KADINLARDAKİ STATÜNÜN GİYİM ÜZERİNE ETKİSİ: ELAZIĞ ÖRNEĞİ

Görünür tüketim ürünlerinden biri olan giyim, bireyin kim veya kimlerden olduğuna işaret eder. Bu işaret zamana ve kültüre göre değişiklik gösterir. Giyimde yaşanan değişim, sosyal değişimin göstergelerinden biridir. Zaman içerisinde toplumların giyinme tarzlarında değişimlerin yaşandığı gerçeği, sosyal değişmenin giyime yansıdığını göstermektedir. Sosyolojik perspektifle modaya bakıldığında sosyal değişme ve giyim arasındaki ilişki açık bir şekilde görülebilmektedir. Bu konuda Simmel’in ve Veblen’in düşüncelerinde görüldüğü üzere toplumun alt sınıfındaki kesiminin üst sınıfın giysilerini takip ve taklit ettiği, buna bağlı olarak giyimlerinin değiştiği anlaşılmaktadır. Böylelikle alt kesim gruplarla benzer şekilde giyinmek istemeyen üst kesim grupları giyim tarzlarını değiştirme yoluna gitmektedir. Bireysel bağlamda ekonomik göstergeleri değişen kadınlar, giyim üzerinden bu değişimleri yansıtmaktadır. Moda, görsellik ve reklam göreceli olarak kadınların giyim alışkanlıklarını etkilemektedir. Bu bağlamda kadınların ekonomik açıdan yaşadıkları değişimi dış görünüşlerine yansıtmaları dikkatten kaçmamaktadır. Nitel bir araştırma olarak hazırlanan çalışma özelinde, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile çalışma hayatına başlayan 20 kadın ile görüşülmüştür. Yapılan bu çalışmada kadınların statülerinde yaşanan değişimlerin, dış görünüş ve giyimleri üzerindeki etkileri ortaya konulmuştur. Genel olarak kadınların, çalışma hayatına başlamasıyla giyim tercihlerinde ve giyime yönelik tüketimlerinde değişimler yaşanmaktadır. Ekonomik ve sosyal durumunun değişikliği giyime yansıyarak giyim tüketimi artmaktadır. Giyim alışverişlerinde fiyata bakılmadığı, beğeni ve tarza göre kıyafetler seçildiği anlaşılmaktadır. Kadınların giyim tercihleri ve giyimdeki tüketim alışkanlıkları bulunduğu ekonomik ve sosyal konumları ile yakından ilişkilidir.

Anahtar Kelimeler:

Statü, Moda, Giyim, Tüketim

Keywords:

Statü, Moda, Giyim, Tüketim,

PDF

___

Baudrillard, Jean. 2008. Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm. Çev. Oğuz Adanır, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Baudrillard, Jean. 2013. Tüketim Toplumu. Çev. Hazal Delceçaylı, Ferda Keskin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Can, İslam. 2017. “Teşhir Toplumu: Kavramlar, Kuramlar ve Pratikler”, Sosyoloji Divanı Dergisi, S. 11, Ss. 9-26.
Crane, Diana. 2003. Moda ve Gündemleri. Çev. Özge Çelik, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Creswell, John W. 2017. Araştırma Deseni: Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları.
Çev. Ed. S. Beşir Demir, Ankara: Eğiten Kitap.
De Bauvoir, Simone. 1981. Kadın 2: Bağımsızlığa Doğru. Çev. Bertan Onaran, İstanbul: Payel Yayın Evi.
De Bauvoir, Simone. 1981. Kadın 3: Evlilik Çağı Doğru. Çev. Bertan Onaran, İstanbul: Payel Yayın Evi.
Featherstone, Mike. 2005. Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. Çev. Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Fromm, Erich. 1994. Erdem ve Mutluluk. Çev. Ayda Yörükan, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Giddens, Anthony ve Sutton, Philip W. 2016. Sosyolojide Temel Kavramlar. Çev. Ali Esgin, Ankara: Phoenix Yayınları.
Goffman, Erving. 2014. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. Çev. Barış Cezar, İstanbul: Metis Yayınları.
Gültekin, Irmak. 2019. “Bir Semptom Olarak Giyinmek”, Bilim ve Gelecek Dergisi, S.179, Ss. 12-15.
İnceoğlu, Yasemin ve Kar, Altan. 2010. Dişillik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Kümbetoğlu, Belkıs 2012. Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Lefebvre, Henri. 2007. Modern Dünyada Gündelik Hayat. Çev. Işın Gürbüz, İstanbul: Metis Yayınları.
Meriç, Nevin. 2000. Osmanlı’da Gündelik Hayatın Değişimi Âdâb-ı Muâşeret. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Merriam, Sharan B. 2013. Nitel Araştırma. Çev. Ed. Selahattin Turan, Ankara: Nobel Yayın.
Okumuş, Ejder. 2015. “Bedene Müdahalenin Sosyolojisi”, Beden Sosyolojisi. Ed. Kadir Canatan, Ss. 45-66. İstanbul: Açılım Kitap.
Patton, Micael Quinn. 2014. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Çev. Ed. Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir, Pegem Akademi Yayınları.
Ritzer, George. 2014. Klasik Sosyoloji Kuramları. Çev. Himmet Hülür, Ankara: De ki Basım Yayın.
Tarhan, Nevzat. 2005. Kadın Psikolojisi. İstanbul: Nesil Yayınları.
Twenge, Jean M. 2013. Ben Nesli. Çev. Esra Öztürk, İstanbul: Kaktüs Yayınları.
Vatandaş, Celaleddin. 2016. Modern Çöküş: Modern İnsanın Halleri, İstanbul: Açılım Kitap.
Veblen, Thorstein. 2005. Aylak Sınıfın Teorisi. Çev. Zeynep Gültekin, Cumhur Atay, İstanbul: Babil Yayınları.
Veblen, Thorstein B. 2008. “Kadın Giyiminin İktisadi Teorisi”. Çev. E. Ezgi Taşçıoğlu, Cogito Dergisi, S.55, Ss.151-160.
Waquet, Domnique ve Laporte, Marion. 2011. Moda. Çev. Işık Ergüden, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.