9.pdf?_ga =2.130046991.1659059289.1585083761-490804295.1585083761 adresinden 3 Temmuz 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • Tok, H. ve Arıbaş, S. (2008). Avrupa birliğine uyum sürecinde yabancı dil öğretimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15): 205-227. https://doi.org/10.19171/uuefd.29695
  • Tokdemir, A. (1997). Dil edinimi ve yabancı dil. (1. baskı). Ankara: Sam Yayınları.
  • Uygur, M. ve Çakır, Ö. (2015). İngilizce öğretmenliği lisans öğrencilerinin özyeterlik inançlarının farklı değişkenlere göre incelenmesi (Mersin üniversitesi örneği-boylamsal çalışma). Journal of Qafqaz Unıversıty- Phılology And Pedagogy, 3(1): 89-104. https://doi.org/10.24010/soid.490812
  • Wypusz, J. (2015). Konzept Deutsch als fremdsprache nach Englisch (dafne) – notwendigkeit oder wunschvorstellung? empirische untersuchung in grundschulen in großpolen, Glottodıdactıca XLII/1, 81-91, Adam Mıckıewıcz Unıversıty Press Poznań, https://pressto.amu.edu.pl/index.php/gl/article/view/4159/4243 adresinden 25 Temmuz 2019’da edinilmiştir. https://doi.org/10.14746/gl.2015.42.1.6
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, F. (2007). İngilizce’ nin Türkiye’de ikinci yabancı dil olarak Almanca öğretimine etkileri, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. https://doi.org/10.12780/uusbd187
  • Zamani, R. ve Ahangari, S. (2016). Characteristics of an effective English language teacher (eelt) as perceived by learners of English. International Journal of Foreign Language Teaching and Research, 4 (14): 69-88.