ABDULLATİF SUPHİ PAŞA’NIN “UYÛNÜ’L-AHBÂR Fİ'N-NUKÛD VE’L-ÂSÂR” ADLI RİSALESİNİN TRANSKRİPSİYONU ve İKTİSAT SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN TAHLİLİ

Kiş Siyaset ve İktisat sosyolojisi açısından para/para basımı, devletlerin başka devletlere olan bağımsızlığının bir sembolü ve göstergesi kabul edilmektedir. Para bilimi olarak da bilinen nümizmatik ilmi, yalnızca mekanik bir üretim biçimini değil aynı zamanda toplumların sosyo-ekonomik hayatı hakkında da veriler sunmaktadır. Hayatı boyunca Osmanlı devletinin farklı kurumlarında önemli vazifeler ifa eden Abdullatif Suphi Paşa, kendi tarihimiz açısından değerlendirildiğinde ilk “nümizmatik”tir. Kişisel para koleksiyonundaki paralar hakkında yaptığı önemli çalışmaları ile Abdullatif Suphi Paşa, İslam tarihi bilimine yeni bilgilerin kazandırılmasını sağlamıştır. Bu çalışmaya konu olan Uyûnü’l-AhbârFi'n-NukûdVe’l-Âsâr adlı risalesindeki bulguları vesilesiyle Abdullah Suphi Paşa, günümüze kadar ulaşmamış genelde bazı tarihsel açıdan önemli bulgulara ve bilgilere, özelde ise İslam tarihi açısından çok önemli bilgilere işaret etmektedir.

The Analyses of Abdullatif Suphi Pashas’ Uyûnü’l-Ahbârfi'n-Nukûd ve’l-Âsâr Tractate from the Perspective of Economic Sociology

From the perspective of political and economic sociology, money/money printing is accepted as a symbol and indicator of the independent relationships among states. Numismatic, also known as monetary science provides data about not only a mechanical mode of production but also socio-economic life of societies. Abdullatif Suphi Pasha, who carried out important duties in different institutions of the Ottoman state throughout his life, was the first numismatic in our history. Abdullatif Suphi Pasha, with his important works on personal money collection, ensured new knowledge to the science of Islamic history. With the help of the findings in his treatise Uyûnü’l-AhbârFi'n-NukûdVe’l-Âsâr, which was the subject of this study, Abdullatif Suphi Pasha indicated very important and recondited information related generally to history and specifically to Islamic history.

___

Açıkgöz, Ö. & Diğerleri, (2003). Soruşturma. İslami Araştırmalar Dergisi, 16 (4), 690-693.

Akyıldız, A., (1993). Suphi Paşa. TDV İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, , C.XXXVII, 450-452.

Akyıldız, A. (2007). Para. DİA, İstanbul, , XXXIV, 163-165.

Aron, R.(2007). Sosyolojik düşüncenin evreleri, Korkmaz Alemdar (çev.), 7. Basım, İstanbul: Kırmızı Yayınları.

Arslan, A. (1997). İbn-i Haldun, Ankara: Vadi Yayınları.

Aydın, M. (1997). Kurumlar sosyolojisi, Ankara: Vadi Yayınları.

Baeck, L. (1997). Klasik İslam çağının iktisat düşüncesi. Mustafa Özel (çev.), İktisat Risaleleri, Mustafa Özel (drl.), İstanbul: İz Yayıncılık.

Bayındır, A.(2012). Başlangıçtan günümüze kadar İslam toplumunda madeni paralar ve kâğıt paralar. İÜİFD, (2), 15-36.

Buğra, A. (1995). İktisatçılar ve insanlar bir yöntem çalışması, İstanbul: İletişim Yayınları.

Demir, Ö.(2003). İktisat ve ahlak, Ankara: Liberte Yayınları.

Dobb, M. (1992). Kapitalizmin gelişmesi üzerine denemeler, F. Akar (çev.), İstanbul: Belge Yayınları.

Döndüren, H. (2008). Ticaret rehberi, İstanbul: Erkam Yayınları.

Durkheim, E. (2006). Sosyoloji dersleri, Ali Berktay (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.

el-Kardavi, Yusuf, (1975). Fakirlik problemi ve İslam, Abdülvehhap Öztürk (çev.), Ankara: Nur Yayınları.

Ensar Vakfı, (1992). İslam ekonomisinde finansman meseleleri, İstanbul: Ensar Neşriyat.

Erdoğan, İ. (2000). Kapitalizm kalkınma postmodernizm ve iletişim, Ankara: Kardelen Ofset.

Eröz, M. (1982). İktisat sosyolojisine başlangıç, 3. Basım, İstanbul: Filiz Kitabevi.

Ersoy, A. (2012). İktisadi düşünceler tarihi, Ankara: Nobel Yayınları.

Geçit, M. S. (2009). Ekonomi ve İnanç, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

Giddens, A. (2013). Kapitalizm ve modern sosyal teori, 4. Basım, Ümit Tatlıcan (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.

Haldun, İbn, (1991). Mukaddime, 4. Basım, C.II, Süleyman Uludağ (çev.), İstanbul: Dergâh Yayınları.

Hamidullah, M. (1990). İslâm Peygamberi, Salih Tuğ (çev), Cilt 2, İstanbul: İrfan Yayıncılık ve Ticaret.

https://osmanlica.ihya.org/dt-6707.html (19.08.2019).

https://islamansiklopedisi.org.tr/danek (19.08.2019).

Karagül, M. & Açıkgöz, Ö. (2009). İktisat tarihi perspektifinde iktisadi kalkınma ve din ilişkisi Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (18), 472-486.

Karaman, F. (2011). Din ve sosyal hayat, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.

Kılıçbay, M. A. (1998). Economica‟nın dublörü ethica. Doğu Batı, 1 (4) (Ağustos- Eylül- Ekim), 93-95.

Kılıçbay, M. A. (1999). Dinin fiziği demokrasinin kimyası, Ankara: İmge Yayınevi.

Kocamemi, F. B. (2009). Baba, oğul, torun, İstanbul: Ekinoks Yayınları.

Nişancı, Ş. (2002). 15-16. yüzyıllarda Osmanlı iktisat zihniyeti, İstanbul: Okumuş Adam Yayıncılık.

Numanî, Ş. (1975). Bütün yönleriyle Hz. Ömer ve devlet idaresi, Talip Yaşaralp (çev.), 2. Cilt, İstanbul: Hikmet Dâva Çağ Yayınları.

Orman, S. (1984). Gazali’nin iktisat felsefesi, İstanbul: İnsan Yayınları.

Özel, M. (hzl.), (1994). İktisat ve din, İstanbul: İz Yayıncılık.

Özel, M. (1997). Müslüman ve ekonomi. İstanbul: İz Yayıncılık.

Özel, M.(1993). Piyasa düşmanı kapitalizm. İstanbul: İz Yayıncılık.

Sezen, Y. (1998). Sosyoloji açısından din. 3. Basım, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.

Sivrioğlu, U. Töre, (2014). Ortaçağ İslam sikkelerinde Hellen, Roma-Bizans etkisi. Akademik Tarih Ve Düşünce Dergisi, (Mayıs), 1 (2), 1-21.

Şeriati, A. (2004). İslam ekonomisi, Kenan Çamurcu (çev.), İstanbul: Dünya Yayınları.

Tan, H. (2012). Aydın kimdir?. İstanbul: Kum Saati Yayınları.

Tanrıverdi, H. (2003). Hz. Ömer dönemi sosyal devlet uygulamaları üzerine bir inceleme. İslami Araştırmalar Dergisi, 16 (4), 672-677.

Veblen, T. (2005). Aylak sınıfın teorisi, Zeynep Gültekin ve Cumhur Atay (çev.), İstanbul: Babil Yayınları.

Yaran, R. (2007). İslam fıkhında ihtiyaç kavramı ve kurumsallaşması, İstanbul: Marmara İlahiyat Vakfı Yayınları.

Yetik, Z. (1991). Ekonomi bir din midir?. İstanbul: Beyan Yayınları.