İmparatorluğun Soruları: Osmanlı Tarihçiliği ve Tarihsel Sosyoloji

Osmanlı tarihçiliği geçtiğimiz yirmi yılda değişmiş ve farklılaşmıştır. Bu değişimde sosyal bilimlerdeki dönüşümler kadar, Türkiye’nin geçirdiği siyasal ve kurumsal değişim de rol oynamıştır. Artan üniversite ve dergi sayısı ile yayın sayısı artmış, birincil kaynaklar daha sık ve verimli kullanılmaya başlamış ve araştırma konuları da çeşitlenmiştir. Ancak aynı dönem- de Osmanlı tarihçiliğinin farklı disiplinlerle ilişkisi de değişmeye başlamıştır. Bu yazının amacı Osmanlı tarihçiliğinin tarihsel sosyoloji ile olan ilişkisini tarihyazımı açısından değer- lendirmektir. İleri sürülen iddia ise, istisnalar olmakla birlikte, eskisine kıyasla Osmanlı tarih- çiliğinin tarihsel sosyoloji ile olan ilişkisinin özellikle 90’lı yıllarla beraber kesildiğidir. Dolayı- sıyla, Osmanlı tarihi de eskisine kıyasla daha az karşılaştırmalı, “büyük sorularla” daha az ilgili ve bugünle olan ilişkisi söz konusu olduğunda daha az eleştireldir. Bunun sonucunda da Osmanlı tarihyazımının hem diğer tarihçilik gelenekleri ile diyaloğu azalmakta, hem de Tür- kiye dışındaki tarihçiler tarafından kolaylıkla yanlış anlaşılıp ve üstünkörü yorumlarla değer- lendirilmektedir.

Empire’s Questions: Ottoman History Writing and Historical Sociology

Ottoman history writing changed and transformed in the past twenty years. Poli- tical and institutional change that Turkey has gone through played an important role in this transformation as much as specific developments in social sciences. The number of publica- tions has increased along with the increasing numbers of universities and academic journals, primary sources have been used more frequently and efficiently, and the research topics have been diversified. However, the relationship of Ottoman history with other social scien- ce disciplines has also changed. The purpose of this article is to evaluate the relationship between Ottoman history and historical sociology from the perspective of historiography. The argument put forward is that, despite exceptions, Ottoman history severed its ties with historical sociology, especially after the 1990s. Therefore, Ottoman history, compared to the previous periods, is currently less comparative, less concerned with “big questions” and less critical with respect to the present. Consequently, Ottoman history writing is less engaged with other historiographical traditions and is subject to misunderstandings as well as super- ficial interpretations.

PDF

___

Abou-el-Haj, Rıfa’at Ali. Formation of the Modern State: The Ottoman Empire, Sixteenth to Eighte- enth Centuries. 2. Baskı. New York: Syracuse University Press, 2005.
Abrams, Philip. Historical Sociology. Ithaca, New York: Cornell University Press, 1982.
Acemoğlu, Daron ve James A. Robinson. Why Nations Fail, the Origins of Power, Prosperity, and Poverty. London: Profile Books, ebook, 2012.
Acun, Fatma. “Modern Türk Tarihçiliğinin Başlangıcı Ve Mehmet Fuat Köprülü.” Türk Tarihçileri, der. Ahmet Şimşek, 65-82. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Adams, Julia. The Familial State Ruling Families and Merchant Capitalism in Early Modern Europe. The Wilder House Series in Politics, History, and Culture, der. David Laitin and George Steinmetz. Ithaca and London: Cornell University Press, 2005.
Adams, Julia, Elisabeth S. Clemens, ve Ann Shola Orloff. “Social Theory, Modernity, and the Three Waves of Historical Sociology.” Remaking Modernity: Politics, History and Socio- logy, der. Julia Adams, Elisabeth S. Clemens ve Ann Shola Orloff, 1-72. Durham: Duke University Press, 2005.
Adanır, Fikret. “Balkan Historiography Related to the Ottoman Empire since 1945.” Otto- man Past and Today’s Turkey, der. Kemal Karpat, 236-52: Brill, 2000.
Akdağ, Mustafa. “Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluş Ve İnkişafı Devrinde Türkiye’nin İktisadi Vaziyeti.” Belleten 12, no. 51 (1949): 497-569.
Akdağ, Mustafa. Türk Halkının Dirlik Ve Düzenlik Kavgası. Ankara: Bilgi Yayınevi, 1975.
Akkurt, Halil. Türkiye Solunda Osmanlı Toplum Yapısı Tartışmaları 1960-1980. Ankara: İmge Kitapevi Yayınları, 2020.
Aksan, Virginia. “Locating the Ottomans among Early Modern Empires.” Journal of Early Modern History 3, no. 2 (1999): 103-34.
Aksan, Virginia ve Daniel Goffman, der. The Early Modern Ottomans Remapping the Empire. Cambridge New York: Cambridge University Press, 2007.
Alkan, Mehmet Ö. “II. Meşrutiyet’te Resmi Ideoloji, Resmi Tarih Ve Eğitim.” Türkiye’de Tarihyazımı, der. Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek, 155-78. İstanbul: Yeditepe Yayınla- rı, 2011.
Alkan, Necmettin. “Moderniteye Geçişte Osmanlı Tarihçiliği Ve Ahmet Cevdet Paşa.” Türk Tarihçileri, der. Ahmet Şimşek, 33-44. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Alpay, Yalın. “Fuad Köprülü.” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Muhafazarlık, der. Ahmet Çiğdem, 136-49. İstanbul: İletişim Yayınları, 2003.
Argıt, Betül İpşirli. “Women in the Early Modern Ottoman World: A Bibliographical Es- say.” Akademik Araştırmalar Dergisi 60 (2014): 1-28.
Arı, Bülent ve Selim Aslantaş. “Türkiye’de Modern Tarihçiliğin Öncüsü: Fuad Köprülü.” Doğu Batı 12 (2000): 195-207.
Arıkan, Zeki. “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Tarihçilik.” Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, der. Fahri Aral and Murat Belge, 1584-94. İstanbul: İletişim Yayınları, 1985.
Asılsoy, Abdülkerin. “Bir Siyasi Portre Denemesi: Fuad Köprülü.” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 2, no. 1 (2004): 423-37.
Atçıl, Abdurrahman. “The Safavid Threat and Juristic Authority in the Ottoman Empire During the 16th Century.” International Journal of Middle East Studies 49 (2017): 295-314.
Ayan, Dursun. “Sabri F. Ülgener’in Türk Düşünce Kültüründeki Yeri.” Doğu Batı 12 (2000): 157-93.
Aydın, Cemil. The Idea of the Muslim World, a Global Intellectual History. Cambridge, Massachu- setts, London, England: Harvard University Press, 2017.
Aydın, Suavi. “Osmanlı Sosyal Tarihi Çalışmalarının Sosyolojik Eleştirisi.” Türkiye Araştırma- ları Literatür Dergisi 6, no. 11 (2008): 93-112.
Açıkel, Fethi. “Model-Bağımlı Modernleşme Üzerine Kavramsal Bir Deneme: Seçkinler Ve Osmanlı-Türk Modernliğinin Bilişsel-Kurumsal Repertuarı.” Tarihsel Sosyoloji, Stratejiler, Sorunsallar Ve Paradigmalar, der. Ferdan Ergut and Ayşen Uysal, 79-110. Ankara: Dipnot Yayınları, 2007.
Balsoy, Gülhan. “Osmanlı Kadın Ve Toplumsal Cinsiyet Tarihçiliği Üzerine.” Toplum ve Bilim 132 (2015): 222-31.
Barkey, Karen. Bandits and Bureaucrats : The Ottoman Route to State Centralization. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, 1994.
Barkey, Karen. Empire of Difference the Ottomans in Comparative Perspective. Cambridge, New York: Camb- ridge University Press, 2008.
Barkey, Karen. “The Ottoman Empire (1299-1923): The Bureaucratization of Patrimonial Authority.” Chap. 5 Empires and Bureaucracy in World History from Late Antiquity to the Twentieth Century, der. Peter Crooks ve Timothy H. Parsons, 102-26. Cambridge: Cambridge University Press, 2016.
Barkey, Karen ve Mark von Hagen, der. After Empire, Multiethnic Societies and Nation-Building, the Soviet Union and the Russian, Ottoman and Habsburg Empires. Boulder: Westview, 1997.
Belge, Murat. Genesis “Büyük Ulusal Anlatı” Ve Türklerin Kökeni. İstanbul: İletişim Yayınları, 2008.
Berkes, Niyazi. Türkiye’de Çağdaşlaşma.der. Ahmet Kuyaş. İstanbul Yapı Kredi Yayınları, 2002.
Berktay, Ali, ve Hamdi Can Tuncer, der. Tarih Eğitimi Ve Tarihte “Öteki” Sorunu 2. Uluslarara- sı Tarih Kongresi 8-10 Haziran 1995 İstanbul. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1998.
Berktay, Halil. Cumhuriyet İdeolojisi Ve Fuat Köprülü. e-kitap. İstanbul: Kaynak Yayınları, 1983.
Berktay, Halil. “Dört Tarihçinin Sosyal Portresi.” Toplum ve Bilim 54/55 (1991): 19-46.
Berktay, Halil ve Suraiya Faroqhi, der. New Approaches to State and Peasant in Ottoman History. London: Frank Cass, 1992.
Bilkan, Ali Fuat. Osmanlı Zihniyetinin Oluşumu Kuruluş Döneminde Telif Ve Tercüme. İstanbul: İletişim, 2018.
Bilmez, Bülent, der. Cumhuriyet Tarihinin Tartışmalı Konuları. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayın- ları, 2013.
Black, Jeremy ve Roy Porter, der. The Penguin Dictionary of Eighteenth-Century History. London: Penguin Books, 1996.
Bora, Tanıl. Cereyanlar, Türkiye’de Siyasi Ideolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
Carr, E. H. What Is History? 2. Baskı. London: Penguin Books, 1990.
Ceylan, Ebubekir. “Dünya-Sistemi Teorisinin Osmanlı Tarihi Çalışmalarına Yansımaları.” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 1, no. 1 (2003): 81-95.
Çakır, Çoşkun. ““Devletin Tarihinden Toplumun Tarihine” Yeni Bir Tarih Paradigması Ve Ömer Lütfi Barkan.” Doğu Batı 12 (2000): 35-64.
Çakır, Çoşkun. “Türk Tarihyazıcılığı Ve İktisat Tarihi.” Türkiye’de Tarihyazımı, der. Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek, 521-40. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2011.
Çakır, Çoşkun. “Türkiye’de İktisat Tarihi Çalışmalarının Tarihi Üzerine Bir Deneme.” Türkiye Araştır- maları Literatür Dergisi 1, no. 2 (2003): 7-63.
Eldem, Edhem. “Mehmet Genç’in Osmanlı Klasik Sistemini Algılayışı.” Türk Tarihçiliğinde Dört Sima: Halil Inalcık, Halil Sahillioğlu, Mehmet Genç, İlber Ortaylı, der. Erol Özvar, 173- 84. İstanbul: Timaş Yayınları, 2013.
Eldem, Edhem. Mitler, Gerçekler Ve Yöntem, Osmanlı Tarihinde Aklıma Takılanlar. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2018.
Eldem, Edhem. “Osmanlı Tarihini Türklerden Kurtarmak.” Cogito 73, no. Bahar, Tarihyazıcılığı (2013): 260-82.
Emigh, Rebecca Jean. The Undevelopment of Capitalism, Sectors and Markets in Fifteenth Century Tuscany. Philadelphia: Temple University Press, 2009.
Emrence, Cem. “Three Waves of Late Ottoman History, 1950-2007.” Middle East Studies Association Bulletin 41, no. 2 (2007): 137-51.
Engin, Vahdettin ve Ahmet Şimşek, der. Türkiye’de Tarihyazımı. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2011.
Erdem, Hakan. Tarih-Lenk Kusursuz Yazarlar, Kağıttan Metinler. İstanbul: Doğan Kitap, 2008.
Ergut, Ferdan. “Institutionalization of History in the Ottoman Empire.” Turkish Studies 16, no. 2 (2015): 219-39.
Ergut, Ferdan ve Ayşen Uysal. “Tarihsel Sosyoloji Ne Yapar? Nasıl Yapar?”. Tarihsel Sosyolo- ji, Stratejiler, Sorunsallar Ve Paradigmalar, der. Ferdan Ergut ve Ayşen Uysal, 11-31. Anka- ra: Dipnot Yayınları, 2007.
Ergut, Ferdan ve Ayşen Uysal, der. Tarihsel Sosyoloji, Stratejiler, Sorunsallar Ve Paradigmalar. Ankara: Dipnot Yayınları, 2007.
Ersanlı, Büşra. Tarih Eğitiminde “Sen Kimsin?” Siyaseti: Türkiye’den Orta Asya’ya. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2019.
Ersanlı, Büşra. “Türk Tarih Tezi Ve Sonrası: Zihinsel Bir Tavrın Öyküsü.” Tarih Eğitiminde “Sen Kim- sin?” Siyaseti: Türkiye’den Orta Asya’ya, 29-52. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2019.
Ersanlı, Büşra. İktidar Ve Tarih, Türkiye’de Resmi Tarih Tezinin Oluşumu (1929-1937). İstanbul: Afa Ya- yınları, 1996.
Faroqhi, Suraiya. Approaching Ottoman History: An Introduction to the Sources. Cambridge: Camb- ridge University Press, 2000.
Faroqhi, Suraiya. Coping with the State : Political Conflict and Crime in the Ottoman Empire, 1550-1720. İstanbul: Isis Press, 1995.
Faroqhi, Suraiya. “Empires before and after the Post-Colonial Turn: The Ottomans.” Osmanlı Araştırma- ları/The Journal of Ottoman Studies 36 (2010): 57-76.
Faroqhi, Suraiya. The Ottoman Empire and the World around It. London, New York: I. B. Tauris, 2004.
Faroqhi, Suraiya. Towns and Townsmen of Ottoman Anatolia, Trade, Crafts and Food Production in an Urban Setting, 1520-1650. Cambridge: Cambridge University Press, 1984.
Faroqhi, Suraiya ve Fikret Adanır. “Introduction.” The Ottomans and the Balkans, a Discussion of Historiography, der. Suraiya Faroqhi ve Fikret Adanır, 1-56: Brill, 2002.
Faroqhi, Suraiya, der. The Ottomans and the Balkans, a Discussion of Historiography: Brill, 2002.
Faroqhi, Suraiya N., der. The Cambridge History of Turkey, the Later Ottoman Empire, 1603-1839 Vol. 3. Cambridge: Cambridge University Press, 2006.
Genç, Mehmet. Osmanlı İmparatorluğunda Devlet Ve Ekonomi. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2000.
Gershoni, Israel, Amy Singer, ve Y. Hakan Erdem, der. Middle East Historiographies, Narrating the Twentieth Century. Seattle and London: University of Washington Press, 2006.
Goffman, Daniel. The Ottoman Empire and Early Modern Europe. New Approaches to Euro- pean History. Cambridge: Cambridge University Press, 2002.
Goldstone, Jack A. “The Problem of The “Early Modern World”“ Journal of the Economic and Social History of the Orient 41, no. 3 (1998): 249-84.
Gorski, Philip. The Disciplinary Revolution Calvinism and the Rise of the State in Early Modern Euro- pe. Chicago and London: The University of Chicago Press, 2003.
Gran, Peter. “The Rise of the West or the Rise of the Rich: The Question of an Alternative to Orientalism.” Osmanlı Araştırmaları/The Journal of Ottoman Studies 36 (2010): 49-56.
Göçek, Fatma Müge. Denial of Violence: Ottoman Past, Turkish Present and Collective Violence against the Armenians, 1789-2009. New York: Oxford University Press, 2015.
Göçek, Fatma Müge. East Encounters West France and the Ottoman Empire in the Eighteenth Century. Studies in Middle Eastern History. New York Oxford: Oxford University Press, 1987.
Göçek, Fatma Müge. “Postcoloniality, the Ottoman Past, and the Middle East Present.” International Journal of Middle East Studies 44 (2012): 549-63.
Gülalp, Haldun. Gelişme Stratejileri ve Gelişme İdeolojileri. 2. Baskı. Ankara: Yurt Yayınevi, 1987.
Gürkan, Emrah Safa. Bunu Herkes Bilir Tarihte Yanlış Sorulara Doğru Cevaplar. İstanbul: Kronik Kitap, 2020.
Hagen, Gottfried. “Legitimacy and World Order.” Legitimizing the Order, the Ottoman Rhetoric of State Power, der. Hakan Karateke ve Maurus Reinkowski, 55-83: Brill, 2002.
Hartog, François. Regimes of Historicity: Presentism and Experiences of Time.Çev. Saskia Brown. Columbia University Press, 2015.
Hobsbawm, Eric. “From Social History to the History of Society.” On History, 94-123: Aba- cus, 1998.
Hür, Ayşe. Öteki Tarih-1 Abdülmecid’den İttihat Terakki’ye. 5. Baskı. İstanbul: Profil Yayıncılık, 2012.
Iggers, Georg G. ve Q. Edward Wang. A Global History of Modern Historiography. Pearson, Longman, 2008.
İnal, Onur. “Environmental History as an Emerging Field in Ottoman Studies: An Histori- ographical Overview.” Osmanlı Araştırmaları/The Journal of Ottoman Studies 35 (2011): 1-25.
İnalcık, Halil. “Bizler Ömer Lütfi Barkan’ın Varisleriyiz.” Türk Tarihçiliğinde Dört Sima: Halil Inalcık, Halil Sahillioğlu, Mehmet Genç, İlber Ortaylı, der. Erol Özvar, 75-78. İstanbul: Timaş Yayınları, 2013.
İnalcık, Halil. “Centralization and Decentralization in Ottoman Administration.” Studies in 18th Century Islamic History, der. Thomas Naff and Roger Owen, 27-52. Carbondale and Edwards-Ville: Southern Illinois University, 1977.
İnalcık, Halil. “Comments on “Sultanism”: Max Weber’s Typification of the Ottoman Polity.” Prince- ton Papers in Near Eastern Studies, no. 1 (1992): 49-72.
İnalcık, Halil. “Military and Fiscal Transformation in the Ottoman Empire, 1600-1700.” Archivum Ottomanicum 6 (1980): 283-337.
İnalcık, Halil. “Sultanizm Üzerine Yorumlar Max Weber’in Osmanlı Siyasal Sistemi Tiplemesi.” Toplum ve Ekonomi 7 (1994): 5-26. “Comments on Sultanism” Princeton Papers in Near Eastern Studies, Number 1, (1992), pp. 49-72.
İnalcık, Halil. “Türkiye’de Modern Tarihçiliğin Kurucuları.” Türkiye’de Tarihyazımı, der. Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek, 179-96. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2011.
İnalcık, Halil. “Türkiye’de Sosyal Ve Ekonomik Tarih Araştırmaları Ve Yeni Arayışlar.” Türkiye’de Tarihyazımı, der. Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek, 453-67. İstanbul: Yeditepe Yayınla- rı, 2011.
İnalcık, Halil. “Village, Peasant and Empire.” The Middle East and the Balkans under the Ottoman Empire, Essays on Economy and Society, 137-60. Bloomington: Indiana University Turkish Studies and Turkish Ministry of Culture 1993.
İnalcık, Halil ve Donald Quataert, der. An Economic and Social History of the Ottoman Empire, 1300 - 1914. Cambridge, 1994.
İslamoğlu, Huri. Ottoman History as World History. İstanbul: The ISIS Press, 2007.
İslamoğlu, Huri ve Peter C. Perdue, der. Shared Histories of Modernity: China, India and the Ottoman Empire. London, New York: Routledge, 2009.
İslamoğlu, Huricihan. “Hukuk, Piyasa, Siyaset Üçleminin Yeniden Düşünülmesi Ve Bir Liberalizm Eleştirisi.” Tarihsel Sosyoloji, Stratejiler, Sorunsallar, Paradigmalar, der. Ferdan Er- gut ve Ayşen Uysal, 51-68. Ankara: Dipnot Yayınları, 2007.
İslamoğlu, Huricihan ve Çağlar Keyder. “Agenda for Ottoman History.” Review (Fernand Braudel Center) 1, no. 1 (1977): 31-55.
İslamoğlu, Huricihan ve Çağlar Keyder. “Osmanlı Tarihi Nasıl Yazılmalı? Bir Öneri.” Toplum ve Bilim 1 (1977): 49-80.
İslamoğlu-İnan, Huri, der. Ottoman Empire and the World Economy. Cambridge: Cambridge University Press, 1987.
İslamoğlu-İnan, Huri, der. State and Peasant in the Ottoman Empire, Agrarian Power Relations and Regional Economic Development in Ottoman Anatolia During the Sixteenth Century. Leiden, New York, Köln: E. J. Brill, 1994.
Journal of the Ottoman and Turkish Studies Association, vol. 7, no. 1 (Spring 2020)
Karahasanoğlu, Selim. “Osmanlı Tarihyazımında “Lâle Devri” Eleştirel Bir Değerlendirme.” Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar, no. 7 (Bahar-Yaz 2008 2008): 129-44.
Karakoç, Ulaş ve Alp Yücel Kaya, der. İktisat Tarihinin Dönüşü, Yeni Yaklaşımlar ve Tartışmalar. İstanbul: İletişim Yayınları, 2021
Karateke, Hakan, ve Maurus Reinkowski, der. Legitimizing the Order, the Ottoman Rhetoric of State Power: Brill, 2002.
Karaömerlioğlu, Asım. “Bağımlılık Kuramı, Dünya Sistemi Teorisi Ve Osmanlı/Türkiye Çalışmaları.” Toplum ve Bilim 91 (2002): 81-99.
Karpat, Kemal. Osmanlı Devleti’nin Kısa Sosyal Tarihi Âyanlar Bürokrasi Demografi Ve Modernleş- me. Çev. Muharrem Varol. İstanbul: Timaş, 2019.
Karpat, Kemal, Osmanlı’da Değişim, Modernleşme ve Uluslaşma, Çev. Dilek Özdemir. Ankara: İmge Kitabe- vi, 2006
Karpat, Kemal, der. Osmanlı Ve Dünya Osmanlı Devleti Ve Dünya Tarihindeki Yeri. 6. Baskı. İstanbul: Timaş, 2016.
Karpat, Kemal. Studies on Ottoman Social and Political History, Selected Articles and Essays. Leiden, Boston, Köln: Brill, 2002.
Kasaba, Reşat. The Ottoman Empire and the World Economy the 19th Century. New York: State University of New York, 1988.
Kayalı, Kurtuluş. “Niyazi Berkes Ya Da İyimserlikten Kötümserliğe Sürüklenmesine Karşın Düşünsel Tercihinde Israrlı Bir Entelektüelin Portresi.” Doğu Batı 12 (2000): 75-86.
Kayalı, Kurtuluş. Türk Düşünce Dünyası 1. Ankara: Ayyıldız Yayınları, 1994.
Kaygalak, Sevilay, Kapitalizmin Taşrası, 16. Yüzyıldan 19. Yüzyıla Bursa’da Toplumsal Süreçler ve Mekansal Değişimler, İstanbul: İletişim Yayınları, 2008.
Keyder, Çağlar. “Anglo-Sakson Modeli Niçin İstisnadır?”. Tarihsel Sosyoloji, Stratejiler, Sorunsal- lar, Paradigmalar, Ferdan Ergut ve Ayşen Uysal, 35-50. Ankara: Dipnot Yayınları, 2007.
Keyder, Çağlar. “The Housing Market from Informal to Global.” Istanbul between the Global and the Local, der. Çağlar Keyder, 143-60. Lanham: Rowman and Littlefield Publishers, 1999.
Keyder, Çağlar. Türkiye’de Devlet Ve Sınıflar. İstanbul: İletişim, 1989.
Keyder, Çağlar ve Ayşe Buğra, der. Sosyal Politika Yazıları. 6. Baskı İstanbul: İletişim Yayınla- rı, 2013.
Keyder, Çağlar ve Faruk Tabak, der. Landholding and Commercial Agriculture in the Middle East. New York: State University of New York Press, 1991.
Kızılyaprak, Zeynel Abidin, der. Tarih Yazımında Yeni Yaklaşımlar, Küreselleşme Ve Yerelleşme, Üçüncü Uluslararası Tarih Kongresi Tarih Yazımı Ve Müzecilikte Yeni Yaklaşımlar: Küreselleşme Ve Yerelleşme. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 2000.
Koçak, Cemil. Tarihin Buğulu Aynası Efsaneler Çökerken. İstanbul: Timaş Yayınları, 2013.
Krstic, Tijana. Contested Conversions to Islam, Narratives of Religious Change in the Early Modern Ottoman Empire. Stanford, California: Stanford University Press, 2011.
Kuran, Timur. The Long Divergence, How Islamic Law Held Back the Middle East. Princeton and Oxford: Princeton University Press, 2011.
Lachmann, Richard. Capitalists in Spite of Themselves, Elite Conflict and Economic Transition in Early Modern Europe. New York Oxford: Oxford University Press, 2000.
Lachmann, Richard. What Is Historical Sociology? Cambridge, Malden: Polity Press, 2013.
Mahoney, James. “Path Dependence in Historical Sociology “. Theory and Society 29 (2000): 507-48.
Mahoney, James ve Kathleen Thelen, der. Explaining Institutional Change, Ambiguity, Agency, and Power. Cambridge: Cambridge University Press, 2010.
Marx, Karl. Louis Bonaparte’ın On Sekiz Brumaire’i.Çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim Yayınları, 2010.
Menchinger, Ethan. “A Reformist Philosophy of History: The Case of Ahmed Vâsıf Efen- di.” Osmanlı Araştırmaları/The Journal of Ottoman Studies 44 (2014): 141-68.
Mikhail, Alan. The Animal in Ottoman Egypt. Oxford New York: Oxford University Press, 2014.
Mikhail, Alan, der. Water on Sand, Environmental Histories of the Middle East and North Africa. Oxford New York: Oxford University Press, 2013.
Mikhail, Alan ve Christine Philliou. “The Ottoman Empire and the Imperial Turn.” Compa- rative Studies in Society and History 54, no. 4 (2012): 721-45.
Neumann, Christoph K. Araç Tarih, Amaç Tanzimat, Tarih-i Cevdet’in Siyasi Anlamı. Çev. Meltem Arun. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1999.
Özbaran, Salih, der. Tarih Öğretimi Ve Ders Kitapları Buca Sempozyumu 29 Eylül - 1 Ekim 1994. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1995.
Özbaran, Salih. Tarih, Tarihçi Ve Toplum, Tarihin Çağrışımı, Doğası, Tarihçilik Ve Tarih Öğretimi Üzerine Düşünceler. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1997.
Özbaran, Salih. Tarihçilik Zor Zanaat Ateşlenen Bir Alana İlişkin Tepkiler. İstanbul: Tarihçi Kitapevi, 2015.
Özbay, Rahmi Deniz. “Türkiye’de İktisat Tarihçiliği: Ömer Lütfi Barkan Ve Mustafa Ak- dağ.” Türk Tarihçileri, der. Ahmet Şimşek, 203-35. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Özbek, Nadir. “Modernite, Tarih Ve İdeoloji: II. Abdülhamid Dönemi Tarihçiliği Üzerine Bir Değerlendirme.” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 2, no. 1 (2004): 71-90.
Özbek, Nadir. Osmanlı İmparatorluğu’nda Sosyal Devlet, Siyaset, İktidar Ve Meşruiyet (1876-1914). İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
Özbek, Nadir. “The Politics of Taxation and the “Armenian Question” During the Late Ottoman Empire, 1876-1908.” Comparative Studies in Society and History 54, no. 4 (2012): 770-97.
Özcan, Ufuk. “Türkiye’de Tezli Tarihçilik Ve Sencer Divitçioğlu.” Türk Tarihçileri, der. Ah- met Şimşek, 275-92. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Özdalga, Elisabeth. “Bir Tasavvur Ve Ustalık Olarak Tarihsel Sosyoloji.” Tarihsel Sosyoloji, der. Elisabeth Özdalga, 9-62. Ankara: DoğuBatı, 2009.
Özdalga, Elisabeth, der. Tarihsel Sosyoloji. Ankara: DoğuBatı, 2009.
Özel, Oktay. “Köprülü’nün Kaldığı Yerden: Türkiye’de Tarihçilik.” Fuad Köprülü Kitabı, der. Yahya Kemal Taştan, 267-75. Ankara: Kültür Bakanlığı, 2012.
Özel, Oktay. “Modern Osmanlı Tarihyazımında “Klasik Dönem”: Bir Eleştirel Değerlendirme.” Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar 4, no. Güz (2006): 273-94.
Özel, Oktay. “Tarihçi Gözüyle Türkiye’de Tarihsel Sosyoloji.” Tarihsel Sosyoloji, der. Elisabeth Özdal- ga, 176-90. Ankara: DoğuBatı, 2009.
Özel, Oktay. “Ömer Lütfi Barkan.” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Dönemler Ve Zihniyetler, der. Ömer Laçiner, 224-32. İstanbul: İletişim Yayınları, 2009.
Özel, Oktay ve Fikret Adanır, der. 1915 Siyaset, Tehcir, Soykırım. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2015.
Özel, Oktay ve Gökhan Çetinsaya. “Türkiye’de Osmanlı Tarihçiliğinin Son Çeyrek Yüzyılı: Bir Bilanço Denemesi “. Toplum ve Bilim 91, no. Kış (2001): 8-38.
Özel, Oktay ve Mehmet Öz, der. Söğüt’ten İstanbul’a, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu Üzerine Tar- tışmalar. Ankara: İmge Kitapevi, 2000.
Özvar, Erol. “Mehmet Genç: Belgeden Modele Uzanan Bir Portre.” Doğu Batı 12 (2000): 143-56.
Pamuk, Şevket. “Institutional Change and the Longevity of the Ottoman Empire, 1500- 1800.” Journal of Interdisciplinary History 35, no. 2 (Autumn 2004): 225-47.
Pamuk, Şevket. Osmanlı-Türkiye İktisadi Tarihi 1500-1914. 2. Baskı İstanbul: Gerçek Yayınevi, 1990.
Pamuk, Şevket. “The Evolution of Financial Institutions in the Ottoman Empire, 1600 - 1914.” Finan- cial History Review 11, no. 1 (April 2004 2004): 7 - 33.
Pamuk, Şevket ve K. Kıvanç Karaman. “Different Paths to the Modern State in Europe: The Interaction between Warfare, Economic Structure, and Political Regime.” The Ame- rican Political Science Review 107, no. 3 (2013): 603-26.
Pamuk, Şevket. “Ottoman State Finances in European Perspective, 1500-1914.” The Journal of Economic History 70, no. 3 (2010): 593-629.
Plaggenborg, Stefan. Tarihe Emretmek Kemalist Türkiye, Faşist İtalya, Sosyalist Rusya. İstanbul: İletişim Yayınları, 2014.
Reyhan, Cenk. Osmanlı’da Kapitalizmin Kökenleri, Kent-Kapitalizm Ilişkisi Üzerine Tarihsel- Sosyolojik Bir Çözümleme. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2008.
Reyhan, Cenk. “Türkiye’de Modernleşme Tarihi Ve Niyazi Berkes.” Türk Tarihçileri, der. Ahmet Şim- şek, 259-74. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Reyhan, Cenk. “Ütopya Ve Gerçeklik Arasında Osmanlı Üzerine Tarihyazımı.” Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar 14, no. Yaz (2012): 73-94.
Salzmann, Ariel. “An Ancien Regime Revisited: Privatization and Political Economy in the 18th Century Ottoman Empire.” Politics and Society 21, no. 4 (1993): 393 - 424.
Salzmann, Ariel. “Measures of Empire: Tax Farmers and the Ottoman Ancien Regime, 1695- 1807.”Ph.D Dissertation, Columbia University, 1995.
Salzmann, Ariel. “Mehmet Genç, İktisat Tarihçisi.” Türk Tarihçiliğinde Dört Sima: Halil İnalcık, Halil Sahil- lioğlu, Mehmet Genç, İlber Ortaylı, der. Erol Özvar, 195-212. İstanbul: Timaş Yayınları, 2013.
Salzmann, Ariel. “The Age of Tulips: Confluence and Conflict in Early Modern Consumer Culture (1550-1730).” Consumption Studies and the History of the Ottoman Empire, 1550-1922, der. Donald Quataert. Suny Series in the Social and Economic History of the Middle East, 83-106. Albany: State University of New York Press, 2000.
Salzmann, Ariel. “The Old Regime and the Ottoman Middle East.” The Ottoman World, der. Christine Woodhead, 409-22. London, New York: Routledge, 2012.
Salzmann, Ariel. Tocqueville in the Ottoman Empire: Rival Paths to the Modern State. Leiden: Brill, 2004.
Salzmann, Ariel. “Toward a Comparative History of the Ottoman State 1450-1850.” Essays on Ottoman Civilization, 351-65. Praha: Academy of Sciences of the Czech Republic Oriental Institute - Proceedings of the XIIthe Congress of the CIEPO 1996, 1998.
Sariyannis, Marinos. Ottoman Political Thought up to the Tanzimat: A Concise History (with a Chap- ter by Ekin Tuşalp Atiyas). Rethymo: Foundation for Research and Technology-Hellas- Institute for Meditarranean Studies, 2015.
Sayar, Ahmet Güner. Bir İktisatçının Entellektüel Portresi Sabri F. Ülgener. İstanbul: Eren Yayın- cılık, 1998.
Sayar, Ahmet Güner. “Kitap Tahlili: Osmanlı’da Kapitalizmin Kökenleri.” Beykent Üniversitesi: Sosyal Bilimler Dergisi/Journal of Social Sciences 3, no. 2 (2009): 172-95.
Sayar, Ahmet Güner. Osmanlı İktisat Düşüncesinin Çağdaşlaşması. İstanbul: Der Yayınları, 1986.
Singer, Amy, Christoph K. Neumann ve Selçuk Akşin Somel, der. Untold Histories of the Middle East, Recovering Voices from the 19th and 20th Centuries der. Benjamin C. Fortna ve Ulrike Freitag, Routledge Studies on the Middle East. London and New York: Routled- ge, 2011.
Sohrabi, Nader. “Historicizing Revolutions: Constitutional Revolutions in the Ottoman Empire, Iran, and Russia, 1905-1908.” American Journal of Sociology 100, no. 6 (1995): 795- 823.
Sohrabi, Nader. Revolution and Constitutionalism in the Ottoman Empire and Iran. Cambridge: Cambridge University Press, 2011.
Starn, Randolph. “The Early Modern Muddle.” Journal of Early Modern History 6, no. 3 (2002): 296-307.
Sönmez, Erdem. “Annales Okulu Ve Türkiye’de Sosyal Tarihçilik.” Türkiye’de Tarihyazımı, der. Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek, 383-403. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2011.
Sönmez, Erdem. “Annales Okulunun Türkiye’deki Tarih Araştırmalarına Etkisi.” Mehmet Fuat Köprülü, der. Yahya Kemal Taştan, 253-65. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012.
Sönmez, Erdem. “Galat-ı Meşhuru Sorgularken Türkiye’de Tarihyazımı Üzerine Notlar.” Modus Operandi 1 (2015): 49-80.
Şahin, Haşim. Arı Kovanına Çomak Sokmak, Ahmet Yaşar Ocak Kitabı. İstanbul: Timaş, 2014.
Şahin, Kaya. “A Tale of Two Chancellors: Machiavelli, Celâlzâde Mustafa and Connected Political Cultures in the Cinquecento/the Hijri Tenth Century.” Chap. 8 Machiavelli, Islam and the East, der. Lucio Biasiori and Giuseppe Marcocci, 157-76: Palgrave Macmillan, 2018.
Şayin, Cevat ve Gültekin Yıldız, der. Osmanlı Askerî Tarihini Araştırmak: Yeni Kaynaklar Ve Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2012.
Şimşek, Ahmet, der. Dünyada Tarihçilik Dönemler/Okullar/Yaklaşımlar Ve Tarihçiler. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Şimşek, Ahmet. “Giriş.” Türkiye’de Akademik Tarihçilik, der. Ahmet Şimşek and Alaattin Aköz, 7-24. İstanbul: Kronik Kitap, 2017.
Şimşek, Ahmet, der. Tarih Nasıl Yazılır? Tarihyazımı İçin Çağdaş Bir Metodoloji: Tarihçi Kitapevi, 2011.
Şimşek, Ahmet, der. Türk Tarihçileri. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Şimşek, Ahmet ve Alaattin Aköz, der. Türkiye’de Akademik Tarihçilik. İstanbul: Kronik Kitap, 2017.
Şirin, İbrahim. “Türkiye’de Zihniyet Tarihçiliği Ve Sabri Ülgener.” Türk Tarihçileri, der. Ah- met Şimşek, 239-57. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
Tabak, Faruk. The Waning of the Mediterranean 1550 - 1870 a Geohistorical Approach. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2008.
Tekeli, İlhan. “Küreselleşen Dünyada Tarih Öğretiminin Amaçları Ne Olabilir?”. Tarihyazımı Üzerine Düşünmek, 93-102. Ankara: Dost Kitabevi, 1998.
Tekeli, İlhan. Tarihyazımı Üzerine Düşünmek. Ankara: Dost Kitabevi, 1998.
Terzioğlu, Derin. “Where ‘Ilm-i Hâl Meets Cathechism: Islamic Manuals of Religious Inst- ruction in the Ottoman Empire in the Age of Confessionalization.” Past and Present, no. 220 (2013): 79-114.
Tezcan, Baki. “The Politics of Early Modern Ottoman Historiography.” The Early Modern Ottomans, Remapping the Empire, der. Virginia Aksan and Daniel Goffman, 167-97. Camb- ridge, New York: Cambridge University Press, 2007.
Tezcan, Baki. The Second Empire, Political and Social Transformation in the Early Modern World. Cambridge Studies in Islamic Civilization. Cambridge, New York, : Cambridge University Press, 2010.
Thelen, Kathleen. “How Institutions Evolve: Insights from Comparative Historical Analy- sis.” Comparative Historical Analysis in the Social Sciences, der. James Mahoney and Dietrich Rueschemeyer, 208-41. Cambridge, New York: Cambridge University Presss, 2003.
Toksöz, Meltem. Nomads, Migrants and Cotton in the Eastern Mediterranean: The Making of the Adana-Mersin Region 1850-1908. Leiden, Boston: Brill, 2010.
Toksöz, Meltem, ve Biray Kolluoğlu, der. Cities of the Mediterranean. London New York: I.B Tauris, 2010.
Toksöz, Meltem. “The World of Mehmed Murad: Writing Histoires Universelles in Ottoman Turkish - Bir Tarih-i Umumî Yazarı Olarak Mizancı Murat “. Osmanlı Araştırmaları/The Journal of Ottoman Studies 40 (2012): 343-65.
Toksöz, Meltem. “Turkish Marxist Historiography: A Story of Denationalization.” Marxist Historiograp- hies a Global Perspective, der. Q. Edward Wang ve Georg G. Iggers, 127-41. London and New York: Routledge, 2016.
Toprak, Zafer. “Türkiye’de Akademik Tarihçiliğin Genel Durumu: Bir Bilanço Denemesi.” Türkiye’de Akademik Tarihçilk, der. Ahmet Şimşek ve Alaattin Aköz, 25-37. İstanbul: Kronik Kitap, 2017.
Turhan, Rıdvan. “Türkiye’de Cumhuriyetin Erken Döneminde Max Weber Etkisi Ve Bu Etkiyi Anlamak.” Sosyoloji Dergisi 3. Dizi, 29, no. 2 (2014): 259-84.
Turhan, Rıdvan. Türkiye’de İktisat Tarihi Çalışmalarının Gelişimi. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları, 2013.
Tuğ, Başak. “Tarih Ve Toplumsal Cinsiyet.”Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları, der. Feryal Saygılı- gil, 33-49. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016.
Türk, İbrahim Caner. Osmanlı Devletinde Tarih Eğitimi (1839-1922). İstanbul: Arı Sanat Yayı- nevi, 2013.
Ünlü, Barış. Osmanlı Bir Dünya-İmparatorluğunun Soykütüğü. 3.Baskı. Ankara: Dipnot Yayınları, 2019.
Varlık, Nükhet. Plague and Empire in the Early Modern Mediterranean World, the Ottoman Experien- ce, 1347-1600. New York: Cambridge University Press, 2015.
Wang, Liping ve Julia Adams. “Interlocking Patrimonialisms and State Formation in Qing China and Early Modern Europe.” The Annals of the American Academy of Political and Social Science 636, no. July, Patrimonial Power in the Modern World (2011): 164-81.
Woodhead, Christine. “Review Article-Consolidating the Empire: New Views on Ottoman History, 1453-1839.” English Historical Review CXXIII, no. 503 (2008): 973-87.
Woolf, Daniel. A Global History of History. Cambridge University Press, 2011.
Yalvaç, Faruk, der. Tarihsel Sosyoloji Ve Uluslararası İlişkiler. Ankara: Nika Yayınevi, 2018.
Yeşiltaş, Murat, Sezgi Durgun ve Pınar Bilgin, der. Türkiye Dünyanın Neresinde? Hayali Coğraf- yalar, Çarpışan Anlatılar. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2015.
Yılmaz, Murat. “Sabri Fehmi Ülgener.” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Muhafazarlık, der. Ahmet Çiğdem, 490-508. İstanbul: İletişim Yayınları, 2003.
Zürcher, Erik Jan. “Monologue to Conversation: Comparative Approaches in Turkish His- toriography.” Turkish Studies 15, no. 4 (2014): 589-99.