Geleneksel halk mimarisinde konutlar folklorik ve yöreye özgü değerleriyle önem arz eden kültür var-lıklarıdır. Kente ve yöreye özgü değişen geçmişe ait izler ile kültür varlıkları o kentin kendine özgü dokusu-nun oluşmasını sağlamaktadır. Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Konya kenti de kendine özgü sivil mimariye sahiptir. Konya sivil mimarisi Cumhuriyet öncesi, en eski höyük olan Alaeddin tepesin-den başlayarak, ovaya doğru bir açılımla, doğu batı aksında birbiri içerisine geçen, kısmen birbirini kesen çıkmaz sokakların da oluştuğu sokaklara açılan avlulu evlerden oluşmaktadır. Konya kentinin sokaklarına açılan avlu kapılarının içerisinde bulunan toprak damlı, kerpiç evleri taş temel duvarlar üzerinden yükse-lecek şekilde yapılmışlardır. Ancak Konya kenti Cumhuriyetin ilanından sonra yeni bir yapılanmaya dö-nüşmüş, bu yapılanma içinde yerini bul(a)mayan sivil mimari örnekleri bir bir yok edilerek, kısmen de olsa tescil edilerek korunmaya çalış(ıl)an sivil mimariyi dönüştürmüştür. Cumhuriyet döneminin başından beri yapılagelen imar faaliyetleri pek çok kentte olduğu gibi Konya’nın da tarihî dokusunu olumsuz etkilemiştir. Konya sivil mimarisi dönüşüme uğramadan önce mahalle, sokak ve komşuluk ilişkilerinin çoğunlukla ya-şatılarak var olduğu çevrenin biçimlenmesinde etkendir. Çünkü Konya Evleri’nin, çevresiyle oluşturduğu dokuda, üst düzeyde olduğu bir komşuluk ile birbiriyle etkileşim içinde olduğu görülmektedir. Nitekim eski tarihî mahalleleri dönüştürme sivil mimarinin yok olmasına, kent belleğinin yitirilmesine neden olmakta-dır. Çünkü bozularak, değişerek ya da dönüşüme uğratılarak, bölgenin tarihî dokusunun değiştirilmesi ile geçmişe dair dokudan bağımsız olan yeni yapılaşma şekilleri önermekte, bölgenin halkına hitap edememek-tedir. Kaybedilmiş mirasların başında gelen sivil mimari örneklerinden biri olan Çaybaşı Mahallesi’ndeki nitelikli evlerinden ancak 2009 yılında yıkılmış olan Saim Sakaoğlu Evi, günümüzde Konya sivil mimarisi-ni anlamak, yitirilen kent belleğinin yeni nesillerde diri tutmak için tanıtılmaya çalışılmıştır.

In traditional folk architecture, residentials are cultural assets that are important with their folk-loric and indigenous values. Traces of history based on the city and the region together with cultural assets make it possible for that city to form its own unique texture. Konya, one of the oldest settlements in Anatolia, also has its own civil architecture. The civil architecture of Konya in the pre-republican era consists of courtyard houses, starting from Alaeddin Hill, the oldest mound, and opening into the plain and into the streets intertwining on the east-west axis, partly intersecting with each other, and also form-ing cul-de-sacs. The earth-sheltered, mud-brick houses behind the yard doors opening onto the streets of Konya were constructed in such a way as to rise above the stone foundation walls. However Konya was transformed into a new reconstructuring process, the examples of civil architecture which did/could not find its place in this reconstruction were destroyed one by one and it transformed the civil arcitecture which is tried to be partially conserved by registration. The zoning activities that have been carried out since the beginning of the Republican era have also affected Konya’s historical texture adversely as in many cities. Before its civil architecture was transformed, Konya was influential in shaping the environ-ment where neighborhood, street and neighbor relations existed mostly by sustenance. Because, it is seen that Konya houses interact with each other through a high level neighborhood in the texture it forms with its surroundings. As a matter of fact, the transformation of old historical sites causes the civilian architec-ture to disappear and the urban memory be lost. Because, it suggests new forms of reconstruction which are independent of the texture of the past, by distorting, changing, or transforming, and replacing the historical texture of the region. It cannot appeal to the people of the region. An attempt was made to intro-duce the Saim Sakaoğlu house – one of the qualified houses in the Çaybaşı Neighborhood and one of the examples of civil architecture that is one of the leading examples of the lost heritage – to understand the civil architecture of Konya today and to keep the lost city memory alive in the minds of new generations.