SANAT ELEŞTİRİSİ DERSİNİN İŞLENMESİNE ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

Sanat Eleştirisi dersi belli yöntemleredayalı olarak sanat yapıtını nesnel bir biçimdeele alıp, inceleyen ve bu inceleme sonucundaolabildiğince nesnel sonuçlara ulaşmayıamaçlayan bir ders olarak ön planaçıkmaktadır. İlgili dersin sadece bir yöntemedayalı olarak işlenmesi ise, öğretim çıktılarıaçısından sorun oluşturabilmektedir. İlgilialan yazına baktığımızda, sanat eleştirisindemevcut kullanılan yöntemlerin sanat eserinekendi odak noktalarından yaklaştıklarıgörülmekte ve eleştirinin nesnelyapılabilmesinde yeterli olmadığıdeğerlendirilmektedir. Dolayısıyla, sanateleştirisinde daha geniş bakış açılarına ihtiyaçolduğu söylenebilir. Bu çalışmanın araştırmaproblemi; “Sanat eleştiri dersininişlenmesinde bütüncül bir yaklaşımgetirilebilir mi?” biçiminde düzenlenmiştir.İlgili problem doğrultusunda araştırmanınamacı; sanat eleştiri dersinin işlenmesindebütüncül bir yaklaşım önerisinin düşünseltemellerinin ortaya çıkarılması, biçimindeözetleyebiliriz. Betimsel nitelikte dokümananalizi yöntemiyle yapılan araştırmadaulaşılan bulgulara göre; sanat eleştirisindemevcut yöntemlerin sanat yapıtını incelerken,ağırlıklı olarak kendi bakış açılarını dikkate aldıkları, bütüncül bir yaklaşımsergileyemedikleri ortaya çıkarılmıştır.Mevcut bulguya dayanarak, karmaşık birsüreci içeren sanat eserinin kronolojikbağlamda sanat akımları izdüşümünde,dönem özellikleri ve bilimsel gelişmeler ışığıaltında incelenmesinin, eserianlama/anlamlandırmada daha bütüncül biryaklaşım içerebileceği sonucuna varılmış vebu sonuca ilişkin geliştirilen; SanatEleştirisine Bütüncül Yaklaşım İzleği’ninsanat eleştiri dersinde uygulanmasıönerilmiştir.

A CRITICAL APPROACH FOR ART CRITICISM LESSON

It has been seeing many approaches about art criticism in the literature currently. The Art criticism lesson aims investigates the artwork objectively as based on distinct artcriticism approaches. On the other hand, Art criticism lesson has been just based on one approach predominantly. Many known artcriticism approaches upon the artwork criticism in related literature have just looked at artwork through their views. So, the Art criticism needs wide perspectives to critique the artwork objectively. Accordingly, present study aims to search that question: Is there a holistic approach in the Art criticism lesson regarding learning process. The method of this study is the document analysis. According to findings of this study, it can be said that current approaches on the Art criticism have just focused their perspectives and they have ignored another perspective. The result of this study, the holistic approach called as “Guide of Holistic Approach to Art Criticism” was suggested for the Art criticism lesson based on the historic chronological, which includes with the art movements, scientific developments and artistic thought aspects of the related historic era. This approach can be used in the art criticism lesson easily as a teaching method for the students to criticize the art holistically more than the present art criticism methods.

PDF

___

Alakuş, A. O. ve Şahin, D. (2014). “Çok Alanlı Sanat Eğitimi Yönteminin Öğrencilerin İşlenen Derslere Yönelik Bilgilerini Uygulamaya Geçirmelerine Katkısı.” 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3(9), 63-73.

Ayaydın, A. (2009). Sanatın görsel dili. A. O. Alakuş ve L. Mercin (Editör) Sanat Eğitimi Ve Görsel Sanatlar Öğretimi’nde (s. 111-123). Ankara: Pegem Akademi

Barrett, T. (2012). Sanatı Eleştirmek. (Çev: Gökçe Metin). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.

Bell, J. (2009). Sanatın Yeni Tarihi. (Çev. U. Ceren Ünlü, Nurçin İleri ve Rana Gürtuna). İstanbul: NTV Yayınları.

Boydaş, N. (2004). Sanat Eleştirisine Giriş. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık

Canatak, A. M. (2007). “Modern Eleştiri Kuramları ve Mehmet Kaplan’ın Şiir Tahlil Metodu.” A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. Sayı 34. 139-155. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/33078 (Erişim Tarihi: 25.06.2021).

Duncum, S. D. (2016). İmaj Analizine Giriş: Karma Yöntemlerin Değeri Üzerine. (s. 9- 18). (Bedir Erişti, S. D., Ed.) Görsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

Ersoy, A. (2010). Sanat Eleştirisi. İstanbul: Artes Yayınları.

Gombrich, E. H. (2004). Sanatın Öyküsü. (Çev.: E. Erduran ve Ö. Erduran). İstanbul: Remzi Kitabevi.

Gökay Yılmaz, M. (2009) Düşünce Tarihi Temelinde Sanat Kuramları. A. O. Alakuş ve L. Mercin (Editör) Sanat Eğitimi Ve Görsel Sanatlar Öğretimi’nde (s. 85-108). Ankara: Pegem Akademi

Graphic Design Styles (2016). https://www.onlinedesignteacher.com/2016/05/graphicdesign-styles.html (Erişim Tarihi: 09.03.2021).

Güneş, N. (2015). “Çok Alanlı Sanat Eğitimi Yönteminin Çağdaş Sanat Dersi Öğretiminde Kullanılmasının Kalıcılığa Etkisi.” Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13, 365‐380.

Hein, G. E. (1991). Constructivist learning theory. Paper presented at the CECA International Committee of Museum Educators Conference, 1991 October. Jerusalem, Israel. https://www.exploratorium.edu/education/ifi/constructivistlearning (Erişim Tarihi: 25.06.2021).

Henri Matisse (2020). https://tr.wikipedia.org/wiki/Henri_Matisse (Erişim Tarihi: 27.06.2021).

Hollingswort, M. (2009). Dünya Sanat Tarihi. (Çev.: Rengin Küçükerdoğan 1-29 Blm. ve Banu Ergüder 30-52 Blm.). İstanbul: İnkîlap Kitabevi

Howard, M. (2013) Van Gogh (Çev.: M. Savcı ve Ö. Somersan) İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.

Ho, H-C., Wang, C-C., & Cheng, Y-Y. (2013). “Analysis of the scientific imagination process.” Thinking Skills and Creativity, 10, 68-78. Doi: 10.1016/j.tsc.2013.04.003

Kandinsky, V. (2015). Sanatta Ruhsallık Üzerine (Çev.: Gülin Ekici). İstanbul: Çınar Matbaacılık.

Karabulut, N. (2008). “Sanat Eleştirisi Öğretim Alanı ve Yöntemleri.” Ekev Akademi Dergisi yıl: 12 sayı: 37, 239-254.

Karabulut, N., Karakuzu, M. ve Konca, Y. (t.y.). “Sanat Eğitiminde Pedagojik Eleştiri Yöntemleri.” https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/28452 (Erişim Tarihi: 20.12.2019).

Karadağ, E., Deniz, S., Korkmaz, T. ve Deniz, G. (2008). “Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımı: Sınıf Öğretmenleri Görüşleri Kapsamında Bir Araştırma.” Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XXI (2), 383-402.

Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.

Kuspit, D. (2010).Sanatın Sonu. (3. Baskı). (Çev.: Yasemin Tezgiden). İstanbul: Metis Yayınları

Kübizm (2021). https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCbizm (Erişim Tarihi: 26.06.2021).

Labno, J. (2008). Rönesans. (Çev.: E. Dastarlı ve N. Avan Özdemir). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.

Mercin, L. ve Alakuş, A. O. (2005). “Sanat Eleştirisi ve Pedagojik Eleştiri Yönteminin İncelenmesi.” D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 36-46.

Moran, B. (1999). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim yayınları. https://avys.omu.edu.tr/ (Erişim Tarihi: 24.06.2021).

Nauert, C. G. (2011). Avrupa’da Hümanizma ve Rönesans Kültürü. (Çev.: Bahar Tırnakçı). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.

Özsoy, V. ve Alakuş, A. O. (2009). Görsel Sanatlar Eğitiminde Özel Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

Phillips, S. (2016). İzmler; Modern Sanatı Anlamak. Yem Yayın. Basım: Hung Hing Printing Centre

San, İ (2004). Sanat Ve Eğitim (3. Baskı). Ankara: Ütopya Yayınevi.

Şahin, D. ve Alakuş, A. O. (2009). “Çok Alanlı Sanat Eğitimi Yöntemiyle Sanat Eserlerini İnceleme Dersini İşlemenin Öğrencilerin Sanata ve Sanat Eleştirisine Yönelik Yaklaşımları.” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(29). 282-302.

Türkcan, B. ve Coşkun, N. (2016). Görsel kültür çalışmaları (s. 73-108). (Bedir Erişti, S. D., Ed.) Görsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

Varlık Şentürk, L. (2012). Analitik Resim Çözümlemeleri. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Venturi, L. (2018). Resme Nasıl Bakılır? (1.Baskı). (Çev.: Esra Ermert). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.

Yay Korde, N. ve Bulut, Ü. (2017). “Aktif Öğrenme Yöntemleri ile 20. Yüzyıl Sanat Akımlarının Öğretimi.” Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(3), 635-647.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.

Minimalizm (2021). https://tr.wikipedia.org/wiki/Minimalizm (Erişim Tarihi: 26.06.2021)