İşletmelerin Sahip Oldukları Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kabiliyetinin Çalışanların Yenilikçi Davranışlarına Etkisi: Lider Desteğinin Aracılık Rolü
Bu çalışmanın amacı, işletmelerin sahip oldukları bilgi ve iletişim teknolojileri kabiliyetlerinin (BİTK) dört alt boyutunun, çalışanların yenilikçi davranışlarına etkisi ve bu etkide lider desteğinin aracılık rolünün tespit edilmesidir. Söz konusu değişkenler arasındaki ilişki; faktör analizi, regresyon analizi ve sobel testleri gibi istatistiksel yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada Ankara’da elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren işletme çalışanları ele alınmıştır. Bu doğrultuda hazırlanan anket formu ile 568 çalışandan toplanan veriler kullanılarak çalışmada yer alan değişkenler arasındaki ilişkiler belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma sonucunda, bilgi ve iletişim teknolojileri kabiliyetinin tüm alt boyutlarının (bilgi teknolojileri eğitimi, bilgi teknolojileri stratejisi, haberleşme ve güncel takip uygulamaları ve iş zekası uygulamaları) yenilikçi davranışı pozitif yönde etkilediği ve lider desteğinin bilgi ve iletişim teknolojileri kabiliyetleri ile yenilikçi davranış ilişkisinde kısmi aracılık rolünün olduğu belirlenmiştir.
Influence Of Organization’s Knowledge And Communication Skills On Employee’s Innovation Behavior: Mediating Role Of Leader Support
The aim of this study is to identify the impact of four sub-dimensions of information and communication technologies capabilities (the information technology education, information technology strategy, communication and current follow-up applications, business intelligence applications) on the innovative behaviors of employees and to determine the mediating role of leader support on this impact. The relationship between these variables was analyzed by statistical methods such as correlation and regression analysis, and hierarchical regression analysis was used in testing the mediation effect. Sobel tests were then conducted to confirm the mediation tests. In this study, employees of enterprises operating in electronic communication sector in Ankara were dealt. It was tried to determine the relations between the variables with the data gathered from 568 employees by using the questionnaire prepared in this study. As a result of the study, it was determined that the four dimensions of information and communication technologies capabilities are affecting innovative behaviors positively and influential leader support has a partial intermediary role in the relationship between information and communication technologies capabilities and innovative behavior.
___
- Ackfeldt, A.L., Coote, L. V., (2005). “A study of organizational citizenship behaviors in
a retail setting”, Journal of Business Research, Vol. 58, 151-159.
- Akkoç, İ., Turunç, Ö., Çalışkan, A., (2011). “Gelişim kültürü ve lider desteğinin
yenilikçi davranış ve iş performansına etkisi: İş-aile çatışmasının aracılık rolü”,
"İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt. 13, Sayı: 4, 83-114.
- Aksoy, B., (2005). “Bilgi teknolojilerinin yarattığı örgütsel değişim: Nasıl bir insan
kaynakları yönetimi?”, Bilgi Dünyası, Cilt. 6, Sayı: 1, 58-77.
- Akyıldız, H., Turunç, Ö., (2013). Çalışma Psikolojisi, Alter Yayıncılık, Ankara.
Arıkan, Ö. U., (2017). “Sağlık sektörü çalışanlarında; dönüşümcü liderliğin yenilikçi
davranış üzerine etkisi ve örgütsel vatandaşlık davranışları’nın bu etkideki aracılık
rolü üzerine bir araştırma: Mersin ili örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Toros
Üniversitesi, Mersin.
- Babin, B. J., Boles, J. S., (1996). “The effects perceived coworker ınvolvement and
supervisor support on service provider role stress, performance and job
satisfaction”, Journal of Retailing, Vol. 72, No. 1, 57-75.
- Baron, R. M., Kenny, D. A., (1986), “The moderator mediator variable distinction in
social psychological research: conceptual, strategic, and statistical
considerations”, Journal of Personality and Social Psychology, No. 51, 1173-
1182.
- Bhanthumnavin, D., (2003). “Perceived social support fromsupervisor and group
mambers psychological and situational characteristics as predictors of subordinate
performance in work units”, Human Resource Development Quarterly, No. 14,
74-97.
- Börekçi, Y. D., (2007). “Influence of ınformation and communication technologies (ıct)
on leader-follower relations, leader behavior and follower’s positive work
attitudes”, Doctoral Dissertation, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
- Bükeç, C. M., (2007). “Örgütlerde bilgi yönetiminde kullanılan bilgi ve iletişim
teknolojilerinin örgüt kültürüne etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar
Üniversitesi SBE, Kütahya.
- Cummings, L. L., O’Connell, M.J., (1978). “Organizational innovation”, Journal of
Business Research, No. 6, 33-50.
- Çalışkan, A., Akkoç, İ., Turunç, Ö., (2011), “Örgütsel performansın arttırılmasında
motivasyonel davranışların rolü: Yenilikçilik ve girişimciliğin aracılık rolü”,
Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.
16, Sayı: 3, 363-401.
- Demirhan, S., (2012). “Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerine
ilişkin özyeterlik algıları ve bilgi iletişim teknolojilerini kullanım durumları
(Denizli ili örneği)”, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi FBE,
Pamukkale.
- Dong, L., (2006). “Modelling leadership ınfluence on ınformation systems
ımplementation effectiveness”, International Journal of Information Systems and
Change Management, Vol. 1, No. 4, 439-452.
- Elenkov, D. S., Manev I. M., (2009). “Senior expatriate leadership’s effects on
ınnovation and the role of cultural ıntelligence”, Journal of World Business, No.
44, 357-369.
- Farris, G. F., (1973). “The technical supervisor: Beyond the Peter principle”, Technical
Review, No. 75, 25-39.
- Feeny D.F., Willcocks L.P., (1998). “Core IS capabilities for exploiting information
technology”, Sloan Management Review, Vol. 39, No. 3, 9-22.
- Fındıklı Afacan, M., (2014). “Algılanan lider desteği ve algılanan örgütsel destek ile
işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü: İstanbul’da
kamu çalışanları üzerine bir araştırma”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi
İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, Cilt. 25, Sayı: 77, 136-157.
- Gökoğlu, S., Çakıroğlu, Ü., (2014). “Bir teknoloji lideri olarak bilişim teknolojileri
öğretmeni”, II. International Instructional Technologies & Teacher Education
Symposium Proceedings, 20-22 Mayıs 2014, Afyonkarahisar.
- Hasenfeld, Y., (1983). Human service organizations, Upper Saddle River, N.J.: Prentice
Hall.
- Howell, J. M., Avolio, B. J., (1993). “Transformational leadership, transactional
leadership, locus of control, and support for ınnovations: Key predictors of
consolidated-business-unit performance”, Journal of Applied Psychology, Vol.
78, No. 6, 891-903.
- Işıklı, M., (2010). “Sınıf öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanım
düzeylerinin yeniliğin yayılımı kuramına göre incelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi,
Uşak Üniversitesi, Uşak.
- Jung, D. L, Chow, C., Wu, C., (2003). “The role of transformational leadership in
enhancing organizational ınnovation: Hypotheses and some preliminary findings”,
Leadership Quarterly, No. 14, 523-544.
- Kisfalvi, V., Pitcher, P., (2003). “Doing what feels right: The ınfluence of ceo character
and emotions on top management team dynamics”, Journal of Management
Inquiry, No. 12, 42-66.
- Kohli, R., Melville, N. P., (2009). “Learning to build an IT innovation platform”,
Communications of the ACM, Vol. 52, No. 8, 122-126.
- Kossek, E. E., Pichler, S., Bodner, T., Hammer, L. B., (2011). “Workplace social
support and work-family conflict: A meta-analysis clarifying the ınfluence of
general and work-family specific supervisor and organizational support”, Personel
Psychology, Vol. 64, No. 2, 289-313.
- Köksal, A., (1981). Bilişim terimleri sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
- Li, X., Zheng, Y., (2014). “The ınfluential factors of employees’ ınnovative behavior
and the management advices”, Journal of Service Science and Management, No.
7, 446-450.
- Melville, N. P., (2010). “Information systems ınnovation for environmental
sustainability”, MIS Quarterly, Vol. 34, No. 1, 1-21.
- Mone., M. A., Mckinley, W., Barker, V. L., (1998). “Organizational decline and
ınnovation: a contingency framework”, Academy of Management Review, Vol.
23, No. 1, 115-132.
- Moorhead, G., Griffin R. W., (2001). Organizational behavior managing people and
organizations, Sixth Edition, Hougton Mifflin Company, Boston New York.
- Mustafa, H. H., (2016). “Bilgi ve iletişim teknolojileri ve örgütsel yenilik: Niteliksel bir
analiz”, Doktora Tezi, Yaşar Üniversitesi, İzmir.
- Netemeyer, R. G, Boles J. S, Mckee D. O., Mcmurrian, R. (1997). “An ınvestigation
into the antecedents of organizational citizenship behaviors in a personal selling
context”, Journal of Marketing, No. 613, 85-98.
- Oldham, G. R., Cummings, A., (1996). “Employee creativity: personal and contextual
factors at work”, Academy of Management Journal, Vol 39, No. 3, 607-634.
- Osborne, S. P., (1998). “Naming the beast: Defining and classifying service ınnovations
in social policy”, Human Relations, No. 51, 1133-1155.
- Osterloh, M., Frey, B., (2000). “Motivation, knowledge transfer, and organizational
forms”, Organization Science, No. 11, 538-550.
- Öz, E. Ü., (2007). Duygusal emek davranışlarının çalışanların iş sonuçlarına etkisi. Beta
Yayıncılık: İstanbul.
- Podsakoff, P. M., Mackenzie S. B., Bommer W. H., (1996). “Transformational leader
behaviors and substitutes for leadership as determinants of employee satisfaction,
commitment, trust, and organizational citizenship behaviors”, Journal of
Management, No. 222, 259-298.
- Rhoades, L., Eisenberger, R., (2002). “Perceived organizational support: A review of
the literature”, Journal of Applied Psychology, No. 87, 698-714.
- Samuel, C. C., (2000). Modern management diversity, quality, ethics & the global
environment, Prentice Hall International Inc., London.
- Sastry, M. A., (1999). “Managing Strategic ınnovation and change”, Administrative
Science Quarterly, Vol. 44, No. 2, 420-422.
- Schin, J., McClomb, G. E., (1998). “Top executive leadership and organizational
ınnovation: an Investigation of nonprofit human service organizations”,
SocialWork Administration, Vol. 22, No. 3, 1-21.
- Scott, S., Bruce, R., (1994). “The influence of leadership, individual attributes, and
climate on innovative behavior: A model of individual innovation in the
workplace”, Academy Of Management Journal, No. 37, 580-607.
- Sekaran, U., (1992). Research methods for business, John Wiley ve Sons, Inc.: Canada.
Som, A., (2008). “Innovative human resource management and corporate performance
in the context of economic liberalization in India”, The International Journal of
Human Resource Management, Vol. 19, No. 7, 1278-1297.
- Stinglhamber, F., Vandenberghe C., (2003). “Organizations and supervisors as sources
of support and targets of commitment: A longitudinal study”, Journal of
Organizational Behavior, No. 24, 251-270.
- Thompson, V. A., (1965). “Bureaucracy and innovation”, Administrative Science
Quarterly, No. 5, 1-20.
- Turgut, E., Beğenirbaş, M., (2013). “Çalışanların yenilikçi davranışları üzerinde sosyal
sermaye ve yenilikçi iklimin rolü: Sağlık sektöründe bir araştırma”, KHO Bilim
Dergisi, Cilt. 23, Sayı: 2, 101-124.
- Türen, U., Gökmen, Y., Tokmak, İ., (2013). “İnsan kaynakları yönetimi
uygulamalarının işletme performansına etkisi: İşletmelerin sahip oldukları bilgi ve
iletişim teknolojileri kabiliyetlerinin aracılık rolü”, Business and Economics
Research Journal, Cilt. 4, Sayı: 4, 103-129.
- Van de Ven, A. H., (1986). “Central problem in the management of innovation”,
Management Science, No. 32, 509-607.
- West, M. A., Farr, J. L., (1989). “Innovation at work: Psychological perspectives”,
Social Behavior, No. 4, 15–30.
- West, M. A., Farr, J. L., (1990). Innovation at work. In M. A. West & J. L. Farr (ed.),
Innovation and Creativity at Work (s. 3- 13). Chichester: John Wileys.
- West, M. A., Borrill, C., Dawson, J., Brodbeck, F., Shapiro, D., Haward, B., (2003).
“Leadership clarity and team ınnovation in health care”, Leadership Quarterly,
No. 14, 393-410.
- Woodman, R. W., Sawyer, J. E., Griffin, R. W., (1993). “Toward a theory of
organizational creativity”, Academy of Management Review, Cilt. 18, No. 2, 293-
321.
- Yılmaz Börekçi, D., (2009). “Leader’s ICT usage’s influence on follower’s positive
work attitudes via perceived leader-follower relations”, Journal of Leadership &
Organizational Studies, Cilt. 16, No. 2, 141-158.
- Yuan, F., Woodman, R. W., (2010). “Innovatıve behavior in the workplace: The role of
performance and image outcome expectations”, Academy of Management
Journal, Cilt. 53, No. 2, 323-342.