KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASINDA FOTOGRAMETRİ TEKNİĞİNİN KULLANILMASI: ANA TANRIÇA HEYKELİ ÖRNEĞİ

Gündelik hayatımızın bir parçası haline gelen teknoloji, her geçen gün farklı bir kullanım şekliyle karşımıza çıkmaktadır. Bu karşılaşma noktalarından biri de kültürel mirasın korunmasıdır. Doğal ve/veya insan faktörü nedeniyle tahrip olan ya da yok olan tarihi eserlerin bilinirliğinin ve gelecek kuşaklara aktarılmasının sağlanması ancak bu eserlerin çeşitli yollarla kaydedilerek korunması, restore edilmesi ve modellenerek yeniden yapılması sayesinde gerçekleşecektir. Bu bağlamda bu çalışmanın konusu, bir mühendislik disiplini olan fotogrametri tekniğinin kültürel mirasın korunması amacıyla kullanılmasıdır. Son dönemlerde arkeolojik ölçmeler için kullanılan fotogrametri, büyük yapıların ölçümleri, rölöve işleri ve 3-boyutlu modeller yapmak için kullanılarak kültürel mirasın korunmasında da kullanılabilecek bir yöntem olarak değerlendirilmektedir. Çalışmada özellikle büyük mimari yapıların korunmasında kullanılan fotogrametri tekniğinin taşınabilir küçük boyutlu tarihi eserlerin modellenerek yeniden yapılmasında nasıl kullanılabileceğine odaklanılmıştır. Bu bağlamda Anadolu Medeniyetleri müzesindeki Ana Tanrıça heykeli üzerinde fotogrametri uygulaması yapılarak taşınabilir tarihi eserlerin arşivlenmesi konusunda bir çalışmanın nasıl gerçekleştirileceği konusuna katkı sağlanmış olacaktır.

THE USE OF PHOTOGRAMMETRY TECHNIQUE IN THE PRESERVATION OF CULTURAL HERITAGE: THE SAMPLE OF MOTHER GODDESS STATUE

Technology has become a part of our everyday lives, and we encounter a new area of its use each and every day. One of these encounters is the preservation of cultural heritage. For historical artifacts which have been demolished or destroyed by natural and/or human factors to be known and passed on to next generations, they need to be preserved, restored, and reconstructed through modelling. Within this context, this study addresses the use of photogrammetry technique, a discipline in the field of engineering, for the preservation of cultural heritage. Recently being used for archeological measurements, the technique can also be used as a method for the preservation of cultural heritage through the measurement of big structures, construction surveying processes and 3-D modellings. The main focus of the study is how this technique that is generally used in the preservation of big architectural structures can be used in the modelling and reconstruction of small historical artifacts. Therefore, in this study, the Mother Goddess statue at the Anatolian Civilizations Museum will be modelled via the use of the photogrammetry technique. The study is believed to contribute to the field as to how portable historical artifacts can be archived.

PDF

___

Borda A., Bowen P. J. (2017). Electronic Workshops in Computing (eWiC) / Smart Cities and Cultural Heritage – A Review of Developments and Future Opportunities. Electronic Visualisation and The Arts (EVA 2017). s. 9-18. Londra: BCS

Danti, M.D., Allison, Cuneo, A., Penacho, S.,Rouhani, B., Gabriel ,M.,Kaercher,K., O’Connell ve diğerleri. (Nisan, 2015) ASOR Cultural Heritage Initiatives (CHI): Planning for Safeguarding Heritage Sites in Syria and Iraq. Weekly Report, s. 77–78.

Duran, Z., Toz, G. (2002). Tarihi Eserlerin Fotogrametrik Yöntemle 3d Modellenmesine Örnek. Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. yıl Sempozyumu Bildiri Kitabı, 68, s. 403-410. İstanbul: Nobel Yayın Evi.

Duran Z., Atik, M., E., Çelik, M., F. (2017). Yersel Fotogrametrik Yöntem ile Yersel Lazer Taramanın Karşılaştırılması ve Doğruluk Analizi. Harita Dergisi, s. 202-227. Ankara: Ankara Matbaası.

Güvenç, Bozkurt. (1979). İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi kitabevi.

Haviland W. A., Prins H. E., Walrath D. Walrath, D. ve diğerleri. (2008). Kültürel Antropoloji. İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Kaderli, Leyla. (2014). Kültürel Miras Koruma Yaklaşımlarının Tarihsel Gelişimi. TÜBA-KED, s. 29-41.

Karaarslan, Vedat S. (2014). Arkeoloji ve Bilişim Teknolojileri Yakınsaması. Doç. Dr. Selçuk Özdemir, İlker Tabak (Ed). Türkiye Bilişim Derneği 31. Ulusal Bilişim Kurultayı Bildiriler Kitabı. 31, s. 117-125. Ankara: Miki Matbaacılık.

Lichti, D. D., Gordon, S. J. (2004). Error Propagation in Directly Georeferenced Terrestrial Laser Scanner Point Clouds for Cultural Heritage Recording. Terrestrial Laser Scanner Point Clouds for Cultural Heritage Recording, In Proceedings of FIG Working Week, 22-27, s. 52-68. Atina: Fig Working.

Mancuso A. ve Pasquali A. (2015) Digital Micro-Photogrammetry New Ways To Dialogue With Future Researchers. International Conference on Cultural Heritage and New Technologies. s. 8-24. Viyana: Visual Heritage.

Marangoz, M. Aycan. (2002). Sayısal Kameralarla Tarihsel Yapıların Rölövelerinin Çıkarılması Olanakları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.

Oy, Harun. (2011). İlk Tunç Çağ’da Batı Anadolu’nun Sosyo Ekonomik Yapısı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.

Turan, Mine. (2004). Mimari Fotogrametri Alanındaki Çağdaş Gelişimlerin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Dergisi. 19, s. 32-44.

Tylor, Edward Burnett. (2016). “Kültür Bilimi” (E. Dağbacı, Çev.). ViraVerita. Erişim: 14.06.2018 https://viraverita.org/e-dergi/4/kultur-bilimi-cev-esra-dabagci

Yakar, M., Doğan Y. (2017). Mersin Silifke Mezgit Kale Anıt Mezarı Fotogrametrik Rölöve Alımı ve Üç Boyutlu Modelleme Çalışması. Geomatik Dergisi, 2/1, s. 12-17.

Yakar, M., Kabadayı A., Yiğit, Y., A. ve diğerleri (2016). Emir Saltuk Kümbeti Fotogrametrik Rölöve Çalışması ve 3 Boyutlu Modellenmesi. Geomatik Dergisi, 1/1, s. 14-18.

Yakar, M., Toprak A., ve diğerleri. (2015). Konya Beyşehir Bezariye Hanının (Bedesten) İha İle Fotogrametrik Teknik Kullanılarak Üç Boyutlu Modellenmesi. 16. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı Bildiri Kitabı.

Yakar M.,Yılmaz M., H. (2008). Kültürel Miraslardan Tarihi Horozluhan’ın Fotogrametrik Rölöve Çalışması ve 3-Boyutlu Modellemesi. Selçuk Üniversitesi. Müh.-Mim. Fak. Dergisi. 23, s. 25-33.

Yaşayan A., Uysal M., Varlık, A. ve diğerleri. (2011) Fotogrametri. Anadolu Üniversitesi Yayınları. s. 44-56.

Wolf P. R, Dewitt B. A., Wilkinson B. E. (2014). Elements of Photogrammetry with Application in GIS. New York: MacGraw-Hill Education Press.

Can, Müşerref (2009) Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu. Erişim: 12.06.2018. https://bit.ly/2ApV9kZ

Cumhuriyet Gazetesi. Erişim: 10.06.2018. https://bit.ly/2O3qVYT

The Economist. Erişim: 14.06.2018. https://econ.st/2yvXS8T

Chnt. Erişim: 14.06.2018. https://bit.ly/2D1TCE