İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI YILLARINDA MİLLİ KORUNMA KANUNU VE EGE KIRSALINDA ETKİLERİ

Eylül 1939'da Almanya'nın Polonya'ya saldırısıyla başlayan İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye sıcak savaşın dışında kalma kararı vermesine ve savaş sonuna kadar bu kararını uygulamasına rağmen, önemli sayıda üreticinin çalışma alanlarından çekilerek askere alınıp tüketici konuma gelmesiyle savaş yıllarında köylünün çalışma yükü artmıştır. Çalışmanın amacı, İkinci Dünya Savaşı yıllarında Türkiye ekonomisinin savaş koşullarına uyum sağlaması amacıyla kabul edilen Milli Korunma Kanunu ve bu kanunun kırsal alan ve köylü ile ilgili maddelerinin Ege Bölgesi köylerinde nasıl uygulandığının açıklanmasıdır. Türkiye'de diğer bölgelerde yaşayan köylüden farklı olarak Ege Bölgesi köylüsü piyasa için üretim yapmakta ve Avrupa'ya açılan limanı ile zengin ihracat olanaklarına sahipti. Bu nedenle savaş yıllarında Milli Korunma Kanunu'nun uygulanması sürecinde hem tüketime getirilen sınırlamalardan hem pahalılıktan hem de üretim ve vergi ile ilgili düzenlemelerden oldukça etkilenen bir bölge olmasından dolayı Ege Bölgesi köylüsü süreçten yıpranarak çıkmıştır.

Effects of Turkish Security Law From 1940 During the World War II in Rural Aegean Region

Invasion form Germany to Poland in September 1939 triggered World War II. Turkey was determined to stay out of the conflict and performed the decision till the end of the war yet, the work load of the peasant increased during the war since most of the manufactures passed to consumer position. This research aims to explain the effects of Turkish National Security Law (TNSL) from 1940 and articles of the law related to rural areas and how they Aegean Region villages affected. Aegean Villages differs from the rest of the country by producing goods for the market. Also, Aegean region has the opportunity of export goods to Europe with the harbor. For this reason, Aegean peasant in the process of implementing of the TNSL wear out since Aegean region was highly affected from restrictions on consumption, cost of living, regulations related to production and taxes.

___

  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi.
  • Afyon Haber.
  • Akdeniz.
  • Anadolu.
  • Aydın.
  • Aydın Halkın Dili.
  • Muğla Akyol.
  • Resmi Gazete.
  • Zabıt Ceridesi (6. ve 7. Dönem)
  • Taşpınar Halkevi.
  • AHMAD, Feroz, Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980) (A. Fethi, Çev.), Hil Yayınları, İstanbul, 2010.
  • AKALIN, Güneri, Cumhuriyet Dönemi Ekonomi-Politik Tarihinin Liberal Yorumu, Orion Yayınları, İstanbul, 2010.
  • AKEKMEKÇi Tuba ve YILDIRIM Tuğba (Ed.), Behice Boran'ın Mektupları-I (1932-1984), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2013.
  • ALPKAYA, Faruk ve DURU, Bülent, 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişimi, Phoenix Yayınları, Ankara, 2012.
  • ATABEY, Figen, 1939 Türk-İngiliz-Fransız İttifakı, IQ Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, 2014.
  • ÇAVDAR, Tevfik, Türkiye Ekonomisinin Tarihi (1900-1960), İstanbul, İmge Kitabevi, 2003.
  • DUMLUPINAR, Sezai, Tek Parti ve Mizah, Akademi Titiz Yayınları, İstanbul, 2011.
  • ERİM, Nihat, Günlükler (1925-1939), Yapı Kredi Yayınları, c. 1, İstanbul, 2005.
  • ERTAN, Temuçin Faik (Ed.), Başlangıçtan Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Siyasal Kitabevi Yayınları, Ankara, 2012.
  • ERTUĞRUL, N. İlter, 1923-2008 Cumhuriyet Tarihi El Kitabı, ODTÜ Yayınları, Ankara, 2009.
  • ESMER, Ahmet Şükrü ve SANDER, Oral, Olaylarla Türk Dış Politikası (1939-1945 Dönemi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, c. 1, Ankara, 1982.
  • GENÇTÜRK HIZAL, G. Senem, Cumhuriyetin İlanı, Bilgesu Yayınları, Ankara, 2013.
  • GOLOĞLU, Mahmut, Milli Şef Dönemi (1939-1945, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2012.
  • GÖKBUNAR, Ali Rıza ve KAHRAMAN, Hamza, Karneli Yıllar- Bir Savaş Maliyesi Uygulaması-, Nobel Akademik Yayınları, Ankara, 2014.
  • GÖLGESİZ GEDİKLER, Hülya, 1950'li Yıllarda İzmir, Şenocak Yayınları, İzmir, 2012.
  • GÜNEŞ, Gönül, İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Ankara'da Günlük Yaşam, Alter Yayınları, Ankara, 2013.
  • HALE, William, Türk Dış Politikası 1774-2000 (P. Demir, Çev.), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2003.
  • İLHAN, Atilla, Hangi Batı, Bilgi Yayınları, İstanbul, 1996.
  • İNAN, Süleyman, Muhalefet Yıllarında Adnan Menderes, Liberte Yayınları, Ankara, 2006.
  • KARATEPE, Şükrü, Tek Parti Dönemi, İz Yayınları, İstanbul, 2011.
  • KARPAT, Kemal H., Türkiye'de Siyasal Sistemin Evrimi 1876-1980 (E. Soğancılar, Çev.), İmge Kitabevi, İstanbul, 2007.
  • KARPAT, Kemal H., Kısa Türkiye Tarihi (1800-2012), Timaş Yayınları, İstanbul, 2012.
  • KAYRA, Cahit, Savaş Türkiye Varlık Vergisi Tepkiler ve Yanıtlar, Tarihçi Kitabevi, İstanbul, 2013.
  • KILIÇ, Sezen, Türk -Alman İlişkileri ve Türkiye'deki Alman Okulları (1852-1945'e Kadar), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2005.
  • KOÇAK, Cemil, Türkiye'de Milli Şef Dönemi (1938-1945), İletişim Yayınları, c. 2, İstanbul, 2010.
  • KOÇAK, Cemil, vd., Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye 1908-1980, Cem Yayınları, İstanbul, 2011.
  • KOÇAK, Cemil, Türk-Alman İlişkileri (1923-1939), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2013.
  • KODAL, Tahir, Denizli Nüfus Tarihi (1923-2008), Divan Kitap, Ankara, 2009.
  • KÖYMEN, Oya, Kapitalizm ve Köylülük Ağalar, Üretenler, Patronlar, Yordam Kitap, İstanbul, 2008.
  • MAZICI, Nevin, Tek Parti Dönem, Pozitif Yayınları, İstanbul, 2011.
  • MERİH, Turgay, Soğuk Savaş ve Türkiye 1945-1960, Ebabil Yayınları, Ankara, 2006.
  • METİNSOY, Murat, İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye Savaş ve Gündelik Yaşam, Homer Kitabevi, İstanbul, 2007.
  • ÖZER, Sevilay, Demokrat Parti'nin Köy ve Köylü Politikaları (1946- 1960), Berikan Yayınları, Ankara, 2013.
  • ÖZSOYLU, Ahmet Fazıl, Türkiye Ekonomisi Tarihsel Gelişimi, Karahan Yayınları, Adana, 2011.
  • ÖZTÜRK, Adil Adnan, Türkiye'de Modern Eğitimin Gelişimi ve Aydın İli, Başkar Ofset Yayınları, Aydın, 1999.
  • PEKTAŞ, Şerafettin, Milli Şef Döneminde Cumhuriyet Gazetesi, Fırat Yayınları, İstanbul, 2010.
  • SERTEL, Sabiha, Roman Gibi, Belge Yayınları, İstanbul, 1987.
  • SERTEL, Sabiha, II. Dünya Savaşı Tarihi, Cumhuriyet Kitapları, İstanbul, 2009.
  • SHAW, Stanford J. ve SHAW, Ezel Kural, Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, E Yayınları, c. 2, İstanbul, 2010.
  • SINAR ÇILGIN, Alev, Türk Roman ve Hikâyesinde İkinci Dünya Savaşı, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2003.
  • TEKELİ, İlhan ve İLKİN, Selim, İktisadi Politikaları ve Uygulamalarıyla İkinci Dünya Savaşı Türkiyesi, İletişim Yayınları, c. 2, İstanbul, 2014.
  • TEZEL, Yahya Sezai, Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2001.
  • TİMUR, Taner, Türk Devrimi ve Sonrası, İmge Kitabevi, İstanbul, 2001. TURAN, Şerafettin, İsmet İnönü Yaşamı, Dönemi ve Kişiliği, Bilgi Yayınları, Ankara, 2003.
  • UÇAROL, Rıfat, Siyasi Tarih (1789-2001), Der Yayınları, İstanbul, 2008.
  • YERASİMOS, Stefanos, Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye Birinci Dünya Savaşı'ndan 1971'e (B. Kuzucuoğlu, Çev.), Belge Yayınları, İstanbul, c. 3, 2005.
  • Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, c. 10.
  • Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, c. 5.
  • GÜNEŞ, Gönül, Çanakkale'de Sosyo-Kültürel Değişim ve Siyasal Katılma (1945-1960), Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi Ankara, 2010.
  • Melek Ulusoy, Milli Korunma Kanunu Çıkarılma Amacı, SosyoEkonomik Etki ve Sonuçları Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2010.
  • AKMAN, Şefik Taylan ve SOLAK AKMAN, İnci, "II. Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye'de Hububat Üretiminin Vergilendirilmesi", Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 1 (2), 73-91, 2011.
  • ÇOŞAR, Nevin, "II. Dünya Savaşı Yıllarında Bütçeler", Toplumsal Tarih, S. 168, 70-73, 2007.
  • DURGUN, Recep, "Ahmed Nedim Kasimi'nin Öykülerinde I. ve II. Dünya Savaşı'nın Hint Yarımadası'na Etkilerinin Yansımaları", Turkish Studies, Vol 9/3, s. 583-599, 2014.
  • MERT, Zuhal, "Tan Gazetesinde 1940 Yunan-İtalyan Savaşı", Toplumsal Tarih, S. 168, 74-80, 2007.
  • ÖZER, Sevilay, "II. Dünya Savaşı Yıllarında Uygulamaya Konulan Toprak Mahsulleri Vergisi ve Köylü Üzerindeki Etkisi", Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 5, 215-234, 2011.
  • ÖZTÜRK, Ali İhsan, "Cumhuriyet Döneminde Belediyelerin Asker Aile Yardımları", İstanbul Üniversitesi Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, c. 11, S. 21, 27-57, 2012.
  • SINAR UĞURLU, Alev, "Türk Romancısının Gözüyle II. Dünya Savaşı", Turkish Studies, Vol:4/I-II Winter, 1739-1764, 2009.
  • ŞENER, Sefer, "İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye'de Tarım Politikası Arayışları", Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 / 1: 73-92, 2004.
  • TOPRAK, Zafer, "Türkiye'de Muhalefetin Doğuşu: II. Dünya Savaşı ve Tek Partinin Sonu", Toplumsal Tarih, c. 21, S. 121, 70-75, 2004.
  • TOPUZ, Hüseyin, "Cumhuriyet Dönemi Ekonomisinde Tarımsal Yapının İncelenmesi (1923-1950)", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, c. 12, S. 3, 377-390, 2007.
  • YETKİN, Barış, "1945-1950 Arası 'Demokratikleşme' Sürecinde Basın". İstanbul Üniversitesi Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi, (17-18), 1- 37, 2010.
  • http://tr.wikipedia.org/wiki/Kliring (09.05.2013 tarihinde alınmıştır.)