Osmanlı Ülkesinde Kafkaslı (Çerkes) Kişiler ve Gruplar Tarafından Çıkarılan Süreli Yayınlar (1864 - 1923)

Büyük Sürgün’den sonra Osmanlı ülkesine yerleşen ve bürokrasi kadar entelektüel dünyaya da k"atılan Kafkas-Çerkes göçmenler, basın-yayın dünyasında birçok yayına imzalarını attıkları gibi, 1908’den itibaren kendi kültürlerine yönelik yayıncılığa da başlamışlardır. Özellikle Türkçe-Çerkesce yayın yapan Ğuaze, Kafkas ve Diyane Çerkesce ilk yayınlar olarak dikkat çekmektedir.

Periodicals Published by Caucasian (Circassian) Individuals and Groups in the Ottoman Lands (1864-1923)

The Caucasian-Circassian immigrants who settled in the Ottoman Empire after the “Great Exile” became a part of the bureaucratic and intellectual life. Alongside their considerable contribution in the Ottoman press, they also started publications aimed at their own cultural circles after 1908. The bilingual Turkish and Circassian Ğuaze, Kafkas and Diya- ne newspapers had been especially noteworthy as earliest publications in Circassian language.

PDF

___

Aksoy, Elmas Zeynep, Çerkes Teavün Cemiyeti ve Faaliyetleri; (Yayınlanmamış Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü. İstanbul 2002.
Aksoy (Arslan), Elmas Zeynep: Circassian Organizations in the Ottoman Empire (1908-1923); (Osmanlı İmparatorluğunda Çerkes Örgütleri (1908-1923); (Yayınlanmamış Yüksek Li- sans Tezi) (Master of Arts in History). (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Yavuz Selim Karakış- la). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Tarih. İstanbul 2008.
Berzeg, Sefer E., Gurbetteki Kafkasya’dan Belgeler; Ankara 1985.
Berzeg, Sefer E., Kafkas Diasporasında Edebiyatçılar ve Yazarlar Sözlüğü; Samsun 1995.
Berzeg, Sefer E., Kafkasya Bibliyografyası; Chiviyazıları. İstanbul 2004.
Berzeg, Sefer E., Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti (1917-1922); 1-2-3, Birleşik Kafkasya Derneği. İstanbul 2003-2006.
Berzeg, Sefer E., Düzce’den Kafkasya’ya Gerçek Bir “Dönüşçü”nün Öyküsü: Yusuf Suad Neğuç; Ankara 2020.
Çoçiyev, G. V., Северокавказские Черкесскиеорганизации в Турции 1908 1923 гг. (Türkiye’deki Kuzey Kafkas (Çerkes) Örgütlenmeleri (1908-1923); Kuzey Osetya Beşeri ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü. Vladikavkaz 2009.
Chochiev, Georgi: “Caucasian Newspaper in the Late-19th Century Cairo: ‘İttihad Gazete- si’”; Folklor/Edebiyat, Cilt: 20, Sayı: 78, S. 225-237. Cyprus International University (CIU), 2014. (www.dergipark.org.tr/tr/dovnload/article-file/255631).
Diyane (Çerkes Kadınları Yardımlaşma Derneği’nin Düşünce Yayınıdır); Osmanlıcadan çeviren: Fikri Tuna. Asyayın, Belge Dizisi: 1. İstanbul 2004. (16 s.)
Gide, Fatih; “1911-1914 Yılları Arasında İstanbul’da Yayınlanan Ğuaze (Rehber) Gazetesi Işığında Osmanlı Devletinde Yaşayan Çerkesler’in Siyasi ve Sosyo-Kültürel Faaliyetleri”; (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Üniversitesi 2011.
Güsar, Vasfi: “Çerkes Teavün Cemiyeti”; Kafkasya (Kültürel Dergi), No: 47, Ankara 1975.
Güsar, Vasfi: “İstanbul Çerkes Kadınları Teavün Cemiyeti”; Kafkasya (Kültürel Dergi), No: 48, Ankara 1975.
Huvaj, Fahri: “Çerkeslerin İlk Gazetecilik Deneyimi”; Kebikeç, Yıl: 2, Sayı: 5, s. 51-60. Ankara 1997.
İstanbul Kütüphanelerindeki Eski Harfli Türkçe Kadın Dergileri Bibliyografyası (1869-1927); S. 28-29. Metis Yayınları. İstanbul 1992. S. 28-29
Karakışla, Yavuz Selim: “Çerkes Kadınları Teavün Cemiyeti”; Toplumsal Tarih, Sayı: 88, S. 39- 43, İstanbul, Nisan 2001.