Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının Türkiye'deki öğrencilerin fen derslerindeki akademik başarılarına etkisi: Bir meta-analiz çalışması

Bu araştırmada proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fenderslerindeki akademik başarılarına etkisini belirlemek amacıyla birmeta-analiz çalışması yapılmıştır. Bunun için Türkiyede yapılmışçalışmalarla ilgili literatür taram ası yapılmıştır. 2002 2013 yıllarıarasında yapılmış, araştırma problemine uygun ve meta-analizçalışmasına dâhil edilebilecek istatistiksel verilere sahip yüksek lisanstezi, doktora tezi ve makaleler ulusal ve uluslararası veritabanlarından Türkçe ve İngilizce dillerinde taranarak incelenmiştir.Literatür taraması sonucunda proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerinfen derslerindeki akademik başarılarına etkisine ilişkin toplam 41çalışma meta-analize dâhil edilmiştir. Bu çalışmalardan 42 etkibüyüklüğü değe ri elde edilmiştir. Meta-analiz sonucunda projetabanlı öğrenme yaklaşımının geleneksel öğretim yöntemlerine göreöğrencilerin fen derslerindeki akademik başarılarına pozitif etkisiolduğu belirlenmiştir. PTÖ yaklaşımının öğrencilerin fenderslerindeki akademik başarılarına ilişkin genel etki büyüklüğüdeğeri rastgele etkiler modeli kullanılarak 0,777 ile 1,218 güvenaralığında 0,997 (%95 CI, SE=0,112) olarak belirlenmiştir. Bu değer,Cohen, Manion ve Morrisonun (2007) etki büyüklüğüsınıflandırmasına göre orta düzeyde bir etki düzeyindedir.Araştırmaya dâhil edilen 42 çalışmanın 39unun pozitif, 3ününnegatif etki büyüklüğü değerine sahip oldukları belirlenmiştir. Pozitifyönlü olan çalışmaların 3 tanesi zayıf etki, 5 tanesi küçük etki, 11tanesi orta etki ve 20 tanesi güçlü etki düzeyindedir. Meta-analizçalışmasında, fen bilimleri alanlarında, öğrenim düzeylerinde,örneklem büyüklüğünde, uygulama süresinde, kullanılanyöntemlerde ve yayın türlerinde ara değişken (moderatör) analiziyapılmıştır. Yapılan ara değişken analizleri sonucunda en yüksek etkibüyüklüğü değerlerinin fizik dersinde (ES=1,046), lise düzeyinde(ES=1,536) ve 1 -20 ders saati aralığında (ES=1,203) görülmüştür. Tümdeğişkenler içerisinde en yüksek etki büyüklüğü değerinin lisedüzeyinde (ES=1,536) olduğu görülmektedir. Çalışmanın sonbölümünde, araştırmada elde edilen sonuçlara göre uygulayıcılara,program geliştiricilere ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

The effect of the project - based learning approach on the academic achievements of the students in science classes in Turkey: A meta - analysis study

In this research, the study of the meta -analysis is conducted to identifythat the project-based learning approach affects the academicachievements of the students in science classes. Therefore, relatedliterature of studies done in Turkey is reviewed. Master, doctoraldissertations and articles (betwee n 2002 and 2013), related to the researchproblem and having statistical data about the study of the meta -analysis,are analysed by scanning from national and international database inTurkish and English. There are 41 studies including the sample about theeffects of the project-based learning on the academic achievements of thestudents in science classes. 42 effect size values were obtained from thesestudies. The result of the meta -analysis shows that the project-basedlearning approach is more effective than traditional teaching methodsabout the academic achievements of the students in science classes. Theeffect size of the Project-based learning approach, between 0,777 -1,218confidence interval, has been found 0,997 (%95 CI, SE=0,112) about theacade mic achievements of the students in science classes by usingrandom effect model. This value is moderate level to Cohen, Manion andMorrison s the classification of the effect size (2007). Among the studies that are included in this study, 39 of 42 studies have positive , 3 of 42studies have negative effect size value . Intermediate variables(moderator) analyses have been done at meta analysis studies, naturalsciences, education levels, sample size, application time, used methodsand types of publications. In these studies that have positive effect value;three of them are at poor, five of them are at modest, eleven of them areat moderate and twenty of them are at strong effect size level. As a resultof analysis done by the intermediate variables the high est effect sizeshave been observed at high school degree (ES=1,536), in physics(ES=1,046) and between 1 -20 lesson hours (ES=1,203) . The highest effectsize in all variables has been observed at high school degree (ES=1,536).At the end of the study; according to the results of the research, there aresome recommendations for the researchers and instructors.

PDF

___

Acar, E. N. (2011). Proje tabanlı öğrenmenin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerine ve biyolojiye yönelik tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Açıkel, C. (2009). Meta analiz ve kanıta dayalı tıptaki yeri. Klinik Psikofarmoloji Bülteni, 19(2), 164-172.
Akçil, M. ve Karaağaoğlu, E. (2001). Tıpta meta-analizi. Hacettepe Tıp Dergisi, 32 (2), 184-190.
Akgöz, S., Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Meta- analizi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 107- 112.
Altun, S. (2008). Proje tabanlı öğretim yönteminin öğrencilerin elektrik konusu akademik başarılarına, fiziğe karşı tutumlarına ve bilimsel işlem becerilerine etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Aslan, Ö. (2009). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin fen ve teknoloji dersine yönelik motivasyonlarına ve bilimin doğasını anlama düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Avcı, A. (2006). Elektronik eğitim seti tasarımında entegre programlama yazılımı ile desteklenen proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin elektronik devre tasarımı yapma ve geliştirme performanslarına ve k alıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Baran, M. (2007). Proje tabanlı öğrenme modelinin fizik öğretmenliği ikinci sınıf öğrencilerinin elektrostatik konusu başarısına ve fiziğe yönelik tutumlarına etkisi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Baran, M. (2011). Teknoloji ve proje tabanlı öğrenme yaklaşımı destekli düşünme yolculuğu tekniğinin lise 11. sınıf öğrencilerinin fizik başarılarına ve akademik benlik tasarımlarına etkisi. Doktora Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Benzer, E. (2010). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımıyla hazırlanan çevre eğitimi dersinin fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığına etkisi. Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Bilen, M. (2002). Plandan uygulamaya öğretim . Ankara: Anı Y ayıncılık. Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T. ve Rothstein, H. R. (2009). Introduction to meta - analysis . United Kingdom: John Wiley and Sons, Ltd. Publication.
Borenstein, B., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T. ve Rothstein, H. R. (2013). Meta -analize giriş . (S. Dinçer, Çev.) Ankara: Anı Yayıncılık.
Bryant, F. B., Kastrup, H., Udo, M., Hislop, N., Shefner, R. ve Mallow, J. (2013). Science anxiety, science attitudes, and constructivism: A binational study. Journal of Science Education and Technology, 22 (4), 432-448.
Chambers, E. (2004). An introduction to meta- analysis with articles from the journal of educational research (19922002). The Journal of Educational Research, 98(1), 3544.
Chang, S. H., Wu, T. C., Kuo, Y. K. ve You, L. C. (2012). Project- based learning with an online peer as sessment system in a photonics instruction for enhancing led design skills . The Turkish Online Journal of Educational Technology, 11 (4), 236- 246.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences . New York: Academic Press.
Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th Edition). New York: Routledge.
Cooper, H., Hedges, L. V. ve Valentine, J. C. (2009). The handbook of research synthesis and meta - analysis (2nd edition). New York: Russell Sage Publication.
Cooper, H. (2010). Research synthesis and meta -analysis: A step-by-step approach. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Howe, A. C. (2002). Engaging children in science. USA: Merrill.
Huffcutt, A. (2002). Research perspectives on meta analysis. S. G. Rogelberg içinde, Handbook of research methods in industrial and organizational psychology (s. 198215). Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
Hung, C. M., Hwang, G. J. ve Huang, I. (2012). A project -based digital storytelling approach for improving students learning motivation, problem-solving competence and learning achievement . Educational Technology and Society, 15(4), 368-379.
Hunter, J. E. ve Schmidt, F. L. (1990). Methods of meta - analysis: C orrecting error and bias in research findings . London: Sage Publications.
İmer, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kaldi, S., Filippatou D. ve Govaris C. (2011). Project -based learning in primar y schools: E ffects on pupils' learning and attitudes. Education 3 -13: International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 39(1), 35- 47.
Karaçallı, S. (2011). İlköğretim 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğrenme yönteminin akademik başarıya, tutuma ve kalıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaşarcı, İ. (2013). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik baş arıları ve tutumlarına etkisi: Bir meta - analiz çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Keser, K. Ş. (2008). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilgisi dersinde başarı, tutum ve kalıcı öğrenmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Keskin, E. (2011). Proje tabanlı öğrenme yönteminin ilköğretim ikinci kadem e öğrencilerinin başarı ve fen motivasyonlarına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kinnucan-Welsch, K. ve Jenlink, P. M. (1998). Challenging assumptions about teaching and learning: Three case studies in constructivist pedagogy. Teaching and Teacher Education, 14(4), 413- 427.
Koçak, İ. (2008). Proje tabanlı öğrenme modelinin kimya eğitimi öğrencilerinin alkanlar konusunu anlamaları ile kimya ve çevreye karşı tutumlarına olan etkisinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Doktora tezi. Ankara: Hacette pe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Korkmaz, H. ve Kaptan, F. (2001). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 193-200.
Korkmaz, H. ve Kaptan, F. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin akademik başarı, akademik benlik kavramı ve çalışma sürelerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 , 91 - 97.
Köse, M. (2010). İlköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersi kuvvet ve hareket ünitesinin öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Lipsey, M. ve Wilson, D. (2001). Practical meta -analysis . Beverly Hills, CA: Sage Publications.
Maypole, J. ve Davies, T. G. (2001). Students' perceptions of constructivist learning in a community college american history 11 survey course. Community College Review, 29(2), 54-79.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. ( 2002). The qualitative researchers companion . California: Sage Publications.
Özahioğlu, B. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğrenmenin bilimsel süreç becerilerine, başarı ve tutum üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Özcan, R. (2007). Alg biyoteknolojisinde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarıları, tutum ve görüşlerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Petticrew, M. ve Roberts, H. (2006). Systematic reviews in the social sciences. MA - USA: Blackwell Publishers Ltd.
Rice, M. L. ve Wilson, E. K. (1999). How technology aids constructivism in the social studies classroom. The Social Studies, 90(1), 28- 33.
Rosenthal, R. (1991). Meta -analytic procedures for social research. Beverly Hills, CA: Sage Publications.
Saban, A. (2000). Yaratıcılığı geliştirme teknikleri. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
Sarıer, Y. (2013). Eğitim kurumu müdürlerinin liderliği ile okul çıktıları arasındaki ilişkilerin meta - analiz yöntemiyle incelenmesi. Doktora Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Schulze, R. (2004). Meta -analysis a comparison of appro aches. Göttingen: Hogrefe And Huber Publishers.
Serttürk, M. (2008). Fen öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin fen başarısı ve tutumuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Shelby, L. B. ve Vaske, J. J. (2008). Understanding meta-analysis: A review of the methodological literature. Leisure Sciences, 30, 96-110.
Soylu, H. (2004). Fen öğretiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayınları.
Tan, M. ve Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinini yeri ve önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (13), 89-101.
Taylor, P. C., Fraser, B. J. ve Fisher, D. L. (1997). Monitoring constructivist classroom learning environments. International Journal of Educational Research, 27(4), 293- 302.
Tuncer, M. (2007). Elektronik devreler dersinin sanal ortamda proje tabanlı öğrenme yöntemine göre sunulmasının öğrenci başarısı ve görüşlerine etkisi. Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ünal, F. (2005). Yaratıcılığın geliştirilmes i. Öğretmen Dünyası Dergisi, 303- 312.
Üstün, U. ve Eryılmaz, A. (2014). Etkili araştırma sentezleri yapabilmek için bir araştırma yöntemi: Meta-analiz. Eğitim ve Bilim , 39(174), 1 -32.
Wells, K. ve Littell, J. H. (2009). Study quality assessment in systematic reviews of research on intervention effects. Research on Social Work Practice, 19(1), 52- 62.
Wolf , F. M. (1988). Meta -analysis quantitative methods for research synthesis (Third edition). California: Sage Publications.
Yavuz, S. (2006). Proje tabanlı öğrenme modelinin kimya eğitimi öğrencilerinin çevre bilgisi ile çevreye karşı tutumlarına olan etkisinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yıldız, N. Ç. (2002). Verilerin değerlendirilmes inde meta analizi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniver sitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Yurdatapan, M., Güven, İ. ve Şahin, F. (2013). Fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğretimin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etki si. International Journal of Social Science, 6(1), 1623-1640.
Zeren Özer, D. (2011). Proje tabanlı öğrenmenin fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoloji konularındaki başarılarına ve bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Doktora Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.