19. ve 20. YY’LARDA OSMANLI’DA SAYILAR TEORİSİ ALANINDA YAYINLANMIŞ ESERLER

Bu çalışmada 19. ve 20. yy’larda Osmanlı’da sayılar teorisi alanında yayınlanmış olan eserler tespit edilerek incelenmiş ve değerlendirilmiştir. İncelenen kitaplar belirlenirken adında hesâb veya a‘dâd kelimeleri ile birlikte nazarî kelimesinin geçtiği kitaplar taranmıştır. Cebir kitaplarının içinde yer alan sayılar teorisi konuları incelenmemiş, yalnızca müstakil kitap olarak yayınlanmış olan eserler dikkate alınmıştır. Bu şekilde 1880 ve 1926 yılları arasında yayınlanmış olan 12 kitap tespit edilmiş ve incelenmiştir. Kitaplar tarih sırasına göre incelenmiş, yazarları hakkında kısa bilgiler verilmiş, kitaplardan örnek metinler verilerek değerlendirmeler yapılmış ve sonunda tüm kitaplar hakkında genel bir değerlendirme sunulmuştur.

Published Books in the Field of Number Theory in Ottoman during 19 th and 20 th Centuries

In this study, the books, published in the field of number theory in Ottoman during the 19th and 20th centuries, have been identified, examined and evaluated. While identifying the reviewed books, the books which have calculus or numbers along with theoretical words in their names have been scanned. The subjects of number theory in algebra books have not been examined, only published works as independent books have been taken into consideration. In this way, 12 books published between 1880 and 1926 have been identified and examined. The books have been reviewed according to chronological order, brief information about the authors has been given, evaluations have been made by giving sample texts from books and in the end an overview of all the books have been presented.

PDF

___

Ahmet Şükrü. (1297/1880). Hesâb-ı nazarî. İstanbul: Mekteb-i Mülkiye Matbaası. Ahmet Şükrü. (1304/1887). Amelî ve nazarî ilm-i hesâb. İstanbul: Mahmut Bey Matbaası.

Ahmet Şükrü. (1305/1888). Amelî ve nazarî ilm-i hesâb tatbikatı. İstanbul: Cemal Efendi Matbaası.

Ali Galip. (1313/1897). Amelî ve nazarî ilm’el-a‘dâd. İstanbul: Mekteb-i Fünun-u Harbiye-i Şahane Matbaası.

Ali Galip. (1316/1900). Amelî ve nazarî hesâb-ı mükemmel. İstanbul: Mekteb-i Fünun-u Harbiye-i Şahane Matbaası.

Demir, R. (2004a). Çağdaş matematiğin Türkiye’ye girişi (Halifezâde İsmâ‘îl Efendi’den Sâlih Zeki Bey’e kadar yapılan çalışmalara genel bir bakış). M. Dosay Gökdoğan, R. Demir, & M. Kılıç içinde, Salih Zeki, Âsâr-ı Bâkiye, Bilginlerin Yaşamları ve Yapıtları (Cilt 3, s. 1-45). Ankara: Babil Yayınları.

Hasib. (1331/1915). Nazarî ve amelî yeni ilm-i hesâb. İstanbul: Necm-i İstikbal Matbaası.

İhsanoğlu, E., Şeşen, R., & İzgi, C. (1999). Osmanlı matematik literatürü tarihi (OMLT). İstanbul: IRCICA.

İnönü, E. (1997). Mehmet Nadir: Bir bilim ve eğitim öncüsü. Ankara: TÜBİTAK Yayınları.

İsmail Faik. (1320/1904). Nazarî ve amelî yeni usul mükemmel hesâb. İstanbul: A. Artin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası.

İsmail Faik. (1324/1908). Nazarî ve amelî yeni usul mükemmel hesâbın miftâhı. İstanbul: Matbaa-i Kütüphane-i Cihan.

Mehmet Nadir. (1926). Hesâb-ı nazarî. İstanbul: Milli Matbaa.

Mehmet Re'fet. (1332/1916). Mücmel hesâb-ı nazarî. İstanbul: Necm-i İstikbal Matbaası.

Mustafa Salim. (1323-1325/1908). Hesâb-ı nazarî mesaili. İstanbul: A. Artin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası.

Şevki, Hüsnü, & Mehmet Rüştü. (1307/1890). Amelî ve nazarî yeni usul ilm-i hesâb. İstanbul: Kasbar Matbaası.

Tezer, C. (2016, 6 10). Vidinli Hüseyin Tevfik Paşa. Türk Matematikçileri: A. Sinan Sertöz Home Page: http://sertoz.bilkent.edu.tr/turk/VIDINLI.pdf adresinden alınmıştır.

Tuncer, T. (1995). Matematik sözlüğü. İstanbul: İÜ Fen Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi, Prof. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi.