Makro Ekonomik Faktörlerin Bankacılık Sektörü Getirileri Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Örneği

Günümüzde bilim ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen gelişmeler bankacılık sektörünü de etkilemiş ve sektörün ticari ve finansal hayattaki işlevleri artırmıştır. Artan bu işlevle birlikte bankalar gün geçtikçe karlarını arttırmakta ve bu durum banka getirilerini daha da önemli hale getirmektedir. Çünkü bankacılık sektörünün getirileri; sadece banka sahiplerini ve ortaklarını değil, borsada işlem gören banka hisselerini satın alan veya alacak yatırımcıları da ilgilendirmektedir. Dolayısıyla çalışmada son yıllarda önemi daha da artan bankaların getirilerini etkileyen makro ekonomik faktörler ve bu faktörlerin etkileri ele alınmıştır. Banka getirilerini temsilen BIST 10 Banka getiri endeksinin kullanıldığı çalışmada, Ocak 2010 ile Temmuz 2014 dönemleri arasındaki aylık verilerle BIST 10 Banka getiri endeksini etkileyen makro ekonomik değişkenler çoklu doğrusal regresyon modeli ile incelenmiştir. Analiz bulgularına göre BİST 10 Banka getiri endeksini; BİST 100 getiri endeksinin pozitif; para arzı (M1), sanayi üretim endeksi ve ihracat birim değer endeksi değişkenlerinin ise negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

The Effects of Macro Economic Factors to Banking Sector Returns: Borsa Istanbul Case

Today, technological and scientific developments impact the banking sector and enhance the commercial, as well as financial functionality of the banking sector. Improvement of this functionality caused a gradual increase in the banks' profits; as a result of which, the bank profits now has become more crucial for the market. The cruciality is a result of the fact that banking sector's revenues do not concern the bank owners and partners only; the revenues also concern the investors that trade stocks of the banks. This paper discusses the macro economical factors that have certain impact on the bank revenues, to which more importance has been attached for recent years. This paper takes basis BIST Top 10 Bank Return Index monthly data between January 2010 and July 2014. The macro economic factors that have impact on bank returns are handled through multiple linear regression model. The analysis finds that BIST Top 100 Return Index has positive impact on BIST Top 10 bank return index, whereas money supply (M1), industrial production index and export unit value index has negative impact on BIST Top 10 Bank Return Index.

PDF

___

ADANUR AKLAN, N. ve NARGELEÇEKENLER, M., (2012). "Hisse Senedi Piyasasında Para Politikalarının Rolü; Türkiye Örneği", Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:33, Sayı:2, Sayı: 103-128.
ADJASI, C.K., (2009). "Macroeconomic uncertainty and conditional stock--price volatility in frontier African markets: Evidence from Ghana", TheJournal of Risk Finance, Vol.10, No.4, Sayı: 333-349.
BAILEY, K., (2001). "Macro economic Fluctuations, Economic Policy and The Jamaican Stock Market", Social Economic Studies, Vol.50, No.3 ve 4, Sayı: 173- 207.
BERK, N., (2010). Finansal Yönetim, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
BITIRAK, İ.A., (2010). Türkiye'deki Makro Ekonomik Verilerin İMKB'de İşlem Gören Hisse Senetleri Getirileri Üzerine Etkisinin Arbitraj Fiyatlama Modeli İle Analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
CHAMBERLAIN, S. vd., (1997). "Theexchange rate exposure of U.S. and Japanese banking institutions", Journal of Banking and Finance, Vol.21, No.6, 1997, Sayı: 871-892.
CHOI, J. vd., (1992). "The Sensitivity of Bank Stock Returnsto Market, Interestand Exchange Rate Risks", Journal of Banking and Finance, Vol.16, 1992, Sayı: 983- 1004.
CİHANGİR, M. ve KANDEMİR, T., (2010). "Finansal Kriz Dönemlerinde Hisse Senetleri Getirilerini Etkileyen Makro ekonomik Faktörlerin Arbitraj Fiyatlandırma Modeli Aracılığıyla Saptanmasına Yönelik Bir Çalışma", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:15, Sayı:1, Sayı: 257-296.
DEĞER, A. ve ANBAR, A., (2011). "Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Commercial Bank Profitability: Empirical Evidence From Turkey", Business and Economic Research Journal, Cilt:2, Sayı:2, Sayı: 139-152.
DEMİR, Y. ve GÖÇMEN YAĞCILAR, G., (2009). "İMKB'de İşlem Gören Banka Hisse Senetlerinin Getirilerini Etkileyen Faktörlerin Arbitraj Fiyatlama Modeli ile Belirlenmesi", Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1/2, Sayı: 36-51.
DİZDARLAR, I.H. ve DERİNDERE, S., (2008). "Hisse Senedi Endeksini Etkileyen Faktörler: İmkb 100 Endeksini Etkileyen Makro Ekonomik Göstergeler Üzerine Bir Araştırma", Yönetim, Yıl:19, Sayı:61, Sayı: 113-124.
FLANNERY, M. ve PROTOPAPADAKİS, A., (2002). 'Macroeconomic Factors Do Influence Aggregate Stock Returns', The Review of Financial Studies, Vol.15, No.3, Sayı: 751-782.
GAY, R.D., (2008). Effect of macroeconomic variables on stock market returns for four emerging economies: A vector regression model for Brazil, Russia, India, and China, Nova Southeastern Unıversıty, Doktora Tezi.
GESKE, R. ve ROLL, R., (1983). "The Fiscal and Monetary Linkage between Stock Returns and Inflation", TheJournal of Finance,Vol.38, No.1, Sayı: 1-33.
GREGORIOU, A. vd., (2009). "Monetary policy shocks and stock returns: evidence from the British market", Financial Markets and Portfolio Management, Vol.23, No.4, Sayı: 401-410.
HASHEMZADEH, N. ve TAYLOR, P., (1988). "Stock prices, money supply, and interest rates: the question of causality", Applied Economics, Vol.20, No.12, Sayı: 1603-1611.
HERVE, G. vd., (2011). "The Study of Causal Relationship between Stock Market Indices and Macroeconomic Variables in Coted'Ivoire: Evidence from Error- Correction Models and Granger Causality Test", International Journal of Business and Management, Vol.6 No.12, Sayı: 146-169.
http://evds.tcmb.gov.tr/, (02.10.2014).
http://tuikapp.tuik.gov.tr/medas/?kn=84&locale=tr, (03.10.2014).
http://www.borsaistanbul.com/veriler/verileralt/endeks-verileri, (01.10.2014).
http://www.iab.gov.tr/, (01.10.2014).
İMKB Endeksleri, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Yirmi Beşinci Yıl, 1985- 2010,s.3,http://borsaistanbul.com/data/kilavuzlar/IMKB%20Endeksleri.pdf, (05.11.2014).
KALAYCI, Ş., (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
KARGI, N., (1998). Ekonomik Kalkınma Tasarruf ve Sermaye Piyasası İlişkileri; Türkiye Örneği, SPK Yayınları, Yayın No:115.
KAYA, V. vd., (2013). "Hisse Senedi Getirilerini Etkileyen Makro ekonomik Değişkenler 2002-2012 Türkiye Örneği", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:35, Sayı: 167-176.
MUKHERJEE, T.K. ve NAKA, A., (1995). "Dynamic Relations between Macroeconomic Variables and the Japanese Stock Market: An Application of a Vector Error Correction Model", The Journal of Financial Research, Vol.18, No.2, Sayı: 223-237.
ÖZ, E. ve FİDAN, A., (2013). "Türkiye'de Altın Bankacılığı Faaliyetleri ve Vergilendirilmesi", Maliye Dergisi, Sayı:164, Sayı: 120-130.
ÖZBAY, E. (2009). The Relationship Between Stock Returns and Macroeconomic Factors: Evidence for Turkey, University Of Exeter Financial Analysis and Fund Management, Master Thesis.
ÖZTÜRK, B., (2008). Makro Ekonomik Faktörlerin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Ulusal -100 Endeksi ve Volatilitesi Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi (1997- 2006), İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
ÖZTÜRK, N. ve DURGUT, D., (2011). "Faiz Oranlarının Belirleyicileri: Türkiye için Ampirik Bir Analiz", Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, Sayı: 117-144.
SAYILGAN, G., ve SÜSLÜ, C., (2011). "Makro ekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: Türkiye ve Gelişmekte Olan Piyasalar Üzerine Bir İnceleme", BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt:5, Sayı:1, 73-96.
SHARMA, G.D. ve MAHENDRU, M., (2010). "Impact of Macro-EconomicVariables on Stock Prices in India", Global Journal of Management and Business Research, Vol.10, No.7, Sayı: 19-25.
SINGH, T. vd., (2011). "Macroeconomic Factors and Stock Returns: Evidence From Taiwan", Journal of Economics and International Finance, Vol.2, No.4, Sayı: 217- 227.
SÜSLÜ, C., (2010). Makro Ekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Getirilerine Etkisi: Türkiye ve Gelişmekte Olan Piyasalar Üzerine Bir İnceleme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
TERZİOĞLU, vd., (2013). "Borsa İstanbul Endeksleri ve Makro ekonomik Göstergeler ile A tipi Yatırım Fonları Arasındaki İlişki: Aralık 2005-Nisan 2012 Dönemini Kapsayan Granger Nedensellik Testi", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:42, Sayı:2, Sayı: 235-253.
TU, L., (2012). TheImpact of Macro-Economic Factors on Banking Industry Stock Return in China, University of the Thai Chamber of Commerce, Master Thesis.
TÜRKSOY, T. vd., (2008). 'Macroeconomic Factors, The APT and The Istanbul Stock Market', International Research Journal of Finance and Economics, Issue 22, Sayı: 49-57.
UMUTLU, G. vd., (2010). "IMKB 100 Endeksini Etkileyen Faktörler", Mali Ufuklar Dergisi, Cilt:7, Sayı:17, Sayı: 7-17.
WOBANGPO, P. ve SHARMA, S.C., (2002). "Stock Market and Macroeconomic Fundamental Dynamic Interactions: ASEAN-5 Countries", Journal of Asian Economics, Vol.13, No.1, Sayı: 27-51.
YÜKSEL, A. ve YÜKSEL, A., (2013). "Bankacılık Sektörü Hisse Senedi Endeksi İle Enflasyon Arasındaki İlişki: Yedi Ülke Örneği", Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:20, Sayı:2, Sayı: 37-50.
ZHU, B., (2012). "The Effects of Macroeconomic Factors on Stock Returns of Energy Sector in Shangai Stock Market", International Journal of Scientific and Research Publications, Vol.2, No.11.