Problem solving skills and self-image of students subject to disciplinary measurements
Problem Durumu: Ergenlik döneminde gençler fizyolojik değişikliklerle baş etmek, bilişsel farkındalıkla bütünleşmek, otokontrol kazanmak, sosyal roller geliştirmek, meslek seçimi, gelecek planı yapmak ve yetişkin rolüne hazırlanmak için birçok stresörlerle baş etmek durumundadır. Düşük sosyo-ekonomik düzey, kötü yaşam koşulları, ihmal edilme ve sevgiden yoksun bırakılma ergenin etkili baş etme yöntemleri geliştirmesine engel olmaktadır. Bu stresörlerle baş edemeyen ergen, olumlu ve kabul edilebilir davranış biçimi sergileyememekte, bu durum da onun suça yatkınlığını artırmaktadır. Ergenin farklı olma çabaları, yetişkinleri veya otoriteyi takmamaları, başkalarının bakış açılarını anlamamakta zorlanmaları, zaman zaman kendine özgü iç dünyalarında yaşamaları gibi sorunlar veya konular ergenin kimlik oluşturma süreciyle ilgilidir. Bu durum ergenin disiplin sorunu yaratacak davranışlarda bulunma olasılığını arttırır. Ergenlik döneminde okul toplumsallaşmada önemli bir rol oynar ve okulda cezayı gerektiren davranışta bulunan çocukların eğitimi yarım bırakma ve akademik başarılarının düşük olma riski vardır. Bu tarz davranışların nedenlerini anlamak ve önleyici tedbirler almak çok önemlidir. Araştırmanın Amacı: Bu araştırmanın amacı okulda disiplin cezası almış lise öğrencilerinin problem çözme becerileri ve benlik-imgesinin ceza almamış olanlarla karşılaştırılmasıdır. Araştırmanın Yöntemi: Araştırma KKTC’de 6 lisede yapılmıştır. Bu okullarda disiplin cezası (kınama veya uzaklaştırma) almış 323 öğrenci vardı, bu öğrencilerin arasından 102 öğrenci rastgele seçilmiştir. Kontrol grubu olarak disiplin cezası almamış, benzer aile yapısına sahip 102 öğrenci alınmıştır. Uygulanan soru formu sosyo-demografik özeliklerle ilgili sorular ve ‘Problem Çözme Envanteri-PÇE’ ve ‘Offer Benlik İmgesi Ölçeği-OBİÖ’ sorularından oluşuyordu. Araştırmanın Bulguları: Çalışmaya katılan 204 öğrencinin 130’u erkekti (%63.7). 40 tanesi kınama, 62 tanesi uzaklaştırma cezası almıştı. 2’si (%1.0) 9. sınıf, 84 tanesi (%41.4) 10. sınıf, 64’ü (%31.5) 11. sınıf ve 53 tanesi (%26.1) 12.sınıftaydı. Yaş ortalamaları 16.47±1.14 (14-20 arasında). 69 tanesinin (%33.8) sınıf tekrarı vardı. Disiplin cezası alan ve almayan iki grup karşılaştırıldığında ailelerin gelir düzeyi (p=0.314), kardeş sayısı (p=0,367), anne-babanın birlikte ya da ayrı yaşaması (p=0.634) ve anne-babanın meslek dağılımı açısından (sırasıyla p=.806, p=.620) fark yoktu.Grupların PÇE-toplam ve OBİÖ-toplam puan ortalamaları Student t-testi ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (sırasıyla p= .695 ve p=.244). Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında disiplin cezası almış öğrencilerin ‘OBİÖ-aile ilişkileri’, ‘OBİÖ-baş etme gücü’ ve ‘OBİÖ-kişisel değerler’ alt ölçek puan ortalamaları anlamlı olarak daha yüksek bulundu (sırasıyla p=.020, p=.022, p=.037). Disiplin cezası almış olan öğrencilerin akademik başarısı daha düşüktü (p=.002), daha fazla sınıf tekrarı vardı (p=.016) ve kontrol grubuna göre yaş ortalamaları daha yüksekti (p=.041). Disiplin cezası alan grupta erkek öğrenciler anlamlı olarak daha fazla sayıdaydı (p=.003). Babalarının ve annelerinin eğitim düzeyi kontrol grubuna göre daha yüksekti (sırasıyla p=.016 ve p=.047). Araştırmanın Sonuçları ve Öneriler: Çalışmamızda disiplin cezası alan öğrencilerde sınıf tekrarı daha fazla, yaş ortalamaları daha yüksek, akademik başarıları daha düşüktü. Farklı çalışmalarda suç işlemiş çocuklarda sınıfta kalma, ders başarısızlığı yüksek, devam oranı düşük bulunmuştur ve suç işleyen çocukların okulda daha fazla disiplin cezası aldığı tespit edilmiştir. Çalışmamızda disiplin cezası alanlar arasında erkek oranı daha yüksektir. Suçlu çocuklarda ve okullarda zorbalık yaygınlığı araştırmalarında zorba cinsiyeti de daha fazla erkek olarak bildirilmektedir. Araştırmayı yaptığımız okulların dört tanesinde bütün öğrenci kayıtları incelendiğinde kayıtlı 2327 öğrenci olduğu, bunların 629 tanesinin (%27) Türkiye vatandaşı olduğu bulunmuştur. Halbuki disiplin cezası almış 255 öğrenci arasında 152 kişi (%59.6) Türkiye vatandaşıdır. Bu rakamlar bize göçün adaptasyon ve uyum problemleri üzerindeki olumsuz etkisini göstermektedir. Çalışmamızda disiplin cezası almış öğrencilerin anne ve babalarının eğitim düzeyi anlamlı olarak daha yüksekti. Farklı çalışmalarda suçlu çocukların ailelerinde düşük eğitim düzeyi bildirilmektedir. Ancak KKTC’de 2137 tane 6-7-8. sınıf öğrencisi arasında yapılan okulda zorbalık yaygınlığı çalışmasında da zorbaların ailelerinin eğitim düzeyi kurban veya zorba/kurbanlardan yüksek bulunmuştur. Disiplin cezası almış çocukların problem çözme yeteneği ve benlik imgesi ceza almamış olanlara göre farklı bulunmamıştır, hatta OBİÖ alt ölçeklerinde (aile ilişkileri, baş etme gücü ve bireysel değerler) daha yüksek puan almıştır. Gerek KKTC’de yapılan zorbalık yaygınlığı çalışmasında, gerek birçok başka çalışmada zorbaların benlik değeri yüksek bulunmuştur, ancak bununla tezat sonuç veren çalışmalar bulunduğunu da belirtmek gerekir.Ergenlik kişinin hayatında aşması gereken birçok ödev-meydan okuma içeren bir dönemdir. Bedende gerçekleşen hızlı değişikliklere adapte olmak, kimlik arayışı, kişinin yeteneklerini keşfetmesi, meslek seçimi, arkadaş ilişkileri, bir yandan özgürce hareket etme isteği diğer tarafta anne-babanın desteğine hala ihtiyaç duymak bunlardan bazılarıdır. Psikolojik faktörlerin yanı sıra, anne-baba tutumu, okul ortamı, sosyo-kültürel faktörler gibi çevresel faktörler de bu dönemin rahat aşılıp aşılmayacağını belirleyecektir. Okul çocukların toplumsallaşmasında önemli bir imkan sunar, sadece başkaları ile temas etmeyiz, toplum kurallarını da öğreniriz. Eğer ergenler farklı nedenlerle bu dönemin ödevlerini gerçekleştiremezlerse, davranış problemleri yaşamaya başlarlar ve bunlar zaman içinde okulda disiplin cezası gerektirecek davranışlar gibi toplumsal uyum problemlerine dönebilir. Disiplin cezası gerektiren davranışlarla baş etmede önleyici tedbirler ele alınmalıdır. Bunlar hem ergen
Disiplin cezası almış öğrencilerde problem çözme becerileri ve benlik imgesi
Problem Statement: In adolescence period school plays an important role in socialization and students who have misconduct at school are at risk for drop-out and low academic achievement. It is important to understand reasons of misconduct at school and take preventive measurements.Purpose of Study: The aim of this study is to compare the problem solving skills and self-image of the high school students who were imposed disciplinary penalty at school with the ones who were not.Methods: The research was conducted at 6 different high schools in TRNC. 102 students that took disciplinary penalty at these schools were chosen randomly. Another 102 students who were not given disciplinary punishment, but who had similar family backgrounds were taken as the control group. The questionnaire applied contained questions about socio-demographic characteristics of the students and ‘Problem Solving Inventory-PSI’ and ‘Offer Self – Image Questionnaire-OSIQ’.Findings and Results: When we compared the means of PSI-total and OSIQ-total scores of the two groups, no significant difference was found. ‘OSIQ-family functioning’, ‘OSIQ-self reliance’ and ‘OSIQ-ethical values’ subscale scores were higher among the students who had suspension from school then the students in the control group. The students who had disciplinary punishment had lower academic success, had more class repetition at school and the mean of their age was higher. There were significantly more male students at the discipline penalty group. Their parents’ education level was higher than those in the control group. There were total of 2327 students registered at 4 of the schools we made the investigation and 629 (27%) of them were citizens of Turkey. But among the 255 students that had disciplinary penalty, 152 (59.6%) were citizens of Turkey. These numbers show the negative effects of migration on adaptation and conduct problems.Conclusions and Recommendations: Our study shows that male students who have low academic success and parents with high education tend to get more disciplinary penalty. How these students perceive their problem-solving ability and self-esteem levels were found to be similar to other students.For these students misconduct may be a way to assert themselves and they may regard it as a healthy way. High educated parents may be more turned toward themselves and their support and direct control over their children may be less. Longitudinal studies and researches evaluating effects of different variables may contribute to a better understanding of misconduct.
___
- Atık, G. (2006). The role of locus of control, self-esteem, parenting style, loneliness, and academic achievement in predicting bullying among middle school students, Unpublished master's thesis. Middle East Technical University. Ankara.
- Balkaya, A., Ceyhan, E. (2007). Lise öğrencilerinin suç davranışı düzeylerinin bazı kişisel ve ailesel nitelikler bakımından incelenmesi, [Investigation of level of delinquency of high school students according to some personal and familial factors] Aile ve Toplum Dergisi, Ocak-Şubat-Mart, 13-27.
- Beşer, N. G., Çam,O. (2009). Suça yatkın ergenlerde olumlu kişilerarası ilişkilergeliştirme programının etkinliğinin incelenmesi, [Determine the efficiency of program for adolescents predisposed to crime to developing positive interpersonal relationship] Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, 226-232.
- Compas, B.E., Connor-Smith, J. & Saltzman H. (2001). Coping With Stres in Childhood and Adolescence: Problems, Progress And Potential in Theory And Research. Psychological Bulletin, 127(1), 87-127.
- Duncan, R. D. (1999). Peer and sibling aggression: an investigation of intra-and extra-familial bullying, Journal of Interpersonal Violence, 14(8), 871-886.
- Ergün, D. (2011). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ortaöğretim 6., 7.„ ve 8. sınıf öğrencilerinde akran zorbalığı yaygınlığı ve risk faktörlerinin belirlenmesi, [The prevalence and risk factors of bullying among middle school 6th, 7th, and 8th grade students in Turkish Republic of Northern Cyprus] Unpublished doctoral thesis, Istanbul University, Istanbul.
- Gümüş, T. (2000). Kendini kabul düzeyleri farklı genel lise öğrencilerinin bazı değişkenlere göre saldırganlık düzeyleri, [Aggressiveness levels of the high school students who have different self-acceptance levels in terms of some variables] Unpublished master's thesis. Hacettepe University. Ankara.
- Houbre, B., Tarquinio, C., Thuillier, I., & Hergott, E. (2006). Bullying among students and its consequences on health. European Journal of Psychology of Education, 2, 183-208.
- Karadayı, F. (1994). Üniversite gençlerinin algılanan anne baba tutumları, ana babayla ilişkileri ve bunların bazı kişilik özellikleri ile bağlatısı, [The relation between university students' perceived parenting attitudes, relations with parents and some personality characteristics] Tiirk Psikoloji Dergisi, 9(32).
- Kaya, M., Genç, M., Kaya, B. & Pehlivan, E. (2007). Tıp Fakültesi ve Sağlık Yüksek Okulu Öğrencilerinde Depresif Belirti Yaygınlığı, Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Etkileyen Faktörler, [Prevalence of Depressive Symptoms, Ways of Coping, and Related Factors Among Medical School Students and Health Services Higher Education Students] Türk Psikiyatri Dergisi, 18(2), 137-146,
- Kızmaz, Z. (2004). Öğrenim düzeyi ve suç: suç- okul ilişkisi üzerine sosyolojik bir araştırma, [Education level and delinquency: a sociological research on delinquency-school relation] Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 291-319.
- Kuş, Z. & Karatekin, K. (2009). Öğrencilerin okul ortamında kurallara uygun davranma yeterliliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, [The research of students' adaptation sufficiency on rules according to some variables in school environment] Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10 (1), 183-196.
- Nollcr, P. & Callan, V. (1991). The Adolescent in Family, London: Routledge.
- O'Moore, M. & Kirkham, C. (2001). Self-esteem and its relationship to bullying behavior, Aggressive Behavior, 27, 269-283.
- Özbay, M.H., Şahin, N., Hmcal, G., Güngör, S., Öztürk-Kılıç, E., Mavili-Aktaş, A., Aybaş, M. & Göka, E. (1991). Ergenlikte benlik imajı [Self-image in adolescence] Türk Psikiyatri Dergisi, 2 (2), 82-95.
- Özbay, Y. (2002). Kişisel Rehberlik, [Personal Guidance] In G.Can Ed., Psikolojik Danışma ve Rehberlik [Psychological Counseling ami Guidance] Ankara.Pcgem A Yayınlan.
- Pollastri, A. R., Cardemil, E. V. & O'Donnell, E. H. (2009). Self-esteem in pure bullies and bully/victims: a longitudinal analysis, Journal of Intermlpersonal Violence, 25,1489-1502.
- Rigby, K. & Slee, P. T. (1991). Bullying among Australian school children: reported behavior and attitudes toward victims. The Journal of Social Psychology, 131(5): 615-627.
- Savaşır, I. & Şahin, N. (1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerinde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler, [Assessment in Cognitive-Behavioral Therapies: Commonly Used Scales] Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Solberg, M. E. & Olvveus, D. (2003). Prevalence estimation of school bullying with the Olweus bully/victim questionnaire, Aggresive Behavior, 29, 239-268.
- Şahin, N., Şahin, N.H. & Heppner, P.P. (1993). Psychometric properties of the Problem Solving Inventory in a grouup of Turkish university students, Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-3%.
- Yavuzer, H. (1987). Psiko-sosyal açıdan çocuk suçluluğu [Child delinquency from psychosocial perspective] Istanbul: Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Yavuzer, H. (2001). Çocuk ve Suç, [Child and Delinquency]. İstanbul: Renizi Kitabevi.