Fertility and milk production characteristics of saanen goats raised in muş region
Bu araştırma, Doğu Anadolu Bölgesi Muş ilinde yetiştirilen Saanen keçilerinin döl verimi ve süt verimi özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma, Muş ili Korkut ilçesi Düzova Köyünde özel bir işletmede yürütülmüştür. 2007 ve 2008 sıfat sezonlarında sırasıyla 129 ve 122 baş Saanen keçisi, 8 ve 7 baş Saanen tekesi kullanılmıştır. Keçiler 2007 ve 2008 yılı sıfat sezonlarında (Ağustos-Ekim) serbest sıfat yöntemiyle tohumlanmıştır. Saanen keçilerinde gebelik, abort, doğum, tek doğum ve ikiz doğum oranları genel olarak sırasıyla %90.04, 9.73, 81.27, 42.16 ve 57.84; bir doğumda ortalama doğan oğlak sayısı 1.59 ve oğlak verimi ise %129 olarak saptanmıştır. Laktasyon süresi, günlük süt verimi ve laktasyon süt verimi genel olarak sırasıyla 273.12 gün, 1.37 kg ve 383.05 kg olarak saptanmıştır. Keçilerin döl verimi ve laktasyon süt verimi üzerine yıl, yaş ve doğum tipi gibi faktörlerin etkisi incelenmiştir. Sonuç olarak, Muş ilinde yetiştirilen Saanen keçileri üzerinde yürütülen bu araştırmada elde edilen dölverimi ve süt verimi özelliklerine ait bulgular ışığında, Saanen keçi ırkının bölgede keçi sütü ve oğlak üretiminde kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Muş bölgesinde yetiştirilen saanen keçilerinin döl verimi ve süt verimi özellikleri
The aim of this study was to determine the fertility and milk yield characteristics of Saanen goats raised in Muş province, Eastern Anatolia region. This experiment was carried out in Düzova village of Korkut country, Muş. 129 female and 8 male Saanen goats, for first year and 122 female and 7 male Saanen goats for second year (2007-2008) were utilized for mating seasons. Goats were fertilized as free mating in the years 2007-2008 (August-September). Percentages of pregnancy, abortion, birth, single birth and twinning were 90.04, 9.73, 81.27, 42.16 and 57.84%, respectively, kid yields per birth and yields of kids were 1.59 and 129%, respectively. Lactation period, daily milk yield and milk yield per lactation were 273.12 d, 1.37 kg and 383.05 kg. The effects of factors such as year, age and birth types on fertility and lactation of goats were evaluated. In conclussion, the reproduction and milk production data obtained in the current study from Saanen goats raised in Muş province have revealed that Saanen goats can be used for goat milk and kid production in the region.
___
- 1. FAO: Food and agriculture organization statistical databese. http://faostat.fao.org/site/339/ default.aspx Erişim tarihi: 13.09.2010.
- 2. DPT: Dokuzuncu kalkınma planı, 2007-2013, Hayvancılık özel ihtisas komisyon raporu. Devlet Planlama Teşkilatı, 2007, Ankara. P.18-19, DPT 2717 - ÖİK 670, Ankara. www.dpt.gov.tr/DocObjects/Download/3175/oik670.pdf, Erişim tarihi: 06.06.2010.
- 3. TUIK: Hayvancılık istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/hayvancilikapp/hayvancilik.zul Erişim tarihi: 05.06.2010.
- 4. Sönmez R, Şengonca M: Saanen süt keçilerinde Ege Bölgesi adap-tasyonu ve verimleri üzerine bir araştırma. Ege Üniv Zir Fak Derg, 1, 1-19, 1964.
- 5. Akçapınar H, Özbeyaz C: Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgileri. Kariyer Matbaacılık Ltd. Şti. 1. Baskı, Ankara, 1999.
- 6. Al-Najjar K, Salhab S, Al-Merestani S, Kasem R, Al-Azzawi W, Dawa M, Omed H, Saatcı M: Environmental factors affecting kid mortality in Shami Goats. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 16 (3): 431-435, 2010.
- 7. Ceyhan A, Sezenler T, Yıldırır M, Erdogan İ: Reproductive performance and lamb growth characteristics of Ramlıç sheep. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 16 (2): 213-216, 2010.
- 8. Aytuğ CN, Alaçam E, Özkoç O, Yalçın BC, Türker H, Gökçen H: Koyun-Keçi Hastalıkları ve Yetiştiriciliği. Tüm Vet Hayv Hiz Yay No:2, Teknografik Basımevi, İstanbul, 1990.
- 9. Sönmez R, Şengonca M, Alpbaz AG: Ege Üniversitesi Ziraat Fakül-tesinde yetiştirilen Saanen süt keçilerinin çeşitli özellikleri ve verimleri üzerinde bir araştırma. Ege Üniv Zir Fak Derg, 7 (1): 115-134, 1970.
- 10. Maria G, Gabina D: Simplification of milk recording scheme in Latxa milking sheep. Livest Prod Sci, 31, 313-320, 1992.
- 11. MINITAB: MINITAB 16, trail version. http://www.minitab.com/en-TR/products/minitab/free-trial.aspx Erişim tarihi: 20.05.2010.
- 12. SAS: Institute Inc., SAS OnlineDoc®, Version 8, Cary, NC, 1999.
- 13. Çam MA, Olfaz M, Selçuk E, Şekeroğlu A: Saanen ve Ezine keçilerinin süt ve döl verim özellikleri. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu, Bildiriler, Cilt 2, 375-382, 1999.
- 14. Tozlu H: Amasya ili Kıl keçisi ıslah projesi kapsamında elde edilen Saanen x Kıl keçisi (F1) melezleri ile saf Kıl keçilerinin büyüme ve diğer ye-tiştiricilik özellikleri bakımından mukayesesi. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniv. Fen Bil. Enst., 2006.
- 15. Koylu MU: İleri kan dereceli Saanen melezi keçilerin mersin koşul-larında adaptasyonu ve verimleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst., 2009.
- 16. Gül S, Keskin M, Biçer O: Farklı keçi genotiplerinin Doğu Akdeniz Bölgesi koşullarındaki performanslarının karşılaştırılması: 2. Verim özellik-leri. Ulusal Keçicilik Kongresi, s, 211-214, 24-26 Haziran, Çanakkale, 2010.
- 17. Ulutaş Z, Kuran M, Şirin E, Aksoy Y: Tokat şartlarında yetiştirilen Saanen ırkı keçilerin döl, süt verimi ve oğlakların gelişme özelliklerinin be-lirlenmesi. Ulusal Keçicilik Kongresi, s, 215-218, 24-26 Haziran, Çanakkale, 2010.
- 18. Ceyhan A, Karadağ O: Marmara araştırma enstitüsünde yetiştirilen Saanen keçilerinin bazı tanımlayıcı özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 15 (2): 196-203, 2009.
- 19. Karadağ O: Saanen, (Saanen x Kıl) G1 ve (Saanen x Kıl) G2 keçilerinde verim özellikleri üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. TAGEM/HAYSÜT/ 08/08/04/0, http://www.tagem.gov.tr/program%20degerlendirme/2010/HAYSUD/2010_%20Buyukbas_%20Kucukbas_Prog_Deg_Kitabi.pdf Erişim tarihi: 13.06.2010.
- 20. Şengonca M, Taşkın T, Koşum N: Saanen x Kıl keçi melezlerinin ve saf Kıl keçilerinin kimi verim özelliklerinin belirlenmesi üzerine eş zamanlı bir araştırma. Turk J Vet Anim Sci, 27 (6): 1319-1325, 2003.
- 21. Taşkın T, Demirören E, Kaymakçı M: Saanen ve Bornova keçilerinde oğlak veriminin üretkenliği ve etkinliği. Ege Üniv Zir Fak Derg, 40 (2): 33-40, 2003.
- 22. Eker M, Tuncel E: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesinde yetiştirilen Kilis ve Saanen x Kilis melezi sütçü keçilerde döl verimi ve yaşama gücü üzerinde araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 22 (1-2): 140-162, 1972.
- 23. Tölü C: Farklı keçi genotiplerinde davranış, sağlık ve performans özel-likleri üzerine araştırmalar. Doktora Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniv. Fen Bil. Enst., 2009.
- 24. Pala A, Savaş T: Persistency within and between lactations in morning, evening and daily test day milk in dairy goats. Arch Tierz, 48 (4): 396-403, 2005.