DKAB ÖĞRETMENLERİNİN KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ YETERLİLİKLERİ İLE DUYGU, TUTUM VE KAYGI DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Türkiye’de son 20 yıldır özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilere yönelik eğitiminkaynaştırma yolu ile sağlanmasına öncelik verilmektedir. Örgün eğitimdekaynaştırma uygulamalarının kapsadığı dersler arasında din eğitimi ile ilgilidersler de bulunmaktadır. Bu dersler kapsamında kaynaştırma eğitimini verenöğretmenlerin yeterlilikleri, duygu, tutum ve kaygıları önemlidir. Bu durumuniyi araştırılması etkili bir kaynaştırma eğitimi için gereklidir. Din Kültürü veAhlak Bilgisi ile İmam Hatip Meslek Dersleri Öğretmenlerinin kaynaştırmaeğitimi yeterliliklerinin, onların duygu, tutum ve kaygıları üzerindeki etkisininaraştırılması bu araştırmanın temel gerekçesidir.Bu çalışmanın amacı, örgün din eğitiminde kaynaştırma uygulamalarınınniteliğinin artırılmasına katkı sağlamaktır. Kaynaştırma eğitiminin en önemliunsuru bu dersleri okutan öğretmenler olduklarından çalışma, onlarınkaynaştırma eğitimi ile ilgili duygu, tutum, kaygı ve yeterliliklerini ile çeşitlideğişkenlere göre farklılaşma durumunu incelemiştir. Çalışmanın verileriSharma, Loreman ve Forlin (2011) tarafından geliştirilen Bayar (2015)tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan “Kaynaştırma UygulamalarındaÖğretmen Yeterliliği Ölçeği” ve Forlin, Earle, Loreman ve Sharma (2011)tarafından geliştirilen Bayar, Özaşkın ve Bardak (2015) tarafından Türkçeyeuyarlaması yapılan “Kaynaştırma Eğitimi ile İlgili Duygular, Tutumlar ve KaygılarÖlçeği” ile toplanmıştır. Çalışma neticesinde, kaynaştırma eğitimi ile ilgili hizmetiçi eğitimin, öğretmenlerin duygu, tutum ve kaygıları ile yeterliliklerini pozitifyönde etkileyen bir faktör olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet, okul türü, lisanstaeğitim alma durumu, kaynaştırma eğitimi tecrübesi ve kaynaştırmaya ilişkinözgüvenin değişkenlerinin öğretmenlerin yeterliliklerini ve duygu, tutum vekaygılarını etkilemediği saptanmıştır. Ayıca duygu, tutum ve kaygı ile yeterliliğinpozitif ilişki içerisinde olduğu görülmüştür.

THE RELATIONSHIP BETWEEN RELIGIOUS CULTURE AND ETHICS TEACHERS' INCLUSIVE EDUCATION AND EMOTIONAL ATTITUDE AND ANXIETY LEVELS

In recent years, as in all over the world, students in need of special education in our country to receive more qualified training is used in various applications. One of these applications is the inclusive education, which enables the students to be trained together with their peers. This training takes into account all the needs of the students in the development of formal education and their individual differences. The aim of inclusive education is to contribute to the students who need special education in accordance with the principle of the least restrictive educational environment.

___

  • ALVER, Birol- BOZGEYİKLİ Hasan- IŞIKLAR Abdullah. “Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programı Öğrencilerinin Kaynaştırma Eğitimine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15/1 (2011): 155-168.
  • BALTACI, Ali. Okul Müdürlerinin Öz Yeterlik Algıları ve Mesleğe Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki, Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi 3/2 (2017): 35- 61.
  • BATTAL, İbrahim. Sınıf Öğretmenlerinin ve Branş Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi (Uşak İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, 2007.
  • BATU, Sema- UYSAL, Hakan. “Günümüz Sınıflarında Engelli Çocukların Katılımını Destekleme”. Özel Eğitim. Ed. Gönül Akçamete. 113-139. Ankara: Kök Yayıncılık, 2010.
  • BATU, Sema- KIRCAALİ İFTAR, Gönül. Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık, 2005.
  • BAYAR, Adem. “Kaynaştırma Uygulamalarında Öğretmen Yeterliği Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 16/33 (Aralık 2015): 71-85.
  • BAYAR, Adem- ÖZAŞKAN, Ayşe Gül- BARDAK, Şeyma. “Kaynaştırma Eğitimi ile İlgili Duygular, Tutumlar ve Kaygılar Ölçeği”. Turkish Studies 10/3 (2015): 175-186.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Şener - KILIŞ ÇAKMAK, Ebru- AKGÜN, Özcan ErkanKARADENİZ, Şirin- DEMİREL, Funda. Bilimsel Araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları, 2011.
  • DİKEN, İbrahim Halil- SUCUOĞLU, Bulbin. “Sınıfında Zihin Engelli Çocuk Bulunan ve Bulunmayan Sınıf Öğretmenlerinin Zihin Engelli Çocukların Kaynaştırılmasına Yönelik Tutumlarının Karşılaştırılması”. Özel Eğitim Dergisi 2 /3 (1999): 25-39.
  • FAZLIOĞLU, Yeşim- DOĞAN, Mustafa Kemal. Öğretmenlerin Kaynaştırmaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 15/2 (Aralık 2013): 223-234.
  • GAMZE, Aker. Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Eğitimi Hakkındaki Tutumları. Yüksek Lisans Tezi Edirne, Trakya üniversitesi, 2014.
  • GÖK, Gönül- ERBAŞ, Dilek. “Okulöncesi Eğitimi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşleri ve Önerileri”. International Journal of Early Childhood Special Education 3/1 (2011): 66-87.
  • GÖZÜN, Özlem- YIKMIŞ, Ahmet. “Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Konusunda Bilgilendirilmelerinin Kaynaştırmaya Yönelik Tutumlarının Değişimindeki Etkililiği”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5/2(2004): 65-77.
  • KARASU, Teceli. “Din Eğitiminde Bireyselleştirilmiş Eğitim Programının Hazırlanması ve Öğretim”. Özel Din Eğitimi. Ed. Saadettin Özdemir ve Mustafa Başkonak. 63-84. Ankara: Grafiker Yayınları, 2018.
  • KARGIN, Tevhide. “Kaynaştırma Eğitimi”. Öğretmenlik Programları İçin Özel Eğitim. Ed. Necate Baykoç. 66-90. Ankara: Gündüz Yayıncılık, 2010.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, 2018. Erişim: 22 Nisan 2019. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/09101900_oze l_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_07072018.pdf.
  • MORAN, Anne. “Embracing Inclusive Teacher Education”. European Journal of Teacher Education, 30 /2 (2007): 119-134.
  • OREL, Aysel - ZEREY, Zahide. “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırmaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi 5 /1(2004): 23-33.
  • OECD, Inclusive Education at Work, Students with Disabilities in Mainstream Schools, (1999). Erişim: 07 Nisan 2018. http://browse.oecdbookshop.org/oecd/pdfs/product/9699081e.pdf.
  • ÖZAYDIN, Latife- ÇOLAK, Aysun. “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine ve ‘Okul Öncesi Eğitimde Kaynaştırma Eğitimi Hizmet İçi Eğitim Programı’na İlişkin Görüşleri”. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 1/1(2011): 189-225.
  • ÖZBABA, Nesrin. Okul Öncesi Eğitimcilerin ve Ailelerin Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar ile Normal Çocukların Entegrasyonuna (Kaynaştırılmasına) Karşı Tutumları. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, 2000.
  • PETERS, Susan. J. Inclusive Education: An Efa Strategy For All Childern. Erişim: 22 Nisan 2019. www.worldbank.org.
  • SADİOĞLU, Ömür. Sınıf Öğretmenlerinin Kaynaştırmaya İlişkin Sorunları, Beklentileri ve Önerilerine Yönelik Nitel Bir Araştırma. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011.
  • SUCUOĞLU, Bülbin- KARGIN, Tevhide. İlköğretimde Kaynaştırma Uygulamaları Yaklaşımlar, Yöntemler, Teknikler. İstanbul: Kök Yayınları, 2012.
  • T. C. Resmi Gazete, sayı: 23011, yıl: 1997; Erişim: 22 Nisan 2019. http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23011_1.pdf.
  • TOY, Süleyman Nazif- DURU, Sibel. “Sınıf Öğretmenlerinin Öğretmen Öz Yeterlikleri ile Kaynaştırma Eğitimine ilişkin Yeterlik İnançlarının Karşılaştırılması”. Ege Eğitim Dergisi 17/1 (2016): 146-173.
  • ÜZÜMCÜ, Muzaffer. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Yeterlikleri, Sorunları ve Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, 2016.
  • ÜZÜMCÜ, Muzaffer – NAZIROĞLU, Bayramali. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Uygulamalarında Karşılaştığı Problemler ve Bunlarla Başa Çıkma Yolları”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 9-43 (2016): 1546-1557
  • ÜZÜMCÜ, Muzaffer. “Din Eğitiminde Kaynaştırma Uygulamaları ve Destek Eğitim Hizmetleri”. Özel Din Eğitimi. Ed. Saadettin Özdemir ve Mustafa Başkonak. 87-108. Ankara: Grafiker Yayınları, 2018.
  • YAYLACI, Zeynep- AKSOY, Bülent. “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimindeki Yeterlilikleri”. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 4/6 (2016): 18-40.
  • YAN, Zi-Sin, KUEN- fun. “Inclusive Education: Teachers' İntentions and Behaviour Analysed from the Viewpoint of The Theory of Planned Behaviour”. International Journal of Inclusive Education, 18/1 (2014): 72-85.