17. YÜZYIL HOLLANDA RESİM SANATINDAN ÖRNEKLERLE JANR RESMİ

Sanat tarihinin hemen her dönemindekarşılaşılan günlük yaşam betimlemeleri, janrresmi adı altında 16. yüzyılın sonlarındaHollanda’da ortaya çıkmış ve 17. yüzyıldayaygınlık kazanmıştır. Kökenleri mağararesimlerine kadar uzanan bu betimlemelerin,ancak 17. yüzyılda, Hollandalı ressamlartarafından sistematik bir şekilde ele alınması;17. yüzyıl Avrupa’sında yaşanan gelişmelere,bu gelişmelerin sosyal hayata yansımalarınave özellikle Hollanda’nın içinde bulunduğukoşullara paralel olarak gerçekleşmiştir. Buparalellikten hareketle, janr resminin ortayaçıkış sürecinin irdelendiği bu araştırmada;öncelikle janr resminin tanımı üzerindedurulmuş, bu resim türünün kökenlerini ifadeetmek amacıyla farklı dönem vecoğrafyalarda yer alan günlük yaşam betimlemelerinden örnekler verilmiştir.Sonrasında 17. yüzyıl Hollanda resim sanatı;dönemi ve içinde geliştiği coğrafya üzerindendeğerlendirilerek janr resminin bir tür olarakgelişiminin altında yatan nedenlervurgulanmıştır. Son bölümde ise 17. yüzyılHollanda resim sanatından verilen örnekler vebu örneklerin günlük yaşamla bağlantılarıüzerinden yapılan değerlendirmelerle sanattarihinde önemli bir yere sahip olan janrresmine detaylı bir bakış atılmıştır.

GENRE PAINTING WITH EXAMPLES OF 17TH CENTURY DUTCH PAINTING

The depictions of everyday life encountered in almost every period of art history; under the name of genre painting, arose in the Netherlands in the 16th century and became widespread in the 17th century. The systematic handling of these depictions, which origins dates back to cave paintings, by Dutch painters in the seventeenth century; took place in parallel with "the developments in 17th century Europe, the reflections of these developments on social life, and especially the conditions of the Netherlands. Based on this parallelism, in this research in which the emergence process of genre painting is examined; the definition of genre painting was emphasized, examples of despictions in different periods and geographies were given on the purpose of express the origins of this type of painting. Afterwards, 17th century Dutch painting was evaluated in terms of relationship with the its era and the geography in which it developed, and thus the reasons underlying the development of genre painting were emphasize. In the last part, a detailed look at the genre painting, which has an important place in art history was taken with the examples of 17th century Dutch painting and the evaluations made on the connections of these examples with everyday life.

PDF

___

Acar, B. (2008). “Janr Resmi ve Yaşayan Tin”. RH+artmagazine, 47, 74-77.

Adeline, J., & Fairholt, F. W. (Dü). (1891). Adeline's Art Dictionary. New York: D.Appleton And Company.

Aslanapa, O. (1989). Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Brenner, C., Riddell, J., & Moore, B. (2007). Painting in the Dutch Golden Age. Washington: National Gallery of Art.

Cevizci, A. (2013). 17. Yüzyıl Felsefesi. İstanbul: Say Yayınları.

Gombrich, E. (2014). Sanatın Öyküsü. (Çev. E. Erduran ve Ö. Erduran) İstanbul: Remzi Kitabevi.

Hollingsworth, M. (2009). Dünya Sanat Tarihi. (Çev. B. Ergüder ve R. Küçükerdoğan) İnkılap Kitabevi.

Janson, H. W. (1991). History of Art. New York: H.N. Abrams.

Kahr, M. M. (1993). Dutch Painting in The Seventeenth Century. New York: Routledge.

Krausse, A. C. (2005). Rönesanstan Günümüze Resim Sanatının Tarihi. (Çev. D. Zaptcıoğlu) İstanbul: Literatür Yayıncılık.

North, M. (2014). Hollanda Altın Çağı'nda Sanat ve Ticaret. (Çev. T. U. Belge) İstanbul: İletişim Yayıncılık.

Rüzgar, N. (2008). 17. Yüzyılın Sınıfsal Anlayışı Çerçevesinde Janr Resmi. rh+sanat, 49, 46-49.

Tanilli, S. (1994). Yüzyılların Gerçeği ve Mirası (Cilt 3). İstanbul: Cem Yayınevi.

Todorov, T. (. (2016). Ya Sanat Ya Hayat. (Çev. A. U. Kılıç) İstanbul: Sel Yayıncılık.

Turani, A. (2015). Dünya Sanat Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Turner, J. (Dü.). (1996). The Dictionary of Art (Cilt 12). New York: Oxford University Press (OUP).

Turner, J. (2000). The Grove Dictionary of Art: From Rembrandt to Vermeer. New York: Grove Art.

Washburn, G. B. (1961). Genre and Seculer Subjects. Encyclopedia of World Art (Cilt 6, 81-83). içinde New York: McGrow-Hill Company.

Harris, B. ve Zucker, S. (t.y.). Ruisdael'in "Çiftlikler ve Haarlem Manzarası" İsimli Eseri. https://tr.khanacademy.org/humanities/renaissance-reformation/baroqueart1/holland/v/ruisdael-haarlem. (Erişim Tarihi: 03.14.2021).

Görsel 1. Kuş Maskeli Adam, Bizon ve Gergedan, M.Ö. 15000-13000, Lascaux mağarası, Fransa, http://classconnection.s3.amazonaws.com/739/flashcards/2104739/png/rhinocer os__wounded_man__and_bison__lascaux_cave__ca_15_000- 13_000_bce1350777689584.png, (Erişim Tarihi: 12.06.2020).

Görsel 2. Chnemhotep’in Mezarından Duvar Resmi, M.Ö. 1900 dolayları, Beni Hassan, Orta Krallık, Gombrich, E. (2014). Sanatın Öyküsü. (E. Erduran ve Ö. Erduran, Çev.) İstanbul: Remzi Kitabevi. s.63.

Görsel 3. Aslan Avı, M.Ö. 850 dolayları, The British Museum, Londra, http://www.lograrco.es/images/Historia/Arsunasipal.jpg (Erişim Tarihi: 13.06.2020).

Görsel 4. Gence Tavşan Uzatan Yaşlı Adam, Kırmızı Figürlü Pelike, M.Ö. 470, Hermitage Museum, Rusya, https://www.hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digitalcollection/25.+archaeological+artifacts/289670 (Erişim Tarihi:03.02.2021).

Görsel 5. Pompei’den Duvar Resmi, 100x234 cm, M.Ö. 50-79, Naples National Archaeological Museum, İtalya, https://artsandculture.google.com/asset/_/LAEQ5IFgXDvslA (Erişim Tarihi: 11.03.2021).

Görsel 6. Kupalı Adamın Mezar Portresi, Ahşap Üzerine Mum Boya, 42.7x 23 cm, M.S. 225-250, Louvre Abu Dhabi, Birleşik Arap Emirlikleri, https://www.louvreabudhabi.ae/Explore/highlights-of-the-collection/FuneraryPortrait-of-a-Man-with-Cup (Erişim Tarihi: 03.02.2021).

Görsel 7. Dört Nala Koşan At, Uygur Freski, 66x32cm, 8-9. yy dolayları, Hoço, Aslanapa, O. (1989). Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi. s.17.

Görsel 8. Müzisyenler, Uygur Dönemi, 10-11. yüzyıl dolayları, 106.5x 106.5 cm, Tokyo National Museum, Tokyo. https://www.tnm.jp/modules/r_collection/index.php?controller=dtl&colid=TC55 4&lang=en (Erişim Tarihi: 03.02.2021).

Görsel 9. Duvar Resimleri, M.S.730 dolayları, Kuseyr Amra, Ürdün, https://www.wmf.org/project/qusayr-amra (Erişim Tarihi: 27.04.2021).

Görsel 10. Zhao Mengfu, Yıkanan Atlar, İpek Üzerine Mürekkep Ve Renk, 28.1x155.5 cm, Palace Museum, Pekin, https://en.dpm.org.cn/collections/collections/2014- 03-31/1373.html (Erişim Tarihi:11.03.2021).

Görsel 11. Harmenszoon van Rijn Rembrandt, Gece Devriyesi, T.Ü.Y.B. 379.5x453.5 cm, 1642, Rijksmuseum, Amsterdam, https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/SK-C-5 (Erişim Tarihi: 20.03.2021).

Görsel 12. Harmenszoon van Rijn Rembrandt, Çocuk Tutan Kadın, Kağıt üzerine kalem ve kahverengi mürekkep, 18.2x14.5 cm, 1635-6, Museum of Fine Arts, Budapeşte, https://www.mfab.hu/artworks/woman-with-a-child-frightened-by-adog/ (Erişim Tarihi: 20.03.2021).

Görsel 13. Johannes Vermeer, Mektup Yazan Kadın, Tuval üzerine yağlı boya, 45x39.9 cm, 1665, National Gallery of Art, Washington, Brenner, C., Riddell, J., & Moore, B. (2007). Painting in the Dutch Golden Age. Washington: National Gallery of Art. s.85.

Görsel 14. Pieter de Hooch, Çocuğuna Ekmek ve Yağ Hazırlayan Kadın, T.Ü.Y.B, 68.6x53.3 cm, 1660-3, Getty Center, Los Angeles. http://www.getty.edu/art/collection/objects/733/pieter-de-hooch-a-womanpreparing-bread-and-butter-for-a-boy-dutch-about-1660-1663 (Erişim Tarihi: 20.03.2021).

Görsel 15. Jan Steen, Erkek ve Kız Okulu, T.Ü.Y.B., 81,7x108,6 cm, 1670, National Galleries of Scotland, İskoçya, https://www.nationalgalleries.org/art-andartists/5676/school-boys-and-girls (Erişim Tarihi: 11.09.2021).

Görsel 16. Frans Hals, Melez, T.Ü.Y.B, 72 x 57.5 cm, 1628–30, Museum der Bildenden Künste, Leipzig, https://www.wga.hu/html_m/h/hals/frans/03- 1630/32mulatt.html (Erişim Tarihi: 20.03.2021).

Görsel 17. Floris Claesz van Dijck, Peynirli Natürmort, A.Ü.Y.B, 82.5x111.4 cm, 1615, Rijksmuseum, Amsterdam, https://www.rijksmuseum.nl/en/my/collections/143548--elsje-prins/breakfastlunch-dinner/objecten#/SK-A-4821,1 (Erişim Tarihi: 20.03.2021).

Görsel 18. Jacob van Ruisdael, Ağartma Tarlalarıyla Harlem Manzarası, T.Ü.Y.B. 55,5 x 62 cm, 1670-5, Museum Mauritshuis, Den Haag, https://www.mauritshuis.nl/en/explore/the-collection/artworks/view-of-haarlemwith-bleaching-grounds-155/detailgegevens/ (Erişim Tarihi: 20.03.2021).