YALOVA İLİ YERLİ AĞZINDAN TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARI SÖZLÜĞÜ’NE KATKILAR

Öz Yalova İli, kitlesel iletiŞimin ve göçlerin yoğun etkisi altındadır. Ġlin yerli ağzının temel karakteristiğini belirlemeye yetecek olan malzemeyi bugün hâlen bünyesinde barındıran derleme metinleri, bir sonraki kuĢakta belki de söz konusu malzemenin çok büyük bir kısmını yitirecektir. Dolayısıyla, bu ağzın biçim özelliklerinin ve söz varlığının kayıt altına alınması büyük önem arz etmektedir. “Yalova Ġli Yerli Ağzı” isimli tez çalıĢması bu fikirlerden yola çıkılarak hazırlanmıĢtır. Bahsi geçen çalıĢmadaki derleme metinlerinden elde edilen söz varlığı, iĢbu makalede, “Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü” esas alınarak incelenmiĢtir. “Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü”; “Derleme Sözlüğü”ndeki dil verileriyle Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanan Anadolu ağızları hakkındaki çalıĢmaların sözlük kısımlarından elde edilen söz dağarcığının birleĢtirilmesi sonucu oluĢturulmuĢtur. AĢağıda, “Yalova Ġli Yerli Ağzı”nda bulunmasına rağmen “Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü”’nde yer almayan kelimeler tespit edilerek sıralanmıĢtır. “Türkiye Türkçesi Ağızlar Sözlüğü”nde bulunduğu hâlde “Yalova Ġli Yerli Ağzı”nda farklı anlamlar taĢıyan sözler de, karĢılıklarıyla beraber irdelenmiĢtir. Ele alınan söz varlığının, derlenen metinlerden seçilen cümle örnekleriyle tanıklandırılıp somutlaĢtırılmasına bilhassa özen gösterilmiĢtir.

Anahtar Kelimeler:

Diyalektoloji, Söz Varlığı, Yalova, Anadolu Ağızları

PDF

___

ACAR, Kenan. (2013). Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü’ne Kandıra Ağzından Katkılar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 8/9. pp. 376-386.
BİRAY, Nergis. (2009). Denizli Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume. 4/8. Fall, pp. 747-776.
ÇELİK, Anıl. (2018). Yalova İli Yerli Ağzı İnceleme-Metinler-Sözlük. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bursa.
ERDEM NAS, Gönül, (2012). Anamur Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Diyalektolog. Kış, Sayı:5, ss. 33-45.
ERDEM NAS, Gönül, PARLAR Zahide. (2016). Bartın Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Diyalektolog. Kış, Say:13, ss. 50-59.
ERDOĞAN, Songül. (2016). Niğde Yöresi Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. TÜBAR XL. 2016-Güz, ss. 69-82.
ERSÖZ, Serpil. (2009). Nazilii (Aydın) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies. Cilt: IX. Sayı 2. ss. 37-62.
GÜVEN, Ömer. (2014). Zara (Sivas) Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi. Cilt / Sayı LI. ss. 63-77.
GÜZEL, Ferdi. (2013). Şahsuvar (Elazığ) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Türk Dili, S.728, ss.68-80.
GÜZEL, Ferdi. (2013). Şahsuvar (Elazığ) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar II. Diyalektolog. Yaz, Sayı:6, ss. 15-33.
KAMACI, Duygu. (2011). Erzurum Yöresi Ağızlarından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Mediterranean Journal of Humanities. I/1. ss. 157-164.
KARAMAN, Ahmet. (2011). Sandıklı Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. S.3, Kış, ss. 273-286.
KÜÇÜKBALLI, Fatih Numan. (2016). Bozkır (Konya) Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar.: Uluslararası Sempozyum: Geçmişten Günümüze Bozkır Bildiri Kitabı, ss. 643-658.
ÖZKAYA, Hakkı. (2015). Kırklareli İli Ağızlarından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. RumeliDE Journal of Language and Literature Studies. 2015.2/Nisan. ss. 33-39.
TOKAT, Feyza. (2014). Çavdır Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. Sayı: 3/1. ss. 153-166.
TOKER, Mustafa. (2011). Derleme Sözlüğü ve Mersin Ağzı Sözlüğü’ne Tarsus Yöresinden Katkılar. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 6/3. Summer, pp. 1229-1249.
YILDIZ, Osman. (2007). Isparta Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar. Turkish Studies / Türkoloji Araştırmaları. Volume 2/2. Spring. ss.790-800.
ZARİPOVA ÇETİN, Çulpan. (2007). Tatar Türklerinde Mitolojik Varlıklarla İlgili Mitler ve İnanışlar. Bilig, 2007 Güz. Sayı:43. ss. 1-32.
URL 1- Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ttas&view=ttas (Erişim Tarihi: 24.04.2018)
URL 2- Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts (Erişim Tarihi: 24.04.2018)