ÇAĞIMIZ TEKNOLOJİK GELİŞMELERİNİN SAHNE VE GÖSTERİ SANATLARINDAKİ KOSTÜM TASARIMINA YANSIMALARI

İnsanlığın başlangıcından bu yana her çağ, kendine ait yaşamsal ve bilimsel bir dönüşüm ve değişim geçirmiştir. Teknoloji, bilim, sanat ve üretimde kullanılan araç gereçler ile koordineli olarak birleştirilen bilgi, özellikle uygulamalı alanlarda hayatı kolaylaştırmayı ve yenilikçi üretimi arttırmayı sağlamıştır. Günümüz dünyasının önemli faktörü olan tasarım da bilgi, bilim, teknoloji ile direkt ilişki içerisindedir. Yaşamın her alanında insanı çevreleyen tasarım olgusu sahne ve gösteri sanatlarının da vazgeçilmezidir. Sahne eserinin seyircinin imgelem dünyasında karşılığını bulmasını sağlayan kostüm de bir tasarım süreci sonucunda var edilir. Araştırma yapılırken kostümün tanımı, amacı ve teknolojik gelişmeler sonucu kostüm tasarımında kullanılabilecek materyallerin çeşitlerinin belirlenip ve bu materyallerin kullanıldığı kostümlerin sahne estetiği ile yoğrularak ne tür sonuçlar elde edildiğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada sahne ve gösteri sanatlarında kullanılmak üzere tasarlanan kostümlerin günümüz teknolojik gelişmeleri doğrultusunda nasıl biçimlendiği, sahne üzerindeki esere nasıl bir katkı sağladığı yurtdışında yapılmış örnek çalışmaların görselleri üzerinden ele alınacaktır.

THE REFLECTIONS OF TODAY’S TECHNOLOGICAL INNOVATIONS TO COSTUME DESIGN IN PERFORMING ARTS

Ever since the beginning of mankind every era has undergone a vital and scientific transformation and change. Coordinately combined with the tools used in technology, science, art and production, the knowledge has made it easier to enhance life and facilitate innovative production, especially in applied areas. Design that is one of the most important factors of today’s world is directly related to the knowledge, science, and technology. The design phenomenon that surrounds people in every aspect of life is indispensable for the performing arts as well. The costume, which allows the stage piece corresponds in audience’s imaginary world, is created as a result of a design processs. The purpose of the study was to determine the types of materials that could be used in the costume design and to evaluate the costumes with the stage aesthetics in which these materials were used and what kind of results were obtained. In this study, the way in which the costumes designed to be used in stage and performing arts are shaped in the direction of technological developments today and its contribution on the scene will be examined through examples of works done abroad.

PDF

___

Aksel, Erdoğan. (1988). Tiyatro Dekor ve Kostüm Tasarı?mı Gelişimi. İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Matbaası.

Aktif Akıllı Tekstil. Erişim: 05.02.2018. http://platea-magazine.com/smart-textiles-are-shaping- the-future-of-fabrics-in-incredible-ways/

Aliyazıcıoğlu, Özlem. (2011). 20.yy. Sonrası Tiyatrosunu Biçimlendiren Tasarım Dinamikleri Işığında Modern Sahneleme Gereksinimlerine Yanıt Verebilecek Bir Sahne Modeli Önerisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir.

Altuntaş, Y. Oğuz. Erişim: 10.02.2018. https://yusufoguzaltuntas.tr.gg/Tiyatroda-Kost. ue.m.htm.

Arın, Sebla. (2003). Çağdaş Tiyatro Mekânı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Aslan, S., Yılmaz, A. (2018). Modernizme Bir Başkaldırı Projesi Olarak Postmodernizm, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2/2, s. 93-108.

Bayraktaroğlu, Serkan. (2008). İnsan Kaynakları Yönetimi. Sakarya: Sakarya Yayıncılık

Black Light. Erişim: 10.02.2018. https://www.bookastreetartist.com/project-pq/blacklight.

Brockett, Oscar. (2000). Tiyatro Tarihi. Ankara: Dost Kitabevi.

Çalışlar. Aziz. (1993). Tiyatro Ansiklopedisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Faust. Erişim: 10.02.2018. http://www.blacktheatre.cz/photos/1-faust/

Feel the Light. Erişim: 18.02.2018. http://projection-mapping.org/yes-that-was-projection- mapping-on-jennifer-lopezs-dress/

Foster, Hal. (2009). Tasarım ve Suç (E. Gen, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.

Gergin, Atay. (2013). Günümüz Seyircisini Etkilemede Tiyatral Anlatım ve Sinematografik Anlatım Olanaklarının Farklı Boyutları Üzerine Bir Model Önerisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir.

Gevgilili, Ali., Hasol, Doğan., Özer, Bülent. (1997). Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, 2. İstanbul: Yem Yayın.

Glow in the Dark Gown. Erişim: 11.02.2018. https://nypost.com/2016/05/03/claire-danes- took-the-met-gala-theme-very-seriously/

Gürpınar, Avşar. (2008). Tasarım ve Kültür: Ürün Tasarımı Eğitiminde Kavramsal Örüntüler ve Kültürel Göstergeler Üzerine Bir Analiz. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

İşmal, Ö., Yüksel, E. (2016). Tekstil ve Moda Tasarımına Teknolojik Bir Yaklaşım: Akıllı ve Renk Değiştiren Tekstiller. Yedi, Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 16, s. 87-98.

Katy Perry-Lights Up. Erişim: 20.02.2018. https://inhabitat.com/ecouterre/katy-perry-lights- up-american-idol-as-led-studded-extraterrestrial

Kidd, Mary. (1996). Stage Costume. London: A&C Black

Kozlu, Düriye. (2009). Teknolojik Gelişmelerin Toplum Ve Sanata Yansımaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Art-e Dergisi, 3, s. 1-13.

Kuruç, Bozkurt. (1987). Tiyatro İçin Pratik Bilgi El Kitabı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

Led Robots. Erişim: 19.02.2018. www.australiannetworkentertainment.com/graphic_robots Michael Jackson. Erişim:20.02.2018. https://www.cirquedusoleil.com/michael-jackson

Öztay, Hilal. (2012). Özel Tiyatrolarda Kostüm Temin Süreçlerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Giyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara

Parsa, Alev Fatoş. (2004). İmgenin Gücü ve Görsel Kültürün Yükselişi, Medyada Yeni Yaklaşımlar. Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.

Raizman, David. (2003). History of Modern Design: Graphics and Products Since the Industrial Revolutio. London: Laurence King Publishing.

Soydemir, Suat. (2011). Modernizmin Karanlık Yüzü: Risk Toplumu. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3/2, s. 169-178.

Sözen, M., Tanyeli, U. (1996). Sanat Kavramları ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Şener, T., Dündar, N. (2018).Tiyatro İçin Kostüm Tasarım Sürecinin Analizi. İdil Dergisi, 7/41, s. 61-70.

Tekstil ve Teknik Online Dergi. Erişim: 15.02.2018. www.tekstilteknik.com

Togay, A., Bıyıkçı, E. (2013). Tasarım Teknoloji Etkileşimi, Kavramsal Temeller. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Etkileşim Tasarımı Ders Notu). Gazi Üniversitesi, Ankara.

Tosun, Özgür. (2015). İlkel Benliğin Yakın Dönem Sanatında Bıraktığı İzlere Bir Örnek: Basquıat. İdil Sanat Ve Dil Dergisi, 4/17, s. 31-46.

Uğurlu, Hakan. (2008). Teknoloji Sanat İlişkisi: Günümüzde Teknolojik Sanatların Amacı. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1/2, s. 247-260.

Vospertron. Erişim: 19.02.2018. www.australiannetworkentertainment.com/vospertron. htm

Yerdelen, Selda. (2014). Tiyatro Sanatında Kostüm Tasarımı. Ankara: Nobel Kitap.