Eşkıyanın adi şiddetinin siyasallığı ve yasa yapıcı mirası

Yukarıdaki makale, European University Institute tarafından 2011de düzenlenen 12. Akdeniz Araştırma Konferansı kapsamında sunduğum ve Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünde halen devam etmekte olan Son Kürt Eşkıyaları, Göçerler ve Merkezileşme adlı doktora tezimin girişi niteliğinde olan çalışmamın teorik bölümünü oluşturmaktadır. Birinci bölümde, Türkiyede eşkıyalık üzerine var olan literatür incelenmiş ve bu konuda şu ana kadar yapılmış tartışmanın sosyal ve karşı-sosyal eşkıya düzlemine sıkışıp kaldığı savunulmuştur. İkinci bölümde ise eşkıyanın gerek fiili gerekse mitsel var oluşuyla iktidar, yasa ve şiddet arasındaki ilişkideki konumu üzerinden yukarıda bahsedilen düzlemin dışına çıkmak için, eşkıyanın adi olarak adlandırılan şiddetinin siyasallığı ve yasa yapıcılığı vurgulanmıştır. Son bölümde ise son Kürt eşkıyaları üzerine gerçekleştirdiğim ve bu makalenin boyutları dışında kalan ampirik araştırmanın sonuçları, önceki iki bölümden çıkan teorik çerçeve içinde tartışılmıştır.

Politicized nature of the ordinary violence of the bandit and the legacy of the lawmaker

The article above constitutes the theoretical side of the study that the author presented in the 12th Mediterranean Research Meeting -which was organized by the European University Institute in 2011- and that forms the introductory discussion of his ongoing doctoral dissertation Last Kurdish Bandits, Nomads, and State Centralization in the Department of Political Science at Boğaziçi University. In the first part, it is argued through an examination of the existent Turkish literature on banditry that the current banditry discussion is trapped within the plane of social and anti-social banditry. In order to go beyond the given plane of discussion, the political and law-making character of the so-called ordinary violence of bandit is emphasized through analyzing the position of banditry, including both of its actual and mythical existence, in the relations between power, law, and violence. In the final part, the results of my empirical research on the last Kurdish banditry -whose body is beyond the scopes of this essay- are discussed in the theoretical framework that is derived from the first two parts of the paper.

___

Agamben, Giorgio (1998), Homo Sacer: Sovereign Power and Bare Life, Daniel Heller-Roazen (trans.), Stanford California: Stanford University Press.

Badie, Bertrand ve Birnbaum, Pierre (1983), The Sociology of the State, Arthur Goldhammer (trans.), Chicago: University of Chicago Press.

Barkey, Karen (1994), Bandits and Bureaucrats: The Ottoman Route to State Centralization, Ithaca and London: Cornell University Press.

Bayrak, Mehmet (2012), Milli Mücadelede İç Toros Kürtleri, Kürt Tarihi, Sayı 2, Ağustos Eylül.

Benjamin, Walter (2007), Reflections, Edmund Jephcott (trans.), New York: Schocken Books.

Beşikçi, İsmail (1969), Doğu Anadolunun Düzeni: Sosyo-Ekonomik ve Etnik Temeller, İstanbul: E Yayınları.

Boran, Behice (1945), Toplumsal Yapı Araştırmaları, İstanbul: Sarmal Yayınevi.

Bozarslan, Hamit (2011), Ortadoğunun Siyasal Sosyolojisi, Melike Işık Durmaz (trans.), İstanbul: İletişim Yayınları.

Dural, Halil (1999), Bize Derler Çakırca: 19. ve 20. Yüzyılda Egede Eşkıyalar, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Erdost, Muzaffer İlhan (1987), Şemdinli Röportajı, İstanbul: Onur Yayınları. Ergut, Ferdan (2004), Modern Devlet ve Polis, İstanbul: İletişim Yayınları.

Gambetti, Zeynep (2012), Foucaultdan Agambene Olağanüstü Halin Sıradanlığına Dair Bir Yanıt Denemesi, Cogito, Sayı. 70, Yaz.

Hobsbawm, Eric (2000), Bandits, New York: The New Press, Fourth Edition. İzmir, Mehmet Ali (2004), Son Eşkiya Kocero, Istanbul: Birey Yayınları.

Kayalı, Kurtuluş (2008), Solda Kemal Tahir Tartışmaları, Tanıl Bora ve Murat Gültekin (ed.), Modern Türkiyede Siyasi Düşünce, Cilt: 8, İstanbul: İletişim Yayınları, İkinci Baskı.

Kayalı, Kurtuluş (ed.) (2010), Bir Kemal Tahir Kitabı, İstanbul: İthaki Yayınları.

Kemal, Yaşar (1990), Çakırcalı Efe, İstanbul: Toros Yayınları, Altıncı Baskı.

Kemal, Yaşar (1999), Yashar Kemal on his Life and Art, Syracuse: Syracuse University Press.

Kemal, Yaşar (2006), İnce Memed, Cilt: 1, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 10. Baskı.

Kızılkaya, Muhsin (1991), Eski Zaman Eşkıyaları, İstanbul: Sel Yayıncılık.

Lewis, Bernard (1993), Modern Türkiyenin Doğuşu, Ankara: Türk Tarih Kurumu.

Marx, Karl ve Engels, Friedrich (2000), Manifesto of the Communist Party, Samuel Moore (çev.), Moscow: Progress Publishers, 1969, Marx-Engels Internet Archive, http://www.marxists.org/archive/marx/works/1848/communist-manifesto/ch01.htm (11.08.2012)

Moran, Berna (1997), Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış, Cilt. 2, İstanbul: İletişim Yayınları.

Öztürk, Serdar (2007), Eşkıyalar, Kabadayılar, Külhanbeyiler ve Silah Toplama, Bilgi ve Bellek, S. 5, s. 136 159.

Schmitt, Carl (1988), Political Theology: Four Chapters on the Concept of Sovereignty, George Schwab (trans.), Cambridge: The MIT Press.

Schmitt, Carl (2007), The Concept of the Political, George Schwab (trans.), Chicago: The University of Chicago Press.

Tahir, Kemal (1974), Namuscular, Ankara: Bilgi Yayınevi.

Tahir, Kemal (2007), Yorgun Savaşçı, İstanbul: İthaki Yayınları, 3. Baskı.

Tahir, Kemal (2011), Rahmet Yolları Kesti, İstanbul: İthaki Yayınları, 4. Baskı.

Thompson, E. P. (1971), The Moral Economy of the English Crowd in the Eighteenth Century, Past & Present, 50, s. 76-136.

Yeğen, Mesut (2009), Müstakbel Türkten Sözde Vatandaşa: Cumhuriyet ve Kürtler, İstanbul: İletişim Yayınları, 3. Baskı.

Yetkin, Sabri (1996), Egede Eşkıyalar, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Gazete Taraması - 1950 ile 1980 arası eşkıya haberleri, Milliyet, http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/

- 1950 ile 1980 arası eşkıyalık üzerine röportaj ve köşe yazıları:

Altan, Çetin, Kaç Sıfır?, Milliyet, 30.07.1962.

Çapkın, Halit, Doğuda Yezidiler ve Eskiyalar, Milliyet, 15/16/17/18.03.1962.

Ulunay, Bir Asayiş Meselesi, Milliyet, 19.07.1964.

Cem, İsmail, Acılı Doğu I - II, Milliyet, 14/15.06.1970.