David Easton'un siyasal sistem kuramı bağlamında siyasal katılma: Erzurum seçmeni üzerine bir araştırma

Toplumsal yaşam içerisinde vatandaşlar çeşitli amaçlar doğrultusunda ve çeşitli şekillerde siyasetle ilgilenmekte ve siyasal sisteme siyasal katılma yoluyla girdi sağlamaktadır. Seçmenlerin, siyasal karar mercilerini etkilemeye yönelik davranış ve eylem türlerini içeren siyasal katılma “kişinin otonom olarak yaptığı tercihler ve verdiği kararlar sonucunda siyasal karar mevkilerine gelecek olanları veya bu mevkileri ellerinde bulunduranları etkilemek üzere yaptıkları eylem ve davranışlar” olarak tanımlanmaktadır. Ancak bu siyasal katılma türleri veya düzeyleri siyasal sistemden sisteme değişiklik göstermektedir. Sistem analizi içerisinde bireyler siyasal olmayan rollerden siyasal rollere geçişi ancak siyasal katılma yoluyla gerçekleştirebilirler. Vatandaşlar, toplumsal ve bireysel isteklerini, beklentilerini ve umutlarını, ancak siyasal katılma yoluyla siyasal sisteme göndermektedir. Siyasal sistem, bu siyasal katılma girdileri doğrultusunda karar almakta ve eyleme geçmektedir. Aksi takdirde siyasal sistem, toplum için bağlayıcı karar alma ve eyleme geçme gereği görmeyecektir. Çünkü siyasal katılma girdileri siyasal sistemin aldığı karar ve gerçekleştirdikleri eylemlerin hem varlık nedeni hem de hammaddesidir. Bu keşif çalışması, siyasal sistem kuramı bağlamında Erzurum seçmeninin siyasal olmayan rollerinden siyasal rollere geçerek hangi tür ve sıklıkta siyasal sisteme katıldıklarını analiz etmektedir. Ayrıca çalışmamızda, siyasal katılma türleri ile Erzurum seçmeninin sosyo-ekonomik ve sosyo kültürel değişkenleri arasındaki ilişkileri de incelenmiştir.

Political participation in respect to political system theory of David Easton: A survey on Erzurum voters

In social life, citizens deal with politics for various purposes and in various ways, and provide inputs to political system through political participation. Political participation, including the types and behaviours of voters, directed to affecting the decision-makers is defined as “the behaviours and activities realizde to affect those to come to pasitions to give political decisions or those holding these positions as a result of preferences decisions one makes autonomously ” however, these political participation types or levels change from one political system to another. Individuals can realize the transfer from nonpolitical roles to political ones only by political participation. Citizens can only address their socialand individual wishes, expectations and hopes to political system only through political participation. The political system makes decisions an puts them into action within the context of these political participation inputs. Otherwise, political system won’t see the necessity of taking enforcing decisions and putting tehm ınto operation. This is because, political participation inputs are the exıstence reason and now material of the decisions and the operations of the political system. This survey analysis in what types an how often Erzurum voters participate the political system by transferring from nonpolitical roles to political ones withing the context of political system theory. In addition, the study brings forword the political participation types, and the relations between socioeconomic and socio- cultural variables of the voters.

PDF

___

ANIK, Cengiz. (2000) Siyasal İkna, Vadi Yayınları, Ankara.
BAYKAL Deniz. (1970) Siyasal Katılma: Bir Davranış İncelemesi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 302, Ankara.
BIRCH, Anthony. (1993) The Concepts and Theories of Modern Democracy, Routledge, London.
CAMPBELL, Angus, Gerald GURİN, Warren MİLLER E. (1954) The Voter Decides, Peterson and Company, New York.
CARR, Robert K. Vd. (1974) American Democracy, The Dryden Pres, IIinois.
ÇAM, Esat. (1995) Siyaset Bilimine Giriş, Der yayınları, İstanbul.
DAHL, Robert. (1969) The Behavioral Approach in Political Science: Epitaph for a Monument to a Succesful Protest, Behavioralism in Political Science, Heinz EULAU (Ed.),Atherton Press, New York.
DEUTSCH, Karl W. (1966) Social Mobilization and Political Development”,(Ed.) Finkle, Jason L, Gable, Richard W., Political Development and Social Change, John Wiley and Sons New York.
DUVERGER, Maurice. (1986) Siyaset Sosyolojisi, Siyasal Bilimin Öğeleri, Çev Şirin Tekeli, İkinci Basım, Varlık Yayınları, İstanbul.
EASTON, David. ( 1965b) A Framework For Political Analysis, Englewood Cliffs, , Prentice-Hall, New Jersey.
EASTON, David. (1965a) A System Analysis Of Political Life, Jhon Wiley And Sons, New York.
EROĞUL, Cem. ( 1991) Devlet Yönetimine Katılma Hakkı, İmge Yayınevi, Ankara.
GREGO, James. (1968) Political Science And Functuonal Analysis” APRS, Vol: 62 No:2
GROSS, Bertram. (1967) Review of Easton’s Analysis of Political System, APRS, Vol 61.
GRUMM, Jhon G. (1973) The Lelislative System As An Economic Model, SAGE Publications Ltd New York.
GÜLMEN, Yüksel. ( 1979) Türk Seçmen Davranışı: 1960–1970, İstanbul, İstanbul Üniversitesi No:2531, İktisat Fakültesi No: 430, İstanbul.
HAGUE, Rod, HARROP Martin, BRESLIN, Shaun. (1992) Comparative Political Goverment, V. Wright (Ed.), McMillan Press Ltd.
HUNTİNGTON, Samuel. (1968) Political Order in Changing Societies, New Haven and London, Yale University Press, London.
KALAYCIOĞLU, Ersin. (1984) Çağdaş Siyaset Bilim, Teori, Olgu ve Süreçler, Osman Akçay Matbaası, İstanbul.
KALAYCIOĞLU, Ersin. (1983) Karşılaştırmalı Siyasal Katılmana, Siyasal Eylemin Kökenleri Üzerıne Bir İnceleme, İstanbul Üniversitesi SBF Yayınları, İstanbul.
KIŞLALI, Ahmet Taner. (1994) Siyaset Bilimi, , İmge Yayınevi, İstanbul.
LERNER, Daniel. (1958) The Passing of Traditional Society, The Free Pres of Glencoe Collier-Macmillan Limited, London.
LİPSET, Martin S. (1986) Siyasal İnsan, Çev. Mete Tunçay, , Teori Yayınları, Ankara.
MAGID, Henry. (1955) “A Critique Of Easton On The Moral Foundation Of Theoretical Research In Politic Science” Ethics, Vol:65, No:65.
McCLOSKY, Herbert.( 1972) “Political Participation”, International Encyclopedia of Social Sciences, David L. SILLS (Ed.), McMillan and Frre Press, Reprint Edition, C: 12, New York.
MIBRATH, Lester W, GOEL, Madan. L. (1977) Political Participation ; How and Why Do People, Get Involved in Politics ?, Rand Mc Nally College Publishing Company, Chicogo.
MİCHEL, Evans. (1970) Notes, On David Easton’s Model Of The Political System, Journal Of Commenweath Political Studies, Vol:8.
ÖZBUDUN, Ergün. (1975) Türkiye’de Sosyal Değişme ve Siyasal Katılma, Ankara Üniversitesi Hukuk. Fakültesi Yayınları No: 363, Ankara.
PARRY, Geraint., MOYSER, George, DAY, Neil. (1992) Political Participation and Democracy in Britain, Cambridge University Press, Cambridge.
READING, Reid. (1972) Is Easton’s System Persistence Framework Useful ?, Resarch Notes, Journal Of Politics , Vol 34 No:1
ROSE, Richard, HARVE Mossawir. (1974) Voting And Election:A Functional Analysis, Levis Bowmanve G R Boynton (Der) Political Behavior And Public Opinion:Comparative Analysis, Englewood Cliffs, Prentice-Hall, New Jersey.
SAYBAŞILI, Kemali. (1985) Siyaset Biliminde Temel Yaklaşımlar, Birey Toplum Yayınları, Ankara
TEKELİ, Şirin. ( 1976) “Davit Easton’un Siyaset Teorisine Katkısı Üzerine Bir İnceleme” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
TEKELİ, Şirin. (1972) Kadın ve Siyasal-Toplumsal Hayat, Birim Yayınları, İstanbul.
TOKGÖZ, Oya. (1979) Siyasal Haberleşme ve Kadın, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi, Yayını No: 429, Ankara.
TURAN, İlter. (1987) Siyasal Demokrasi, Siyasal Katılma, Baskı Grupları ve Sendikalar, Türkiye Denizciler Sendikası, İstanbul.
TURAN, İlter. (1986) Siyasal Sistem ve Siyasal Davranış, Der Yayınları 3. Basım,İstanbul.
UYSAL SEZER, Birkan. (1984) Siyasal Katılma ve Katılma Davranışına Ailenin Etkisi: İki Çimento Fabrikası Örneğinde Bir Deneme, TODAİ Yayınları, No:209, Sevinç Matbaası, Ankara.
VERBA Sidney, NORMAN Nie, JAE-ON Kim. (1978) Participation And Political Aquality: A Seven Nation Comprasion, Cambridge Üniversity Pres,London.
WEİNER, Myron. (1971) Political Particition: Crisis of the political Process, Crises and Sequences in Political Development, Ed. Leonard Binder, Sidney Verba, James S. Coleman, v.d. Princeton University Pres, New Jersey.
YÜCEKOK, Ahmet. (1987) Siyaset’in Toplumsal Tabanı (Siyaset Sosyolojisi), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları No:565, Ankara