Cengiz KANIK

GÖÇ OLGUSU VE BİLİMSEL ÜRETİME KATKISI: FUAT SEZGİN ÖRNEĞİ

Göçler insanlığın varlığıyla birlikte başlamıştır. Birden fazla nedenden kaynaklıgöçlerle karşılaşmaktayız. Göç çeşitlerinden biri de bilimsel nedenlerdenkaynaklı göçlerdir. Bu göç türü, yetenekli ve iyi eğitimli bireylerin gittikleriülkede daha iyi araştırma imkânı, daha fazla bilgiye ulaşma, daha yüksek ücretgibi nedenlerden kaynaklanmaktadır. Bu bağlamda bu göç türünün ulaşımimkânlarının gelişmesiyle yoğun bir şekilde gerçekleştiğine şahit olmaktayız.İslam Bilim Tarihi alanında öncü çalışmalar yapan Fuat Sezgin, göçü hayatınınher safhasında deneyimlemiştir. Göç, Fuat Sezgin’in bilim dünyasınakazandırdıklarının temel motivasyon kaynaklarından biridir. Göç, onunhayatının ilk zamanlarında çeşitli zorluklar oluştursa da, o bu zorlukları daimafırsata dönüştürmesini bilmiştir. 1960 Darbesi sonrası üniversitelerden birçokbilim insanı atıldı. 147’likler olarak bilinen bu olayın mağdurlarından biri de FuatSezgin’dir. Bir yıl önce Almanya’da kendisine çalışma teklifleri verilmesinekarşın Türkiye’de bilim çalışmalarını sürdürmeyi arzulamıştı. Darbe sonrasıüniversitedeki işinden olan Fuat Sezgin, kendisine pek çok ülkeden çalışmateklifi gelmesine karşın İslam Bilim Tarihi alanında çalışmalar yürütenAlmanya’ya gitmeye karar vermiştir. Göç, her ne kadar birçok belirsizliği ve riskibarındırsa da potansiyel olarak aynı derecede birçok olumlu sonuçların ortayaçıkmasına da sahiptir. Nitekim Fuat Sezgin olayı bize göçün avantajlarının ne gibiönemli çalışmalara neden olduğunu açığa çıkarmıştır. Bu makalede, göçünbilimsel üretime olan katkılarına değinilecektir. Bilimsel nedenlerdengerçekleştirilen göçlerin olumlu sonuçları, Fuat Sezgin’in tarihsel yaşamıüzerinden betimlenmeye çalışılacaktır.

PHENOMENON OF MIGRATION AND CONTRIBUTION TO SCIENTIFIC PRODUCTION (EXAMPLE OF FUAT SEZGİN)

Migrations are equivalent to the existence of humanity. One of them is migration from scientific reasons. We encounter immigration from multiple causes. This type of migration is due to reasons such as better research opportunities, access to more information, higher wages in the country where talented and well educated individuals go. In this context, we witness that this type of migration has been intensified with the development of transportation facilities. As a pioneer in the field of Islamic History of Science, Fuat Sezgin has experienced this kind of migration at every stage of his life. The effect of migration in Fuat Sezgin's life and the effect behind what he has brought to the scientific world today is undeniable. Although migration created various difficulties in the early days of his life, he always knew how to turn them into opportunities. After the 1960 coup, many scientists from expelled from the university. One of the victims of this event, known as the 147, was Fuat Sezgin. Although one year ago there is work to be offered in Germany himself but he had the desire to continue their science studies in Turkey. After the coup d'état, Fuat Sezgin, who was from his job at the university, decided to go to Germany, where he worked in the field of Islamic History of Science, although he was offered to work from many countries. Migration, although it contains many uncertainties and risks, has potentially the same number of positive outcomes. As a matter of fact, the Fuat Sezgin incident revealed to us what important studies the advantages of migration cause. In this article, the contribution of migration to scientific production will be discussed through the example of Fuat Sezgin. It will be tried to describe how the migrations carried out for scientific reasons turned into positive results through the historical life of Fuat Sezgin.

PDF

___

ADIGÜZEL, Y. (2011). Almanya Türkleri'nde Dil, Din, Kimlik. İstanbul: Şehir.
AYKAÇ, M. (2007). Uluslararası Göç: Kadınlar İçin Tehdit, Fırsat ve Yükler. Uluslararası Göç ve Kadın Sempozyumu.
BALCIOĞLU, İ. (2007). Sosyal ve Psikolojik Açıdan Göç. İstanbul: Elit Kültür Yayınları.
BAŞER, B. (2013). Diasporada Türk-Kürt Sorunu: Almanya ve İsveç'te İkinci Kuşak Göçmenler. İstanbul: İletişim Yayınları.
BENHABİB, Ş. (2006). Ötekilerin Hakları: Yabancılar, Yerliler, Vatandaşlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
CHAMBERS, I. (2014). Göç, Kültür, Kimlik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
ÇOLAKOĞLU, E. (2014). Kent Tarihi ve Yerel Yönetim İlişkisi Yönüyle Erzurum. Türk İdare Dergisi, s. 29-57.
DALGIÇ, T. (2019, Temmuz 14). Beyin Göçü Üzerine. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5552/17 03. adresinden alınmıştır
ELVEREN, A., & TOKSÖZ, G. (2018). Türkiye'de Beyin Göçü Yazını ve Bir Alan Araştırması. Gürhan Fişek'in İzinde Ortak Emek Ortak Eylem. içinde Ankara: Siyasal Kitabevi.
ERDEM, B., DUMAN, S., & PEHLİVAN, P. (2014). 27 Mayıs 1960 darbesi Raporu.
ERICHSEN, R. (1999). Bir Sığınak Yeri Olarak Türkiye: Alman Araştırıcıların 1933-1945 Göçü,. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, s. 69- 74.
GÖKBAYRAK, Ş. (2006). Gelişmekte Olan Ülkelerden Gelişmiş Ülkelere Nitelikli İşgücü Göçü ve Politikalar-Türk Mühendislerinin Beyin Göçü Üzerine Bir İnceleme. Gelişmekte Olan Ülkelerden Gelişmiş Ülkelere Nitelikli İşgücü Göçü ve Politikalar-Türk Mühendislerinin Beyin Göçü Üzerine Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
GÖKBAYRAK, Ş. (2009). Skilled Labour Migration and Positive Externality: The Case of Turkish Engineers Working Abroad. İnternational Migration, s. 132-150.
GÖKSOY, E. (2001). Antireflü Cerrahisinin Tarihi Gelişimi ve Rudolf Nissen. İ.Ü Cerrahpaşa Tıp fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkimlikleri, Gastrointestinal sistem Hastalıkları Sempozyumu. İstanbul.
GÖLE, N. (2010). İç İçe Girişler: İslam ve Avrupa. İstanbul: Metis Yayınları.
GÖLE, N. (2013). Keşif Yolculuğu: Türkiye, İslam ve Avrupa. İstanbul: Granada Yayınları.
GÜNERGUN, F., & KADIOĞLU, S. (2006). İstanbul Üniversitesi’nin Yerleşim Tarihçesi Üzerine Notlar. Osmanlı Bilim Araştırmaları Dergisi, s. 136-163.
KOÇYİĞİT, H. (2011). Yeryüzünde Seyahat Etmenin Kur’ani Boyutu. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, s. 124-144.
KUBAN, D. (2019, Temmuz 14). Fuat Sezgin’in ‘İslam’da Bilim ve Teknik’ Kitabı. http://madobim.blogcu.com/fuat-sezgin-in-islam-da-bilim-veteknik-8221/3726014. adresinden alınmıştır
NAMAL, Y. (2012). Türkiye’de 1933–1950 Yılları Arasında Yükseköğretime Yabancı Bilim Adamlarının Katkıları. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, s. 14-19.
NEGİZ, M. (2018). Fuat Sezgin Kimdir? Bir Alimin Ardından Notlar (s. 9-11). içinde
ÖZÇOŞAR, İ., & Karakaş, A. (2019). Önsöz. Keşf-i Kadîmden Vaz’-ı Cedîde İslâm Bilim Tarihi ve Felsefesi (s. 11-16). içinde İstanbul: Divan.
PAZARCIK, S. F. (2010). Beyin Göçü Olgusu ve Amerika Birleşik Devletleri Üniversitelerinde Çalışan Türk Sosyal Bilimciler Üzerine Bir Araştırma. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
SAĞIRLI, M. (2006). Eğitim ve İnsan Kaynağı Yönünden Türk Beyin Göçü: Geri Dönen Türk Akademisyenler Üzerine Alan Araştırması. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
SEKİLİ, M. (2019, Temmuz 14). Prof Fuat Sezgin'le Söyleşi. http://sezginfuat.blogspot.com/2008/12/prof_24.html. adresinden alınmıştır
SEZGİN, F. (2019, Temmuz 14). Kim Demiş İslam Büyük Bir Medeniyet Değil Diye? http://www.islamdunyasi.com/index.pl?author_id=144. adresinden alınmıştır
TAŞCI, Ö. (2019, Temmuz 14). Helmutt Ritter. https://islamansiklopedisi.org.tr/ritter-hellmut. adresinden alınmıştır
TEKELİ, İ. (2013). Göç ve Ötesi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
TOKSÖZ, A. Y. (2018). Türkiye’de Beyin Göçü Yazını ve Bir Alan Araştırması. Gürhan Fişek'in İzinde Ortak Emek Ortak Eylem. içinde Ankara: Siyasal Kitabevi.
TUNA, M., & ÖZBEK, Ç. (2014). Uluslararası Göçlerin Yeni Kategorileri, UlusDevlet ve Aidiyet: Türkiye'deki Yabancı Yerleşimcilerin Toplumsal Entegrasyonları. Türkiye ve Yeni Uluslararası Göçler (s. 38-76). içinde Ankara: Sentez.
TURAN, S. (2019). Bilim Tarihi Sohbetleri. İstanbul: Pınar Yayınları.
YALÇIN, C. (2004). Göç Sosyolojisi. Ankara: Anı.
YILMAZ, İ. (2009). Yitik Hazinenin Kaşifi: Fuat Sezgin. İzmir: Yitik Hazine Yayınları.
YOUNGS, G. M. (2007). Küreselleşme, Göç ve politik Ekonomi-Feminist Yaklaşım. Uluslararası Göç ve Kadın Sempozyumu.