NEW PRODUCT DEVELOPMENT THROUGH DESIGN: THE CASE OF CRAFTSWOMEN IN MARDIN

Bu makale Türkiye’nin güneyinde yer alan Mardin şehrinde el sanatları icra eden kadın katılımcıların ürünlerinin uzman ürün tasarımı bilgisi ile desteklendiklerinde ürünlerde gerçekleşen değişimi incelemekte- dir. Araştırmanın katılımcıları daha önce tasarım eğitimi almamış ama ergenlik yıllarından beri oya, dantel, keçe yapımı ve dikiş gibi tekniklerlerle önce çeyizleri için ardından da çeyizler için sipariş alarak ürünler üretmişlerdir. Dolayısıyla katılımcıların kendi üretim alanlarına hakim oldukları söylenebilir. Araştırmanın sebebi ise katılımcıların artık ürünlerine yeni fikirler ekleyerek büyük şehirlerdeki çağdaş pazarlara ulaş- mak istemeleridir. Bu amaçla tasarımcı (aynı zamanda makalenin yazarı) katılımcılara hazır tasarım fikirleri vermek yerine onların kendi kendilerine fikir üretmeyi öğrenmelerini hedeflemiştir. Bunun için katılımcılar- la Mardin’de iki çift çalıştay düzenlemiştir. Bu çalıştaylar boyunca birebir katılımcılarla çalışan tasarımcı, katılımcıların kendi kendilerine yeni ürün geliştirmeyi tasarımcı rehberliğinde ama yine kendi kendilerine öğrenmeleri için kolaylaştırma prosedürleri geliştirmiştir. Yeni ürün geliştirme hedefinin yanı sıra, çalıştaylar boyunca kurulan etkileşimde tasarımcı ile el sanatları yapan katılımcılar arasında işbirlikçi ve ortak öğren- meye odaklanılmıştır. Bu etkileşim boyunca tasarımcı fikirleri empoze etmekten kaçınmıştır. Yeni ürünlerin uzun vadede çağdaş pazarlara ulaşması öngörülerek yönlendirme yapılmıştır. Katılımcılar tarafından çalış- taylar sonunda yapılan tasarımlar, konuda yetkin akademisyen ve profesyonellerden oluşan dış değerlendir- me paneli tarafından değerlendirilerek ürünlerde zaman içerisinde çalıştaydan önce yapılmış ürünlere kıyasla değişim gerçekleştiği bulgulanmıştır. Bunun yanı sıra çalıştayların tamamlanmasının ardından çalıştaya ait belgelenmiş olan süreç analiz edilerek tasarımcı tarafından yerinde oluşturulan yönlendirme prosedürleri belirlenmiştir. Belirlenen prosedürler araştırma tabalı bir yönerge önerisi olarak bu makalede ortaya koyul- muştur. Geliştirilen bu yönerge önerisi özellikle el sanatları yaşamakta olan gelişmekte olan ülkelerde benzer şekilde üretici toplulukların gelişmesinde diğer tasarımcılar ve araştırmacılar tarafından tekrarlanabilir. Anahtar Kelimeler

Tasarım ile Yeni Ürün Geliştirme: Mardin’de El Sanatı Yapan Kadınlar ile Vaka Çalışması

ABSTRACT This article investigates the change in the textile products made by handcraft practitioner women in Mardin located in southern Turkey when supplied with outside product design “expertise.” The group of parti- cipants of this research have no formal design education, yet they have been making products with techniques used to prepare trousseau pieces such as lace making, felt making, sewing and crocheting since they were teenagers. Now, they wanted to incorporate new ideas to their designs to reach contemporary markets. With this aim, the designer (also the author) constructed two workshop series because instead of giving new design ideas to the participants, the designer spent extensive amount of time during these workshop series to teach the participants how to develop new ideas without imposing her own ideas. In the course of two workshop series, the designer developed a facilitation procedure to enable practitioners to pursue self-sufficient design innovation aimed at reaching contemporary markets more effectively. In the workshops, interactions between a university-educated designer and traditional handcrafts practitioners focused on collaborative learning as well as process for new product development. The subsequent work produced by the handcrafts practitioners was deemed by a panel of independent academics and professionals to have improved when compared to their initial work. In addition to this, the procedures followed by the designer have been elicited from the documen- tation of the workshops. These procedures formed as a research-based guideline may be repeated by designers and researchers who are pursuing similar community economic development projects especially in developing countries where handwork is still practiced.

___

  • Ağırakça, Ahmet. “Throughout Islamic History, Culture of Living Together” in Turkey and Mardin Example Symposium Proceedings, pp. 35-45, 2010.
  • Clarke, Linda. “The building labour process: Problems of Skill, Training and Employment in the British Construction Industry in the 1980s”, CIOB Occasional Paper No. 50, 1992. Dewey, John. How We Think. Houghton Mifflin Company, 1933.
  • Dewey, John. Experience and Education. New York: Collier Books, 1938 (Collier edition first published 1963).
  • Enşici, Ayhan. “Developing Local Artisans by Design”. Joining Forces Conference Procee- ding, University of Art and Design Helsinki, 22-24 September 2005, http://www2.uiah.fi/ joiningforces/papers/Ensici.pdf. (5 February 2013). Evaluation reports (2010). Field notes. (2009). Field notes. (2010).
  • Freire, Paulo. Pedagogy of the Oppressed. New York: The Seabury Press, 1970.
  • Freire, Paulo. Education for Critical Conscious- ness, London: Sheed and Ward Ltd, 1974. Gamble, Jeanne. (2001) “Modelling the Invisible: The pedagogy of craft apprenticeship”. Stu- dies in Continuing Education 23(2):185-200.
  • Glassie, Henry.Turkish Traditional Art Today. Indiana University Press, 2002. Habermas Jurgen. The Theory of Communicative Action. Boston: Beacon Press, 1981.
  • Hardt, Kimberly. “The decline of a weaving coo- perative in western Turkey”, in W. E. Little &P.A. McAnany [Eds] Textile Economies: Po- wer and Value from the Local to the Transna- tional, USA: AltaMira Press, 245-263, 2011.
  • Kademoğlu, Osman. Çeyiz Sandığı. Duran Ofset, İstanbul, 1999.
  • Karakelle, A. “Erzurum’da Çeyiz Geleneği Üze- rine bir Araştırma/Research about the Tro- usseau Traditions in Erzurum” MA Thesis, Gazi University Institute of Education Sci- ences, El Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı/ Handcrafts Branch, Geleneksel Türk El Sanatlari Bilim Dalı/Traditional Turkish Handcrafts sub-branch, Ankara, 2008.
  • Kaya, Çiğdem. “Designer as Enabler: A Methodo- logy of Intervention for Designers”, Istanbul Technical University, Department of Indust- rial Product Design, 2011.
  • Kegan, Robert. “What ‘Form’ Transforms?” K.Illeris [Eds] Contemporary Theories of Le- arning, Routledge, 35-53, 2009.
  • Kılınç, Sara. (ed) “Geleneksel El SanatlarıTürkiye Profili Ön Araştırma Raporu”, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi, 2004.
  • Lee, D.J. Craft Unions and the Force of Traditi- on: The case of apprenticeship, British Jour- nal of Industrial Relations, 17, 1979.
  • Mezirow, Jack. Education for Perspective Trans- formation: Women’s Re-entry programs in Community colleges, New York: Teachers College, Columbia University, 1978.
  • Mezirow, Jack. “An overview on Transformative Learning”, in K.Illeris [Eds] Contemporary Theories of Learning, Routledge, 90-109, 2009.
  • Önlü, Nesrin. “Ege Bölgesi Dokuma Kaynakları” (Aegean Region Traditional Hand Weaving Resources) Atatürk University Journal of Fine Arts Faculty 17: 47-60, 2010.
  • Pratt, Daniel.D. “Concepts of Teaching”. Adult Education Quarterly 42(4): 203-220, 1992.
  • Reubens, Rebecca. “Bamboo Canopy: Crea- ting New Reference-points for the craft of the Kotwalia Community in India through Sustainability. Journal of Craft Research 1(1):11-38, 2010.
  • Schön, Donald. The Reflective Practitioner: How Professionals Think in Action. London: Temple Smith, 1983.
  • Shakya, Mallika. “Bridging the design Gap: The Case of the Nepali Clothing Industry” Jour- nal of Modern Craft 4(3): 295-310, 2011. Video transcription. (2009 and 2010).
  • Wolfe Wilson, Suzette. “Towards Sustainable Craft Production in Jamaica. Journal of Mo- dern Craft. 3(2): 191-207, 2010.
  • Wood, Nicola. “Transmitting Craft Knowledge: Designing Interactive Media to Support Ta- cit Skills Learning. Ph.D. thesis.Sheffield Hallam University, UK, 2006.
  • Wright, Kristina Dziedzic. Cleverest of the cle- ver: coconut craftsmen in Lamu, Kenya. Jo- urnal of Modern Craft 1(3): 323-343, 2008.