Mülkiyede İnek Bayramı: Ritüel nitelikleri ve Mülkiyeli kimliğinin oluşumundaki rolü

Bu çalışmaya Mülkiyelilerin yaklaşık yetmiş yıldır kutladığı İnek Bayramı konu edilmiştir. Geleneğin gücünün ve onları var eden özelliklerinin bilincinde olan eğitim kurumlarından biri olan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, bir diğer adıyla “Mekteb-i Mülkiye”, geleneklerine bağlılığı ve renkli yapısı ile kendine özgü bir duruş sergilemektedir. Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri, mezunları ve öğretim elemanlarının taşıdığı kimlik olan “Mülkiyeli” kimliğinin oluşumunda İnek Bayramının önemli bir rolünün olduğu görülmektedir. Bayram eğitimlerine devam eden fakülte öğrencilerinin yanı sıra, Mülkiyeden kırk yıl önce mezun olanlar başta olmak üzere, diğer mezun Mülkiyelilerin ve öğretim elemanlarının katılımıyla gerçekleşmektedir. Açılış konuşmaları, dua, inek yürüyüşü ve ferman ve çamurluk gibi bölümlerden oluşmaktadır. İnek Bayramı sembolik bir dile ve kendine özgü bir imge dünyasına sahiptir. Mülkiyeliler için sıradan bir öğrenci şenliği olmanın ötesinde, bir eleştiri/özeleştiri bayramı olarak kabul edilmektedir. Bu makalede Siyasal Bilgiler Fakültesinin geçmişi, İnek Bayramının ritüel özellikleri, yapısı, bölümleri ve işlevleri, bayramda mizahın kullanımı ele alınarak bunların “Mülkiyeli” kimliğinin oluşumundaki etkisi incelenmiştir.

The Cow Feast in Mülkiye: Its characteristics of ritual and role in Mülkiyeli identity formation

In this paper The Cow Feast, which the group of Mülkiyeli celebrates approximately 70 years, is discussed. Ankara University Faculty of Political Sciences, other name Mekteb-i Mülkiye, which is one of the educational institutions notices strength of tradition, exhibits a unique position with adherence to tradition and multi-hued structure. It is seen that in the formation of Mülkiyeli identity, which students, graduates and academic staff of Ankara University Faculty of Political Sciences carries, The Cow Feast has an important role. The Cow Feast is celebrated with the participation of students to continue their education, at first graduates to finish the university forty years ago and the other graduates and academic staff. The Feast consists of some parts like opening speeches, the pray, the cow walking, the decree, the fender and the others.The Cow Feast has a symbolic language and a distinctive image world. For the Mülkiyelies, the feast is beyond being an ordinary student festival, considered as a criticism festival. This article discusses history of Faculty of Political Sciences; ritual characteristics, structure, parts and functions of The Cow Feast, using the use of humor in the feast and its influence on the Mülkiyeli identity formation.

PDF

___

Akalın, Muzaffer. “Mülkiye’nin (Siyasal Bilgiler Fakültesi) Adıyla Ankara Üniversitesi’ne Bağlanması”. Mülkiyeliler Birliği Dergisi 45 (1976):183-198.
Assman, Jan. Kütürel Bellek: Eski Yüksek Kültürde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik (Çev.: Ayşe Tekin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2001.
Başgöz, İlhan. “Protesto: Folklorun Beşinci İşlevi”, Prof. Dr. Umay Günay Armağanı, Ankara: Folkloristik Yayınları (1996): 1-4.
Bauman, Richard. “Language, Identity”, Performance. Pragmatics, 10 (2000):1-5.
Bilgin, Nuri. İnsan İlişkileri ve Kimlik. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 1996.
Bilgin, Nuri. Kollektif Kimlik. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 1999.
Bleufonce (rumuz). http://sozluk.sourtimes. org/. 30.12.2003 tarihli yazı.
Cohen, Anthony. P. Topluluğun Simgesel Kuruluşu (Çev. Mehmet Küçük). Ankara: Dost Kitapevi Yayınları, 1999.
Connerton, Paul. Toplumlar Nasıl Anım sar? (Çev. Alaaddin Şenel). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1999.
Çobanoğlu, Özkul. Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
De Fina, Anna. Identity in Narrative: A study of Immigrant Discourse. Philadelphia: John Benjamins Publishing, 2003.
Dundes, Alan. “Halk Kimdir” (Çev. Metin Ekici), Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 1. Ankara: Milli Folklor Yayınları, (2003):1-30.
Dündar, Can, yön. Yetiştik Çünkü Biz Mülkiye Belgeseli, DVD. Mülkiyeliler Birliği, 2005. Erginer, Gürbüz. Kurban. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1997.
Feinberg, Leonard. “Mizahın Sırrı” (Çev. Ali Çelik- F. Gül Özyağcıoğlu Koçsoy), Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 2. Ankara: Geleneksel Yayınları, (2005): 487-502.
Günay, Umay. “Ritüeller ve Hıdırellez”. Milli Kültür Dergisi 72 (1990): 10-12.
Güzel, Şehmus. “Mülkiye’de İnek Bayramı”. Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 4 5 (1982):209-215.
Honko, Lauri. “Ritüellerin Oluşum Süreci” (Çev. Ruhi Ersoy). Halkbiliminde Kuram ve Yaklaşımlar 3, Ankara: Geleneksel Yayınları, 2009.
Karaman, Kasım. “Ritüellerin Toplumsal Etkileri”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 21 (2010):227-236.
Nahya, Zeliha Nilüfer. Avrupa Birliği Bağlamında İmge ve Ötekileştirme Bir Grup Ankara Üniversitesi ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi Öğrencisi Örneği, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 2010.
Nirun Nihat ve M. Cihat Özönder. “Türk Sosyo- Kültürel Yapısı İçinde Adetler, Örfler, Görenekler, Görenekler”, Milli Kültür Unsurlarımız Üzerine Genel Görüşler, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları,(1990):251-264.
Öğüt Eker, Gülin. “Fıkra”, Türk Dünyası Ortak Edebiyatı Türk Dünyası Edebiyat Tarihi, Ankara: AKM Başkanlığı Yayınları, C. III: 63- 128,2003.
Özbudun, Sibel. Ayinden Törene. İstanbul: Anahtar Kitaplar,1997.
Özdemir, Nebi. Türk Eğlence Kültürü, Ankara: Akçağ Yayınları, 2005.
Rappaport, Roy A. “Ritüel” ( Çev. Kürşat Korkmaz), Milli Folklor 33 ( Bahar 1997):106- 111.
Wulf, Cristoph. Tarihsel Kültürel Antropoloji (Çev. Özgür Dünya Sarısoy). Ankara: Dipnot Yayınları, 2009.
Yavuzyiğit, M. Hikmet. “Mülkiye Tarihi”. Mülkiyeliler Birliği Dergisi 195 (1997):86-95.
KAYNAK KİŞİLER
Ağardil, Onur. 1988 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 08.05.2009 tarihinde yapılan görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Serikhisar, Mehmet.1987 doğumlu üniversite öğrencisi ile 8.05.2009 tarihinde yapılan görüşme kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Soysal, Fatma.1987 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 08.05.2009 tarihinde yapılan görüşme kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Taluğ, Cemal. Ankara Üniversitesi Rektörünün 08.05.2009 tarihli açılış konuşmasının ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Aydın, Çağla.1988 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 08.05.2009 tarihinde yapılan görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Başçavuşoğlu, Mehmet. 1946 doğumlu, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunu ile 09.05.2008 tarihinde yapılan görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Çetin, Yücel.1988 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 08.05.2009 tarihinde yapılan görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Çolak, Ali, Mülkiyeliler Birliği Başkanının 09.05.2008 tarihli açılış konuşmasının ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Çolak, Ali. Mülkiyeliler Birliği Başkanının 08.05.2009 tarihli açılış konuşmasının ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Er, Ayşe. 1984 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 09.05.2008 tarihinde yapılan görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Erkol, Zeynep. 1986 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 09.05.2008 tarihinde yapılan görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Göle, Celal. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanının 09.05.2008 tarihli açılış konuşmasının görüntü kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Göle, Celal. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanının 08.05.2009a tarihli açılış konuşmasının ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Göle, Celal. 1948 ABD doğumlu kaynak kişi ile 11.05.2009b tarihinde gerçekleştirilen görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Güngörmüş, Gökhan. 1986 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 09.05.2009 tarihinde yapılan görüşme kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
Korkmaz, Mecnun.1986 doğumlu, üniversite öğrencisi ile 09.05.2008 tarihinde yapılan görüşmenin ses kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
2008 İnek Bayramı. 09.05.2008 tarihli bayramın ses ve görüntü kaydı P.K. şahsi arşivindedir.
2009 İnek Bayramı. 08.05.2009 tarihli bayramın ses ve görüntü kaydı P.K. şahsi arşivindedir.