YAPISAL VE FONKSİYONEL BAĞLAMDA BİR SANAT YAPISI: VALENCIA OPERA BİNASI

Dionysos şenlikleriyle başlayan tiyatroritüelinin müzikle buluşmasıyla şekillenenoperanın sergilendiği opera yapılarıuygulandıkları ilk dönemlerden günümüzekadarki süreçte yapıldıkları kentlere katmışoldukları sembolik değerlerle ön planaçıkmışlardır. Bu çalışmada İspanya’nınValencia kentinde Santiago Calatravatarafından bir sanat kompleksi şeklindetasarlanan Sanat ve Bilim Şehri’nin birparçası olan Valencia (Palau de les Arts ReinaSofia) Opera Binası değerlendirilmiştir.Çalışma kapsamında öncelikle Calatrava’nındoğayı ilham alan tasarımları ve buna bağlıolan genel yaklaşımları ortaya konulmuştur.21. yy opera yapılarında gözlenensembolikliğin, heykelsi ve ikonik tasarımlarıyla ön plana çıkan Calatravayaklaşımıyla birleşmesi sonucu ortaya çıkanValencia Opera Binası üzerinden hemmimarın hem de opera yapılarının genelözellikleri ele alınmıştır. Literatürtaramasında elde edilen plan, kesit vegörünüşlere ait verilerle birlikte elde edilençizimler ölçeklendirilmiş ve görsel, oransal,alansal ve hacimsel analizler yapılmıştır.Daha sonra Opera Binası kentsel, yakın çevreve fiziksel çevre bağlamındadeğerlendirilmiştir. Ayrıca form, strüktürel vefonksiyonel bağlamda analizler yapılmıştır.Bu kapsamda binanın tasarım yaklaşımları,teknik ve teknolojik özellikleri de analizedilmiştir. Opera yapısı, Sanat ve Bilim Şehriile birlikte Valencia kentinin sanatsal bir odakhaline dönüşmesini sağlamış ve Calatrava’nıntasarım yaklaşımıyla birlikte sanat ve biliminbirbirini bütünleyen alanlar olduğu bilinciartık mimari tasarımda da bir bağlam olarakortaya konulmuştur.

AN ART BUILDING IN STRUCTURAL AND FUNCTIONAL CONTEXT: VALENCIA OPERA BUILDING

Opera art is shaped by the integration of theatrical art with music, which began with the festivals of Dionysus. Opera buildings have added symbolic values to the cities starting from their application. In this study, Valencia Opera House, within the scope of The City of Arts and Science designed by Santiago Calatrava in Valencia, Spain, has been evaluated. Firstly, Calatrava's designs inspired by nature and general approaches related to it were presented. The general characteristics of both the opera buildings and the Calatrava’s approach that stands out with its sculptural and iconic designs were discussed through the Valencia Opera House. The drawings together with the plans, facades and views were scaled. Visual, proportional, spatial and volumetric analyzes were made. The Valencia Opera House was evaluated based on the urban, close environment and physical environment. Also, form, structural and functional analyzes were made. The design approaches, technical and technological features of building were also analyzed. The opera structure, together with the City of Arts and Sciences, has transformed the city of Valencia into an artistic focus. In addition, with Calatrava's design approach, the awareness that art and science are complementary fields is now revealed as a context in architectural design.

___

Ali, Z., M. (2019). Form Generation Strategy Inspired by Nature: Analysis of Calatrava’s Designs. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Aydın, A., B. (1997). The Relation Between Natural and Man-Made Structural SystemsExamination of 20th Century Examples in Special Case of The Modern Architect ‘Santiago Calatrava’. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Bayer, B. (2015). Opera Binaları Tarihsel Gelişimi ve 21. Yüzyıl Opera Binaları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü.

Choi , B. (2008). Omni 4 Culture. Kore: Archiworld.

Gürel, N. (2008). Çağdaş İkon Yapıların Kentsel Yenilenme Süreçlerindeki Yeri: İspanya Örneği Bilbao ve Valencia Kentleri. Yüksel Lisans Tezi. İstanbul: YTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü.

Kavraz, M. (2018). “Oslo Opera Binasının Dış ve İç Mekân Kullanımı Açısından Değerlendirilmesi”. Online Journal of Art and Design Dergisi. 6 (2), s. 82-107. http://www.adjournal.net/articles/62/626.pdf

Peters, R., Victor. M. (2016). “Aesthetics of Structural Functionalism: A Case Study”. European International Journal of Science and Technology. 5 (7), s. 94-102. Https://Www.Researchgate.Net/Publication/340630560_Aesthetıcs_Of_Structur al_Functıonalısm_A_Case_Study_Of_Santıago_Calatrava's_Archıtectural_Desı gns

Planells, A., Giron, S., Zamarreno, T., Cerda, S., Segura, J., Barba, A., Cibrian, R., M., Gimenez, A. (2016). “Análisis de los parámetros de escena de la Sala Principal del Palau de les Arts Reina Sofía en Valencia”, EuroRegia. Haziran 2016, Portekiz: s. 1-8. http://www.sea-acustica.es/fileadmin/Oporto16/138.pdf

Rossing, T. (2007). Springer Hanbook Of Acoustics. Newyork : Springer Science + Business Media.

Selçuk, S. A. ve Sorguç, A. G. (2007). “Mimarlık Tasarımı Paradigmasında Biomimesis’in Etkisi”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 22(2), s. 451-459. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/75609

Tola, A., ve Vokshi, A. (2013). “Santiago Calatrava, City of Arts and Science: The Similarity of the Elements”. 2nd Annual International Conference on Business, Technology and Innovation, Kasım 2013, Arnavutluk: s. 32-42. https://www.researchgate.net/publication/298748789_Santiago_Calatrava_City_ of_Arts_and_Science_The_Similarity_of_the_Elements

Uzun, B., Can,Y.,Z., (2020), “Konser Salonlarının Mimari Biçimlenişlerinin Bütünsel Akustik Kaliteye Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme”. Megaron, 15 (4), s. 614- 623. https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON_15_4_614_623.pdf

Vivas, G., & Jose, J. (2011). “The Turia River Park (Valencia) Part 1”. Architectura Krajobrazu. s. 46-53. https://www.researchgate.net/publication/328733429_The_River_Turia_Park_V alencia_Part_1

Yener, F. (1964). 100 Opera. İstanbul: Doğan Kardeş Yayıncılık.

Yıldız, A. (2007). Mobile Structures of Santiago Calatrava. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: ODTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü.

Zeytün, Z, Ü. (2014). Mimari Tasarımda Biyomorfik Yaklaşımlar. Yüksek Lisans Tezi. Lefkoşa: Yakındoğu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Garcia, C. M. (2011). “Fachada Norte Museo de las Ciencias”. Valencia Universidad Politecnica https://riunet.upv.es/bitstream/handle/10251/12085/PFG%20Cristina%20Marco %20Garcia.pdf;jsessionid=32911CEC827583D57A525FB3F9D22C47?sequenc e=1

Valencia Operası, El Palau de les Arts Reina Sofia İspanya, http://mimdap.org/2007/03/valencia-operasy-el-palau-de-les-arts-reina-sofiayspanya/ (Erişim Tarihi: 6.12.2020).

Queen Sofia Palace of the Arts Opera House Valencia Spain, https://www.designbuild-network.com/projects/valencia-opera/ (Erişim Tarihi: 6.12.2020).

Vial, M., Palau de les Arts Reina Sofia, Palau de Les Arts Reina Sofia/ Santiago Calatrava, https://www.archdaily.com/909673/palau-de-les-arts-reina-sofiasantiago-calatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

1991 Santiago Calatrava y Joan Lerma, https://luciaosset.com/1989-el-proyecto-deantonio-ten-ros/ (Erişim Tarihi: 6.12.2020).

Palau de Les Arts Reina Sofia (Opera House), https://calatrava.com/projects/palau-delas-artes-valencia.html (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

David, B, T., DiBenedetto, B., Smith, A., Palau de Les Arts Reina Sofia, III. Structural Analysis, https://sites.google.com/site/palaudelesartsreinasofia/home/structuralanalysis (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Fuchs, D., Mud Slung at Valencia’s Damp Opera House, https://www.theguardian.com/world/2007/oct/27/spain.artnews (Erişim Tarihi: 01.02.2021).

The Building, https://www.lesarts.com/en/thebuilding/ (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Görsel 1. L’Hemisferic yapısı ve yapıya ait eskiz çalışması, İspanya, https://cultureofdesign.wordpress.com/2010/05/03/santiago-calatrava-bybenedetta-valabrega/ (Erişim Tarihi: 13.04.2021).

Görsel 2. Turning Torso yapısı ve yapıya ait eskiz çalışması, İsveç, https://cultureofdesign.wordpress.com/2010/05/03/santiago-calatrava-bybenedetta-valabrega/ (Erişim Tarihi: 13.04.2021).

Görsel 3. Milwaukee Sanat Müzesinin hareket eden cephe sistemi, ABD, http://www.galinsky.com/buildings/milwaukeeart/index.htm (Erişim Tarihi: 13.04.2021).

Görsel 4. Lizbon Oriente Tren İstasyonu, Portekiz, https://divisare.com/projects/322036-santiago-calatrava-lucia-giannecchiniorientestation?utm_content=buffer6aecc&utm_medium=social&utm_source=pi nterest.com&utm_campaign=buffer (Erişim Tarihi: 13.04.2021).

Görsel 5. 1957 Yılında meydana gelen sel ve değişim haritası Gürel, N. (2008). Çağdaş İkon Yapıların Kentsel Yenilenme Süreçlerindeki Yeri: İspanya Örneği Bilbao ve Valencia Kentleri. Yüksel Lisans Tezi. İstanbul: YTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü.

Görsel 6. Valencia kenti ve Turia nehri yatağı, https://www.urbanclimateadaptation.net/ezine-2-2018/ (Erişim Tarihi: 10.12.2020). Garcia, C. M. (2011). “Fachada Norte Museo de las Ciencias”. Valencia Universidad Politecnica https://riunet.upv.es/bitstream/handle/10251/12085/PFG%20Cristina%20Marco %20Garcia.pdf;jsessionid=32911CEC827583D57A525FB3F9D22C47?sequenc e=1

Görsel 7. Valencia kentinin uydu görüntüsü Google Earth, Valencia/İspanya https://earth.google.com/web/@39.46033298,- 0.39299149,16.87990308a,26380.28226435d,23.15685434y,- 0.00000006h,0.14121797t,360r (Erişim Tarihi: 10.12.2020).

Görsel 8. Sanat ve Bilim Şehri yapıları ve kent ile ilişkisi, http://www.valenciacityguide.com/tourist-attractions/the-city-of-arts-and-sciences.html (Erişim Tarihi: 10.12.2020).

Görsel 9. Sanat ve Bilim Şehri’ndeki yapıların birbiri ile ilişkisi Mustafa KAVRAZ (2014). Valencia Arşivi.

Görsel 10. Simetri Eksen Google Earth, Valencia/İspanya https://earth.google.com/web/@39.45903651,0.35484537,8.72986507a,0d,60y,216.01643256h,97.75708838t,0r/data=IhoKFk s1UWxJOTdoVFhLZFJnUDNNcVZqX3cQAg (Erişim Tarihi: 10.12.2020)

Görsel 11. Opera Binasının yapım aşaması ve trencadis, http://www.snaphappyross.co.uk/europe/spain/valencia.shtml (Erişim Tarihi: 10.12.2020).

Görsel 12. Seramik kaplamalarda meydana gelen hasarlar Mustafa Kavraz, (2014). Valencia Arşivi.

Görsel 13. Yapının kesit maketinden mekân analizi, https://www.designboom.com/architecture/santiago-calatrava-sued-by-valenciafor-crumbling-opera-house-12-30-2013/ (Erişim Tarihi: 12.12.2020).

Görsel 14. +11 m kotu plan analizi ve müzik salonu, https://www.archdaily.com/909673/palau-de-les-arts-reina-sofia-santiagocalatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020). https://www.designboom.com/architecture/santiago-calatrava-sued-by-valenciafor-crumbling-opera-house-12-30-2013/ (Erişim Tarihi: 12.12.2020)

Görsel 15. +27 m kotu analizi ve çok amaçlı salon, https://www.archdaily.com/909673/palau-de-les-arts-reina-sofia-santiagocalatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Görsel 16. Opera salonu fonksiyonel işleyişi, https://www.archdaily.com/909673/palau-de-les-arts-reina-sofia-santiagocalatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Görsel 17. Yapı kesitinden opera salonu birimlerinin analizi, https://www.archdaily.com/909673/palau-de-les-arts-reina-sofia-santiagocalatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Görsel 18. Zemin katın fonksiyonel analizi, https://www.archdaily.com/909673/palaude-les-arts-reina-sofia-santiago-calatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Görsel 19. Fuaye alanından görünümler, https://en.wikipedia.org/wiki/Palau_de_les_Arts_Reina_Sof%C3%ADa (Erişim Tarihi: 06.12.2020). UR https://www.tiqets.com/en/palau-de-les-arts-reina-sofia-ticketsl147822/?show=about (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Görsel 20. Seyirci yerleşim alanı planı ve seyirci alanından görünümler, https://tr.pinterest.com/ (Erişim Tarihi: 11.12.2020).

Görsel 21. Sahnenin fonksiyonel işleyişi ve sirkülasyon bağlantıları, https://www.archdaily.com/909673/palau-de-les-arts-reina-sofia-santiagocalatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020).

Görsel 22. Orkestra çukuru ve sahne ilişkisi Planells, A., Giron, S., Zamarreno, T., Cerda, S., Segura, J., Barba, A., Cibrian, R., M., Gimenez, A (2016). “Análisis de los parámetros de escena de la Sala Principal del Palau de les Arts Reina Sofía en Valencia”, EuroRegia. Haziran 2016, Portekiz: s. 1-8. http://www.seaacustica.es/fileadmin/Oporto16/138.pdf

Görsel 23. Valencia Opera Binası sanatçı ve servis girişlerinin görünümü URL-20. https://corporate.evonik.com/en/better-city-better-living-118205.html (Erişim Tarihi: 12.12.2020).

Görsel 24. Valencia Opera Binası sahne arkası birimlerinin analizi, https://www.archdaily.com/909673/palau-de-les-arts-reina-sofia-santiagocalatrava (Erişim Tarihi: 06.12.2020).