SEYYAHLARIN OSMANLI KADININI ETNİK KİMLİK ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRMELERİ

Yabancı veya yerel yazarlar tarafından yazılmış olan seyahatnameler, yazıldıkları dönem ve konu edindikleri coğrafyalar itibariyle okuyucularına pek çok konuda bilgi sunarlar. Bu makalede 16. ve 17. yüzyıllarda farklı görevlerle Osmanlı Devletine gelmiş, Joseph Tournefort, Michael Heberer, Nicolas De Nicolay, Reinhold Lubenau, Stephan Gerlach, Jean Thevenot, Philippe du Fresne Canaye ve Salomon Schweigger adlı yazarlara ait seyahatnamelerdeki farklı etnik kimliklere ait Osmanlı kadınları söz konusu edilmiştir. Seyyahlar; kadınlara ait giyim-kuşam, takı, fizikî özellik ve gelenekler çerçevesindeki birçok uygulamayı eserlerinde tasvir etmişlerdir. Çalışmamızda, adı geçen seyyahların eserlerinde ayrıntılı anlatılan Bulgar, Ermeni, Gürcü, Karaman, Macar, Mağribi, Ragosa, Rum ve Sırp kadınlarının özellikleri incelenmiştir. Konuya uygun olarak Enderunlu Fâzıl’ın Zenânnâme adlı eserinden de seçilen örnek beyitler makalede yer almıştır.

Evaluations on the Ethnic Identities of the Ottoman Woman by Travelers

The travel books, which were written by foreign or local authors, present information on many subjects to readers as of the period in which they were written and the geographies treated. In this article we will research the Ottoman women of different ethnic identities mentioned in the travel books written by Joseph Tournefort, Michael Heberer von Bretten, Nicolas de Nicolay, Reinhold Lubenau, Stephan Gerlach, Jean de Thévenot, Philippe du Fresne Canaye and Salomon Schweigger, who came to the Ottoman State with different reason in the sixteenth and seventeenth century. The travelers portrayed in their works the clothes and finery, jewelry and physical attributes of the women as well as many implementations within the framework of traditions. The characteristics of the Bulgarian, Armenian, Georgian, Karaman, Hungarian, Maghrebi, Ragusan, Greek and Serbian women who were described in detail in the works of the aforementioned travelers ared researched carefully in our study. Sample verses suitable to the topic were also selected from the work titled Zenânnâme by Enderunlu Fâzıl and included in the article.

___

  • And, Metin, 16. Yüzyılda İstanbul Kent-Saray-Günlük Yaşam, Yapı Kredi Yay., İstanbul 2015.
  • Fresne-Canaye, Philippe, Fresne-Canaye Seyahatnamesi 1573, Kitap Yay., İstanbul 2009.
  • Gerlach, Stephan, Türkiye Günlüğü 1577- 1578, Kitap Yay., İstanbul 2007.
  • Heberer, Michael, Osmanlı’da Bir Köle- Brettenli Michael Heberer’in Anıları, çev. Türkis Noyan, Kitap Yay., İstanbul 2016.
  • Keskin, Neslihan İlknur, “Osmanlı Şiirinin Önemli Bir Görsel Kaynağı Ralamb’ın Türk Kıyafetleri Albümü”, Türkiyat Mecmuası, S. 26, 2016, s. 247-65.
  • Lubenau, Reinhold, Reinhold Seyahatnamesi Osmanlı Ülkesinde, 1587-1589, çev. Türkis Noyan, Kitap Yay., İstanbul 2016.
  • Majda, Tadeusz, Ralambın Türk Kıyafetleri Albümü, Alay-ı Hümayun İsveç Elçisi Ralamb‟ın İstanbul Ziyareti ve Resimleri 1657-1658, edt. Karin Adahl, çev. Ali Özdamar, Kitap Yay., İstanbul 2006.
  • Mermer, Ahmet, Mezâkî Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı’nın Tenkitli Metni, AKM Yay., Ankara 1991.
  • Nicolay, Nicolas, Muhteşem Süleyman’ın İmparatorluğunda, çev. Şirin Tekeli-Menekşe Tokyay, Kitap Yay., İstanbul 2014.
  • Schweigger, Salomon, Sultanlar Kentine Yolculuk, Kitap Yay., İstanbul 2014.
  • Thevenot, Jean, Thevenot Seyahatnamesi, Kitap Yay., İstanbul 2009.
  • Timur, Taner, Osmanlı Kimliği, İmge Kitabevi Yay., Ankara 1998.
  • Tournefort, Joseph, Tournefort Seyahatnamesi, çev. Ali Berktay-Teoman Tunçdoğan, Kitap Yay., İstanbul 2013.
  • Tuğlacı, Pars, Osmanlı Döneminde İstanbul Kadınları, Cem Yay., İstanbul 1984.