DİVAN EDEBİYATINDA SOSYAL HAYAT ÇALIŞMALARINA ÖNEMLİ BİR KAYNAK SERİSİ: KİTAP YAYINEVİ’NİN “SAHAFTAN SEÇMELER” DİZİSİ

Nesnel bilgi ile kurmacanın iç içe geçtiği metinler olması bakımından seyahatnamelerin bilimsel çalışmalarda kaynak olarak kullanılıp kullanılamayacağı konusundaki tartışmalar son zamanlarda yerini giderek artan bir ilgiye bırakmış görünmektedir. Bu çalışmada ise Kitap Yayınevi’nin 2002 yılında yayımlamaya başladığı “Sahaftan Seçmeler” dizisinde yer alan, çeşitli amaçlarla Osmanlı topraklarına gelmiş Avrupalı “seyyah”lar tarafından 15. yüzyıldan 17. yüzyılın sonuna kadar geçen sürede kaleme alınmış seyahatnameler üzerinde durulacak ve bu seyahatnamelerin divan edebiyatındaki sosyal hayat çalışmaları bağlamındaki kaynak değeri vurgulanacaktır.

An Important Resource Series for Social Life Studies in Divan Literature: The Series of “Sahaftan Seçmeler” by Kitap Yayınevi

The debate over whether travel books, the texts in which objective knowledge and fiction are intertwined, can be used as resources in scientific studies has recently generated an increasing amount of interest among the researchers. This study focuses on travel books, which were written from the 15th to at the end of the 17th century by European “travelers” who arrived in the Ottoman lands for various purposes, in the series of “ Sahaftan Seçmeler” having been published by Kitap Yayınevi since 2002 and it emphasizes the importance of these travel books as resources in the context of social life studies in the divan literature.

PDF

___

Asiltürk, Baki, “Edebiyatın Kaynağı Olarak Seyahatnameler”, Turkish Studies, Vol 4/1, Winter 2009, s. 911-95.
Bobovius, Alobertus, (Ali Ufkî Bey), Saray-ı Enderun: Topkapı Sarayı’nda Yaşam. Çev. Türkis Noyan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2013.
Chardin, Jean, Chardin Seyahatnamesi İstanbul, Osmanlı Toprakları, Gürcistan, Ermenistan, İran 1671-1673. Çev. Ayşe Meral, Kitap Yayınevi, İstanbul 2014.
Fresne-Canaye, Philippe du, Fresne-Canaye Seyahatnamesi 1573. Çev. Teoman Tunçdoğan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2009.
Gerlach, Stephan, Türkiye Günlüğü 1573-1576 (1. Cilt) ve Türkiye Günlüğü 1577-1578 (2. cilt). Çev. Türkis Noyan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2007.
Girardin, Pierre de, Topkapı Sarayı’nda Yaşam: Albertus Bobovius ya da Santuri Ali Ufkî Bey’in Anıları. Çev. Ali Berktay, Kitap Yayınevi, İstanbul 2002.
Heberer, Michael, Osmanlıda Bir Köle: Brettenli Michael Heberer’in Anıları 1585-1588. Çev.
İnalcık, Halil, Devlet-i ‘Aliyye: Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar IV, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2016.
Keskin Koç, Neslihan İ, “Sosyal Hayatın 17. Yüzyıl Divan Şiirine Yansımaları ve Anlam Çerçeveleri”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, 2009.
Lubenau, Reinhold, Reinhold Lubenau Seyahatnamesi: Osmanlı Ülkesinde, 1587-1589. Çev. Türkis Noyan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2012.
Maden, Sedat, “Türk Edebiyatında Seyahatnameler ve Gezi Yazıları”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 37, Erzurum 2008, s. 147-58.
Nicolay, Nicolas de, Muhteşem Süleyman’ın İmparatorluğunda. Çev. Menekşe Tokyay ve Şirin Tekeli, Kitap Yayınevi, İstanbul 2014.
Ortaylı, İlber, (Bildiri başlığı yok) I. Uluslararası Seyahatnamelerde Türk ve Batı İmajı Sempozyumu Belgeleri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 1985, s. 115-29.
Özkan, Ömer, “Divan Şiirinde Sosyal Hayat (14. ve 15. Yüzyıl)”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi 2005.
Öztekin, Özge, “XVIII. Yüzyıl Divan Şiirinde Toplumsal Hayatın İzleri: Divanlardan Yansıyan Görüntüler”, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi 2004.
Rålamb, Claes, İstanbul’a Bir Yolculuk 1657-1658. Çev. Ayda Arel, Kitap Yayınevi, İstanbul 2008.
Schweigger, Salomon, Sultanlar Kentine Yolculuk 1578-1581. Çev. Türkis Noyan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2004.
Seidel, Friedrich, Sultanın Zindanında: Osmanlı İmparatorluğu`na Gönderilen Bir Elçilik Heyetinin İbret Verici Öyküsü (1591-1596). Çev. Türkis Noyan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2010.
Tafur, Pero, Pero Tafur Seyahatnamesi: 9 Mayıs 1437-22 Mayıs 1438. Çev. Hakan Kılınç, Kitap Yayınevi, İstanbul 2016.
Tavernier, Jean Batiste, 17. Yüzyılda Topkapı Sarayı. Çev. Teoman Tunçdoğan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2007.
Tavernier, Jean Batiste, Tavernier Seyahatnamesi. Çev. Teoman Tunçdoğan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2006.
Teply, Karl, “Nemçe İmparatorlarının İstanbul’a Yolladığı Elçi Heyetleri ve Bunların Kültür Tarihi Bakımından Önemli Tarafları”. Çev. Bekir Sıtkı Baykal, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 1969, C. 7, s. 247-63.
Thévenot, Jean, Thévenot Seyahatnamesi. Çev. Ali Berktay, Kitap Yayınevi, İstanbul 2009.
Tournefort, Joseph Piton de, Tournefort Seyahatnamesi. Çev. Ali Berktay ve Teoman Tunçdoğan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2005.
Üçel Aybet, Gülgün, Avrupalı Seyyahların Gözünden Osmanlı Dünyası ve İnsanları (1530-1699), İletişim Yayınları, İstanbul 2010.
Werner, Adam, Padişahın Huzurunda: Elçilik Günlüğü 1616-1618. Çev. Türkis Noyan, Kitap Yayınevi, İstanbul 2011.
Yılmaz, Özgür, “Osmanlı Şehir Tarihleri Açısından Yabancı Seyahatnamelerin Kaynak Değeri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, XXVIII/2, 2013, s. 587-614.