Cem törenlerinin semiotik analizi

İslâm dini ve tasavvufu içerisinde bir öğreti olan Alevîlik-Bektaşîlik kültür ve tarihimizin en önemli unsurlarındandır. Alevî-Bektaşîlik, Türklerin; İslâm dininin Ehl-i Beyt ve On İki İmam öğelerini temel alarak Orta Asya’da, Horasan’da sahip olup yüzyıllar öncesinden devam ettirilerek getirdikleri ulusal kültür unsurlarının bir sentezidir. Alevîlik, dinî ve sosyal organizasyonları geliştirirken Türk kültür ve tarihi açısından da önemli gelişmelere sebebiyet vermiştir. “Cem”, “Kurban”, “Cem törenleri”, “Ayin-i Cem” adları altında yapılan dinî törenler, Alevî-Bektaşî geleneğinde çok önemli yerleri olan ve çok önem taşıyan birer müessese olarak karşımıza çıkarlar. Alevîlik sosyal hayatın yaşanan tüm açmaz ve sıkıntılarını hukuksal bir tertibat geliştirerek “cem”in içine almıştır. Bu çalışmada amaç; cem törenlerine yapısalcı açıdan bakarak göstergenin altında yatan gösterileni ortaya çıkarmak ve cem törenlerinde toplumsal bir işleve sahip olan semahın figürlerindeki anlamı göstermektir.

The semiotic analysis of cem rituals

Alevism and Bektashism, which are a doctrine in the sufism and religion of Islam, are one of the most important cultural and historical elements. Alevism and Bektashism are the synthesis of national culture that Turks had in the middle Asia and Khorasan and that kept in terms of Ehl-i Beyt and Twelve Imam. Alevism has provided many developments in terms of Turkish culture and history while developing religious and social organizations. The religious rituals that are performed in the name of “Cem” “sacrifice” “Cem rituals” “Ayin-i Cem” have a great importance in Alevî-Bektaşî tradition. Alevism included the social troubles and dilemma by developing a legal arrangament into “cem”. The aim of this study is to show the figures of semah that have a social function in cem rituals and to reveal the visible things from the point of structural form.

___

a.Yazılı Kaynaklar:

ARENDT, Hanna. (1994). İnsanlık Durumu. Çev: Bahadır Sina Şener. İstanbul: İletişim Yay.

BIRGE, John Kingsley. (1991). Bektaşîlik Tarihi. İstanbul

ERÖZ, Mehmet. (1991). Yörükler. İstanbul.

KILIÇ, Filiz; TOK, Turgut; KÖKEL, Çoşkun; BÜLBÜL, Tuncay. (2007). Horasan’dan Anadolu’ya Alevîlik-Bektaşîlik ve Denizli Oğuz Yerleşimine Genel Bakış.

SEZER, Baykan. (1981). Toplum Farklılaşmaları ve Din Olayı. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası.

SÜMER, Faruk. (1999). Oğuzlar (Türkmenler). İstanbul.

YALÇIN, Aziz. (2004). Malakat-ı Hacı Bektaş Velî. İstanbul: Der Yay.

YÖRÜKÂN, Yusuf Ziya. (2006). Anadolu’da Alevîler ve Tahtacılar. İstanbul: Ötüken Yay.

TÜRKDOĞAN, Orhan. (2006). Alevî Bektaşî Kimliği. İstanbul: Timaş Yay.

b. Genel Ağ Kaynakları:

www. aleviforum. com