Tanzimat Fermanı'nın Yunan Basınına Yansıması

Bu çalışmada 1839 Gülhane Hatt-ı Hümâyûn’un Yunan basınında yansıması elealınıp değerlendirilmeye çalışılacaktır. Yunanistan 1830’da Osmanlıİmparatorluğu’ndan koparak bağımsız bir devlet haline gelmişti. Yunanlılar,kendi devletlerinin hudutları dışındaki Rumca konuşan nüfusun da üzerindeyaşadığı topraklarla birlikte Yunan krallığına katılması demek olan Megaliİdea’nın gerçekleşmesi için 20. asrın başlarına dek çaba sarf etmişlerdi. Yunanmilliyetçiliği ve irredentizmin ilk tohumlarının atıldığı dönemde, bir yandanKavalalı Mehmed Ali Paşa’nın isyanı ortaya çıktı, öte yandan da Osmanlıİmparatorluğu’nun tarihinde yeni bir dönem açan Hatt-ı Hümayun ilân edildi.Osmanlı’nın giriştiği bu reform çabalarına Yunanistan’ın tepkileri ile ilgiliaraştırmalar henüz emekleme aşamasındadır. Çalışmamızda bu çetrefillidönemde Yunan basınında çıkan ilgili makaleleri tespit edip değerlendirerekkonuya yeni bir boyut kazandırmayı hedefliyoruz

The Impact of the Imperial Edict of Gulhane 1839 on the Greek Press

This study is an attempt to investigate and evaluate the impact of Imperial Edict of Gulhane 1839 on the Greek Press. Greece became an independent State by breaking off the Ottoman Empire in 1830. The Greeks made efforts until the beginning of the 20th century to realize the “Great Idea”, which means annexation of the Greek – speaking population that were beyond the borders of their own State to the Greek Kingdom. The sedition of Mehmed Ali Pasha, the Governor of Egypt, and the proclamation of the Imperial Edict coincided with the emergence of Greek nationalism and irredentism. The researches about the reactions of Greece to these reform attempts initiated by the Ottoman Empire are still in its infancy. This research aims to determine and evaluate the related articles published in the Greek press in this complicated period and add a new dimension to the subject

PDF

___

Arşiv Belgeleri T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, İrade, Mümtaze Kalemi Belgeleri, (ΒΟΑ, I.MTZ)
Politiko Sintagma tis Ellados (Yunanistan’ın Anayasası), Troizina 1827.
Prosorini Dioikisis tis Ellados (Yunanistan’ın Geçici Yönetimi), Epidavros 1822.
Prosorino Politeuma tis Ellados (Yunanistan’ın Geçici Yönetim Βiçimi), Astros 1823.
Süreli Yayınlar
Aion (1839) 28 Haziran, 2 Temmuz, 26 Kasım 1839, (1840) 24 Nisan.
Athina (1839) 15 Temmuz, 26 Temmuz, 26 Ağustos, 4 Kasım, 22 Kasım.
Ellinikos Tahidromos (1839) 19 Kasım.
İ Ellas, (1839) 8 Kasım.
O Filos tou Laou (1839) 7 Kasım 1839.
Kitaplar ve Makaleler
ABOU EL-HAJ Rifa’at (1992) Formation of the Modern State, The Ottoman Empire, Sixteenth to Eighteenth Centuries, SUNY Press, London.
ABU-MANNEH Butrus (1994) The Islamic Roots of the Gülhane Rescript, Die Welt des Islams, Cilt XXXIV, Sayı 2 (Kasım), s. 173-203.
AKYAY Bülent (2011) Yunanistan’da Filortodoks Komplonun Ortaya Çıkışı (1839) ve Osmanlı İmparatorluğu, Ege Üniversitesi Tarih İncelemeleri Dergisi, Cilt XXVI, Sayı 2 (Aralık), s. 335 – 360.
ALİYAZICIOĞLU İNAN Zeynep (2017) Oryantalizm ve Avrupa’da Müslüman – Doğu’ya Dair Oryantalistik Çalışmalarının Gelişimi, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt XII, Sayı 1 (Nisan), s. 133-156.
ANAGNOSTOPOULOU Sia (2004) The Terms Millet, Genos, Ethnos, Oikoumenikotita, Alytrotismos in Greek Historiography. The Passage from the Ottoman Empire to the Nation – States, A Long and Difficult Process: The Greek Case, Analecta Isisiana, Sayı 73, The İSİS Press, Istanbul, s. 37-55.
CLOGG Richard (1997) A Concise History of Greece, Cambridge University Press, Cambridge.
DİMARAS Th. Konstantinos (2009) Ellinikos Romantismos, (Yunan Romantizm), Ermis Yayınları, Atina.
EXERTZOGLOU Haris (2004) Osmanlıda Cemiyetler Ve Rum Cemaati Dersaadet Rum Cemiyet-i Edebiyesi, Çev. Foti BENLISOY ve Stefo BENLISOY, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
İNCE Yunus (2017) II. Mahmud Devri Reformlarının Tebaa Tarafından Algılanışı, Türk İncelemeleri Dergisi, Cilt 32, Sayı 2, (Aralık), s. 427– 57.
JELAVICH Barbara (1966) The Philorthodox Conspiracy of 1839, A Report to Metternich, Balkan Studies, Cilt VII, Sayı 1 (Ocak), s. 89-102.
KARAL Enver Ziya (1964) Gülhane Hatt-ı Hümâyûnunda Batının Etkisi, Belleten Cilt XXVIII, Sayı 112 (Ekim), s. 581 - 601.
KARATEKE T. Hasan (2005) Legitimizing the Ottoman Sultanate: A Framework for Historical Analysis, Legitimizing the Order, The Ottoman Rhetoric of State Power, (ed. Hasan T. Karateke, Maurus Reinkowski), Brill Yayınları, Leiden-Boston, s. 13-52.
KOLIOPOULOS S. John – VEREMIS M. Thanos (2010) Modern Greece, A History since 1821, Wiley-Blackwell, Chichester.
KOUMARIANOU Aikaterini (2005) İstoriki Anadromi tou Ellinikou Tipou, 1780 – 1922 (Yunan basınının tarihsel gelişimi), O Ellinikos Tipos eos simera. İstorikes kai theoritikes proseggisis (Bugüne kadar Yunan basını. Tarihsel ve kuramsal yaklaşımlar), (ed. Loukia Droulia), Ethniko İdrima Erevnon, Atina, s. 55–62.
LOUKOS Hristos (2003) O Kivernitis Kapodistrias, Politiko Ergo, Sinainesi kaı Antidraseis (Başkan Kapodistrias, Siyasî Faaliyetleri, Uzlaşma ve Tepkiler), İstoria tou Neou Ellinismou 1770 – 2000 (Modern Hellenizm’in Tarihi), Ellinika Grammata, Cilt III, Atina, s. 185-214.
MARAGOU – DRIYANNAKİ Sparti (1995) İ Filirthodoksos Etaireia kai i Metastrofi tis Ellinikis Eksoterikis Politikis sti Rosia (Filortodoks Cemiyeti ve Yunanistan’ın dış politikasının Rusya’ya yönlenmesi), Atina Üniversitesi, Felsefe Fakültesi, Tarih Bölümü, (Yayınlamamış Doktora tezi), Atina.
MAVROMOUSTAKOU İvi (2003) To Elliniko Kratos 1833 – 1871, Politikoi Thesmoi kai Dioikitiki Organosi (1833 – 1871 yılları arasında Yunan Devleti, Siyasî Kurumlar ve İdarî Düzenleme), İstoria tou Neou Ellinismou 1770 – 2000 (Modern Hellenizm’in Tarihi), Ellinika Grammata, Cilt IV, Atina, s. 27-50.
ÖRENÇ Ali Fuat (2011) Balkanlarda İlk Dram, Unuttuğumuz Mora Türkleri ve Eyaletten Bağımsızlığa Yunanistan, Babiali Kültür Yayınları, İstanbul.
PAPAGEORGIOU Sofi (1975) İ Tipografia stin Athina sta prota Othonika Hronia (Kral Otto’nun ilk yıllarında Atina’daki matbuat faaliyetleri), Eranistis, Cilt XII, s. 53 – 72.
POLITIS Alexis (2009) Romantika Hronia stin Ellada, İdeologies kai Nootropies stin Ellada tou 1830 - 1880, (Yunanistan’da Romantik Yıllar, 1830 – 1880, Yunanistan’da İdeolojiler ve Zihniyetler), Mnimon Yayınları, Atina.
Sultan II. Mahmud ve Reformları Semineri: 28-30 Haziran 1989: Bildiriler (1990) İstanbul Üniversitesi Araştırma Merkezi, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
SKOPETEA Elli (1988) To “Protipo Vasileio” kai i Megali İdea, Opseis tou Ethnikou Provlimatos stin Ellada 1830-1880 (Model Krallık ve Megali İdea, Yunanistan’da Ulusal Sorunun Açıları), Politipo Yayınları, Atina.