Silaha Sarılma Yerine Kitap Okuma Çağrısında Bulunan Bir Dergi: Çitalişte (1870-1875)

Çitalişte dergisi, Nisan 1866’da kurulan İstanbul Bulgar Okuma Yurdu’nun, Kasım 1870 tarihinden itibaren iki haftada bir çıkmaya başlayan yayın organıdır. Beş yıllığa ulaşan derginin her yıllığı farklı başmuharrir tarafından yönetiliyor olması içeriğe de yansıyor. Ancak imparatorluk unsuru Bulgarların geleceğinin ve toplumsal gelişmesinin aydınlanmadan ve eğitimden geçtiği anlayışı hiç değişmiyor. Popülerliğin ve bilimselliğin kesiştiği çizgide kaleme alınan özgün, tercüme ve uyarlama yazılarla Bulgar toplumunda bilime yönelik ilgi uyandırılıyor, edebiyatın, kültürün ve eğitim davasının yaygınlaşmasına büyük katkı sağlanıyor.

A Journal Called to Read Books Instead of Handling The Arms: Chitalishte (1870-1875)

The Chitalishte magazine is the publication organ of the Istanbul Bulgarian Reading Dormitory, which was established in April 1866, starting to be published every two weeks since November 1870. The fact that the magazine, which has reached a five-year-old, is managed by different chief authors every year is reflected in the content. However, the imperial element does not change the understanding that the future and social development of the Bulgarians is without enlightenment and education. Original, translated and adapted articles written at the intersection of popularity and scientificity arouse interest in science in the Bulgarian society, and make a great contribution to the spread of literature, culture and education.

___

Avtobiografiya, spomeni i dnevnitsi na d-r Hristo Tanev Stambolski ot Kazanlık, II (1868-1877), Sofya,1927.
Berkovski, Petır. İz vızpominaniyata mi, Lom, 1892.
Bobçev, Stefan. “Zaslugi na Tsarigradskiya peçat v osvoboditelnoto delo s ogled kım slavyanskata ideya,” // Proslava na Osvoboditelnata voyna 1877–1878, Sofya, 1929.
Bobçev, Stefan. Pregled na bılgarskiy peçat (1844-1894 g.), Plovdiv, 1894.
Harbova, Elena, “Spisanie “Çitalişte” i Bılgarskoto vızrajdane”, İstoriçeski pregled, 1, Sofya,1993.
Lekov, Doço. Bılgarska vızrojdenska literatura. Problemi, janrove, tvortsi, II, Sofya, 1988.
Lyubenov, Yosif. Rumeli’den Yemen’e. Bir Osmanlı Bulgar Hekimin Hatıraları, çeviren Hüseyin Mevsim, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2020.
Mevsim, Hüseyin. “Petko Slaveykov’un (1827–1895) Ak Baldır Çeşmesi Başlıklı Poemasında İstanbul”, folklor/edebiyat, Cilt12, 46, 2/2006, Ankara.
Mevsim, Hüseyin. Bulgar Gözüyle Edirne, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2012.
Mevsim, Hüseyin. Diyarbakır Sürgünleri. Bulgarların Kaleminden Kent Manzaraları, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2016.
Mevsim, Hüseyin. “Üç Bulgarca Metinde Ankara”, Tarihte Ankara Uluslararası Sempozyumu, Bildiriler, Cilt 2, Ankara, 2012.
Naçov, Nikola. Tsarigrad kato kulturen tsentır na bılgarite do 1877 godina, Sofya, 1925.
Slaveykov, Petko, “Diarbekir,” Çitalişte, İstanbul, 1872.