SALOMON SCHWEIGGER VE EIN NEWE REYSSBESCHREIBUNG AUSS TEUTSCHLAND NACH CONSTANTINOPEL UND JERUSALEM ADLI KİTABI IŞIĞINDA 16. YÜZYILDA AVRUPALI BİR VAİZİN OSMANLI’YA BAKIŞI

16. yüzyılda Osmanlı devletine gelen Alman vaiz Salomon Schweigger, dört yıl süren ikametini bir kitapta ebedileştirerek Alman okuyucusuna sunmuştur. Schweigger özellikle İstanbul hayatı ve İslam dini hususunda, kimi yerde gözlemlerini esas alarak kimi yerde de yanlış edindiği bilgileri aktararak, eserinde dini motifleri ön planda tutmuştur. Bu çalışmanın amacı, 16. yüzyılda Avrupalı bir vaizin gözünden Osmanlı topraklarında müspet menfi günlük hayatı müşahade edebilme imkânı sunmaktadır. Makalede, Schweigger'in seyahatnamesinden dönemin sultanı, sultanların sarayı, saray erkanı ve çevresi, Osmanlı kadınları ve Osmanlıların merasimleri gibi başlıca konular ele alınmıştır. Varılan sonuç, Schweigger'in halkın yaşayışını, inancını ve ahlaki yapısını eserinde yansıtmaya çalışmış olduğudur. Ancak Türkçe'yi anlamıyor olması, birçok şeyi yanlış anlamasına ve yazdıklarının bir bölümünün gerçekleri yansıtmamasına yol açmıştır. Zira şifahi bilgilere dayanarak verdiği bilgiler, birbirine karıştırdığı ve yanlış bildiği hususlar, bunu ortaya koymuştur. Esere değer katan önemli hususların başında ise, İstanbulda o dönemde gezip gördüğü yerlerin tasvirlerine kitabında geniş yer vermiş olması ve o günleri günümüze aktarmasıdır

The European View To The Ottoman In The 16th Century Based On Salomon Schweigger (1551-1622) And His Book Ein Newe Reyssbeschreibung Auss Teutschland Nach Constantinopel Und Jerusalem

The German preacher Salomon Schweigger came in the 16th century to the Ottoman state and presented his staying for 4 years in a book to the German reader in a philosophic way. Schweigger kept in his work the religious motives in the front by narrating specially the Istanbul life and the Islam sometimes based on his observations and sometimes on wrong information’s. The purpose of this study is to present a positive and negativ life in the Ottoman territory in the 16th century due to the presence of a European preacher. The main topics such as the sultan of the period from the travel of Schweigger, the palace of the sultans, the court house and its surroundings, the Ottoman women and the ceremonies of the Ottomans were discussed. The conclusion is that Schweigger has tried to reflect the life, beliefs and moral structure of the people. However, the fact that they do not understand Turkish has caused many things to be misunderstood and a part of what they have written does not reflect reality. Because the information he gave based on the information of the healing, confused and misunderstood the facts revealed this. One of the most important elements that add value to the essence is the fact that he has given a wide place in his book to the depictions of the places he visited in Istanbul at that time

PDF

___

ARNOLD, Theodor: Der Koran, Oder insgemein so genannte Alcoran des Mohammeds:Unmittelbahr aus dem Arabischen Original in das Englische übersetzt, und mit beygefügten, aus den bewährtesten Commentatoribus genommenen Erklärungs-Noten, Wie auch einer Vorläuffigen Einleitung versehen/Von George Sale ... Aufs treulichste wieder ins Teutsche verdollmetscht, Lemgo, 1746
ARSLAN SÖZÜDOĞRU, Hatice: Müneccimbaşı als Historiker, Berlin, 2009
Zwei Qur’ânübersetzungen: Schweiggers und Arnolds Übersetzungen im Kontrovers, www.nun-zeitschrift.de BİRIŞIK, Abdulhamit: Sale, George, DİA, c. 36, ss. 22-23 ÇAĞRICI, Mustafa, Seyahat, DİA, c. 37, s. 7-9
ÇETİN, Firdevs: XVI. Asır Alman Seyyahlarında Osmanlı (Türk) Toplumu ve İnsanına Dair Bilgisizlik ve Tarihi Önyargılar, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Ocak 2011, ss. 39-58
ENGELS, Lic. Walter: Salomon Schweigger ein Ökomenischer Orientreisender im 16. Jahrhundert, Zeitschrift für Religions- und Geistesgeschichte, Vol. 7, No. 3 (1955), pp. 224-246
EMECEN, Feridun: Selim II, DİA, c. 36, ss. 414-418
_____________: Süleyman I, DİA, c. 36, ss. 62-74
GÖYÜNÇ Nejat: Salomon Schweigger ve Seyahat-nâmesi¸ Tarih Dergisi¸ c. XIII¸ S. 17-18, İstanbul, 1963¸ ss. 119-140
GÜNDÜZ, Tufan: Safeviler, DİA, c. 35, s. 452-457
JORGA, Nikolai: Geschichte des Osmanischen Reiches, Gotha, 1910
KAZICI, Ziya: Osmanlı Devleti Tarihi, İstanbul, 2011
KUMRULAR, Özlem: Türk Korkusu, İstanbul, 2008
ÖNGÖREN, Reşat: Tarikat, DİA, c. 40, s. 95-105
SCHWEİGGER, Salomon: Alcoranus Mahometicus, Nürnberg, 1616
______________: Sultanlar Kentine Yolculuk 1578-1581, yayına haz. ve notlandıran: Heidi Stein, çev. Türkis Noyan, İstanbul, 2004
______________: Zum Hofe des türkischen Sultans, yayına haz. ve notlandıran: Heidi Stein, Leipzig, 1986
TOPDEMİR, Hüseyin Gazi: Takiyüddin er-Râsid, DİA, c. 39, ss. 454- 456
TOUATİ, Houari: Ortaçağda İslam ve Seyahat, çev. Ali Berktay, İstanbul, 2004
ÜÇEL-AYBET, Gülgün: Avrupalı Seyyahların Gözünden Osmanlı Dünyası ve İnsanlar (1530-1699), İstanbul, 2010 4. Baskı
ÜZÜM, İlyas: Mezhep, DİA, c. 29, s. 526-532
YAZICI, Hüseyin: Seyahatnâmeler, DİA, c. 37, s. 9-11
YILMAZ, Necdet, Ali Yakup Cenkçiler, İstanbul, 2013